ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Κ. ΑΚΟΥΜΙΑΝΑΚΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΑΝΑΛΥΤΗΣ M.Sc.
E-mail: [email protected]
http://soixantedix.blogspot.com/
«Και ποια είναι η διαφορά;» θα σκεφτόταν ίσως κάποιος ρίχνοντας μια ματιά στον τίτλο της σημερινής μου διαδρομής. «Μεγάλη», θα απαντούσα εγώ. Και θα το δικαιολογούσα έχοντας διαβάσει για μια ακόμη φορά το «Εκκρεμές του Φουκώ», ναι αυτό το όμορφο πόνημα του Umberto Eco. Ένα βιβλίο με παράλογη ματιά και με αλλήθωρη λογική. Μια εργασία που σε ένα μεγάλο της μέρος πασχίζει να ξεχωρίσει θεωρίες συνομωσίας από τυχαία γεγονότα και να διακρίνει τον τρελό από το βλάκα. Μέσα στα δέκα κεφάλαιά του γίνεται ανίχνευση σε αρχαία μυστικά ενεργειακών ροών και τα βασικά όργανα που χρησιμοποιούνται σε αυτό είναι ένας ειδικά σχεδιασμένος χάρτης και το Εκκρεμές του Φουκώ, το οποίο δεν έχει καμιά σχέση με τον Γάλλο φιλόσοφο Michel Paul Foucault (1926-1984).
Και πως τις καταλαβαίνεις αυτές τις διαφορές τελικά; Εύκολα, θα έλεγα, πολύ εύκολα. Τον τρελό τον αναγνωρίζεις αμέσως, με την πρώτη ματιά. Είναι ένας βλάκας που απλά δεν ξέρει τα κόλπα. Ο βλάκας προσπαθεί να αποδείξει τη θέση του με κάθε τρόπο, έχει λογική αλλήθωρη, ωστόσο έχει μιας μορφής λογική. Ο τρελός, αντίθετα, δε νοιάζεται για τη λογική, προχωρεί με βραχυκυκλώματα, με το ένα πόδι. Γι’ αυτόν, το καθετί αποδεικνύει τα πάντα. Ο τρελός έχει καρφωμένη στο μυαλό του μια έμμονη ιδέα, και οτιδήποτε βρει του κάνει για να την υποστηρίξει. Τον τρελό τον αναγνωρίζεις από τις ελευθερίες που παίρνει μπροστά στο καθήκον της απόδειξης, από την ευκολία με την οποία δέχεται επιφοιτήσεις. Είναι τρελός, έχει το ακαταλόγιστο, δεν τα βάζεις μαζί του, πάει και τελείωσε.
Και ο βλάκας; Α, ναι, ο βλάκας. Αυτός ο άνθρωπος που δεν κάνει λάθη συμπεριφοράς. Κάνει λάθος συλλογισμούς. Είναι αυτός που λέει ότι όλοι οι σκύλοι είναι κατοικίδια ζώα και όλοι οι σκύλοι γαβγίζουν, όμως επειδή και οι γάτοι είναι κατοικίδια ζώα, γαβγίζουν κι αυτοί. Ή ότι όλοι οι Κρητικοί είναι θνητοί, όλοι οι κάτοικοι της Μάνης είναι θνητοί, επομένως όλοι οι κάτοικοι της Κρήτης είναι Μανιάτες. Από δύο επιμέρους προτάσεις δεν μπορούν να εξαχθούν καθολικά συμπεράσματα. Είναι όμως γεγονός ότι περιστοιχιζόμαστε από βλάκες. Ακόμα κι αν πουν κάτι σωστό οι βλάκες το λένε για λόγους λανθασμένους. Ακόμα κι αν κλάψουν το γεγονός που προκαλεί το κλάμα τους είναι κάτι ευχάριστο. Κι όταν θα γελάσουν μπορεί να βρίσκονται σε κηδεία. Τίποτε δεν τους εμποδίζει να το κάνουν. Κλαίνε με τα ευχάριστα και γελάνε με τα δυσάρεστα. Πουλάνε στη φτήνια και αγοράζουν στη μαύρη αγορά.
Τρελοί και βλάκες λοιπόν. Από πού να φυλαχτείς και από ποιούς να περιμένεις υποστήριξη; Να σε χαλάνε, να σε τσαντίζουν, να σε βρίζουν. Να τους ευνοείς και να σε κατηγορούν. Να τους χαϊδεύεις και να σε δαγκώνουν. Να τους αγαπάς και να σε πληγώνουν. Δεν αντέχεται αυτό, πηγαίνει πολύ, ξεχειλίζει. Κάθε σου ανοχή να εκλαμβάνεται ως αδυναμία. Κάθε σου λάθος να θεωρείται εσκεμμένη ενέργεια. Κάθε σου πράξη να είναι εξ’ ορισμού λανθασμένη. Δεν υπάρχει διαφυγή. Μέσα οι τρελοί και έξω οι βλάκες. Δεν συνάγονται καθολικές προτάσεις από δύο επιμέρους, το είπαμε. Αυτή η ιστορία της λογικής αποτελεί μια έννοια ευάλωτη στη βλακεία. Παραείναι αχανής. Εδώ καταπατώνται όλοι οι νόμοι των συλλογισμών γιατί τελικά όλοι έχουμε μια δόση βλακείας. Ναι, όλοι είναι βλάκες εκτός από εμάς τους δύο. Και για να μην προσβληθείτε: «εσείς εξαιρείσθε..!!». Κι αν είσαι εσύ ο βλάκας; Τότε θα είχα καλή και αιώνια συντροφιά..!!
