Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι μες τα θερινά τα σινεμά νύχτες που περνούν που δε θα ξαναρθούν μ’ αγιόκλημα και γιασεμιά
Λουκιανός Κελαηδόνης
Το καλοκαίρι έχει μπει για τα καλά. Ένας καλοκαιρινός θεσμός ψυχαγωγίας των Ελλήνων και μάλιστα με φανατικούς θαυμαστές είναι και ο θερινός κινηματογράφος. Συνδυάζει την οικονομική διασκέδαση, την οικογενειακή έξοδο και το σημείο συνάντησης με φίλους. Η μαγεία του θερινού κινηματογράφου ενισχύεται από το σκηνικό που δημιουργεί το φυσικό περιβάλλον, ο έναστρος ουρανός πάνω από τους θεατές, η μυρωδιά του γιασεμιού ή του νυχτολούλουδου και η καλοκαιρινή αύρα. Όλο αυτό το σκηνικό κλέβει πολλές φορές την παράσταση καθώς το μάτι ταξιδεύει. Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στην ομορφιά μιας καλοκαιρινής νύχτας σε συνδυασμό με μια δημιουργία της έβδομης τέχνης να αποτυπώνεται στην οθόνη.
Τη δεκαετία του 1910 στην Αθήνα ανοίγουν οι πρώτοι θερινοί χώροι που παρέχουν το κινηματογραφικό θέαμα με αντίτιμο ένα ποτό. Οι πελάτες δεν πλήρωναν εισιτήριο για την ταινία αλλά ήταν υποχρεωμένοι να αγοράζουν κάποιο ποτό, στην τιμή του οποίου περιλαμβανόταν και το εισιτήριο για την ταινία που θα έβλεπαν. Ο πρώτος θερινός κινηματογράφος αναφέρεται το 1916 σε μια μάντρα στο Σύνταγμα, που είχε για μηχανικούς προβολής δύο Γάλλους. Πρέπει να επισημάνουμε ότι τότε στην Ελλάδα ο κινηματογράφος γνώριζε άνθηση, με συνέπεια την εξάπλωση των ανοιχτών αιθουσών. Το σινεμά ήταν από τους χώρους θερινής διασκέδασης που δεν απαιτούσε κάποια ιδιαίτερη κατασκευή, αλλά μία μεγάλη περιφραγμένη αυλή και ένα τοίχο ή ένα μεγάλο πανί για οθόνη.
Τα θερινά σινεμά έκλεισαν, ξανάνοιξαν, έζησαν την ακμή και την παρακμή και πάλι από την αρχή. Η ανάκαμψη ήρθε πριν από λίγα χρόνια, όταν τους έδωσαν την άδεια να προβάλουν πρεμιέρες και έτσι επανήλθαν δυναμικά, αποδεικνύοντας ότι αποτελούν ένα καλοκαιρινό θεσμό. Οι θερινοί κινηματογράφοι ως χώροι έχουν ιδιαίτερη αισθητική, προσωπικότητα, στυλ και φανατικό κοινό. Μπορούν να υπερηφανεύονται για την ξεχωριστή τους γοητεία, όχι μόνο ως εναλλακτική πρόταση στην κλειστή κινηματογραφική αίθουσα με τον κλιματισμό, αλλά και ως καλοκαιρινή όαση μέσα στον καύσωνα της πόλης. Η επαφή με την τέχνη είναι ευχάριστη και χαλαρή. Πολλές φορές μπορείς να συλλάβεις το πνεύμα σου να ταξιδεύει στον έναστρο ουρανό, στον περιβάλλοντα καταπράσινο χώρο ή στις μυρωδιές από τα εδέσματα που ψήνονται στο μπαρ χάνοντας σκηνές από το έργο αλλά χωρίς να σε ενοχλεί, γιατί η ξεκούραση σε ωφελεί και σε αναζωογονεί!
Στην πόλη μας υπάρχει ένας θερινός κινηματογράφος τα "Αστέρια". Είναι ο μοναδικός στο νομό Ρεθύμνου. Λειτούργησε το 1963 από τον Ευάγγελο Καφφάτο και ήταν στις δόξες του τις δεκαετίες του ΄60 και του ΄70 με ελληνικές και ξένες ταινίες. Οι παλαιότεροι τον θυμούνται ασφυκτικά γεμάτο, αφού στο Ρέθυμνο δεν υπήρχαν πολλές επιλογές διασκέδασης. Φέτος ο θερινός κινηματογράφος "Αστέρια" έχει αναβαθμιστεί με ψηφιακή εικόνα και ήχο. Το εισιτήριο κοστίζει 7 ευρώ και κάθε Δευτέρα και Τρίτη ισχύει μία δελεαστική προσφορά αφού στους δύο θεατές πληρώνει μόνο ο ένας. Στα «Αστέρια», οι θεατές απολαμβάνουν τις ταινίες σαν μία συντροφιά, αφού ο χώρος θυμίζει κήπο, με το πυκνό πράσινο να τον περιτριγυρίζει. Τα καθίσματα του σκηνοθέτη είναι ιδιαίτερα αναπαυτικά πλαισιωμένα από στρογγυλά τραπεζάκια ώστε εάν πεινάσουμε, οι επιλογές δεν είναι λίγες: σουβλάκι καλαμάκι, φρεσκοτηγανισμένες πατάτες, πατατάκια, ποπ κορν ή νάτσος συνοδευόμενα από μπύρα, αναψυκτικό ή χυμούς. Θα πρότεινα μάλιστα να πουλούσαν και σπιτικά γλυκά όπως βύσσινο ή κυδώνι ή και παγωτό χωνάκι. Θυμάμαι όταν ήμουν μικρός αγόραζα ξηρούς καρπούς σε σακουλάκι με τη σέσουλα. Το θερινό σινεμά ήταν αλλά συνεχίζει να είναι ένας συνδυασμός «άρτου και θεάματος».
Στα μέσα Ιουλίου για τρίτη συνεχή χρονιά η καρναβαλική ομάδα "Εμείς και Εμείς" θα διοργανώσει εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου, για όσους επιθυμούν να αναβιώσουν τις δεκαετίες του ΄50 και 60 μέσα από τη μαγεία της μεγάλης οθόνης, παρακολουθώντας τις ελληνικές κωμωδίες, ασπρόμαυρες και έγχρωμες που άφησαν εποχή αλλά και όλα όσα συνέβαιναν τότε. Εκατό χρόνια μετά την προβολή της πρώτης Ελληνικής ταινίας η εβδομάδα είναι αφιερωμένη στο Φιλοποίμενα Φίνο, ιδρυτή της Φίνος Φιλμ, και στις ταινίες του που μεγάλωσαν και θα μεγαλώσουν γενιές αλλά και στην εποχή που διαδραματίστηκαν.
Όλη αυτή η ατμόσφαιρα, ο χώρος, το φυσικό περιβάλλον μας ταξιδεύουν σε άλλες νοσταλγικές εποχές. Το θερινό σινεμά είναι μια διαχρονική γέφυρα που συνδέει το παρελθόν με το παρόν και ευελπιστούμε ότι θα συνεχίσει και στο μέλλον. Δεν είναι μάλιστα λίγοι αυτοί που επισκέπτονται το χώρο όχι μόνο για το περιεχόμενο της ταινίας αλλά για τον κήπο του, τα φρεσκοψημένα καλαμάκια, την μπύρα. Όλες οι παροχές του θερινού κινηματογράφου θα μας ανταμείψουν, κάνοντάς μας να νιώσουμε πως βρισκόμαστε σε διακοπές χωρίς να φύγουμε από την πόλη μας.
Καλή μας διασκέδαση !
Νεκτάριος Μεταξάκης