Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον δήλωσε ότι είχε μια πρώτη, «χρήσιμη» και «συγκεκριμένη» συζήτηση με τον ιρανό ομόλογό του Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, αλλά επανέλαβε ότι η Ουάσινγκτον έχει «μεγάλο πρόβλημα» με τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Την ίδια ώρα ΕΕ, Γερμανία και Γαλλία επιμένουν στη συμφωνία του 2015.
Η σύνοδος των συμβαλλόμενων μερών του λεγόμενου Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (Joint Comprehensive Plan of Action, JCPOA) και η πρώτη του επαφή με τον Ζαρίφ πήγε καλά, διαβεβαίωσε ο Τίλερσον. «Ήταν μια καλή ευκαιρία να συναντηθούμε, να σφίξουμε τα χέρια. Ο τόνος ήταν πολύ συγκεκριμένος, δεν υπήρξαν φωνές, δεν πετάξαμε παπούτσια» ο ένας στον άλλον, χαριτολόγησε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
«Επρόκειτο για μια πολιτική συζήτηση», «είχαμε μια πολύ ανοικτή και ειλικρινή συζήτηση με όλα τα μέρη», πρόσθεσε. «Ελπίζω ότι ήταν χρήσιμη για τους άλλους» πάντως «προσωπικά βρήκα χρήσιμο το ότι άκουσα τις απόψεις τους», συνέχισε ο Τίλερσον.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αναμένεται να αποφασίσει ως τα μέσα του Οκτωβρίου εάν θα επαληθεύσει την τήρηση της συμφωνίας του 2015, ήταν «αρκετά σαφής» όσον αφορά «τις ανησυχίες για το ζήτημα της ίδιας της συμφωνίας, του σκοπού της συμφωνίας και της εφαρμογής της συμφωνίας», τόνισε ακόμη ο αμερικανός ΥΠΕΞ μετά τη σύνοδο στην έδρα του ΟΗΕ των χωρών που υπέγραψαν τη JCPOA.
Αρκεί αυτή η συμφωνία; Όχι, δοθείσης της εξέλιξης της κατάστασης στην περιοχή
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν διαβεβαίωσε ότι δεν εγκαταλείπει ακόμη την προσπάθειά του να πείσει τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αλλάξει άποψη όσον αφορά τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις και την Ισλαμική Δημοκρατία. Ο Μακρόν πάντως αναγνώρισε ότι η συμφωνία δεν αρκεί από μόνη της.
«Αρκεί αυτή η συμφωνία; Όχι, δοθείσης της εξέλιξης της κατάστασης στην περιοχή και της εντεινόμενης πίεσης που ασκεί το Ιράν στην περιοχή, και δοθείσης επίσης (...) της αυξημένης δραστηριότητας του Ιράν στο πεδίο των βαλλιστικών πυραύλων μετά τη σύναψη της συμφωνίας», είπε ο Μακρόν σε δημοσιογράφους στη Νέα Υόρκη.
Δεν ενδιαφερόμαστε να τροποποιήσουμε την συμφωνία με το Ιράν
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ διαβεβαίωσε την Τετάρτη ότι οι μεγάλες δυνάμεις δεν έχουν πρόθεση να ακυρώσουν τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν παρά τον αμφιλεγόμενο ρόλο της Τεχεράνης στη Μέση Ανατολή.
«Δεν ενδιαφερόμαστε να τροποποιήσουμε την συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα και ακόμη λιγότερο να την ακυρώσουμε—ούτε τώρα ούτε στο μέλλον», τόνισε ο Γκάμπριελ σε μια ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών στο Βερολίνο.
Τοποθετούμενος μετά τη σύνοδο των συμβαλλομένων μερών της συμφωνίας στα Ηνωμένα Έθνη, ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας εξέφρασε την ικανοποίησή του διότι αυτή ανέσχεσε την «επικίνδυνη εξάπλωση των πυρηνικών όπλων» στην περιοχή.
«Οι Αμερικανοί έχουν δίκιο στο ότι το Ιράν δεν διαδραματίζει εποικοδομητικό ρόλο στη Μέση Ανατολή, από την Υεμένη ως τον Λίβανο. Συμφωνούμε ότι αυτό θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά όχι στο πλαίσιο μιας λειτουργικής συμφωνίας για τον έλεγχο των πυρηνικών όπλων», συμπλήρωσε ο Γκάμπριελ.
Καμιά ανάγκη να υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση μέρους της συμφωνίας
Η επικεφαλής της διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φεντερίκα Μογκερίνι τόνισε ότι «όλα» τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας του 2015 ανάμεσα στις μεγάλες δυνάμεις και το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας «τηρούν τους όρους της».
Η Μογκερίνι, σε δηλώσεις της από την έδρα των Ηνωμένων Εθνών μετά τη συνάντηση μεταξύ των μερών, τόνισε πως τα όποια εκκρεμή ζητήματα που δεν άπτονται της συμφωνίας πρέπει να επιλυθούν σε άλλα φόρα.
Η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ, η κυβέρνηση της οποίας το τελευταίο διάστημα αμφισβητεί όλο και πιο έντονα την αξία της συμφωνίας, παραδέχθηκαν ότι η Τεχεράνη συμμορφώνεται προς τους όρους της.
Η ίδια υπογράμμισε πως δεν επαφίεται σε μόνον ένα μέρος της συμφωνίας να επαληθεύει την τήρησή της. Αν ενσκήπτουν προβλήματα ως προς την εφαρμογή της, υπάρχει μηχανισμός για την αντιμετώπισή τους, υπενθύμισε. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας ανέφερε ακόμη πως δεν συζητήθηκε τι θα συμβεί εάν οι ΗΠΑ ανακοίνωναν πως αποχωρούν από τη συμφωνία. Η Φεντερίκα Μογκερίνι επέμεινε πως δεν βλέπει καμιά «ανάγκη να υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση μέρους της συμφωνίας».
Οι Ευρωπαίοι, συμπλήρωσε η ίδια, θα καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για εγγυηθούν ότι η συμφωνία θα παραμείνει σε ισχύ.
