ΜΙΑ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΤΟΥ «ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΤΩΝ ΟΡΕΩΝ»
ΓΡΑΦΕΙ Ο ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΚΛΑΔΟΣ
Μια σημαντική πρωτοβουλία βρίσκεται σε εξέλιξη, η οποία αφορά στην αναβίωση των διαδικασιών παραγωγής κρητικού μαλλιού ύφανσης και βεβαίως της αξιοποίησης του στον παραδοσιακό αργαλειό.
Με πρωτοβουλία του «Πανεπιστημίου των Ορέων» έχει ήδη ξεκινήσει μια σημαντική κίνηση για να ξαναγίνει καθημερινή πρακτική της γυναίκας της Κρήτης και όχι μόνο, η παραγωγή παραδοσιακών κρητικών υφαντών.
Είδη, η προσπάθεια αυτή έχει βρει φανατικούς υποστηρικτές σε ολόκληρο το νησί και ταυτόχρονα έχει αναδειχθεί σε μια εξαιρετική εναλλακτική πρόταση, η οποία αφορά την στήριξη της τοπικής οικονομίας μέσα από μικρές οικοτεχνικές μονάδες, που μπορούν να αναπτυχθούν παντού.
Στην Κράνα Μυλοποτάμου, έδρα του «Πανεπιστημίου των Ορέων», έγινε την περασμένη Δευτέρα μια συνάντηση ανθρώπων από όλες τις γωνιές της Κρήτης, κατά τη διάρκεια της οποίας «μπήκε ο σπόρος» για μια νέα εποχή στην Κρητική υφαντική.
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΗΜΕΡΑ
Η αξιοποίηση του μαλλιού των προβάτων και η παραγωγή κλωστής από λινάρι και μεταξοσκώληκα, όχι μόνο αποτελούν ξεχασμένες τεχνικές στις ημέρες μας, αλλά είναι εντελώς άγνωστες στις νέες γενιές.
Η ρόκα, το αδράχτι, η ανέμη, ακόμα και ο αργαλειός, αποτελούν, πλέον, μουσειακά αντικείμενα όπως και τα παραδοσιακά Κρητικά υφαντά!
Διότι Κρητικό Υφαντό δεν μπορεί να νοηθεί οποιοδήποτε πανί έχει δημιουργηθεί με διαφορετικό νήμα από αυτό που παράγεται στο νησί μας. Δεν μπορεί να είναι παραδοσιακή πατανία ή πετσέτα ή οποιοδήποτε άλλο ύφασμα παρά μόνο εκείνο, που έχει υφανθεί με νήματα από μαλλί ντόπιων προβάτων ή από κλωστές που προήλθαν από τις παραδοσιακές μεθόδους επεξεργασίας του λιναριού ή του κουκουλιού του μεταξοσκώληκα που καλλιεργήθηκαν στην Κρήτη. Η χρήση μαλλιών εισαγωγής, προφανώς, και δεν δίδει γνήσιο Κρητικό πανί γιατί τα Κρητικά νήματα είναι εντελώς διαφορετικά όπως διαφορετικό είναι το νήμα κάθε άλλης περιοχής της χώρας ή του κόσμου αφού επηρεάζεται από τις εδαφολογικές και κλιματολογικές συνθήκες κάθε τόπου.
Σήμερα, λοιπόν, η Κρητική υφαντική και πλεκτική τέχνη έχουν ελαχιστοποιηθεί ή και εξαφανιστεί και η αναβίωση τους μπορεί να σημάνει ακόμα ένα δρόμο διασύνδεσης της πολιτιστικής μας κουλτούρας με την τουριστική και οικονομική ανάκαμψη και εξέλιξη.
Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Η ομάδα της Αποστολής, ενθαρρύνει τους ανθρώπους της Κρήτης να ξαναπιάσουν το νήμα της πανάρχαιας, θεϊκής αυτής τέχνης, ως στοιχείο που συμφιλιώνει και συνενώνει τους ανθρώπους με τον εαυτό τους, με τη φύση και με τους συνανθρώπους τους, όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά και σ΄όλη την οικουμένη.
Για τούτο, η φιλοσοφία της Αποστολής Πηνελόπη Gandhi, δεν εξαντλείται μόνο στην προσπάθεια της αναβίωσης μιας τέχνης που έχει εγκαταλειφθεί και τείνει να ξεχαστεί. Επιδιώκει την επανεκτίμηση της Ιερής τέχνης της υφαντικής, την ανάδειξή της σε όλες τις διαστάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς και την επαναφορά της σε σύγχρονο δημιουργικό και παραγωγικό πεδίο, όσο ακόμη ζουν και γνωρίζουν για την υφαντική τέχνη, τα κάλλιστα μυστικά της, οι παλαιοί υπηρέτες της.
Η ομάδα της Αποστολής Πηνελόπη Gandhi, υποστηρίζεται από υφάντριες αλλά και γνώστες του πολιτισμού του Κρητικού Αργαστηριού, καθώς και πολλούς εθελοντές.
Πλαισιώνεται από πρόσωπα διεθνούς κύρους, της επιστήμης και της τέχνης. Πολύτιμοι αρωγοί είναι έλληνες καθηγητές πανεπιστημίων και πολύ σημαντικές ακαδημαϊκές προσωπικότητες της Ευρώπης και της Αμερικής. Επίσης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Πολυτεχνείο Κρήτης – Αρχιτεκτονική σχολή, το ΤΕΙ Κρήτης – Γεωπονική σχολή, όλοι οι Δήμοι και τα σχολεία της Κρήτης το Κέντρο Έρευνας της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, το Μουσείο Μπενάκη, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου, το Ευρωπαϊκό Σχολείο Ηρακλείου, σημαντικές προσωπικότητες της λαϊκής βιωματικής γνώσης και του πνεύματος. Συνδέεται και συνεργάζεται με γυναίκες σημαντικού επιστημονικού και κοινωνικού κύρους από την Παλαιστίνη, την Περσία και την Ινδία.
Εμπνεύστρια και συντονίστρια της Αποστολής είναι η κ. Βαρβάρα Τερζάκη - Παλλήκαρη.
ΤΟ «ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΩΝ ΟΡΕΩΝ»
Η Αποστολή Πηνελόπη Gandhi, είναι μια από τις δράσεις του Πανεπιστημίου των Ορέων, το οποίο είναι επίσημο μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών – Mountain Partnership, FAO. Πρόεδρος του είναι ο καθηγητής του Π.Κ. και πρώην Πρύτανης κ. Ιωάννης Παλήκαρης.
Είναι εθελοντική, μη κερδοσκοπική και μη επιχορηγούμενη οργάνωση, η οποία ιδρύθηκε το 2007 στην Κρήτη, από τον καθηγητή Οφθαλμολογίας κ. Ιωάννη Παλλήκαρη, καθηγητές του Πανεπιστημίου Κρήτης και από μεγάλα πανεπιστήμια του εξωτερικού, διανοούμενους, τεχνίτες, κτηνοτρόφους, γεωργούς και μαστόρους του λαϊκού βίου της Κρήτης, με στόχο την διαφύλαξη και τη μελέτη του τρόπου ζωής των ορεινών κοινοτήτων.
