Ξεκινούν οι έλεγχοι από τον ΟΠΕΚΕΠΕ

ΟΛΑ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΝ ΟΙ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΝΙΣΧΥΣΕΩΝ

Ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και προκειμένου να καταβάλει σύννομα τις ενισχύσεις στους γεωργούς και κτηνοτρόφους, χωρίς να επιβληθούν πρόστιμα στη χώρα από την Ε.Ε., διεξάγει κάθε χρόνο μία σειρά από ελέγχους.

Έτσι είναι γεγονός ότι ετησίως πολλοί Έλληνες αγρότες, άρα και Ρεθεμνιώτες, στερούνται της επιδότησής τους ή μέρος της, καθώς στους ελέγχους αυτούς, εντοπίζονται λάθη και παραλήψεις που οδηγούν σε ποινές.

Οι έλεγχοι αυτοί μπορεί να είναι:

1. Διοικητικοί και διασταυρωτικοί έλεγχοι, που διεξάγονται αυτόματα ή από τα στελέχη του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. μέσω του πληροφοριακού συστήματος (ΟΣΔΕ), στα στοιχεία που δηλώνονται από τους ίδιους τους παραγωγούς στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (Κ.Υ.Δ.), αλλά και στα δικαιολογητικά που επισυνάπτονται ηλεκτρονικά στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης.
2. Έλεγχοι με τηλεπισκόπηση, που εξετάζουν πρόσφατες δορυφορικές φωτογραφίες και όπου χρειαστεί ολοκληρώνονται με γρήγορες επισκέψεις των υπαλλήλων του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. στα χωράφια, χωρίς την παρουσία του γεωργού.

Οι έλεγχοι μέσω Τηλεπισκόπησης γίνονται με χρήση δορυφορικών εικόνων του τρέχοντος έτους, σε χρονοσειρά. Οι δορυφορικές εικόνες δίνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο έλεγχος πραγματοποιείται σύμφωνα με τις προδιαγραφές τις οποίες έχει ορίσει η ίδια η Επιτροπή. Βάσει των εικόνων αυτών έγιναν ο απαιτούμενοι έλεγχοι για να διαπιστωθεί αρχικά η επιλεξιμότητα (SPS) των αγροτεμαχίων (οι έλεγχοι αφορούν την Ενιαία Ενίσχυση) και στη συνέχεια η ορθότητα της δηλωθείσας καλλιέργειας για τις διάφορες ενισχύσεις.

3. Φυσικοί επιτόπιοι έλεγχοι, με επίσκεψη των στελεχών του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. στην αγροτική εκμετάλλευση του γεωργού, αιφνιδιαστικά, ή μετά από ειδοποίηση που συνήθως γίνεται τηλεφωνικά

Οι επιτόπιο έλεγχοι πραγματοποιούνται από 15/6 κάθε έτους έως το τέλος Οκτωβρίου. Ωστόσο μπορεί να πραγματοποιηθούν και αργότερα όταν πρόκειται για ειδικούς ελέγχους ή ελέγχους λόγω καταγγελιών.

Η διενέργεια των επιτόπιων ελέγχων μπορεί να ανακοινώνεται, υπό τον όρο ότι δεν τίθεται σε κίνδυνο ο σκοπός του ελέγχου. Η ανακοίνωση περιορίζεται αυστηρά στο απολύτως αναγκαίο χρονικό διάστημα και δεν υπερβαίνει τις 14 ημερολογιακές μέρες. Ωστόσο, για τους επιτόπιους ελέγχους που αφορούν αιτήσεις ενίσχυσης για ζώα, η ανακοίνωση δεν υπερβαίνει τις 48 ώρες.

Σύμφωνα με την κοινοτική και εθνική νομοθεσία, ο επιτόπιος έλεγχος είτε φυσικός είτε με τηλεπισκόπηση διενεργείται στη θέση που έχει υποδειχτεί από τον ίδιο παραγωγό κατά τη διάρκεια της υποβολής των αιτήσεων. Εάν κατά τον επιτόπιο έλεγχο διαπιστωθεί ότι κατά το στάδιο της υποβολής της αίτησης ΕΑΕ  ο παραγωγός υπέδειξε το αγροτεμάχιο σε λάθος θέση σε σχέση με την πραγματική, δεν μπορεί να γίνει καμία ενέργεια καθώς η λάθος υπόδειξη του αγροτεμαχίου δεν θεωρείται προφανές σφάλμα που μπορεί να διορθωθεί μετά από ένσταση.

Παρακάτω, ο γεωπόνος κ. Ροδινός Δ. Βαγγέλης, Ειδικός Σύμβουλος Επιδοτήσεων και Αγροτικών ενισχύσεων της agronova, παραθέτει χρήσιμες συμβουλές για όλους τους ενδιαφερόμενους.

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΛΕΓΧΟΥ

Έλεγχοι Πολλαπλής Συμμόρφωσης:

Για να μην του επιβληθούν κυρώσεις, ο γεωργός θα πρέπει να τηρεί τις σχετικές απαιτήσεις που περιγράφονται στην Υπουργική Απόφαση 1791/74062/02.07.2015 (Φ.Ε.Κ. 1468, τ. Β΄) και οι οποίες συνοπτικά έχουν ως εξής:

1. Γενικές υποχρεώσεις

• Να τηρεί τους στοιχειώδεις κανόνες ασφάλειας των τροφίμων και αποφυγής ρύπανσης από τα απόβλητα της εκμετάλλευσης, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές.
• Να τηρεί Μητρώο Εισροών και Εκροών – Ημερολόγιο Εργασιών (Μ.Ε.Ε.-Η.Ε.) στην εκμετάλλευσή του, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, παραστατικά αγοράς (τιμολόγια κυρίως για σπόρους, λιπάσματα, ζωοτροφές, φυτοφάρμακα φυτοπροστασίας) και πώλησης (κυρίως προϊόντα της εκμετάλλευσης, ζωοτροφές).

Το Μ.Ε.Ε.-Η.Ε. αποτελείται από φάκελο παραστατικών και εγγράφων, συνοδευόμενο από πίνακες όπου καταγράφονται ημερολογιακά οι εισροές και οι εκροές της εκμετάλλευσης, καθώς και οι διεξαχθείσες εργασίες και συσχετίζονται με τα αντίστοιχα παραστατικά και έγγραφα.

2. Υποχρεώσεις για τη φυτική παραγωγή

• Να τηρεί τα προγράμματα δράσης για τους χρονικούς, ποσοτικούς και άλλους περιορισμούς στην εφαρμογή των αζωτούχων λιπασμάτων και των κτηνοτροφικών αποβλήτων, καθώς και τις απαιτούμενες αποστάσεις εφαρμογής από υδάτινα στοιχεία (πηγάδια, χαντάκια, ποτάμια, λίμνες), ανάλογα και με την κλίση του εδάφους.
• Να αφήνει ακαλλιέργητο περιθώριο πλάτους ενός μέτρου και πάνω, κατά μήκος υδάτινων επιφανειών (χαντάκια, ρυάκια, ρέματα, ποτάμια, λίμνες).
• Να αιτείται άδεια για τις γεωτρήσεις / υδροληψίες και να τηρεί τον κανονισμό τον Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων.
• Να διαθέτει Πιστοποιητικό Χρήσης Γεωργικών Φαρμάκων (ο ίδιος ή εκείνος που του ψεκάζει) και το ψεκαστικό συγκρότημα, που χρησιμοποιείται να έχει περάσει από ΚΤΕΟ Ψεκαστικών. Να χρησιμοποιεί ορθά τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα με εφαρμογή των αρχών της ορθής πρακτικής φυτοπροστασίας και τήρηση των οδηγιών που καταγράφονται στην ετικέτα.
• Να αποφεύγει τη ρύπανση των υδάτων από αγροχημικά φυτοφάρμακα, μέσω της απόρριψης των συσκευασιών τους, της μη ορθής αποθήκευσής τους ή της έκπλυσης των βυτίων των ψεκαστικών
• Σε αρόσιμα χωράφια που σπέρνονται, με κλίση πάνω από 10%, θα πρέπει να υπάρχει φυτοκάλυψη, ενώ το όργωμα να μην γίνεται παράλληλα με την κλίση και η άρδευση να μην γίνεται με κατάκλυση.
• Να µην καταστρέφονται οι αναβαθμίδες, οι τάφροι, οι φυτοφράκτες, οι υδατοσυλλογές, οι δενδροστοιχίες, οι ξερολιθιές, τα αναχώματα και τα φυσικά πρανή στα όρια των αγροτεμαχίων.
• Να μην βάζει φωτιά παρά μόνο με άδεια της Πυροσβεστικής και της Περιφέρειας και σε καμία περίπτωση σε περιοχές Natura.
• Να τηρεί τις απαιτήσεις για την προστασία των άγριων πτηνών και των περιοχών Natura.

3. Υποχρεώσεις για τη Ζωική παραγωγή

• Να τηρεί το Μητρώο Φαρμακευτικής Αγωγής και τις κτηνιατρικές συνταγές για κάθε φαρμακευτική αγωγή στην οποία υποβάλει τα ζώα του.
• Να φροντίζει για τη σήμανση των ζώων με τα ενώτια.
• Να διατηρεί μητρώο εκμετάλλευσης όπου καταγράφει ατομικά το ιστορικό αιγοπροβάτου αναπαραγωγής και κάθε χρόνο ως τις 15 Δεκεμβρίου, θα πρέπει να υποβάλει την ετήσια απογραφή των αιγοπροβάτων στο Αγροτικό Κτηνιατρείο, ή ηλεκτρονικά.
• Να τηρεί τους ειδικούς κανόνες για τη χρήση ζωοτροφών και ορμονών. Να τηρεί τους ειδικούς κανόνες για την υγιεινή παραγωγή γάλακτος και αυγών καθώς και την πρόληψη ασθενειών και ζωοανθρωπονόσων, ιδίως της φυματίωσης, της βρουκέλλωσης και της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας.
• Η αποθήκευση της κοπριάς να γίνεται σε κοπροσωρούς διαμορφωμένους σύμφωνα με τις σχετικές προδιαγραφές, ικανές να αποθηκεύσουν τα παραγόμενα απόβλητα τουλάχιστον για 90 ημέρες που απαιτούνται για τη χώνευσή τους.
• Να τηρεί του γενικούς κανόνες για την υγιεινή, τον αερισμό το φωτισμό και την ασφάλεια του εξοπλισμού στους στάβλους και την ορθή χορήγηση ουσιών, τροφής και νερού σε όλα τα είδη των εκτρεφόμενων ζώων.

Έλεγχοι φυτικού κεφαλαίου

Διεξάγονται κυρίως μέσω τηλεπισκόπησης, σε αρκετές όμως περιπτώσεις διεξάγονται με επιτόπια επίσκεψη των ελεγκτών, παρουσία του γεωργού ή αντιπροσώπου του.

Κατά τον επιτόπιο έλεγχο των αγροτεμαχίων ελέγχεται:

• Η θέση των αγροτεμαχίων
• Η έκταση (εμβαδόν + περίμετρος) συνολική και επιλέξιμη
• Η φυτική κάλυψη (χρήση - ελάχιστη γεωργική δραστηριότητα – είδος καλλιέργειας)
• Η τήρηση των υποχρεώσεων των συνδεδεμένων ενισχύσεων
• Η διατήρηση των Περιοχών Οικολογικής Εστίασης και των μόνιμων βοσκότοπων

Έλεγχοι ζωικού κεφαλαίου:

Κατά τον επιτόπιο έλεγχο των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ελέγχεται:

• Η θέση της δηλωθείσας σταβλικής εγκατάστασης
• Η σήμανση, ο αριθμός, η ηλικία και το φύλο των υπαρχόντων ζώων κατά την ημέρα του ελέγχου της ελεγχόμενης εκμετάλλευσης αλλά και των συστεγαζόμενων εκμεταλλεύσεων
• Η τήρηση του μητρώου εκμετάλλευσης, η συμφωνία των υπαρχόντων ζώων με το μητρώο και τα στοιχεία της Κτηνιατρικής Βάσης Δεδομένων και το αρχείο των παραστατικών (άδειες μετακίνησης, βεβαιώσεις σφαγής, κτηνιατρικές γνωματεύσεις)
• Η τήρηση των υποχρεώσεων των συνδεδεμένων ενισχύσεων

ΣΗΜΕΊΑ ΠΡΟΣΟΧΗΣ  ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΟΠΙΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣ

1. Ο αγρότης οφείλει να αποδέχεται χωρίς καθυστερήσεις τον έλεγχο από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., να διευκολύνει τους ελεγκτές να μεταβούν σε όλα τα αγροτεμάχιά του και να συγκεντρώνει όλα τα ζώα του στο στάβλο που έχει δηλώσει, συγκρατώντας τα προκειμένου να ελεγχθούν. Ταυτόχρονα πρέπει να παρέχει στους ελεγκτές όλα τα δικαιολογητικά που του ζητούνται (Mητρώα Κτηνοτροφικής Εκμετάλλευσης και Φαρμακευτικής Αγωγής, Μητρώο Εισροών και Εκροών – Ημερολόγιο Εργασιών, αγροπεριβαλλοντικός φάκελος για όσους συμμετέχουν σε προγράμματα κλπ.)

Άρνηση του ελέγχου, έστω και σιωπηρά με απουσία του γεωργού, μη διευκόλυνση των ελεγκτών να μεταβούν στα αγροτεμάχια και να ελέγξουν τα ζώα, μη επίδειξη παραστατικών και μητρώων, αλλά και η απειλή ή χρήση βίας κατά των ελεγκτών, συνεπάγεται απόρριψη του γεωργού από όλες τις ενισχύσεις για το τρέχον έτος και επανέλεγχό του το επόμενο. Σε περίπτωση που ο γεωργός δεν μπορεί να παρευρεθεί στον έλεγχο, θα πρέπει οπωσδήποτε να εξουσιοδοτεί με υπεύθυνη δήλωσή του έναν αντιπρόσωπό του.

2. Ο γεωργός έχει το δικαίωμα να λαμβάνει αντίγραφο της έκθεσης ελέγχου, εφ’ όσον υπήρχαν ευρήματα και να υποβάλει ένσταση εντός δέκα εργάσιμων ημερών στην υπηρεσία του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. που τον διενήργησε, προσκομίζοντας τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία.
3. Οι αιγοπροβατοτρόφοι οφείλουν να ενημερώνουν τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. για τους θανάτους των ζώων τους εντός 10 εργάσιμων ημερών. Κάθε θάνατος ζώου πρέπει να συνοδεύεται από κτηνιατρική βεβαίωση με την οποία πιστοποιείται ο θάνατός του (π.χ. από ΕΛ.Γ.Α., ιδιώτη ή κρατικό κτηνίατρο). Σε περίπτωση μη έγκαιρης ενημέρωσης του Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., τα ζώα δεν αναγνωρίζονται ως φυσική απώλεια και μπορεί να προκύψουν ποινές σε σχέση με την πληρωμή.
4. Σε περίπτωση «ανωτέρας βίας» (δριμεία φυσική καταστροφή, υποχρεωτική σφαγή κλπ.) ο γεωργός θα πρέπει να ενημερώνει τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. εντός 15 ημερών, ώστε να μην προκύψουν προβλήματα πληρωμών.