-Ας ξεκινήσουμε από την αρχή. Τι σε έκανε να ασχοληθείς με την τέχνη της φωτογραφίας;
-Από μικρό με εντυπωσίαζε η φύση με την απίστευτη ποικιλία των τοπίων, που συναντά κανείς στο όμορφο νησί μας. Στην αρχή έβλεπα τη φύση σαν σύνολο, πχ μια όμορφη παραλία, αλλά σιγά σιγά άρχισα να γοητεύομαι και με λεπτομέρειες, όπως ένα δέντρο, ένας βράχος, ένα λουλούδι. Όταν ήμουν πιτσιρικάς, υπήρχαν μόνο μηχανές με φιλμ, δεν είχαμε ακριβές κάμερες, δεν υπήρχε η οικονομική δυνατότητα. Έκανα απλώς καταγραφή εικόνων από μηχανή με φιλμ, μου άρεσε σαν ιδέα, αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτα παραπάνω. Πολύ αργότερα, στα 25-27 μου περίπου, αγόρασα μία μηχανή «Κόμπακτ», με την οποία άρχισα να αποθανατίζω πιο εύκολα από γύρω γύρω πράγματα, καθώς είχε κάρτα μνήμης κι όχι φιλμ. Αυτό που μου έκανε το «κλικ» κι είναι η αρχή για αυτό που κάνω τώρα, ήταν όταν αγόρασα μία υποβρύχια μηχανή, την οποία πήρα με τη λογική όταν κολυμπάω πολύ ώρα - επειδή μου αρέσει η γυμναστική- να κάνω κάτι ταυτόχρονα. Διάλεξα λοιπόν να πηγαίνω σε παραλίες που έχει βραχάκια, ψαράκια κλπ, ώστε να έχω και ένα «θέμα» στην όλη διαδικασία. Όταν βλέπεις μεγάλα ψάρια, σμέρνες πχ θέλεις να κρατήσεις τη στιγμή. Αυτό που συνηθίζεται να κάνουν οι περισσότεροι είναι να πάρουν ένα ψαροντούφεκο και να τα σκοτώσουν. Εγώ σαν βιολόγος, σαν οικολόγος και σαν συνειδητοποιημένος ότι δε θα το σκοτώσω για να το φάω, απλώς, θέλω να κρατήσω τη στιγμή, την εμπειρία της συνάντησης. Μου άρεσε πάρα πολύ που γύριζα σπίτι μετά από το κολύμπι και έβλεπα τις φωτογραφίες από τα περίεργα πλάσματα της θάλασσας κι άρχισα να πηγαίνω επί τούτου για κολύμπι και να τραβάω καλές φωτογραφίες. Άρχισα να πηγαίνω Σούγια, Παλαιόχωρα, γύριζα όλη την Κρήτη για να βρω τι περίεργα ψάρια υπάρχουν. Στο κομμάτι που ασχολούμαι σήμερα, με τα πτηνά, επεκτάθηκα με αφορμή μια επαγγελματική κάμερα SLR (Single Lens Reflex), με μεγάλες δυνατότητες, που μου έκαναν κάποια στιγμή δώρο. Έχοντας, λοιπόν, ένα καλύτερο μέσο, μου έδινε τη δυνατότητα να έχω καλύτερο έλεγχο σε κάποια πράγματα και άρχισα να ψάχνω το Wild Life (Άγρια Φύση), φωτογραφίζοντας από ερπετά, μέλισσες, οτιδήποτε κάθεται σε ένα λουλούδι, καταλήγοντας στα πουλιά. Είδα ότι το τελευταίο με τραβούσε περισσότερο από όλα, αγόρασα ένα μεγαλύτερο φακό και κάνω αυτό που κάνω τώρα. Γενικά δε θεωρώ τον εαυτό μου, και δεν είμαι, της «καλλιτεχνικής φωτογραφίας». Προσπαθώ μερικές φορές, αλλά αυτό προκύπτει τελείως παράπλευρα, ούτε είναι ιδιαίτερο ταλέντο μου. Εμένα μου αρέσει η «καλή λήψη». Η φωτογραφία μου που βραβεύτηκε (βλ. παρακάτω), δε βραβεύτηκε για την αισθητική της, αλλά για τη σπανιότητα και τη δυσκολία της «κατάκτησης» του συγκεκριμένου πτηνού, που απλώς πετούσε.
-Γνωρίζουμε ότι ήσουν μέλος στη Φωτογραφική Ομάδα στο Στέκι των Καθηγητών. Τι σημαίνει για σένα αυτή η περιστασιακή συνύπαρξη και συνεργασία με ανθρώπους που έχουν το ίδιο μεράκι;
-Ήταν μια σημαντική εμπειρία για μένα γιατί, εκτός των γνώσεων που λαμβάνεις στα μαθήματα, βλέπεις με μια άλλη ματιά την κάθε φωτογραφία, εξελίσσεται η αισθητική σου, παίρνεις ιδέες και μαθαίνεις τεχνικές γενικότερα για τη φωτογραφία. Το κομμάτι της άγριας φύσης, που ασχολούμαι τώρα, απαιτεί συγκεκριμένη τεχνική, την οποία έχω αποκτήσει μετά από πολύ διάβασμα ξενόγλωσσου κυρίως υλικού από το διαδίκτυο, (βιβλία, φόρουμ, σάιτ), αλλά και πολλές ώρες δοκιμής και λάθους στο πεδίο της φωτογραφίας. Ήταν πολύτιμη η εμπειρία με την Ομάδα, ειδικά με την έκθεση που κάναμε, έχοντας την ευκαιρία να παρουσιάσουμε κάποιες φωτογραφίες μας και θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα παιδιά της Ομάδας, για το ζεστό κλίμα που επικρατούσε, και μέσα σε αυτούς τον υπεύθυνο της Ομάδας Γιώργο Μπενάκη και το Θεόφιλο Παπαδόπουλο, οι οποίοι ήταν έμπνευση για μένα με τις ικανότητες που έχουν στη φωτογραφία. Κάθε χρόνο γίνονται τα μαθήματα στο Στέκι και πιστεύω ότι κι εγώ κάθε χρόνο θα τα παρακολουθώ.
-Και πάμε τώρα στο αντικείμενο, το οποίο και παρουσιάζουμε κυρίως. Η επιστήμη που διάλεξες και η δουλειά που κάνεις έχει σχέση με το ότι επέλεξες το «κυνήγι» αποθανάτισης των πτηνών ή κάτι άλλο, αν και μας ανέφερες αρκετά παραπάνω.
-Το ότι σπούδασα βιολογία έχει τεράστια σχέση με αυτό που κάνω τώρα σαν χόμπι, γιατί γνωρίζω τη μαγεία της φύσης, όχι μόνο σε αυτό που φαίνεται εξωτερικά, αλλά και σε αυτά που κρύβονται βαθιά μέσα σε κάθε οργανισμό, μέσα στα κύτταρα, ακόμα και στα γονίδια. Όταν κάναμε στο πανεπιστήμιο μαθήματα ζωολογίας κι είχαμε τους ειδικούς στα πουλιά, στα ερπετά, κλπ, εγώ τότε τα «ψιλοσνόμπαρα» γιατί είχα αποφασίσει να ασχοληθώ με τη μοριακή βιολογία, που ήταν ένας κλάδος περισσότερο εργαστηριακός. Η αγάπη των ατόμων αυτών που ασχολούνταν με τη φύση ήταν εντυπωσιακή, με τις εκδρομές που πήγαιναν, αλλά και το πόσο «άνετοι» και διαφορετικοί χαρακτήρες ήταν σε σχέση με τους καθηγητές της μοριακής βιολογίας. Στον τομέα αυτό είσαι κλεισμένος σε ένα «μπουντρούμι» και κάνεις πειράματα 15 ώρες τη μέρα, ενώ οι πρώτοι ασχολούνται με τη φύση. Αυτό με είχε επηρεάσει τότε κι ας μην το ακολούθησα. Νομίζω ότι πολλά από τα πράγματα που τότε έμαθα, και μπήκαν σαν «σπόροι» μέσα μου, βλάστησαν με την ευκαιρία που μου δόθηκε τώρα, για αυτό και μπορώ κι εκτιμώ κάποια πράγματα καλύτερα.
-Με τη φωτογραφία του «Gypaetous barbatus», κέρδισες τη δεύτερη θέση για το μήνα Ιούνιο, στο διαγωνισμό για τη «Φωτογραφία Άγριας Φύσης στην Ελλάδα», στην κατηγορία «Πουλιά». Τι σημαίνει αυτή η βράβευση για σένα και τι κίνητρα σου δημιουργεί;
-Ήτανε μια σημαντική επιτυχία για μένα, που μου έδωσε ιδιαίτερη χαρά κι ήρθε και σχετικά νωρίς. Ήταν κάτι που δεν περίμενα. Δεν είχα ξανασυμμετάσχει σε διαγωνισμό, αλλά λόγω της συγκεκριμένης φωτογραφίας, πίστευα πως άξιζε να πάρω μέρος. Ο στόχος, όταν ξεκινάς σαν ερασιτέχνης και χωρίς πολλές γνώσεις, δεν πρέπει να είναι κάτι το πολύ ψαγμένο. Ο γυπαετός είναι κάτι που λένε όλοι ότι είναι το χαρακτηριστικό πτηνό της Κρήτης, η «σημαία» όσον αφορά τα πουλιά, ότι βρίσκεται μόνο στο νησί μας κι ο πληθυσμός του ότι είναι λίγες δεκάδες, πιθανότατα κάτω από 20 άτομα σε όλο το νησί. Αναπαραγωγικά ζευγάρια υπολογίζεται ότι είναι 4-5, δηλαδή πρόκειται για ένα πλάσμα πραγματικά σπάνιο και λόγω της «βιολογίας» του, ας το πούμε έτσι, που αποφεύγει τελείως τον άνθρωπο, τις κατοικημένες, αλλά και τις αγροτικές περιοχές. Ο γυπαετός αυτός κινείται σε μεγάλο υψόμετρο συνήθως, πάνω από περιοχές που έχει αυξημένη κτηνοτροφία, που σημαίνει ότι για να μπορέσεις να τον προσεγγίσεις, πρέπει να βρεις τον τρόπο. Στο ύψος που κινείται είναι αδύνατον να πας, άρα πρέπει να βρεις σημεία ψηλά σε βουνά, από τα οποία του αρέσει ή τυχαίνει να περνά. Όταν είχα λίγο χρόνο λοιπόν και ασχολήθηκα συνεχόμενες 4-5 μέρες, βρήκα τη διαδρομή του και κατάφερα να τον τραβήξω. Ήταν θέμα τύχης, αλλά και σχεδιασμού και βγήκε αυτό το καλό αποτέλεσμα. Η προτίμησή μου είναι τα αρπακτικά, γιατί ζηλεύω την ελευθερία τους, το ότι πετούν και δεν έχουν καμία ανάγκη τον άνθρωπο. Γενικά αυτό είναι το εντυπωσιακό με την άγρια φύση. Ο άνθρωπος προσπαθεί να αλλάξει τα πάντα, θέλει να φέρει το περιβάλλον στα δικά του μέτρα. Υπάρχουν άγρια πλάσματα γύρω μας, ειδικά στην Κρήτη, αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας που δε μας έχουν καμία ανάγκη, επιβιώνουν μόνα τους, έχουν τον «κύκλο» τους.
Γενικά το «bird watching» (σ. παρατήρηση πουλιών) έχει πάρα πολλούς θαυμαστές σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς εντυπωσιάζονται με την ιδιαίτερη συμπεριφορά που έχουν κάποια πτηνά στην καθημερινότητά τους.
Σε ό, τι αφορά τα κίνητρα μου, δεν έχω βλέψεις για «πρωταθλητισμό» σε διαγωνισμούς κλπ, ας πούμε, γιατί υπάρχουν άτομα με πολύ περισσότερη εμπειρία από εμένα, που το κάνουν από μικροί, με καλύτερο εξοπλισμό, με περισσότερο χρόνο και ίσως πιο πολλή αγάπη για το αντικείμενο. Εγώ θα το κάνω στο επίπεδο πάντα που με ικανοποιεί μια βόλτα στη φύση και το ότι έχω ένα έξτρα κίνητρο να πάω σε καινούρια μέρη για να αποθανατίσω ένα «νέο» πουλί και να το μοιραστώ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στα ειδικά σάιτ, όπως πχ το «Birds of Crete».
Για τον ίδιο λόγο, δε βλέπω τη δουλειά μου ως ερευνητική εργασία, γιατί όταν κάνεις έρευνα, αυτό ξεφεύγει από τα όρια της προσωπικής ευχαρίστησης και γενικά δεν περιμένω να κερδίσω κάτι από αυτό που κάνω. Επομένως θα το κρατάω πάντα στο επίπεδο της προσωπικής ευχαρίστησης και τη ηθικής ανταμοιβής που μου δίνει όλο αυτό. Ούτε θέλω να γίνω «γνωστός» μέσα από αυτό…
ΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΟΥΔΑΚΗΣ
