Κάτι που έμαθα, έστω και αργά, είναι να μην ακούω τι λένε οι άνθρωποι, αλλά να ‘ακούω’ τις πράξεις τους. Τα λόγια, ως γνωστόν, δεν συνοδεύουν πάντα τις πράξεις. Κάποτε αποφάσισα λοιπόν να εφαρμόσω αυτή την τακτική και στις πολιτικές μου παρατηρήσεις.
Φαντάζομαι λοιπόν τη πολιτική ζωή σαν ταινία με διάφορες πλοκές. Αν κάποτε πέσει στην αντίληψη μου ότι, κάποια πλοκή την έχω ξαναδεί, κάνω ‘mute’ στην πολιτική ρητορική, και ανάλογα με την πλοκή, ξεκινώ να απολαμβάνω την βουβή κωμωδία ή τραγωδία.
Τα αποτελέσματα της τεχνικής αυτής είναι εντυπωσιακά. Σαν σε θάλασσα, μέσα από τα αφρισμένα λόγια αναδύεται η αλήθεια. Σπάνια είναι όμορφη σαν Αφροδίτη. Συνήθως είναι άσχημη σαν Μέδουσα, ή αστεία σαν κινηματογραφική καρικατούρα.
Η ρητορική της πολιτικής των ισχυρών,έως τώρα, πήρε σάρκα και οστά από την πίστη της Δύσης στην Παγκοσμιοποίηση, σαν μέσο κοινωνικοοικονομικής προόδου.
Ο ‘εκπρόσωπος’ όμως αυτής της άρχουσας, πολυεθνικής, κοινωνικοοικονομικής τάξης, σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα του Harvard, Samuel Huntington, είναι ο ‘άνθρωπος-Davos’, και συχνάζει ετησίως στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ της Ελβετίας. Έως και την έναρξη της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 21ου αιώνα, είχε κάθε λόγο να πιστεύει στη μακροζωία του οικονομικού μοντέλου της Παγκοσμιοποίησης. Απέκτησε αμύθητα πλούτη, και πάντα κατά τον Huntington, δεν είχε ‘χρόνο για εθνική και κυβερνητική νομιμοφροσύνη’. Ήταν έννοιες τις οποίες θεωρούσε εμπόδια στα οικονομικά του συμφέροντα.
Το πρόβλημα του ‘Davos man’ όμως, είναι που όταν εκείνος μιλούσε για παγκοσμιοποίηση, το υπόλοιπο 98% του πλανήτη ήταν ακόμα πιστό στις εκάστοτε εθνικές ταυτότητες του. Σαν αποτέλεσμα, αυτή η ασυμφωνία μεταξύ ρητορικής και πραγματικότητας επέφερε τη λεγόμενη ‘μη-αντιπροσωπευτική δημοκρατία’ και κατά συνέπεια, το κοινωνικό χάσμα και το θυμό που είχε τη μορφή Trump και Brexit, και έδωσε ένα δυνατό ράπισμα στο μάγουλο του ‘Davos man’.
Τα συμπτώματα του ραπίσματος εκφράζονται με την μεταβλητότητα των χρηματιστηρίων και την επιβράδυνση της ανάπτυξης. Η επίμονη ευρωστία των Δυτικών οικονομιών όμως, αν χαμηλώσουμε το ‘volume’ της συνοδευόμενης ρητορικής, απλά επιβεβαιώνει ότι, μέσα από τους προαναφερθέντες αφρούς, εξακολουθεί να αναδύεται ο Καπιταλισμός, ο οποίος, σύμφωνα με τον John Bew του New Statesman, ‘μπορεί να μυρίζει σαν ψοφίμι και να είναι τραγικά παραμορφωμένος, είναι πάντα όμως γεμάτος δύναμη’.
Η αισιοδοξία όμως βρίσκεται μόνο στα ανώτερα στρώματα της Δύσης.
Με την αισιόδοξη Βρετανική ρητορική στο ‘αθόρυβο’, βγήκα μια βόλτα στο εμπορικό κέντρο της πόλης του Reading. Για πρώτη φορά μέσα σε έντεκα χρόνια, μέτρησα πέντε άστεγους σε απόσταση 100 μέτρων.
Τι σημαίνει αυτό;
Άποψη μου είναι ότι, ίσως το κεφάλι να είναι ακόμα δυνατό, τα πόδια όμως έχουν αρχίσει να παραλύουν.
