ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Κ. ΑΚΟΥΜΙΑΝΑΚΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΑΝΑΛΥΤΗΣ M.Sc.
E-mail: [email protected]
http://soixantedix.blogspot.com/
Ζούμε σε μια εποχή παράξενα ιδιαίτερη και ιδιαιτέρως παράξενη. Τίποτε δεν είναι αυτονόητο, καμιά ανθρώπινη σύμβαση δεν ισχύει αιώνια, κανένας άνθρωπος δεν είναι δεδομένος. Δεν είναι εύκολες οι προβλέψεις, οι μάγοι είναι πλέον εκτός μόδας, η λογική υποτάσσεται στην παράνοια, οι δημιουργικές δυνάμεις του τόπου βυθίζονται στην αδράνεια. Στο σημαντικότερο ίσως ιταλικό μυθιστόρημα της μεταμοντέρνας εποχής, το «Il Nome della Rosa» του Uberto Eco, αναφέρεται ότι «κάποτε οι άνθρωποι ήταν ωραίοι και μεγαλόσωμοι, ενώ τώρα είναι άσχημοι και νάνοι. Ίσως αυτό να είναι ένα μόνο από τα τόσα τεκμήρια της δυστυχίας αυτού του κόσμου που γερνάει. Οι νέοι δεν θέλουν πια να μάθουν τίποτα, η παιδεία βρίσκεται σε παρακμή, ο κόσμος προχωρά με τα πόδια στον αέρα, οι αλλήθωροι οδηγούν τους τυφλούς και τους γκρεμίζουν στην άβυσσο, τα πουλιά φεύγουν από τη φωλιά τους πριν μάθουν να πετούν, ο γάιδαρος παίζει λύρα και τα βόδια χορεύουν. Η Μαρία δεν αγαπάει πια το στοχασμό, η Μάρθα δεν θέλει άλλο τη φιλοπονία, ο Κάτωνας συχνάζει στα πορνεία, ο Λουκρήτιος γίνεται γυναίκα. Με δυο λόγια όλα έχουν ξεφύγει από το δρόμο τους».
«Το Όνομα του Ρόδου» βασίστηκε σε ένα λατινικό χειρόγραφο του 14ου αιώνα στο οποίο περιγράφονται επτά εγκλήματα σε επτά ημέρες, τα οποία συνέβησαν στη βιβλιοθήκη ενός μοναστηριού. Ένας πρώην κατήγορος της Ιεράς Εξέτασης ερευνά επίμονα αυτά τα εγκλήματα ώσπου να ανακαλύψει την αλήθεια. Έξι και πλέον αιώνες μετά φαίνεται να μην έχει αλλάξει σχεδόν τίποτα. Οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι θέλουν, χρεώνουν τις αποτυχίες τους στους άλλους, αλλάζουν απόψεις και φύλο εύκολα, η παιδεία βρίσκεται σε αποσύνθεση, οι κρατούντες δεν μπορούν να λύσουν τα προβλήματα της κοινωνίας, η πορνεία ως το αρχαιότερο επάγγελμα του κόσμου συναγωνίζεται το δεύτερο αρχαιότερο, την πολιτική. Είμαστε νάνοι, όμως νάνοι που στέκουν στις πλάτες γιγάντων και -παρά το μικρό μας μέγεθος- νομίζουμε τώρα ότι μπορούμε να βλέπουμε πιο μακριά στον ορίζοντα από όσο εκείνοι.
Θα με ρωτήσει κάποιος ποιοι είναι οι γίγαντες στο σημερινό κόσμο. Δεν είναι εύκολη η απάντηση προφανώς. Δεν είναι θέμα σωματότυπου, ούτε είναι θέμα διαστάσεων. Είναι πρωτίστως θέμα ηθικού αναστήματος. Είναι η ποιότητα των συγκεκριμένων ανθρώπων που τους κάνει να ξεχωρίζουν μέσα στο συρφετό. Είναι οι ηθικές αντιστάσεις που προβάλλουν στην εξαγορά της συνείδησης, στον εκμαυλισμό του χαρακτήρα, στον τρόπο που φέρονται στους αδύναμους, στους κατατρεγμένους και στους δυστυχείς. Και δεν είναι εύκολο πάντα να μην παρασύρεσαι. Έχει κόστος η αντίσταση στη λαίλαπα της λογικής πως όλα έχουν μια τιμή, πως όλα εξαγοράζονται. Ματώνεις πολλές φορές, σπας, χάνεσαι, υποφέρεις. Γυρνάς όμως σπίτι σου το βράδυ και αισθάνεσαι εσωτερικά δικαιωμένος. Κι αυτό είναι το μεγαλείο των σημερινών άσημων γιγάντων. Το εκτόπισμά τους και όχι το μέγεθός τους, το εσωτερικό τους και όχι η εικόνα τους, το ανάστημά τους και όχι το μπόι τους.
Σήμερα δύναμη είναι η γνώση. «Knowledge is power». Ποια γνώση; Μα η γνώση που συνοδεύεται από αρετή, από ανθρωπιά, από μεγαλείο ψυχής. Τα πτυχία χωρίς συνείδηση δεν έχουν αξία, ορισμένες φορές μάλιστα οι κάτοχοί τους καθίστανται επικίνδυνοι επειδή μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να βλάψουν την κοινωνία. «Πάσα επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής πανουργία, ού σοφία φαίνεται», όπως και ο Πλάτωνας θα έλεγε. Σε μια εποχή που τα πλατιά χαμόγελα δεν χαίρουν εκτίμησης, σε ένα κόσμο που οι γίγαντες δεν είναι ευδιάκριτοι για τους πολλούς, η γνώση δεν είναι πάντα αυτό που νομίζουν πως βλέπουν οι νάνοι, όσο ψηλά κι αν σκαρφαλώσουν, σε όποιες πλάτες κι αν ανέβουν. Γιατί η γνώση δεν συνίσταται μόνο στο να ξέρεις τι πρέπει ή μπορείς να κάνεις, αλλά και στο να γνωρίζεις εκείνο που θα μπορούσες και δεν πρέπει να κάνεις.
