Ο τζίρος με κάρτες -χρεωστικές και πιστωτικές- για συναλλαγές στην Ελλάδα πέρυσι προσέγγισε τα 17,5 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τις προβλέψεις φέτος αναμένεται ότι θα ξεπεράσει τα 22,5 δισ. ευρώ.
Ωστόσο αν συνυπολογιστούν οι συναλλαγές των Ελλήνων στο εξωτερικό, ο τζίρος πέρυσι διαμορφώθηκε στα 26 δισ. Μάλιστα όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη στο «Εθνος της Κυριακής», αν το φορολογικό bonus για τον χρήστη της κάρτας είναι υψηλό, τότε ο τζίρος μπορεί να εκτοξευθεί.
Οι τραπεζίτες εκτιμούν ότι τα επόμενα 3-4 χρόνια ο τζίρος με κάρτες -και δη τις χρεωστικές- θα διπλασιασθεί και υπογραμμίζουν ότι το «πλαστικό χρήμα» αποτελεί μία από τις ασφαλέστερες λύσεις για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Σήμερα στο σύνολο της αγοράς κυκλοφορούν περίπου 15 εκατομμύρια χρεωστικές, πιστωτικές, προπληρωμένες και εταιρικές κάρτες. Σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών οι χρεωστικές φτάνουν τα 11 εκατομμύρια, ενώ ενεργές πιστωτικές είναι πλέον γύρω στις 1,8 με 2 εκατομμύρια, από περίπου 6,5 εκατομμύρια που κυκλοφορούσαν στην Ελλάδα προ κρίσης. Μάλιστα, με την επιβολή των capital controls το 2015 για πρώτη φορά, ο τζίρος των χρεωστικών ξεπέρασε τον τζίρο των πιστωτικών καρτών ενώ πλέον είναι 1,5 με 2 φορές υψηλότερος.
Σε ό,τι αφορά τις πιστωτικές κάρτες, το 35% με 40% του τζίρου τους αφορά πληρωμές φόρων, καθώς οι πολίτες τις χρησιμοποιούν «εκμεταλλευόμενοι» τις άτοκες δόσεις -που είναι μέχρι 12- για να πληρώσουν τον φόρο εισοδήματος, τον ΕΝΦΙΑ ή τα τέλη κυκλοφορίας. Πέρυσι με κάρτα πληρώθηκαν φόροι της τάξης των 500 εκατομμυρίων ευρώ. Τη χρεωστική τη χρησιμοποιούν κυρίως για να αγοράσουν τρόφιμα και καύσιμα, να εξοφλήσουν τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ και κινητών τηλεφώνων, να καταβάλουν ενοίκια και δόσεις δανείων. Ιδιαίτερη αναφορά κάνουν τα τραπεζικά στελέχη στη συμβολή του «πλαστικού» χρήματος στην πάταξη της φοροδιαφυγής και εν γένει της «μαύρης» οικονομίας, καθώς με τις ηλεκτρονικές πληρωμές κάθε συναλλαγή καταγράφεται. Να σημειωθεί ότι στη χώρα μας, το μέγεθος της παραοικονομίας για το 2015 εκτιμάται στο 25% του ΑΕΠ, δηλαδή ανέρχεται στο ποσό των 45 δισ. ευρώ.
Οφελος 1 δισ.
Βάσει εκτιμήσεων, μία μείωσή της κατά 5 δισ. ευρώ, θα μπορούσε να αποφέρει επιπλέον έσοδα πάνω από 1 δισ. ευρώ ετησίως (ΦΠΑ, φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων) ενώ παράλληλα θα ήταν πιο «δίκαιη» η φορολόγηση, αναφέρουν τα τραπεζικά στελέχη. Τα POS είναι ένα ασφαλές μέσο για να πιαστεί η φοροδιαφυγή, λένε τα τραπεζικά στελέχη και περιμένουν «έκρηξη» ζήτησης σε ό,τι αφορά την τοποθέτηση τερματικών αποδοχής καρτών (POS). Και εκτιμούν ότι θα τοποθετηθούν περισσότερα από 100.000 νέα «μηχανάκια» τα οποία στο τέλος του 2016 υπολογίζονταν στις 280.000 με 300.000. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αριθμός των τερματικών στο τέλος του 2014 ήταν 130.000 μηχανάκια και το 2ο εξάμηνο του 2015 με την επιβολή των capital controls αυξήθηκαν στις 220.000.
Αρκετοί έμποροι αποφεύγουν να τοποθετήσουν τερματικά αποδοχής καρτών επικαλούμενοι τις υψηλές χρεώσεις και προμήθειες που επιβάλλουν οι τράπεζες. Ωστόσο τα στοιχεία δείχνουν ότι οι προμήθειες εκκαθάρισης καρτών στην Ελλάδα διαμορφώνονται σήμερα περίπου στο 1% με 1,15%, όταν στην Ευρωπαϊκή Ενωση οι αντίστοιχες προμήθειες διαμορφώνονται κατά μέσον όρο στο 1% με 1,3% και στις ΗΠΑ στο 1,3% με 1,8%.
18 συναλλαγές κάθε πελάτης
Παρότι η χρήση καρτών στην Ελλάδα υπερδιπλασιάστηκε από το 5% το 2014, στο 13% το 2016, εξακολουθεί να υστερεί σημαντικά σε σχέση με τον μέσο όρο 31% που ισχύει στην υπόλοιπη Ευρώπη. Το 2015, σε κάθε Ελληνα αντιστοιχούσαν 13 συναλλαγές με κάρτες πληρωμών (εξαιρουμένων των αναλήψεων μετρητών), έναντι μέσου όρου 104 συναλλαγών ανά κάτοικο στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το 2016 η εκτίμηση ανέρχεται στις 18 συναλλαγές ανά κάτοικο, δηλαδή λιγότερο του 20% του μέσου όρου χρήσης στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
