«Κόφτη» στον νέο ΕΝΦΙΑ βάζει η κυβέρνηση προκειμένου να μην επιβαρυνθούν οι μικρές ιδιοκτησίες.
Ο σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με πληροφορίες της «Ημερησίας», είναι να μην αλλάξει το κοινωνικό αποτύπωμα του φόρου, δηλαδή να μην ελαφρυνθούν οι έχοντες ακίνητη περιουσία μεγάλης αξίας και αντίστοιχα να μην προκύψουν επιβαρύνσεις για τους μικροϊδιοκτήτες ακινήτων. Ο παραπάνω σχεδιασμός σχετίζεται άμεσα με τις αλλαγές που θα φέρει στη διάρθρωση του φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων η επικείμενη ευθυγράμμιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές αξίες των ακινήτων. Οι όποιες αλλαγές θα προκύψουν με ανακατανομή της “διανομής” του φόρου στα νοικοκυριά, έχει αποφασιστεί να ακυρωθούν πλήρως με αλλαγές στα κλιμάκια και στους συντελεστές του φόρου, δηλαδή με αυξήσεις συντελεστών για τις περιοχές με υψηλή τιμή ζώνης και μειώσεις συντελεστών για τις περιοχές με χαμηλή τιμή ζώνης. Δηλαδή οι συντελεστές θα κινηθούν στην αντίθετη κατεύθυνση από αυτήν που θα κινηθούν οι τιμές ζώνης, έτσι ώστε να μην υπάρξει ελάφρυνση στις λεγόμενες ακριβές περιοχές και επιβάρυνση για τους ιδιοκτήτες στις περιοχές με χαμηλή εμπορική αξία ακινήτων.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει βάλει σε εφαρμογή τον μηχανισμό για την υλοποίηση μιας σημαντικής μνημονιακής υποχρέωσης, αυτής της ευθυγράμμισης των αντικειμενικών με τις εμπορικές αξίες των ακινήτων. Εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να ανακοινωθούν οι περίπου χίλιοι πιστοποιημένοι εκτιμητές, οι οποίοι ειδικά για φέτος θα αναλάβουν το έργο της υποβολής ολοκληρωμένων προτάσεων προς το υπουργείο για τις νέες τιμές ζώνης, οι οποίες θα είναι πολύ κοντά, αν όχι ίσες με τις εμπορικές αξίες στην κτηματαγορά. Ωστόσο, η αλλαγή αυτή, όπως προβλέπεται στο κείμενο του αναθεωρημένου μνημονίου, δεν πρέπει να επηρεάσει την εισπραξιμότητα του ΕΝΦΙΑ, δηλαδή ο φόρος να συνεχίσει να οδηγεί σε ετήσια βεβαίωση ύψους 3,2 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 2,65 δισ. ευρώ θα εισπράττονται εντός του έτους της βεβαίωσης. Ωστόσο με τις αλλαγές στις τιμές ζώνης αναμένεται να επέλθουν και αλλαγές στη βεβαίωση, αφού θα υπάρξουν μειώσεις αλλά και αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα δεδομένα που βρίσκονται στο τραπέζι του υπουργείου Οικονομικών και αφορούν στη σχέση αντικειμενικών και εμπορικών αξιών:
- Στις λεγόμενες «ακριβές» περιοχές, δηλαδή αυτές με τιμή ζώνης άνω των 2.500 ευρώ, θα πρέπει να αναμένονται μειώσεις. Η σχετική πρόθεση φαίνεται και από τον τρόπο με τον οποίον οι επιτροπές του ΥΠΟΙΚ αντιμετώπισαν τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τις οποίες δόθηκε εντολή στο υπουργείο να διορθώσει τις τιμές ζώνης σε τέσσερις «ακριβές» περιοχές της χώρας και συγκεκριμένα στο Παλαιό Ψυχικό, στη Φιλοθέη, στον Νέο Βουτζά και στους Δελφούς. Σε όλες τις περιοχές το ΥΠΟΙΚ προχώρησε σε μείωση των τιμών ζώνης ακόμη και σε ποσοστό 12%.
- Στις περιοχές με χαμηλή τιμή ζώνης, όπως είναι τα περισσότερα αστικά κέντρα της περιφέρειας αλλά και περιοχές των πολεοδομικών συγκροτημάτων Αθήνας και Θεσσαλονίκης (π.χ. Δυτική Αθήνα, Δυτική Θεσσαλονίκη), αναμένονται αυξήσεις τιμών, καθώς εκτιμάται ότι παρά την υποχώρηση των εμπορικών αξιών λόγω της κρίσης, οι τιμές ζώνης βρίσκονται ακόμη σε χαμηλά επίπεδα.
- Σε πολλές περιοχές οι τιμές ζώνης αναμένεται να μην αλλάξουν, καθώς με την υποχώρηση των εμπορικών αξιών λόγω της κρίσης δεν υπάρχει ανάγκη για αλλαγές.
Αν γίνουν οι παραπάνω αλλαγές χωρίς να αλλάξουν τα κλιμάκια και οι συντελεστές του ΕΝΦΙΑ, τότε, όπως λένε αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, θα υπάρξουν ανακατανομές του φορολογικού βάρους του φόρου προς όφελος των εχόντων ακίνητη περιουσία σε ακριβές περιοχές και σε βάρος των μεσαίων και χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων που διαθέτουν ακίνητη περιουσία σε περιοχές χαμηλότερων εμπορικών αξιών.
Αυτό που θεωρούν δεδομένο στο ΥΠΟΙΚ είναι ότι θα γίνουν αλλαγές σε συντελεστές και κλιμάκια προκειμένου να διατηρηθεί στο ύψος του το φορολογικό βάρος για τους έχοντες σημαντική ακίνητη περιουσία και να μην αυξηθεί το φορολογικό βάρος για τους μικροϊδιοκτήτες.
Μέχρι τέλη Μαρτίου οι νέες τιμές ζώνης
Οι νέες τιμές ζώνης αναμένεται να οριστικοποιηθούν το αργότερο έως τις 31 Μαρτίου. Η ηγεσία του ΥΠΟΙΚ θα έχει στη διάθεσή της περισσότερο από έναν μήνα προκειμένου να εξετάσει τις τιμές ζώνης που θα προτείνουν οι πιστοποιημένοι εκτιμητές και στη συνέχεια θα λάβει τις αποφάσεις της. Μετά τον ορισμό των νέων τιμών ζώνης θα ξεκινήσει η μελέτη για τις επιπτώσεις που θα έχουν στη διάρθρωση του ΕΝΦΙΑ. Από το τέλος Μαρτίου έως και τον Ιούνιο αναμένεται να μελετηθούν τα σενάρια για τις αλλαγές στον φόρο, που θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί το αργότερο έως το τέλος Ιουλίου. Στη συνέχεια, και συγκεκριμένα τον Αύγουστο, προγραμματίζεται να εκδοθούν τα νέα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ και ο φόρος να πληρωθεί σε τέσσερις μηνιαίες δόσεις, από τον Σεπτέμβριο έως και το τέλος Δεκεμβρίου 2018.
Υπενθυμίζεται ότι στο μνημόνιο προβλέπεται ως αντίμετρο λιτότητας η μείωση του ΕΝΦΙΑ για τους μικροϊδιοκτήτες. Ανεξάρτητα από τις αλλαγές που θα επέλθουν με την ευθυγράμμιση των εμπορικών με τις αντικειμενικές αξίες, ο ΕΝΦΙΑ θα μειωθεί από το 2020 για τους μικροϊδιοκτήτες. Συγκεκριμένα, ως ένα από τα αντισταθμίσματα της μείωσης του αφορολόγητου ορίου έχει ορισθεί η μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ για τους ιδιοκτήτες που βαρύνονται με έως 700 ευρώ ετησίως.
