ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 1970
Ρέθυμνο 1970, καλοκαίρι 17 Ιουλίου. Η μέρα εκείνη έμελλε να σημαδέψει τον τόπο από την πυρκαγιά που ξέσπασε στις 12:30 το μεσημέρι από άγνωστη αιτία στα Τρία Μοναστήρια . Οι καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν, εκτός από ζέστη ήταν και σφοδροί νότιοι άνεμοι που είχε σαν αποτέλεσμα η φωτιά να επεκταθεί με αστραπιαία ταχύτητα σε διάφορα μέτωπα προς τον πευκόφυτο λόφο <<Παπά – πόρος>> και ανατολικά προς τους λόφους της Τρυπητής και του Ευλιγιά. Η φωτιά απλώθηκε μέχρι και τις παρυφές του λόφου του Τιμίου Σταυρού με αποτέλεσμα να κινδυνέψουν άμεσα το Κέντρο Νεότητας (το σημερινό 1ο Γυμνάσιο, και ορισμένα σπίτια – δεν είχαν κτιστεί ακόμα ο Ιερός Ναός του Αγίου Παντελεήμονα, η φοιτητική εστία και το Επισκοπείο). Λίγη ώρα αργότερα ένα άλλο πύρινο μέτωπο ξέσπασε στην περιοχή Γάλλου - Σωματά Η πύρινη λαίλαπα κατευθύνθηκε και προς τον υποσταθμό της ΔΕΗ στο δρόμο προς Ριζβάν Μετόχι, ο δρόμος προς τους Αρμένους και το Σπήλι είχε αποκλειστεί. Το Ρέθυμνο ζούσε το χειρότερο εφιάλτη στη σύγχρονη ιστορία του, μέσα στην καρδιά του καλοκαιριού.
Όλοι οι Ρεθεμνιώτες στη μάχη εναντίον της πυρκαγιάς
Εκτός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, το 10ο Σύνταγμα Πεζικού και το 521 Τάγμα Πεζοναυτών, μέσα σε μία ατμόσφαιρα αποπνικτική από τους καπνούς, που έκρυψαν τον ήλιο σε συνδυασμό με την οσμή και την τέφρα από τα καμένα δένδρα, οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούσαν ασταμάτητα, για τον κίνδυνο καταστροφής του Ρεθύμνου, τα αστυνομικά οχήματα από τα μεγάφωνά τους καλούσε τον κόσμο να συνδράμει στην κατάσβεση της πυρκαγιάς, μάλιστα όπως τονίζεται στον τοπικό τύπο που κατέγραψε τα γεγονότα, ο δήμαρχος Ρεθύμνου Δημήτρης Αρχοντάκης μαζί με μια ομάδα πολιτών, ρίχθηκαν στη μάχη εναντίον της φωτιάς στο Ευλιγιά, και υπήρξε και κίνδυνος σοβαρού τραυματισμού τους από αλλεπάλληλες εκρήξεις σφαιρών που βρέθηκαν εγκαταλελειμμένες στο έδαφος μάλλον από την εποχή της Γερμανικής κατοχής. Τελικά ο πύρινος εφιάλτης έληξε γύρω στις 3 το μεσημέρι μετά από τιτάνιες προσπάθειες του Στρατού, της Χωροφυλακής, της Πυροσβεστικής και εκατοντάδων πολιτών, χωρίς να επεκταθεί στα σπίτια και χωρίς να προκληθεί σοβαρή καταστροφή στα πεύκα του δάσους του Ευλιγιά. Μέσα στις κρίσιμες αυτές ώρες ο Μακαριστός Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Τίτος, που βρισκόταν στο χωριό Κούφη για τον εορτασμό της Αγίας Μαρίνας, πληροφορήθηκε το γεγονός της πυρκαγιάς και του κινδύνου που βρισκόταν το Ρέθυμνο, τέλεσε δέηση για τη σωτηρία της πόλης, και λιτάνευση των Τιμίων Καρών των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων.
Η αυτοψία στους λόφους που επλήγησαν από την πυρκαγιά, διαπιστώθηκε ότι καταστράφηκαν 15000 μεγάλα και μικρά πεύκα η αξία των οποίων υπολογίστηκε σε 500000 δραχμές.
Το ευχαριστήριο μήνυμα του Δημάρχου Ρεθύμνης Δημητρίου Αρχοντάκη
<<Ο Δήμαρχος Ρεθύμνης
ΔΗΜΗΤΡ. ΑΡΧΟΝΤΑΚΗΣ
ΠΡΟΣ
Τους αξιοτίμους κ.κ. Διοικητάς
α) 521 Τάγματος Πεζοναυτών
β) Σχολείου Χωροφυλακής,
γ)Χωροφυλακής,
δ) 299 Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού,
ε)1ου Τάγματος Συντάγματος Πεζικού
και στ) Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και Αξιότιμον
κ. Δασονόμων Ρεθύμνης
Ενταύθα
Κατόπιν της προχθεσινής πυρκαϊάς, ήτις ηπείλησε τας νοτίους παρυφάς της πόλεως, έχομεν την τιμήν να παρακαλέσωμεν υμάς όπως δεχθήτε τόσον υμείς προσωπικώς όσον και οι υφ’Υμάς κ.κ. Αξιωματικοί, άνδρες και υπάλληλοι, την έκφρασιν των θερμοτάτων ευχαριστιών των κ.κ. δημοτών μας και του Δήμου Ρεθύμνης ιδιαιτέρως, δια την μετ’ αυτοθυσίας καταστολήν της εν λόγω πυρκαϊάς και δια την ουσιώδη συμβολή υμών και των υφ’ υμάς σωστικών δυνάμεων. Η εν προκειμένω ευγνωμοσύνη των απειληθέντων να καταστραφούν δημοτών μας, αποτελεί εν των αξιολογωτέρων ευσήμων, όπερ απεκτήσατε και το οποίον υποδηλοί ότι η αγάπη Σας προς τον τόπον μας είναι πολύ πέραν των υπηρεσιακών καθηκόντων πάντων Υμών.
Διατελούμεν μετά τιμής
Ο Δήμαρχος Ρεθύμνης
ΔΗΜΗΤΡ. ΑΡΧΟΝΤΑΚΗΣ
Ο Δήμος Ρεθύμνης θεωρεί υποχρέωσίν του όπως και δημοσίως ευχαριστήση θερμότατα τους εκ των κ.κ. συμπολιτών και ιδιοκτήτας μηχανικών μέσων, οίτινες ανταποκριθέντες εις το γενικόν προσκλητήριον περί παροχής βοηθείας και συνδρομής προς καταστολήν της προχθεσινής πυρκαϊάς, ταχύτατα, αποτελεσματικώτατα και μετά πολλής αυτοθυσίας, συνέβαλον εις την καταστολήν του καταστροφικού τούτου γεγονότος. Πλήρη στοιχεία περί της συμμετοχής ταύτης δεν ήτο δυνατόν να ληφθούν. Αθρομερώς εν τούτοις εσημειώθησαν αρκεταί εκδηλώσεις φιλαλληλίας και κοινωνικής αλληλεγγύης. Τα στοιχεία ταύτα τα οποία αποτελούν δείγματα της Ρεθυμνιακής ευαισθησίας, είναι χρήσιμον και δημοσίως να τονίζωνται.
Ο Δήμαρχος Ρεθύμνης
ΔΗΜΗΤΡ. ΑΡΧΟΝΤΑΚΗΣ
Γιώργος Λινοξυλάκης
Πηγές: Κρητική Επιθεώρηση, 18, 19 και 20 Ιουλίου 1970
