ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
MENOY
ΡΕΘΥΜΝΟ

Πως θα γλιτώσετε από την Xylella που "χτυπάει" ελιές

0

Ένα αναλυτικότατο φυλλάδιο για τον επιβλαβή οργανισμό Xylella fastidiosa, που δίνει πολύτιμες και χρήσιμες πληροφορίες στους αγρότες και τους γεωπόνους για την εξαιρετικά επικίνδυνη ασθένεια η οποία ήδη αποδεκατίζει τα ελαιόδεντρα και άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες σε γειτονικές μας χώρες, εξέδωσε και έδωσε στη δημοσιότητα το Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας. Η "Νέα Κρήτη" δημοσιεύει παρακάτω τα πιο σημαντικά αποσπάσματα του εν λόγω φυλλαδίου.

Συγκεκριμένα, η ενημέρωση ξεκινάει ως εξής:

«Το 2013 αναφέρθηκαν τα πρώτα σοβαρά κρούσματα προσβολών του επιβλαβούς οργανισμού Xylella fastidiosa στην επαρχία Lecce της περιφέρειας Απουλίας της Ιταλίας.

Με βάση στοιχεία του 2015 η ασθένεια έχει επεκταθεί σε όλη την περιφέρεια της Απουλίας. Η ασθένεια έχει εξαπλωθεί έξω από την οριοθετημένη περιοχή (επαρχία Μπρίντιζι), έχει επεκταθεί προς βορειότερα τμήματα της Ιταλίας και συγκεκριμένα στην περιφέρεια Λιγκουρίας στην περιοχή της Τοσκάνης. Επίσης, η ασθένεια διαπιστώθηκε στην Κορσική, στις μεσογειακές ακτές της Γαλλίας, αλλά και σε θερμοκήπια καλλωπιστικών στη Γερμανία και την Ελβετία. Η πιο πρόσφατη διαπίστωση έγινε σε κερασιές στις Βαλεαρίδες Νήσους της Ισπανίας (2016), ενώ ήδη ανιχνεύτηκε στην περιοχή Αλικάντε της ηπειρωτικής Ισπανίας (2017). Έως σήμερα έχει διαπιστωθεί και σε πολλά άλλα είδη καλλιεργούμενων και καλλωπιστικών φυτών στις δύο αυτές περιοχές. Το βακτήριο απειλεί πολλά φυτά, μεταξύ των οποίων η ελιά, η άμπελος και τα οπωροφόρα δένδρα».

Τι προκαλεί;

«Η ασθένεια αρχικώς επιβεβαιώθηκε στην Ιταλία σε αρκετά φυτικά είδη, μεταξύ των οποίων η ελιά, η αμυγδαλιά, η πικροδάφνη και η βελανιδιά, με συμπτώματα ξηράνσεων στα φύλλα και ταχύτατης αποπληξίας κατά τις θερμές περιόδους του έτους. Αυτή ήταν η πρώτη αναφορά επιβεβαιωμένης παρουσίας του Xylella fastidiosa στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και η πρώτη φορά που διαπιστώνεται η ασθένεια σε ελιές ("Σύνδρομο ταχείας παρακμής της ελιάς").

Εξαιτίας της σοβαρότητας του αναφερόμενου παθογόνου και της σημασίας της καλλιέργειας των φυτών ξενιστών του στη χώρα μας, το εν λόγω παθογόνο εντάχθηκε από το 2014 στο ετήσιο πρόγραμμα επισκοπήσεων επιβλαβών οργανισμών, για τη διαπίστωση της παρουσίας του ή μη στη χώρα μας και της τυχόν διασποράς του».

Σύμφωνα με την ενημέρωση που παρέχει, μέσω του φυλλαδίου που εξέδωσε, το Τμήμα Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε. Δράμας, «το Xylella fastidiosa είναι ένα βακτήριο που αναπτύσσεται στα ξυλώδη αγγεία των φυτών ξενιστών του. Έχει άριστη θερμοκρασία ανάπτυξης 26-28οC. Εισέρχεται στα αγγεία όπου μετακινείται τόσο καθοδικά, όσο και ανοδικά. Οι αναπτυσσόμενοι πληθυσμοί του βακτηρίου περιορίζουν τη μετακίνηση του νερού στον ξυλώδη ιστό και η ανάπτυξη των συμπτωμάτων σχετίζεται με υψηλό ποσοστό φραγμένων αγγείων.

Το Xylella fastidiosa μολύνει μεγάλο αριθμό ειδών φυτών που μπορεί να μην εμφανίζουν συμπτώματα και να λειτουργούν έτσι ως πηγές μολύσματος για τα έντομα φορείς του.

Το βακτήριο έχει πολλά υποείδη και πολλούς ξενιστές. Οι κυριότεροι ξενιστές του είναι η άμπελος στην οποία προκαλεί την ασθένεια του Pierce, η ελιά, τα εσπεριδοειδή, η αμυγδαλιά, η μηδική, η ροδακινιά, η βερικοκιά, η δαμασκηνιά, οι βελανιδιές, διάφορα ζιζάνια όπως ο βέλιουρας και άλλα.

Εκτεταμένες περιοχές με ελαιώνες στην Απουλία έχουν προσβληθεί από το παθογόνο. Ειδικότερα ανακοινώθηκε πρόσφατα (2015) ότι ευπαθή φυτά στο στέλεχος του φυτοπαθογόνου βακτηρίου που προσβάλλει την ελιά είναι και τα παρακάτω είδη: αμυγδαλιά, κερασιά, δενδρολίβανο, μυρτιά, σπάρτιο, ράμνος και πολλά άλλα καλλωπιστικά. Το 2016 περιελήφθησαν μεταξύ άλλων και η ντομάτα και η μελιτζάνα».

Πώς μεταδίδεται

Το Xylella fastidiosa, όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό φυλλάδιο, «μεταδίδεται με μυζητικά έντομα που τρέφονται με το χυμό των ξυλωδών αγγείων. Οι φορείς του βακτηρίου ανήκουν σε τρεις οικογένειες των ημιπτέρων (Cicadellidae, Aphrophoridae και Cercopidae), που κοινώς αποκαλούνται "τζιτζικάκια". Ο σημαντικότερος από τους φορείς είναι το είδος Philaenus spumarius, το οποίο είναι κοινότατο στη χώρα μας. Η μετάδοση γίνεται ταχύτατα, ύστερα από δύο ωρών διατροφή του εντόμου σε μολυσμένο φυτό, χωρίς να μεσολαβεί κάποια περίοδος επώασης στο φορέα, και το έντομο παραμένει μολυσματικό σε όλη τη διάρκεια της ζωής του».

Πώς προλαμβάνεται η ασθένεια;

«Η μεταφορά του παθογόνου σε μεγάλες αποστάσεις γίνεται με μολυσμένο πολλαπλασιαστικό υλικό (φυτά προς φύτευση). Με βάση την εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής με αρ. 2015/789/Ε.Ε. (όπως τροποποιήθηκε και ισχύει) επιβάλλονται μέτρα για την εισαγωγή φυτών-ξενιστών προς φύτευση από τρίτες χώρες προς την Ε.Ε.

Ευπαθή φυτά που προορίζονται για φύτευση, που προέρχονται από τρίτες χώρες, απαιτείται να συνοδεύονται από πιστοποιητικό φυτοϋγείας με ειδικές πρόσθετες δηλώσεις. Η διακίνηση εντός της Ε.Ε. των ευπαθών φυτών προς φύτευση τρίτων χωρών, εκτός των σπόρων προς σπορά, γίνεται μόνον με τη συνοδεία φυτοϋγειονομικού διαβατηρίου.

Οι προϋποθέσεις για τη διακίνηση των παραπάνω φυτών προς φύτευση είναι:

- Προέρχονται από τόπο παραγωγής που είναι απαλλαγμένος από την ασθένεια.

- Τα φυτά παράγονται υπό φυσική προστασία (δικτυοκήπια).

- Τα φυτά υπόκεινται σε μεταχειρίσεις για τη μη προσβολή τους από τα έντομα-φορείς.

- Τα φυτά υποβάλλονται σε επίσημες επιθεωρήσεις. Κατά παρέκκλιση των παραπάνω, τα φυτά αμπέλου προς φύτευση μπορούν να διακινηθούν εντός της Ένωσης εφόσον υποστούν επεξεργασία με θερμοθεραπεία σε ειδικά αδειοδοτημένη εγκατάσταση».

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ