«Χειρομυλογυρίσματα και χοντρομαγερέματα» είναι η θεματική της φετινής παραδοσιακής δραστηριότητας που θα παρουσιάσει στον Μέρωνα Αμαρίου ο Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού στις 2 Αυγούστου.
Τα τελευταία χρόνια, τα μέλη του συλλόγου, πιστά στη φιλοσοφία τους να αναβιώνουν την παράδοση του τόπου και να μαθαίνουν στη νεολαία τη λαογραφία και τα ήθη και έθιμα των παππούδων και γιαγιάδων τους, τη σχέση που είχαν με τη μάνα γη και το χώμα απ' όπου «έπαιρναν» όσα τούς χρειαζόταν για να ζήσουν τις οικογένειες τους, διοργανώνουν εκδηλώσεις ουσίας υπενθυμίζοντας στο κοινό τον σεβασμό που οφείλει ο άνθρωπος στο περιβάλλον.
Παράλληλα ο Σύλλογος συνεχίζει και τις μουσικές εκδηλώσεις οι οποίες αφορούν τη γνήσια κρητική παράδοση: «Ερωτόκριτος», το υπέροχο τραγουδιστό ερωτικό ποίημα της Ελλάδας, είναι το θέμα της δεύτερης εκδήλωσης που θα πραγματοποιήσει ο Σύλλογος στις 3 Αυγούστου. Το πρόγραμμα έχει ως εξής:
Κυριακή 2 Αυγούστου στο παλιό σχολείο Μέρωνα
* Ώρα 17:00: Άλεσμα και μαγειρέματα χόντρου με τσι νοικοκυρές του χωριού: χοντροζούμι, χοχλιοί με το χόντρο, πατάτες-μελιτζάνες με το χόντρο, ξυνόχοντρος, γαλόχοντρος, χόντρος συγκεραστός.
* Ώρα 20:00: «Το στάρι της μητέρας γης»-Γη- μήτηρ> Δη-μήτηρ> Δήμητρα και το ακριβό της βλαστάρι -Περσεφόνη στην ελληνική αρχαιότητα». Ομιλία του Κώστα Καζαμιάκη (Αρχιτέκτων, Ιστορικός Αρχιτεκτονικής, Ιστορικός Τέχνης)
Ο ομιλητής θα αναφερθεί στα παρακάτω:
-Πόσο σπουδαίος εθεωρείτο στην αρχαιότητα ο ετήσιος κύκλος των εργασιών του σταριού: σπορά, θερισμός, άλεσμα, ζύμωμα και πάλι σπορά.
- Τι συμβολικό, φιλοσοφικό και μυθολογικό νόημα είχε αυτός ο ετήσιος κύκλος του σταριού;
-Τι ρόλο είχε το ιερό στάχυ στη μυσταγωγία και γιατί εθεωρείτο το πιο σημαντικό σύμβολο στα Ελευσίνια μυστήρια;
-Ποια ήταν η αρχή, το νόημα και ο σκοπός των Ελευσινίων μυστηρίων;
-Πότε εξαπλώθηκαν σ' όλη την Ελλάδα;
-Πως και γιατί ο μύθος της Δήμητρας (γης Μητέρας) και της κόρης- Περσεφόνης (στάρι) απετέλεσαν τον κορμό της μεγίστης θρησκευτικής γιορτής των Ελευσινίων μυστηρίων;
-Ποια πορεία ακολουθούσε η ιερή πομπή από την Αθήνα στην Ελευσίνα;
-Ποια η συμβολή του Μυσταγωγού;
-Ποιο ρόλο είχε ο Ιεροφάντης;
-Υπήρχε οικογενειοκρατία στα κυριότερα ιερατικά αξιώματα στην Ελευσίνα;
-Ποιοι είχαν τη δυνατότητα να μυηθούν στα μυστήρια και τι υποχρεώσεις είχαν;
-Τι ρόλο έπαιζε η ελληνική γλώσσα στα Ελευσίνια μυστήρια;
-Πώς επήρχετο ο εξαγνισμός και η κάθαρσις των υποψήφιων μυστών;
-Τι ήταν το ποτό κυκεών που έπιναν οι υποψήφιοι μύστες;
-Πού φυλάσσονταν τα ιερά των ιερών;
-Τ ι γνωρίζουμε για τα «Λεγόμενα», «Δρώμενα», «Δεικνύμενα» κατά τη διάρκεια της μύησης;
-Ήταν τα «Δρώμενα» άσεμνα;
-Τι σχέση είχαν τα Ελευσίνια μυστήρια με τη μεταθανάτια ζωή, το επέκεινα;
-Ελευσίνια μυστήρια και αρχιτεκτονική, γλυπτική, ζωγραφική, αγγειογραφία, ψηφιδωτό, ποίηση, θέατρο, θρησκεία, κοινωνία, πολιτική, φιλοσοφία, ιστορία, χριστιανισμός,..
Δήμητερ αγνών οργίων
Άνασσα συμπαραστάτει,
Καί σώζε τον σ΄αυτής χορόν,
Και μ' ασφαλώς πανήμερον
Παισαί τε και χορεύσαι
Αριστοφάνης, Βάτραχοι 386-390
εικότως, επεί χλιδώσαν αγλαώς έθρεψε με,
επτά μεν έτη γεγώσ` ευθύς ηρρυφόρουν
είτ΄αλετρίς η δεκέτις ούσα ταρχηγέτι
κατ΄ έχουσα τον κροκωτόν άρκτος η Βραυρωνίοις
κακανηφόρουνποτ' ούσα παις καλή χουσ`
ισχάδων ορμαθόν
άρα προυφείλω τι χρηστόν τη πόλει παραινέσαι
Αριστοφάνης, Λυσιστράτη 640 κ.ε.
Ης (τελετής) οι μετασχόντες περί τε της του βίου τελετής και σύμπαντος αιώνος ηδίους τας ελπίδας έχουσιν
Ισοκράτης, Πανηγυρικός κεφ.6(28)
Εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες ευλαβικά πριν μπουν στο θυσιαστήριο
τώρα πετάνε τ` αποτσίγαρα οι τουρίστες και το καινούργιο παν να δουν διυλιστήριο.
Κοιμήσου Περσεφόνη στην αγκαλιά της Γης
στου κόσμου το μπαλκόνι ποτέ μην ξαναβγείς.
Νίκος Γκάτσος, Ο εφιάλτης της Περσεφόνης (αποσπ.)
Δευτέρα 3 Αυγούστου στο Παλιό Σχολειό Μέρωνα
Ώρα 21:00: «Ερωτόκριτος», το υπέροχο τραγουδιστό ερωτικό ποίημα της Ελλάδας
Ομιλία του Κώστα Καζαμιάκη
Ο Βιτσέντζος Κορνάρος, ο ποιητής του Ερωτόκριτου, γεννήθηκε το 1553 στην Τραπεζόντα Σητείας και πέθανε το 1614 στο Χάνδακα (Ηράκλειο).Το 2013-2014 συμπληρώθηκαν 400 χρόνια από τον θάνατό του και σε πολλά μέρη στην Ελλάδα, κυρίως στην Κρήτη, πραγματοποιούνται τιμητικές εκδηλώσεις και ομιλίες. Ο Κορνάρος έζησε στα χρόνια της περίφημης κρητικής αναγέννησης και μάλιστα πέθανε την ίδια χρονιά, το 1614, με τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο.
Ο ομιλητής θα αναφερθεί στα παρακάτω:
Ποια ήταν η εποχή που έγραψε ο Κορνάρος τον Ερωτόκριτο;
Ο Ερωτόκριτος γράφτηκε από τον Κορνάρο στο διάστημα 1600- 1610.
Στο ίδιο αυτό διάστημα ο Θεοτοκόπουλος ζωγράφιζε τα τελευταία του έργα στο Τολέδο.
Το 1604 ο αστρονόμος Γιόχαν Κέπλερ ανακαλύπτει τον υπερκαικοφανή αστέρα 1604 (Kepler`s Supernova) στον αστερισμό του Οφιούχου.
Το 1605 ο Θερβάντες δημοσιεύει τον Δον Κιχώτη (Α μέρος).
Το 1606 ο Σαίξπηρ ανεβάζει τον Βασιλιά Ληρ.
Το 1610 ο Γαλιλαίος ανακαλύπτει τους τέσσερις μεγαλύτερους δορυφόρους του Δία (Γανυμήδη, Καλλιστώ, Ιώ, Ευρώπη).
Στο ίδιο αυτό διάστημα ο Κλαούντιο Μοντεβέρντι συνθέτει υπέροχες μουσικές και όπερες.
«Στη σημερινή Κρήτη είναι ακόμα ζωντανή η παράδοση του Ερωτόκριτου. Υπάρχουν πολλοί ακόμη, που γνωρίζουν απ΄ έξω μεγάλα τμήματα ή ολόκληρο το έργο. Στα παιδικά και εφηβικά μας χρόνια, στην Κρήτη, η απαγγελία του Ερωτόκριτου και το τραγούδι, με ή χωρίς λύρα, ήταν μέρος της καθημερινότητας μας» αναφέρει σε σημείωμα του ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μέρωνα Αμαρίου.
