Η μάνα εν κρύον νερόν (Ποντιακό τραγούδι για τη μάνα)
(Στίχοι στα Ποντιακά)
Όταν γερά η μάνα και άλλο κε μπορεί α τότε θελ βοήθειαν α τότε θελ ζωήν α τότε θελ ζωήν κι όταν θα έρτε η ώρα και άλλο κι θα ζει,αμάν και φτας το χρέωσις θα καίετε η ψυς
Η μάνα εν κρύον νερόν και σο ποτήρ και μπεν. Η μάνα να μη είνετε η μάνα να μη εν
Η μάνα να μη εν ημάνα εν βράχος η μάνα εν ρασίν σο δύσκολον την ώρας μανίτσα, μανίτσα, μανίτσαμ θα τσαείς η μάνα εν το στήριγμαν τη χαράς το κλαδίν τατινές η εγάπη κε βρίετε ση γην
Η μάνα εν κρύον νερόν και σο ποτήρ και μπεν Η μάνα να μη είνετε η μάνα να μη εν
Η μάνα να μη εν θα δέαβένε τα χρόνια θα έρουμε και μεις ατά είναι με τη σειράν κι θα γλυτών κανείς,κι θα γλυτών κανείς κατ ολ πρεπ να εξέρουμε σ 'αούτο τη ζώην
Χωρίς τη μάνας την ευχήν κανείς κε λεπ χαΐρ Η μάνα εν κρύον νερόν και σο ποτήρ και μπεν Η μάνα να μη είνετε η μάνα να μη εν Η μάνα να μη εν
(Μετάφραση)
Όταν γερνά η μάνα και άλλο δε μπορεί τότε θέλει βοήθεια, τότε θέλει ζωή κι όταν θα έρθει η ώρα και άλλο δε θα ζει άμα δεν έχεις κάνει το χρέος σου θα καίγεται η ψυχή σου Η μάνα είναι κρύο νερό και στο ποτήρι δε μπαίνει η μάνα να μη γίνεται, η μάνα να μη γίνει Η μάνα είναι βράχος, η μάνα είναι βουνό στη δύσκολη την ώρα, μάνα, μάνα, μανούλα μου θα φωνάζεις η μάνα είναι το στήριγμα, της χαράς το κλαδί της μάνας η αγάπη δε βρίσκεται στη γη Η μάνα είναι κρύο νερό και στο ποτήρι δε μπαίνει η μάνα να μη γίνεται, η μάνα να μη γίνει θα περάσουνε τα χρόνια, θα γεράσουμε και μείς αυτά είναι με τη σειρά και δε θα γλιτώσει κανείς και όλοι πρέπει να ξέρουμε σ' αυτή τη ζωή χωρίς της μάνας την ευχή κανείς δε βλέπει χαΐρι Η μάνα είναι κρύο νερό και στο ποτήρι δε μπαίνει η μάνα να μη γίνεται, η μάνα να μη γίνει.
Με τους παραπάνω στίχους του πιο γνωστού παραδοσιακού Ποντιακού τραγουδιού που αφορά αυτή την αγαπημένη μορφή της μητέρας, του πιο ξεχωριστού προσώπου για τον κάθε άνθρωπο, θα ασχοληθούμε στο παρόν άρθρο με την ιστορία της γιορτής της μητέρας πώς ξεκίνησε και καθιερώθηκε σε όλον τον κόσμο να εορτάζετε κάθε χρόνο τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.
Η ιστορία της γιορτής
Πρόκειται για μια γιορτή αρκετά παλιά. Στην Αρχαία Ελλάδα συναντάμε την πρωταρχική αναφορά στην “γιορτή της μητέρας”, με μια ανοιξιάτικη γιορτή αφιερωμένη στη Θεά Γαία. Η θεά Γαία, ή αλλιώς «Η μεγάλη μητέρα», ήταν σύζυγος του Ουρανού και μητέρα όλων των θεών και των ανθρώπων, και κάθε άνοιξη λατρευόταν ως υπέρτατη θεότητα. Αυτή ήταν και η πρώτη μορφή εορτασμού της Μητέρας. Με τα χρόνια η λατρεία πέρασε στην κόρη της Ρέα, που ήταν σύζυγος του Κρόνου και μητέρα του Δία. Η Ρέα ονομάστηκε “Μητέρα των Θεών”, μιας και ήταν η πρώτη που γέννησε με τοκετό και ανάθρεψε τα παιδιά της με μητρικό γάλα. Οι αρχαίοι Έλληνες, τιμούσαν τη Ρέα, τη θεά της γης και της γονιμότητας κάθε άνοιξη.
Η τιμή προς τη μητέρα συνεχίστηκε και κατά τα ρωμαϊκά χρόνια όπου συναντάμε τη Γιορτή της Μητέρας ως γιορτή αφιερωμένη στη Θεά Κυβέλη και γινόταν κάθε Μάρτιο. Πολύ αργότερα στην Αγγλία του 1600 , η γιορτή της μητέρας αποκαλούνταν “Mothering Sunday” ή αλλιώς «Κυριακή της μητέρας», και γιορταζόταν την 4η Κυριακή της Σαρακοστής κάθε χρόνο. Εκείνη τη μέρα όλοι οι υπηρέτες έπαιρναν από τα αφεντικά τους μία μέρα άδεια, για να επισκεφτούν τα σπίτια τους και να περάσουν την μέρα τους μαζί με τις μητέρες τους.
Με την εξάπλωση του Χριστιανισμού στην Ευρώπη, η γιορτή μεταβλήθηκε προς τιμή της “Μητέρας Εκκλησίας” αλλά με τον καιρό οι δύο αυτές έννοιες συγχωνεύτηκαν. Έτσι ο κόσμος τιμούσε ταυτόχρονα την μητέρα και την εκκλησία προσφέροντας παραδοσιακά δώρα όπως λουλούδια ή γλυκά.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες , στις αρχές του 20ού αιώνα, η δασκάλα Άννα Τζάρβις (Anna Jarvis) από τη Φιλαδέλφεια, αγωνίστηκε για την καθιέρωση της Γιορτής της Μητέρας, τη 2η Κυριακή του Μαΐου. Ήθελε να τιμήσει τη μητέρα της που αγωνίστηκε για τη συμφιλίωση Νοτίων και Βορείων Αμερικανών μετά τη λήξη του Αμερικανικού Εμφυλίου πολέμου το 1864. Οι αγώνες της Άννας Τζάρβις δικαιώθηκαν το 1914, όταν το Κογκρέσο όρισε ως επίσημη εθνική Γιορτή της «Μητέρας» την ημέρα αυτή.
Στην Ελλάδα, γιορτάστηκε για πρώτη φορά η Γιορτή της Μητέρας στις 2 Φεβρουαρίου του 1929, για να συνδυαστεί η Γιορτή αυτή με τη γιορτή της Υπαπαντής του Χριστού. Τελικά, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, η γιορτή μεταφέρθηκε από τις 2 Φεβρουαρίου στη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου καθότι επικράτησε η δυτική εκδοχή . Έτσι, κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου έχει καθιερωθεί να γιορτάζουν οι μητέρες όλου του κόσμου και είναι μια γιορτή με συμβολικό χαρακτήρα.
Γιώργος Λινοξυλάκης
Πηγές: www. Wikipedia.org
