Γράφει ο Γιάννης Τσακπίνης,
Απόστρατος Αξιωματικός
Πριν πολλά χρόνια που η πατρίδα μας ήτανε σε πολεμική περίοδο με την γείτονά μας χώρα, στο χωριό Καπεδιανά κατοικούσανε μόνο Τουρκο –κρητικές οικογένειες. Ο Βρύσινας με το Άγιο Πνεύμα στην κορυφή του, τα ζώα, τα δέντρα και τα φυτά όλης της περιοχής γογγύζανε από την παρουσία ενός λαού ξένης χώρας που δεν είχε δικαιώματα εις τον τόπο τους.
Έφθασε όμως ο χρόνος από τις πολλές θυσίες του Ελληνικού λαού να φύγει και να έρθουν όλα υπό την εξουσία του και να κυριαρχεί μέχρι σήμερα. Έτσι αμέσως στην περιοχή του χωριού εκτός των ανθρώπων που κατοικήσανε, ακόμα τα ζώα, τα δέντρα και τα φυτά κάνανε την εμφάνισή τους με περισσότερη ανάπτυξη και πρόοδο εις τους κατόχους τους που δίκαια τα εξουσιάζανε.
Στο χωριό Καπεδιανά εκείνη την εποχή εκτός των άλλων Τουρκο – Κρητικών κατοικούσε και η οικογένεια του Τουρκοκρητικού Κουφάκη που είχε μόνο τον πρωτότοκό τους γιο Μεχμέτ μόλις 9 μηνών. Το 1910 η οικογένεια πήρε την απόφαση να φύγει για να κατοικήσει μόνιμα στη Σμύρνη.
Εκεί ο γιος τους μεγάλωσε, δημιουργήθηκε επαγγελματικά και οικογενειακά. Με την πάροδο του χρόνου και αυτός απέκτησε ένα γιο τον Γιασάρ. Μεγάλωσε, πήγε στο σχολείο, απέκτησε επάγγελμα και παντρεύτηκε. Από τους γονείς και τους παππούδες του έμαθε ότι κατοικούσανε πριν από χρόνια στην Κρήτη στο Ρέθυμνο στο χωριό Καπεδιανά και γενικά όλη την ιστορία του τόπου και ότι μετά φύγανε για να έρθουν στην Σμύρνη. Με το δικό του ενδιαφέρον έμαθε την Ελληνική γλώσσα και πάντα είχε στη σκέψη του να επισκεφτεί τον τόπο καταγωγής των προγόνων του και να γνωρίσει από κοντά τα μέρη που ζήσανε. Είχε από αυτούς πλήρη ενημέρωση για το χωριό και ότι δεν θα συναντούσε κακή συμπεριφορά από τους Έλληνες κατοίκους αυτού.
Έτσι ο Γιασάρ σε ηλικία περίπου 60 ετών ξαφνικά πριν 5 χρόνια έφυγε για την Ελλάδα να επισκεφτεί το χωριό Καπεδιανά. Εκεί συναντήθηκε με μόνιμους κατοίκους και τους είπε ποιος είναι και ο σκοπός της επίσκεψής του. Δεν άργησε από την περιγραφή που του είχανε κάνει μετά από λίγο μαζί τους να εντοπίσουν το σπίτι που μένανε ο παππούς, η γιαγιά και ο νεογέννητος πατέρας του. Σήμερα κάτοχός του είναι ο Δεληγιαννάκης Στυλιανός, (κάτοικος Χρωμοναστηρίου) που το είχανε πάρει ο γονείς του όταν ήρθανε από τη Μ. Ασία.
Έδειξε συγκίνηση και συμπάθεια για το σπίτι και στη συνέχεια πήγε στο εκκλησάκι του Σωτήρος Χριστού και έκανε το προσκύνημά του. Μάλλον εκεί είχανε βαπτίσει τον πατέρα του όπως φανέρωσε η συμπεριφορά του.
Αγάπησε το χωριό και μετά από ένα χρόνο πάλι ήρθε και επιθυμούσε να συναντήσει, να γνωρίσει τον κάτοχο του σπιτιού για να του πει ότι κάποτε ήτανε το χωριό του και το σπίτι τους χωρίς καμία άλλη επιθυμία και έφυγε χωρίς να πραγματοποιηθεί λόγω απουσίας του.
Ο Γιασάρ την επόμενη, τρίτη φορά, μετά από ένα χρόνο το καλοκαίρι η επιθυμία του έγινε πράξη. Έφθασε στο χωριό και φιλοξενήθηκε από κάτοικο του χωριού επί πέντε ημέρες. Κάθε μέρα περιφερότανε πέριξ του χωριού και περισσότερο χρόνο διέθετε στην εκκλησία, την σκούπιζε, άναβε τα κανδήλια, προσκυνούσε και γύριζε στο σπίτι που έμενε. Όσο για τη διατροφή του είχε μαζί του τροφές και ότι του προσφέρανε οι κάτοικοι του χωριού.
Την Πέμπτη ημέρα προσκύνησε στην εκκλησία και έφυγε πεζός από τον αγροτικό δρόμο για το Χρωμοναστήρι για να φθάσει αργότερα στο σπίτι του Δεληγιαννάκη Στυλιανού και κατά τύχη εκείνη την ώρα ήτανε εκεί. Μετά θα έφευγε για την πατρίδα του.
Η συνάντησή των συνοδεύτηκε με πολλές συγκινήσεις και από τους δυο. Ο Στέλιος δάκρυσε από τις αναμνήσεις της κατοχής που γεννήθηκε και μεγάλωσε στο ίδιο σπίτι που ζούσανε οι πρόγονοι του Γιασάρ στην εμπόλεμη περίοδο των δυο χωρών. Το ίδιο και αυτός που γνώρισε την οικογένεια που είναι κάτοχος του σπιτιού που μένανε προσωρινά οι πρόγονοί του πριν από πολλά χρόνια της ίδιας περιόδου.
Στη συνάντηση έτυχε να είναι παρόν και ο εξάδελφος του Στέλιου ο Γιάννης Τ. από το ίδιο χωριό και έλαβε μέρος στην ομιλία που κάνανε μεταξύ τους και όταν τελείωσε η επίσκεψη του Γιασάρ του έκανε την πρόταση να φύγουν παρέα για να του προσφέρει αργότερα γεύμα σε γνωστή ταβέρνα της πόλης μας ως ένδειξη φιλοξενίας που ορίζει το έθιμο της χώρας μας προς τους ευγενείς επισκέπτες της.
Ο Γιασάρ κατά τη διαδρομή επανέλαβε στον Γιάννη για τον σκοπό που ήρθε στα Καπεδιανά και ότι έμεινε ικανοποιημένος από τη συμπεριφορά και την φιλοξενία που συνάντησε από όλους το χωριό. Είπε ότι όλα θα τα μεταφέρει στους συγγενείς και στους πατριώτες του ότι οι Έλληνες είναι φιλόξενος λαούς και αγαπούν τους Τουρκο –Κρητικούς που περάσανε από την Κρήτη. Εμείς Γιασάρ είπε ο Γιάννης το κάνουμε γιατί είστε χριστιανοί αλλά στην πατρίδα σου φοβάστε να μιλάτε ελληνικά και να πηγαίνετε στην εκκλησία να προσκυνάτε. Στο σώμα όλων σας κυκλοφορεί το ελληνικό αίμα που σας αναγκάζει να ταξιδεύετε στους τόπους που γεννηθήκανε οι πρόγονοί σας.
Αυτό το εκδήλωσες εσύ με την καλή σου συμπεριφορά, αγάπη, σεβασμό και με την πίστη σου προς την εκκλησία του χωριού και αγνοείς οτιδήποτε συνέπειες που θα έχεις από τη χώρα σου.
Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι ο παππούς και η γιαγιά του, λέγανε ότι το χωριό ήτανε πλούσιο σε όλα τα γεωργικά προϊόντα, στην κτηνοτροφία, είχε πολλά ελαιόδεντρα, πολλά νερά, φρούτα και για τη βρύση που παίρνανε νερό. Ακόμα είπε ότι στο χωριό έμενε ο Αγάς που έκανε κουμάντο σε όλα τα χωριά της περιοχής. Από αυτόν παίρνανε εντολές και όσοι δεν τις εκτελούσανε είχανε αυστηρούς φόρους και ποινές. Τέλος, είπε ότι μετά από χρόνια το επίθετο Κουφάκη άλλαξε και έγινε Οζκόλ.
Όταν πλησίαζε η ώρα να χωρίσουν ρώτησε ο Γιασάρ, τον Γιάννη: Γιατί εσύ δεν έρχεσαι στην πατρίδα μου να γνωρίσεις το χωριό που γεννηθήκανε και κατοικούσανε όλοι οι πρόγονοί σου; Η απάντησή του ήτανε ότι έχει προγραμματίσει στο μέλλον να έρθει και πρόσθεσε: Γιασάρ, εγώ και οι χωριανοί σε ευχαριστούμε που ήρθε και γνώρισες το χωριό που είχανε γεννηθεί και μείνανε οι πρόγονοί σου τα χρόνια της πολεμικής περιόδου των δυο χωρών μας. Σε θεωρούμε Έλληνα χωριανό Καπεδιανό και όποτε θέλεις να έρχεσαι και με την οικογένειά σου και θα έχεις ακόμα καλύτερη φιλοξενία.
Και αυτός ευχαρίστησε τον Γιάννη για τη φιλοξενία του και για το γεύμα που του προσέφερε και του είπε όταν θα έρθεις στην πατρίδα μου θα σε φιλοξενήσω στο σπίτι μου και του άφησε το τηλέφωνό του για επικοινωνία μεταξύ των και αναχώρησε με το καράβι για την πατρίδα του με τις καλύτερες εντυπώσεις του.
Τέλος, η επίσκεψη του εγγονού της Τουρκο – Κρητικής οικογένειας Κουφάκη Γιασάρ μας γνώρισε ότι έχει καταγωγή από το χωριό Καπεδιανά Ρεθύμνης που κατοικούσανε οι πρόγονοί του πριν πολλά χρόνια και ότι συνεχίζουν να θυμούνται τα καλά τους βιώματα της περιοχής και πιστεύουν ακόμα στον προστάτη του χωριού Σωτήρα Χριστό που τους προστάτευε αλλά και θα συνεχίζει να τους προστατεύει όλους τους Τουρκοκρητικούς της Μικράς Ασίας.
