Η Τουρκία, λόγω της πρωτεύουσας στρατηγικής της θέση στη Μέση Ανατολή αλλά και λόγω της στρατιωτικής της ισχύος, αποτελεί μία περιφερειακή δύναμη που εξυπηρετεί και διευκολύνει τις ΗΠΑ και την ΕΕ με το αζημίωτο. Διατηρεί σταθερή εξωτερική πολιτική, πολλές φορές επιθετική ακόμα και στους συμμάχους της και στους διεθνείς οργανισμούς που συμμετέχει. Το ευαίσθητο θέμα του προσφυγικού το αξιοποιεί στο έπακρο σε στρατιωτικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο.
Τα οφέλη που έχει αποκομίσει λόγω του προσφυγικού είναι: α) Οικονομικά και μάλιστα πλησιάζουν τα 30 δις ευρώ. Στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας βρίσκονται 2,5 εκατομμύρια πρόσφυγες. Ο καθένας καταναλώνει περίπου 2.000 ευρώ ετησίως. Επιπλέον μέσω ταξιδιωτικών πρακτορείων και των Τουρκικών Αερογραμμών «εισάγει» με φτηνά εισιτήρια Μαροκινούς, Αλγερινούς, Τυνήσιους κλπ και τους «εξάγει» στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας. Πάνω από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες έχουν περάσει από τα ελληνικά σύνορα δίνοντας περί τα 3.000 στους τούρκους δουλέμπορους. Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί την Τουρκία με 3 δις άμεσα και άλλα 3 δις ευρώ μέχρι το 2018. Στα έσοδα προστίθενται τα κέρδη από τη διακίνηση λαθραίου πετρελαίου, από τον ISIS, με αντάλλαγμα την πώληση όπλων, πυρομαχικών, οχημάτων και άλλων προϊόντων (γεωργικά, κτηνοτροφικά, ρουχισμό κλπ).
β) Διατηρεί εμπειροπόλεμο το Στρατό και την Αεροπορία της με τις επιδρομές στα νότια σύνορά της, από την μία εισβάλοντας στην Συρία για να πολεμήσει τις δυνάμεις του Άσαντ και από την άλλη επιτίθεται να εξοντώσει τους Κούρδους αντάρτες εντός και εκτός των εδαφών της.
γ) Στο εσωτερικό, παρά τη διεθνή κατακραυγή για δίκες ακαδημαϊκών και δημοσιογράφων, η Τουρκία επιμένει να φιμώνει τον Τύπο και να λογοκρίνει κάθε έντυπο. Παρά τις υποδείξεις της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις πολιτικές ελευθερίες η Τουρκία «τα έχει γράψει στα παλαιά της υποδήματα», δε σέβεται τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου, τις θεμελιώδεις ελευθερίες, συμπεριλαμβανομένης και της ελευθερίας της έκφρασης.
δ) Όσο αφορά τους πρόσφυγες που έχουν εγκατασταθεί εντός του εδάφους της υπάρχουν ανησυχίες της κοινής γνώμης και σ’ αυτές έχουν προστεθεί πρόσφατες εκθέσεις και πληροφορίες διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων για τη μεταχείριση προσφύγων που όταν τους τελειώνουν τα χρήματα, τους επαναπροωθούν στις χώρες τους.
ε) Η περιφρόνηση που δείχνει ο Πρόεδρος Ερντογάν σε αξίες, που για την Ευρώπη είναι βασικοί κανόνες της δημοκρατίας, έχουν κάνει πολλούς να αναρωτιούνται εάν το τίμημα που πληρώνει η Ε.Ε. είναι ανταποδοτικό της συμφωνίας. Επίσης οι Τούρκοι ηγέτες θυμίζουν απροκάλυπτα στους εταίρους ότι «η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερο την Τουρκία από ότι η Τουρκία την Ευρώπη». Η πολιτική επιρροή είναι τόσο ισχυρή ώστε ο Ερντογάν κατάφερε να επιβληθεί ακόμη και στο εσωτερικό της Γερμανίας απαιτώντας να διωχθεί ο Γερμανός κωμικός Jan Böhmermann επειδή «τον προσέβαλε στη δημόσια τηλεόραση».
στ) Στην εξωτερική πολιτική ο Τούρκος πρωθυπουργός Νταβούτογλου απειλεί να μην υλοποιήσει τη συμφωνία ανταλλαγής προσφύγων με Ελλάδα και Ε.Ε., εάν δεν απελευθερωθεί η βίζα για τους Τούρκους πολίτες αναβαθμίζοντας την αξία του κράτους και των πολιτών του σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
ζ) Εικάζεται ότι η ΜΙΤ (Τουρκική Υπηρεσία Πληροφοριών) στρατολογεί και χρηματοδοτεί πρόσφυγες αλλά και μετανάστες από άλλα μουσουλμανικά κράτη ώστε να δημιουργήσει θύλακες στην Ευρώπη για να τους χρησιμοποιήσει όταν και όπως αυτή κρίνει επωφελές. Η στρατολόγηση γίνεται με σημείο αναφοράς την θρησκεία.
η) Η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να ελέγχει τις προσφυγικές ροές αριθμητικά με αυξομειώσεις προς τα Ελληνικά νησιά, αλλά να επινοεί και εναλλακτικές διαδρομές. Τι σημαίνει αυτό; Ελέγχει «την κάνουλα» των ροών, αυξάνοντας την όταν θέλει να ασκήσει πίεση, ενώ την μειώνει για να δείξει ότι τηρεί τις υποσχέσεις της. Κατ’ ουσία το κάνει για να προστατεύσει τον Τουρισμό της στις παραλιακές περιοχές τους θερινούς μήνες.
θ) Παρά τα δυόμιση εκατομμύρια προσφύγων δεν ανοίγει ρουθούνι και αυτό συμβαίνει γιατί οι Σύριοι είναι μουσουλμάνοι. Επιπλέον στο νότιο τμήμα της μεθορίου της Τουρκίας ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού είναι Συριακής καταγωγής γιατί ζουν εκεί από την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Αραβότουρκοι) και έχουν συγγενείς στη Συρία. Συνεπώς ο εκεί πληθυσμός συμπονάει τους μαστιζόμενους Σύριους και ένα ποσοστό 68% των προσφύγων θέλει να παραμείνει στην Τουρκία. Η εγκληματικότητα στους προσφυγικούς καταυλισμούς είναι ελάχιστη λόγω της ισχυρής αστυνόμευσης από την Στρατοχωροφυλακή και το Στρατό.
Παρατηρώντας λοιπόν τις κινήσεις της Τουρκίας αντιλαμβανόμαστε τις συνεχείς κροκοδείλιες μεταμορφώσεις της, που θα έχουν πάντα ένα και μοναδικό σκοπό, το συμφέρον της.
Νεκτάριος Μεταξάκης
Αξ/κος ΠΝ ε.α.- Πιλότος Ε/Π
Διοικητικός και Πολιτικός Επιστήμων
