Η καλλιέργεια του αμπελιού στο Νομό μας και σ’ όλη την Κρήτη, είναι πατροπαράδοτη και αναφέρεται από την εποχή του Μινωικού Πολιτισμού. Οι ποικιλίες στο Νομό μας είναι πολλές και αξιόλογες. Οι επικρατέστερες είναι: Το λιάτικο, η τσαρδάνα, το κοτσιφάλι, κοτσιφολιάτικο, μαυρορωμέικο, βιδιανό κ.α.
Τα τελευταία χρόνια έχουν εγκατασταθεί νέοι αμπελώνες και με άλλες ποικιλίες, Γαλλικές και όχι μόνο. Καλό είναι διατηρήσουμε τις ντόπιες ποικιλίες, αυτό εξάλλου ήταν και ο στόχος, όλων των προγραμμάτων αναμπέλωσης που εφάρμοσε το Υπουργείο Γεωργίας τα τελευταία 25 χρόνια.
Η ΛΙΠΑΝΣΗ: Του αμπελιού γίνεται ένα μήνα πριν την έναρξη της νέας βλάστησης. Χρησιμοποιούμε πάντα λιπάσματα σύνθετα, με ή χωρίς ιχνοστοιχεία μαγνησίου και βορίου.
Ο λόγος που πρέπει να λιπαίνουμε αργά το χειμώνα, είναι να μην χάνουμε το άζωτο, που περιέχουν τα σύνθετα λιπάσματα που χρησιμοποιούμε. Ποσότητα στο στρέμμα 65-75 κιλά, ανάλογα το έδαφος. Τρόπος εφαρμογής της λίπανσης. Να γίνεται σπαρτό σε όλο το έδαφος του αμπελιού. Εάν δεν έχουμε ικανοποιητικούς βαθμούς ζακχάρου κατά το τρυγητό της προηγούμενης χρονιάς, επιβάλλεται η εφαρμογή συμπληρωματικής καλιούχου λίπανσης νωρίς το Δεκέμβριο 40-45 κιλά στο στρέμμα.
Εάν και εφόσον υπάρχει δυνατότητα οργανικής λίπανσης με κοπριές είναι πάρα πολύ παραγωγική, με την εφαρμογή 2-3 κυβικά στο στρέμμα κάθε τρία-τέσσερα χρόνια. Βέβαια, υπάρχουν και τα βιολογικά αμπέλια, όπου η λίπανση γίνεται με τη σπορά βίκου και την ενσωμάτωση του στο έδαφος την περίοδο της άνθισης. Στη βιολογική γεωργία στο αμπέλι υπάρχουν και βιολογικά λιπάσματα!!
ΚΛΑΔΕΜΑ: Το μήνυμα που θέλω να πάρουν όλοι οι αμπελουργοί είναι ότι: Το πρώιμο κλάδεμα Δεκέμβριο και Ιανουάριο δεν ενδείκνυται. Η εποχή κλαδέματος είναι ο Μάρτιος, αρχή ή τέλος, ανάλογα αν είναι πρώιμη περιοχή ή όψιμη.
Με καιρό βροχερό πρέπει να αποφεύγουμε το κλάδεμα, δεδομένου ότι ευνοείται η διάδοση των ασθενειών του ξύλου (φόμωλη-σίλικ μαράζ κ.α.) και η χειρότερη, της Ίσκας που αποδεκατίζει τα αμπέλια.
Όσο περισσότερο καθυστερήσουμε την έναρξη της νέας βλάστησης στα αμπέλια μας, τόσο κερδισμένοι είμαστε. Η χολέρα που διαχειμάζει στις κληματίδες, καραδοκεί να μολύνει τη νέα βλάστηση. Για το λόγο αυτό και όχι μόνο, κλαδεύοντας ο σωστός Αμπελουργός τις κληματίδες που κόβει δεν τις πετάει στο έδαφος!!
Τις μαζεύει σε κάποιο μεγάλο νάϋλον, που έχει απλώσει, τις μεταφέρει έξω από το αμπέλι και τις καίει!!! Δηλαδή, ξεκινώντας το κλάδεμα ανάβουμε και φωτιά έξω από το αμπέλι με χαμόκλαδα, την οποία τροφοδοτούμε συνεχώς με τις κληματίδες που κόβουμε.
Κλαδεύουμε ημέρες ηλιόλουστες, κατά προτίμηση ζεστές, με καιρό νοτίων ανέμων. Επίσης θα πρέπει να έχουμε κοντά μας ένα μικρό πλαστικό δοχείο με αραιό διάλυμα χλωρίνης, όπου θα απολυμαίνουμε το ψαλίδι μας μετακινούμενοι από κουρμούλα σε κουρμούλα.
Τεχνική κλαδέματος αλλάζει από ποικιλία σε ποικιλία!!
Τα οινοστάφιλα βασικό αξίωμα, αφαιρούνται οι παλαιές κληματίδες και στις καινούριες κλαδεύουμε αφήνοντας το τυφλό και δύο παραγωγικά μάτια.
Συνολικά σε κάθε κουρμούλα θα πρέπει να αφήσουμε από 17 έως 23 μάτια.
Γνωρίζοντες ότι η μεγάλη ποσότητα στη παραγωγή των αμπελιών είναι εχθρός της ποιότητας.
Στις επιτραπέζιες ποικιλίες αφήνουμε λίγες κληματίδες με περισσότερα μάτια. Η σουλτανίνα γεννά στο 4ο και 5ο μάτι.
Δυστυχώς πολλές παλαιές ποικιλίες κινδυνεύουν να εξαφανιστούν και είναι ένα μεγάλο εθνικό φυτικό κεφάλαιο: Καρυδάτο, Μοσχάτο Βουειδαμάτα, Κουρτακτάς και λοΐσιμο κ.α.
Καθήκον μας είναι να τις διασώσουμε!!!
Ο Γεωπόνος
Ευστάθιος Σταγάκης
