Η είδηση ότι εν μέσω οικονομικής κρίσης η Ελλάδα αύξησε (έστω και οριακά) τις πολεμικές τις δαπάνες, πέρασε σχετικά απαρατήρητη. Κι όμως θα έπρεπε να μας απασχολήσει ιδιαίτερα. Όχι δηλαδή εμάς προσωπικά, για τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης λέω, που σφυρίζουν αδιάφορα συνεργαζόμενα με την εκάστοτε εξουσία…
Συμπτωματικά συμπίπτει με τη συμπλήρωση μισού αιώνα από τη μάχη του Τζόνσον με τον Κένεντι για το αν η χώρα μας χρειαζόταν περισσότερο βούτυρο ή όπλα. Το είδαμε στο tvx.gr και τους αξίζουν συγχαρητήρια για τη δημοσιογραφική έρευνα.
Τι συνέβη τότε; Ήταν μέσα Απριλίου του 1966 όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Λίντον Τζόνσον πρότεινε το σταδιακό περιορισμό των κοινωνικών δαπανών διακόπτοντας μεταξύ άλλων το δωρεάν φαγητό και το γάλα που διανέμονταν στα σχολεία όλης της χώρας. Αιτία ήταν η τρομακτική αύξηση των κρατικών δαπανών για τον πόλεμο του Βιετνάμ, η οποία μεταξύ άλλων είχε προκαλέσει υπερθέρμανση της αμερικανικής οικονομίας με έντονες πληθωριστικές πιέσεις.
Για τη γενιά των Baby Boomers, που έζησαν τα χρυσά χρόνια της μεταπολεμικής ανάπτυξης, μια τέτοια απόφαση ισοδυναμούσε με κήρυξη κοινωνικού πολέμου. Ο Γερουσιαστής Ρόμπερτ Κένεντι, που όπως και οι περισσότεροι συνομήλικοί του, δεν μπορούσαν να φανταστούν ένα μέλλον το οποίο θα ήταν χειρότερο από το παρελθόν τους, απάντησε αμέσως ότι η αμερικανική οικονομία ήταν σε θέση να προσφέρει «και όπλα και βούτυρο» συνεχίζοντας τον πόλεμο στο εξωτερικό χωρίς περικοπές δαπανών στο εσωτερικό.
Μισή δεκαετία αργότερα, η Αμερική συνειδητοποιούσε ότι ο Τζόνσον είχε δίκιο: Η χώρα μπορούσε να έχει είτε περισσότερα όπλα, είτε περισσότερο βούτυρο.
Αυτό που ίσως δεν γνώριζε ο γερουσιαστής Ρόμπερτ Κένεντι, ήταν ότι η φράση που χρησιμοποιούσε για το βούτυρο και τα όπλα είχε γίνει παγκοσμίως γνωστή από τα ανώτατα στελέχη της ναζιστικής Γερμανίας.
Αν και αποδίδεται στο Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Ούλιαμ Τζένινγκς Μπράιαν, ήταν ο Γκέμπελς που την εισήγαγε στη σύγχρονη εποχή: «Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς βούτυρο αλλά όχι χωρίς όπλα» δήλωνε συχνά ο υπουργός προπαγάνδας του Χίτλερ, συμπληρώνοντας ότι «κανείς δεν μπορεί να πυροβολεί με βούτυρο». Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Χέρμαν Γκέρινγκ, από την ηγεσία του ναζιστικού κόμματος εξηγούσε ότι «τα όπλα μας δίνουν ισχύ, ενώ το βούτυρο απλώς μας κάνει χοντρούς».
Μερικές δεκαετίες αργότερα η Μάργκαρετ Θάτσερ χρησιμοποίησε και πάλι τη φράση λέγοντας ότι «Οι σοβιετικοί προτιμούν τα όπλα από το βούτυρο, ενώ εμείς προτιμάμε οτιδήποτε σε σχέση με τα όπλα».
Η πρόσφατη μελέτη του διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Ειρήνη της Στοκχόλμης (SIPRI) που αποκάλυψε ότι οι παγκόσμιες πολεμικές δαπάνες για το 2015 εκτοξεύτηκαν στα 1.7 τρις δολάρια μας δίνει μια λεπτομερέστατη εικόνα για το μέλλον του πλανήτη. Από τα στοιχεία του SIRPI προκύπτει ότι η αύξηση προέρχεται κυρίως από την Ασία και την Ωκεανία, όπου μετατοπίζονται και τα σημεία έντασης στις διεθνείς σχέσεις. Αντίθετα συνεχίζεται η μειωτική τάση στη Δύση και την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική. Ο πλανήτης δηλαδή σαν σύνολο επέλεξε για άλλη μια φορά τα όπλα από το βούτυρο.
Και το ερώτημα που φυσικά προκύπτει είναι γιατί η Ελλάδα, που παραδοσιακά είχε από τα μεγαλύτερα επίπεδα πολεμικών δαπανών σε παγκόσμιο επίπεδο προτίμησε να ακολουθήσει τις τάσεις της Ασίας και όχι της Δύσης.
Το έφερε στην επιφάνεια η πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Αμερική, η συνάντηση του με τον πρόεδρο κ Τράμπ και η συμφωνίες για την αγορά πολεμικών αεροσκαφών F16 αξίας 2,5 δις που μας… περισσεύουν. Με τις υγείες μας.
