ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
MENOY
ΑΠΟΨΕΙΣ

Το ολοκαύτωμα του Καλλικράτη το 1943 του Κανάκη Ι. Γερωνυμάκη

0

Δεν είχανε φυλάκιο οι Ναζί του Χίτλερ στον Καλλικράτη όταν ζούσαμε τη μαύρη κατοχή τους και οι Καλλικρατιανοί αισθάνονταν σαν ημιελεύθεροι, όμως για να κάνουνε το χωριό ολοκαύτωμα βρήκανε τα παρακάτω αίτια:

1)      Στο Φραγκοκάστελο, που ήταν στην ίδια κοινότητα, είχανε φυλάκιο και κάποια φορά θέλανε κάθε βράδυ δυο άντρες μαζί τους ως όμηρους για ασφάλειά τους. Όταν είχανε τον Δημήτριο Καούδη του δώσανε ένα δοχείο για να πάει να τους φέρει νερό. Αυτός όμως δεν τους έφερε νερό μα πέταξε το δοχείο και εδραπέτευσε.  Για να υποτάσσεται απόλυτα ο κόσμος στις εντολές τους εκάψανε το σπίτι του στον Καψοδάσο και αφού ξέρανε πως είχε και στον Καλλικράτη θερινό σπίτι πήγανε να το κάψουνε και αυτό.   Μα ο αδελφός του Δημήτρη, Αθανάσιος Καούδης, τους άρχισε στους πυροβολισμούς πριν βάλουνε φωτιά και αυτοί τρομοκρατημένοι το βάλανε στα πόδια και εγκαταλείψανε στην αυλή τα όπλα τους, τα πιλίκιά τους και τα κυάλια τους. Ο τότε πρόεδρος της Κοινότητας πήγε και τα μάζεψε και τους τα παρέδωσε στο Φραγκοκάστελλο. Δεν έκαναν τότε κακό.

2)      Πολύ κοντά στον Καλλικράτη είναι το σπίτι του Α. Παπαδάκη στο Βουρβουρέ που εκεί κάνανε την πρώτη επαναστατική οργάνωση Α.Ε.Α.Κ. (Ανωτάτη Επιτροπή Αγώνος Κρήτης). Το μάθανε οι Γερμανοί και τορπιλίσανε το σπίτι αυτό.

3)      Κοντά στον Καλλικράτη είναι τα Τσιλίβδικα , το μέρος που συνεπλάκισαν οι Γερμανοί με το αντάρτικο του Παντουβά, εσκοτωθήκανε Γερμανοί εκεί και

4)      Οι νέοι  του Καλλικράτη συχνά κάνανε σκοποβολή στο Καλλικρατιανό Δάσος μα οι πυροβολισμοί ακούγονταν από το φρούριο του Ακονέ και στις 6 Οχτωβρίου του 1943 εισβάλλανε στον Καλλικράτη 2.000 Γερμανοί, φτάσανε την ίδια ώρα από 4 διαφορετικά σημεία. Από του Σταυρού το Σελί, από το Ασφένδου, από το Καλλικρατιανό φαράγγι και από τις Χορεύτρες, από μεριά του Ασκύφου.

Την πρώτη μέρα φτάσανε απόγευμα και δημιουργήσανε πανδαιμόνιο με πυροβολισμούς, πολυβολισμούς και με βολές όλμων για να τρομοκρατήσουνε τον κόσμο. Απαγορέψανε την έξοδο από το χωριό και δηλώσανε πως όποιον δούνε να επιχειρεί να φύγει θα τον σκοτώσουνε. Οι άντρες φεύγανε κρυφά και πηγαίνανε στο δάσος μα επειδή είχανε ανάγκες ξαναμπαίνανε και ξαναβγαίνανε κρυφά. Την επόμενη μέρα 7 Οχτωβρίου συνεχίσανε να πυροβολούνε μα παράλληλα αρχίσανε τις λεηλασίες και παίρνανε ότι πολύτιμο βρίσκανε. Ακόμα και τρόφιμα (τυριά, μέλια κ.α). Με φορτηγά ζώα μεταφέρανε 50 φορτία στα Μυριοκέφαλα που ήτανε το πιο κοντινό μέρος που ερχότανε αυτοκίνητο. Ούτε τις εκκλησίες δεν σεβαστήκαν και του παπά τα άμφια τα σκόρπισαν στο βουνό.

Την 8η του μηνός αρχήσαν να σκοτώνουνε και πρώτα σκοτώσανε δυο άνδρες που τους είχανε βρει στην Επισκοπή και τους πήρανε για οδηγούς.  Ο ένας από τους δύο ήτανε από το Ασκύφου, για τον άλλο ποτέ δε μάθαμε τα στοιχεία του. Στη συνέχεια μαζεύανε τους άντρες χωριστά από την κάθε γειτονία, μα τελικά τους μαζέψανε όλους στην Πάνω Ρούγα στην Παναγία.

Είχανε εκεί 17 άντρες για εκτέλεση, μα τον ένα τον απαλλάξανε επειδή ήτανε ανάπηρος του αλβανικού μετώπου και μετά πηγαίνανε τους υπόλοιπους στη συνοικία Πιπιλίδα για τουφέκισμα. Στη διαδρομή ένας άντρας κατάφερε εκεί που διακλαδίζεται ο δρόμος και χώθηκε χωρίς να τον πάρουνε χαμπάρι. Δέκα πέντε άντρες τουφεκίσανε σε ένα ερείπιο στην Πιπιλίδα, ενώ είχανε σκοτωμένους σποραδικά άλλους πέντε. Στις οχτώ του Οχτωβρίου εσκοτώνανε, ελεηλατούσανε και καίγανε τα σπίτια. 120 σπίτια είχε το χωριό και μόνο 20 διαφύγανε τον εμπρησμό, όχι όμως και τη λεηλασία. Όταν φεύγανε οι Ναζί στο Καλλικρατιανό φαράγγι τους πυροβόλησαν ο Σπύρος Γιάνναρης, ο Στρατής Μανουσέλης και ο Μανώλης Μπελιβάνης. Στις εννέα του μηνός ξαναγύρισαν οι Γερμανοί στον Καλλικράτη. Βρήκανε μόνο γυναίκες και παιδιά και τουφεκίσανε εννέα γυναίες. Μια γυναίκα κρατούσε τα χρυσφαικά της και αφού δεν τα έδινε με προθυμία τη σκοτώσανε και όταν ο σκύλος της έγφυλε το αίμα τον σκοτώσανε και το σκύλο. Τελικά σκοτώσανε 20 άντρες και 9 γυναίκες.

Είκοσι άτομα ήτανε υπολείμματα από τους σκοτωμούς και από την απομάκρυνση των κατοίων και του πήρανε και τους πήγανε με τα πόδια στο Ασκύφου και από εκεί στα Χανιά με αυτοκίνητα, όπου στέγασαν τους μισούς στου Παίζη την κλινική και τους άλλους στις φυλακές της Αγιάς και ανέθεσαν την επιτήρησή τους στην ελληνική χωροφυλακή. Ύστερα από λίγο καιρό τους απελευθέρωσαν.

Για πολλούς από τους κατοίκους του Καλλικράτη, η μόνη ιδιοκτησία που τους έμεινε ήτανε τα ρούχα που φορούσανε όταν το σκάσανε από το χωριό τους. Τους ανθρώπους τους εσκοτώσανε, τα σπίτια τους πρώτα τα λεηλατήσανε και μετά τα κάψανε και από τα ζώα τους πήρανε 20 βόδια και 30 χοίρους. Επιβιώσανε από δικούς και φίλους στα γειτονικά χωριά.

Στα γειτονικά χωριά δε σκοτώσανε ανθρώπους μα και αυτά τα λεηλατήσανε σε ικανό βαθμό.

Με όλον ότι ο Καλλικράτης έπαθε πανωλεθρία σε έμψυχο και σε άψυχο υλικό, στο περιοδικό του «ΕΘΝΟΥΣ» «Ιστορία» της 24/2/1911 που αναφέρονται εκατοτνάδες μαρτυρικά χωριά δεν αναφέρεται  καθόλου. Φυσικά δε φταίει το «ΕΘΝΟΣ», μα οι Καλλικρατιανοί και γενικότερα οι Σφακιανοί που δεν ξέρουν την παροιμία ότι «Όποιος δε μιλά τον θαύουνε».

Εκτελεσθέντες άντρες στον Καλλικράτη στην εξόρμηση του 1943

Γεώργιος Μιχ. Μανουσέλης (τ. ενοματάρχης)

Μανώλης Γ. Μανουσέλης (γιος του προηγούμενου)

Μανούσος Ν. Μανουσέλης

Μανούσος Γ. Μανουσέλης

Ευστράτιος Γ. Μανουσέλης

Ρούσος Γ. Γανταδάκης

Σπύρος Χρ. Χαιρέτης

Νικόλαος Εμμ. Χαιρέτης

Ευστράτιος Μιχ. Χαιρέτης

Μανούσος Αναγν. Βουγιούκαλος

Ιωάννης Ευαστρ. Σηφοστρατουδάκης

Εμμανουήλ Κωνσταντουδάκης

Αλέξανδρος Βουγιούκαλος

Νικόλαος Χοιρογιαννάκης

Γεώργιος Καντήρος (Μουστάκος)

Μανούσος Γ. Βουγιούκαλος

Παύλος Εμμ. Πολάκης

Ιωάννης Λυκάκης

Μάρκος Μαρκουτσάκης

Ένας ξένος που τον πήρανε από την Επισκοπή οι Γερμανοί του οποίου αγνοούμε τα στοιχεία του.

 

Γυναίκες εκτελεσθείσες από τους γερμανούς στον Καλλικράτη την 9/10/1943

Ζαμπία  Ιωσήφ Παπαδόσηφου

Ελένη Πωλάκη

Ξανθίππη Καντήρου

Αγγελική Γανταδάκη

Αθηνά Τσιβολεδάκη

Μαρία Χαιρέτη

Αικατερίνη Γιαννακάκη

Ευαγγελία Τσιβολεδάκη

Φανή Βλαχάκη

Η Φανή Βλαχάκη ήτανε 80 χρονών ανάπηροι, μα οι νεοβάρβαροι του Χίτλερ δεν της κάνανε χάρη.

 

Κανάκης Ι. Γερωνυμάκης

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ