Μένει το ΔΝΤ - Τρία «βήματα» για το χρέος - Δόση 10,3 δις ευρώ σε διαδοχικές φάσεις - Στην ανάγκη πλήρους εφαρμογής των μέτρων που ψήφισε η Βουλή αναφέρθηκε ο Ντάισελμπλουμ - Επισήμανε και την ύπαρξη του κόφτη - Και ο Τόμσεν στη συνέντευξη Τύπου
Στη διάρκεια της συνεδρίαση κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι η δόση των 10,3 δισ. ευρώ θα αποδεσμευτεί σε δύο κομμάτια: αρχικά τον Ιούνιο 7,5 δισ. και έπειτα το φθινόπωρο 2,8 δισ.
Τα σενάρια για το πλεόνασμα
Σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, το Eurogroup εξετάζει τη δεκαετή επέκταση του στόχου πλεονάσματος 3,5%, μέχρι το 2028, για την εποχή μετά το πρόγραμμα. Πάντως, κυβερνητικές πηγές αναφέρουν πως η δέσμευση για πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα υπάρχει στο τελικό κείμενο του Eurogroup.
Το Eurogroup φαίνεται να αποκλείει για άλλη μια φορά οποιαδήποτε πιθανότητα κουρέματος του χρέους και να εστιάζει στις εξής αρχές για την εξυπηρέτησή του:
1) Την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές με την σταδιακή αντικατάσταση του δανεισμού από δημόσιες πηγές (ΕΕ) από ιδιωτικές
2) Την ομαλοποίηση του πλαισίου αποπληρωμών
3) Την παροχή κινήτρων για τη συνέχεια των μεταρρυθμίσεων μετά το πρόγραμμα
4) Τη δυνατότητα διευκολύνσεων σε περίπτωση απρόοπτης αύξησης του ΑΕΠ και των επιτοκίων
Ο οδικός χάρτης για την εξεύρεση λύσης για το χρέος
Για την υλοποίηση αυτών των στόχων, το Eurogroup εξετάζει να δώσει εντολή στο EuroWorking Group για την σταδιακή υλοποίηση μέτρων σε διαφορετικά χρονικά πλαίσια. Κύριο ζήτημα είναι να βρεθεί συμφωνία για μέτρα στο βραχυπρόθεσμο, το μεσοπρόθεσμο και το μακροπρόθεσμο διάστημα.
Παράλληλα, στον τομέα του χρέους, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης θέλουν οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας να μείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ, μέχρι το 2038 και από εκεί και έπειτα κάτω από το 20% του ΑΕΠ.
Πιθανά Βραχυπρόθεσμα Μέτρα: Με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, μέχρι το τέλος του προγράμματος το 2018. Για τα μέτρα αυτά δεν θα χρειάζεται η προσφυγή στα κοινοβούλια των κρατών-μελών:
1) Ομαλοποίηση των αποπληρωμών του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας χρησιμοποιώντας τον μέσο όρο των ωριμάνσεων
2) Μείωση του ρίσκου των επιτοκίων μέσω της διαφοροποιημένης στρατηγικής του ESM και του ΤΧΣ, χωρίς ζημιές στις χώρες που ήταν πριν σε πρόγραμμα (Κύπρος, Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία)
Στόχος των υπουργών φαίνεται να είναι οι αλλαγές αυτές να έχουν γίνει πριν από το φθινόπωρο.
Πιθανά Μεσοπρόθεσμα Μέτρα: Μετά τη λήξη του προγράμματος, σε περίπτωση που οι θεσμοί έπειτα από εξέταση της κατάστασης θεωρήσουν πως χρειάζεται η Ελλάδα επιπλέον βοηθεία για την αποπληρωμή
1) Κατάργηση των κλιμακωτών επιτοκίων που σχετίζονται με την αποπληρωμή του χρέους της δεύτερης αξιολόγησης
2) Χρήση των κερδών που αναλογούν στην Ελλάδα από τα κέρδη SMP και ANFA, για την μείωση των χρηματοδοτικών αναγκών από τον ESM
3) Στοχευμένες διευκολύνσεις στο ΤΧΣ, που θα περιέχουν μέτρα όπως η χρονική επέκταση της αποπληρωμής των ωριμάνσεων, θέσπιση ταβανιού για τα επιτόκια)
Για τα μακροπρόθεσμα, πληροφορίες από τις Βρυξέλλες τονίζουν πως οι υπουργοί είναι βέβαιοι πως η επιτυχής εφαρμογή των μέτρων και η εκπλήρωση των στόχων του πλεονάσματος (3,5%), αλλά και ο μηχανισμός μέτρων έκτακτης ανάγκης (σ.σ. «κόφτης») θα φέρουν τα δημοσιονομικά της Ελλάδας πίσω σε ένα βιώσιμο πλαίσιο.
Πάντως, οι πληροφορίες αυτή τη στιγμή δείχνουν πως η πολύ μεγάλη χρονική περίοδος που πρέπει να εξεταστεί, για να διαπιστωθεί η βιωσιμότητα του χρέους, δεν επιτρέπει σίγουρες μακροοικονομικές προβλέψεις.
Η κατάσταση στις Βρυξέλλες παραμένει ρευστή και ενδέχεται να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές όσο συνεχίζουν οι υπουργοί τις διαβουλεύσεις τους.
Όλοι «πάνω» στο ΔΝΤ για να μείνει στο πρόγραμμα
Στις 21:20 έγινε διακοπή της συνεδρίασης, προκειμένου να αναζητηθεί η «χρυσή» τομή με το ΔΝΤ για το ζήτημα του χρέους, έτσι ώστε το Ταμείο να παραμείνει στο πρόγραμμα. Η συνεδρίαση ήταν προγραμματισμένο να ξαναρχίσει στις 23:30.
Αυτή τη στιγμή στο τραπέζι των υπουργών Οικονομικών βρίσκεται υπό εξέταση ο τρόπος κλεισίματος της πρώτης αξιολόγησης, κάτι που θα επιτρέψει την έγκαιρη εκταμίευση της δεύτερης δόσης από τον ESM, ύψους 10,3 δισ. ευρώ για την κάλυψη των αναγκών ρευστότητας του ελληνικού κράτους και την εξυπηρέτηση μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα.
Αυτό, ως γνωστόν, προϋποθέτει την εκπλήρωση τριών διαφορετικών κριτηρίων: τη νομοθέτηση και τον έλεγχο των μέτρων της πρώτης αξιολόγησης, τη νομοθέτηση των μέτρων έκτακτης ανάγκης («κόφτης») και την εύρεση μιας λύσης ως προς τη ρύθμιση του ελληνικού χρέους.
Καθώς τα πρώτα δύο σκέλη έχουν συμφωνηθεί (μέτρα, «κόφτης»), το κρίσιμο ζήτημα είναι η εύρεση μιας λύσης για το χρέος, που θα επιτρέψει στο ΔΝΤ να συμμετέχει στο πρόγραμμα. Αυτό είναι σημαντικό, διότι χωρίς το ΔΝΤ στο πρόγραμμα (που ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε χαρακτήρισε «απαραίτητο»), κάποια κράτη-μέλη της ευρωζώνης δεν μπορούν να λάβουν έγκριση από τα εθνικά τους κοινοβούλια για την εκταμίευση της δόσης, αφήνοντας την Ελλάδα «στον αέρα».
Το καλό και το κακό σενάριο Πηγές από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πως υπάρχουν δύο σενάρια για την κατάληξη του σημερινού Eurogroup, που θα καθορίσουν την απόφαση για την εκταμίευση της δόσης.
Το «καλό σενάριο» προϋποθέτει την εύρεση μίας συμφωνίας μεταξύ των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ, έτσι ώστε να μπει το Ταμείο στο πρόγραμμα. Έτσι, έπειτα από την ολοκλήρωση της έκθεσης συμβατότητας της Επιτροπής (που εξετάζει το κατά πόσο τα μέτρα που ψηφίστηκαν συμβαδίζουν με τη συμφωνία), τα κοινοβούλια των κρατών-μελών θα δώσουν το πράσινο φως στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης να εκταμιεύσει το πρώτο μέρος της δόσης.
Το «κακό σενάριο» θα ισχύσει, εάν δεν καταφέρουν οι Ευρωπαίοι να έρθουν σε συμφωνία για το χρέος με το ΔΝΤ. Το ΔΝΤ δεν θεωρεί, βάσει των προβλέψεών του, το ελληνικό χρέος βιώσιμο στην παρούσα κατάστασή του και συνεπώς δεν μπορεί να συνάψει (βάση και καταστατικού) πρόγραμμα με την Ελλάδα.
Πάντως, όπως τονίζουν πηγές από τις Βρυξέλλες, όλες οι πλευρές θέλουν να έρθουν σε μια συμφωνία και, αν δεν υπάρξει συμφωνία για εκταμίευση σήμερα, αυτό δεν θα έχει καταστροφικές συνέπειες, καθώς υπάρχουν και άλλες ημερομηνίες που θα μπορεί να συμφωνηθεί κάτι τέτοιο.
Σε κάθε περίπτωση όμως, το κακό σενάριο θα παρατείνει το κλίμα αβεβαιότητας, γύρω από την ελληνική οικονομία.
Από την πλευρά της κυβέρνησης πάντως μεταφέρουν ότι οι εκκρεμότητες σχετικά με την αξιολόγηση θα περιληφθούν στην τελική ανακοίνωση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, αλλά δεν κρίνονται τόσο σημαντικές, ώστε να μην αποδεσμευθεί η δόση. Από την κυβέρνηση χαρακτηριστικά λένε ότι οι εκκρεμότητες αυτές δεν είναι καθοριστικές και θα επιλυθούν με συνοπτικές διαδικασίες.
Παρά την κυβερνητική αισιοδοξία, ωστόσο, το γεγονός ότι, αίφνης, οι δανειστές εγείρουν ζητήματα και ως προς το κλείσιμο της αξιολόγησης, δεν είναι θετικό για την Ελλάδα.
Αντίθετα, μεγάλη παραμένει η απόσταση μεταξύ ΔΝΤ και Γερμανίας για το χρέος, με το Ταμείο να πιέζει για σημαντικά βραχυπρόθεσμα μέτρα.
Η απόφαση του Eurogroup
The Eurogroup welcomes that a full staff-level agreement has been reached between Greece and the institutions. Also, the Eurogroup notes with satisfaction that the Greek authorities and the European institutions have reached an agreement on the contingency fiscal mechanism, which is in line with the Eurogroup statement adopted on 9 May in particular as regard the possible adoption of permanent structural measures, including revenue measures, to be agreed with the institutions. It therefore provides further reassurances that Greece will meet the primary surplus targets of the ESM programme (3.5% of GDP in the medium-term), without prejudice to the obligations of Greece under the SGP and the Fiscal Compact.
The Eurogroup also welcomes the adoption by the Greek parliament of most of the agreed prior actions for the first review, notably the adoption of legislation to deliver fiscal parametric measures amounting to 3% of GDP that should allow to meet the fiscal targets in 2018, to open up the market for the sale of loans and to establish the agreed Greek Privatisation and Investment Fund that should operate in full independence. The Eurogroup mandates the EWG to verify in the next few days the full implementation of the outstanding prior actions on the basis of an assessment by the institutions, in particular the corrections to the legislation on the opening up of the market for the sale of loans, and on the pension reform, as well as the completion of all prior actions related to the government pending actions in the field of privatization.
Following the full implementation of all prior actions and subject to the completion of national procedures, the ESM governing bodies are expected to endorse the supplemental MoU and approve the disbursement of the second tranche of the ESM programme. The second tranche under the ESM programme amounting to EUR 10.3 bn will be disbursed to Greece in several disbursements, starting with a first disbursement in June (EUR 7.5 bn) to cover debt servicing needs and to allow a clearance of an initial part of arrears as a means to support the real economy. The subsequent disbursements to be used for arrears clearance and further debt servicing needs will be made after the summer. The disbursements for arrears clearance will be subject to a positive reporting by the European Institutions on the clearance of net arrears. The additional disbursement for debt servicing needs will be subject to milestones related to privatization, including the new Privatization and Investment Fund, bank governance, revenue agency and energy sector to be assessed by the European institutions and verified by the EWG and the ESM Board of Directors.
In line with the 9 May Eurogroup statement, and in view of the forthcoming full implementation of all the prior actions by Greece and completion of the first review, the Eurogroup considered today the sustainability of Greek public debt.
The Eurogroup agrees to assess debt sustainability with reference to the following benchmark for gross financing needs (GFN): under the baseline scenario, GFN should remain below 15% of GDP during the post programme period for the medium term, and below 20% of GDP thereafter.
The Eurogroup recalls the medium-term primary surplus target of 3.5% of GDP as of 2018 and underlines the importance of a fiscal trajectory consistent with the fiscal commitments under the EU framework.
The Eurogroup recalls the following general guiding principles agreed on 9 May for possible additional debt measures: (i) facilitating market access in order to replace over time public financed debt with privately financed debt; (ii) smoothening the repayment profile; (iii) incentivising the country's adjustment process even after the programme ends; and (iv) flexibility to accommodate uncertain GDP growth and interest rate developments in the future. On 9 May the Eurogroup also reconfirmed that nominal haircuts are excluded, and that all measures taken will be in line with existing EU law and the ESM and EFSF legal frameworks.
Guided by these principles and on the basis of technical work carried out by the EWG, the Eurogroup agreed today on a package of debt measures which will be phased in progressively, as necessary to meet the agreed benchmark on gross financing needs and will be subject to the pre-defined conditionality of the ESM programme.
For the short-term, the Eurogroup agrees on a first set of measures which will be implemented after the closure of the first review up to the end of the programme and which includes:
Smoothening the EFSF repayment profile under the current weighted average maturity
Use EFSF/ESM diversified funding strategy to reduce interest rate risk without incurring any additional costs for former programme countries
Waiver of the step-up interest rate margin related to the debt buy-back tranche of the 2nd Greek programme for the year 2017
The Eurogroup asks the EFSF and ESM management to take these measures forward within their mandate, on the basis of preparatory work by the EWG, and where needed to prepare formal decision making by the relevant EFSF and ESM decision-making bodies. The decision on the smoothening of the EFSF repayment profile and the reduction of interest rate risks should be taken as a matter of priority.
For the medium term, the Eurogroup expects to implement a possible second set of measures following the successful implementation of the ESM programme. These measures will be implemented if an update of the debt sustainability analysis produced by the institutions at the end of the programme shows they are needed to meet the agreed GFN benchmark, subject to a positive assessment from the institutions and the Eurogroup on programme implementation.
Abolish the step-up interest rate margin related to the debt buy-back tranche of the 2nd Greek programme as of 2018
Use of 2014 SMP profits from the ESM segregated account and the restoration of the transfer of ANFA and SMP profits to Greece (as of budget year 2017) to the ESM segregated account as an ESM internal buffer to reduce future gross financing needs.
Liability management - early partial repayment of existing official loans to Greece by utilizing unused resources within the ESM programme to reduce interest rate costs and to extend maturities.
If necessary, some targeted EFSF reprofiling (e.g. extension of the weighted average maturities, re-profiling of the EFSF amortization as well as capping and deferral of interest payments) to the extent needed to keep GFN under the agreed benchmark in order to give comfort to the IMF and without incurring any additional costs for former programme countries or to the EFSF.
For the long-term, the Eurogroup is confident that the implementation of this agreement on the main features for debt measures, together with a successful implementation of the Greek ESM programme and the fulfilment of the primary surplus targets as mentioned above, will bring Greece's public debt back on a sustainable path over the medium to long run and will facilitate a gradual return to market financing. At the same time, the Eurogroup agrees on a contingency mechanism on debt which would be activated after the ESM programme to ensure debt sustainability in the long run in case a more adverse scenario were to materialize. The Eurogroup would consider the activation of the mechanism provided additional debt measures are needed to meet the GFN benchmark defined above and would be subject to a decision by the Eurogroup confirming that Greece complies with the requirements under the SGP. Such mechanism could entail measures such as a further EFSF reprofiling and capping and deferral of interest payments. Also, the Eurogroup commits to long-term technical assistance to boost Greek growth.
The Eurogroup recognises that over the exceptionally long time horizon of assessing debt sustainability there can be no forecasts, only assumptions, given the sizable degree of uncertainty over macroeconomic developments.
Against the background of the forthcoming successful completion of the first review and the agreement on debt relief, the Eurogroup welcomes the intention of the IMF management to recommend to the Fund's Executive Board to approve a financial arrangement before the end of 2016 that will support the implementation of the agreed fiscal and structural reforms. It is recognised that, consistent with IMF policies, approval of this arrangement will also be based on a new DSA and the assessment of possible debt relief measures mentioned above. The possible debt relief will be delivered at the end of the programme in mid-2018 and the scope will be determined by the Eurogroup on the basis of a revised DSA in cooperation with the European Institutions for purposes of taking into account the European policy framework, subject to full implementation of the programme.
The Eurogroup stands ready, in line with usual practice, to support the completion of future reviews provided that the policy package considered today, including the contingency mechanism, is implemented as planned. The Eurogroup confirms that programme implementation, as well as policy conditionality and targets, will be reviewed regularly based on input from the institutions.
