Στο χωριό Απόστολοι Αμαρίου την Τετάρτη 20 Αυγούστου 2014.
Στο χωριό Απόστολοι μετά την τοποθέτηση της προτομής του οπλαρχηγού Κων-νου Εμμ. Νεονάκη (Καπετά-Νεόνη) το καλοκαίρι του 2011 του οποίου η δράση δεν περιορίστηκε μόνο πάνω στην Κρήτη κατά την επανάσταση του 1821-1830 και στις επαναστάσεις του 1840 και 1858 , αλλά και στη Στη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο, τιμώνται τώρα άλλοι δύο αγωνιστές, ιστορικά πρόσωπα, ο Συμεών Γαβράς και ο Αγαθάγγελος Λαγουβάρδος με αποκαλυπτήρια των προτομών τους το απόγευμα της 20ης Αυγούστου ημέρα Τετάρτη.
Ο Αγαθάγγελος Λαγουβάρδος είχε καταταχθεί στο αντάρτικο σώμα των Κρητών και είχε πάρει μέρος στον Μακεδονικό αγώνα και στους Βαλκανικούς πολέμους του 1912-1913.
Παίρνει μέρος στη μάχη της Κρήτης και μετά την κατάληψή της από τους Γερμανούς, ως ηγούμενος της Ι. Μ. Πρέβελη, παρέχει προστασία σε χιλιάδες καταδιωκόμενους Άγγλους, Αυστραλούς και Νεοζηλανδούς. Μετέτρεψε το μοναστήρι σε κάστρο Ελευθερίας και Ανθρωπιάς.
Οργάνωσε ένα μοναδικό δίκτυο προστασίας και διαφυγής στη Μέση Ανατολή ξένων και Ελλήνων αγωνιστών.
Όταν στις 25-6-1941 εισβάλουν στη Μονή οι Γερμανοί για να τον συλλάβουν, διαφεύγει μεταμφιεσμένος σε βοσκό. Οι άλλοι μοναχοί συλλαμβάνονται και φυλακίζονται.
Επικηρυγμένος και καταδιωκόμενος από τους Γερμανούς περιθάλπεται από τους κατοίκους της περιοχής παρά τις απειλές και τις εικονικές εκτελέσεις των συγχωριανών του για να ανακαλύψουν το κρησφύγετο του.
Στις 13-12-1941 διαφεύγει με καΐκι για το Κάιρο όπου εκτελεί χρέη Στρατιωτικού ιερέα και μάλιστα ορκίζει την εξόριστη Ελληνική κυβέρνηση.
Πεθαίνει λίγες ημέρες πριν επιστρέψει στην Ελλάδα απογοητευμένος από την γενικότερη στάση των Άγγλων.
O Συμεών Γαβράς που τα αποκαλυπτήρια συμπίπτουν με τα εκατό χρόνια από τον θάνατό του, μοναχός στην Ι. Μ. Αρκαδίου και αγωνιστής κατά το ολοκαύτωμα της μονής, συμμετείχε σαν οπλαρχηγός στις μετέπειτα Κρητικές επαναστάσεις.
Ο Συμεών διέσωσε ό,τι πολύτιμο είχε η μονή κτίζοντας κρύπτη κάτω από τον νεροχύτη του κελιού του. Επίσης ήταν αυτός που πήρε από Τούρκο αξιωματικό στο Ηράκλειο το σήμαντρο της μονής καθώς και το λάβαρο, αυτό που υπάρχει στο μουσείο της μονής.
Όπως αναφέρει ο Τιμόθεος Βενέρης στο βιβλίο του, ο Συμεών Γαβράς διεκρίνετο για το ατίθασο του χαρακτήρα του, το αετίσιο βλέμμα του και για το ανδροπρεπές και επιβλητικόν του παράστημα. Δύο χαρακτηριστικά περιστατικά επιβεβαιώνουν αυτή την εικόνα του.
Το ένα, όταν Τούρκος αξιωματικός, τον οποίο συνάντησε στο Ηράκλειο, μετά την καταστροφή της μονής, εκάλεσε τον Συμεών στο σπίτι του και μόλις «εισήγαγε αυτόν εις την οικίαν του, εκάλεσε με δυνατή φωνήν την χανούμην ( σύζυγόν του) και λέγει. Έλα εδώ, έλα γρήγορα, για να γνωρίσεις και να δείς με ποιά παλικάρια εκάναμε τον πόλεμο, που σου έχω ειπεί, εις το Αρκάδι και να πιστέψεις».
Στο άλλο περιστατικό, ο Συμεών Γαβράς καταζητούμενος από Τουρκικό απόσπασμα είχε καταφύγει σε κάποιο μητάτο (στάνη) στον Ψηλορείτη. Αργά την νύχτα έφτασε το απόσπασμα στο μητάτο και τον έψαχνε. Ο Συμεών εκοιμάτο μέσα αλλά είχε αφήσει τα στιβάνια του έξω από την πόρτα. Λένε, ότι ο τσαγκάρης για κάθε στιβάνι του Συμεών χρειαζόταν ένα ολόκληρο τομάρι ζώου. Όταν οι άνδρες του αποσπάσματος ρώτησαν τον βοσκό αν αυτά τα στιβάνια ανήκουν στον Συμεών και αυτός το επιβεβαίωσε, έσπευσαν να εξαφανιστούν.
Εκτός από τις δύο ορειχάλκινες προτομές θα γίνουν και αποκαλυπτήρια μαρμάρινου ηρώου με τα ονόματα των πεσόντων Αποστολιανών.
Για την δράση των, Αγαθάγγελου Λαγουβάρδου και Συμεών Γαβρά θα μιλήσει ο κύρ. Μιχάλης Τρούλης, πρόεδρος της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Ρεθύμνου.
Οι προτομές και το μαρμάρινο ηρώο πεσόντων έγιναν από τον γλύπτη ΧΑΡ.ΑΝΤ.ΝΕΟΝΑΚΗ και χορηγό τον ΑΡΧΙΜΗΔΗ ΣΤ. ΝΕΟΝΑΚΗ.
Ο Αρχιμήδης Νεονάκης επίσης επιμελήθηκε την αγορά και διαμόρφωση του χώρου για τον συγκεκριμένο σκοπό. Για να τιμώνται εκεί οι αγωνιστές και οι πεσόντες στους Εθνικούς αγώνες, Αποστολιανοί.
Την τελετή των αποκαλυπτηρίων αλλά και την περιποίηση των φίλων των Αποστολιανών, που θα τιμήσουν με την παρουσία των, τους τιμώμενους και το χωριό, θα την έχει ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού.
Χ. Α. ΝΕΟΝΑΚΗΣ (Γλύπτης)
