Μπορεί τα Τρίκαλα να επιλέχθηκαν ως η πρώτη πόλη στην Ελλάδα για τη δημιουργία δικτύου κινητής τηλεφωνίας 5ης γενιάς, και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας να έγινε δέκτης αιτήματος για επενδύσεις 2 δισ. ευρώ από τον επικεφαλής της Deutsche Telekom Τιμόθεο Χέτγκες, ο δρόμος όμως που πρέπει να διανυθεί προς την κοινωνία των gigabit στην Ελλάδα, παραμένει ακόμη στρωμένος με νάρκες. Οι προϋποθέσεις που θα εξασφαλίσουν την έλευση των οπτικών ινών στο σπίτι, ή την ασύρματη καθοδήγηση ενός οχήματος χωρίς οδηγό, δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί.
Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις της πολιτείας, και σχεδόν πέντε χρόνια μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου που διευκολύνει την ανάπτυξη των δικτύων νέας γενιάς, βρίσκουν πολύ δύσκολα τον δρόμο για την υλοποίηση των υψηλών επενδύσεών τους. Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, οι εταιρείες Vodafone και Wind ζήτησαν από την Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) παράταση ενός τριμήνου στην υλοποίηση του προγράμματος αναβάθμισης των δικτύων τους με οπτικές ίνες σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Πρόκειται για περιοχές που βρίσκονται στα Αστικά Κέντρα (Α.Κ.) Ν. Κόσμου, Παγκρατίου και Γηροκομείου (Vodafone) και Καλλιθέας, Κορυδαλλού και Νίκαιας (Wind). Οι τηλεπικοινωνιακές εταιρείες, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών τους, έχουν ετοιμάσει τις υπαίθριες καμπίνες, έχουν φτάσει οι οπτικές ίνες σε αυτές, αλλά απουσιάζει η ηλεκτροδότησή τους από τον ΔΕΔΔΗΕ που θα της επιτρέψει να λειτουργήσουν. Ερωτηθείς για τους λόγους που καθυστερεί η ηλεκτροδότηση, ο επικεφαλής της Wind στο δίκτυο σταθερής Αντώνης Τζωρτζακάκης απέφυγε να σχολιάσει.
Το παράδειγμα αυτό δείχνει ένα από τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν οι πάροχοι που αναπτύσσουν δίκτυα στη χώρα μας. Το πιο σημαντικό όμως δεν είναι η ηλεκτροδότηση, αλλά η αδειοδότηση. Στο επίπεδο αυτό, μόλις πριν από λίγες ημέρες υπογράφηκε η ΚΥΑ με τίτλο «Ρύθμιση διαδικασιών και εφαρμογή του Συστήματος Ηλεκτρονικής Υποβολής Αιτήσεων (ΣΗΛΥΑ) περί χορήγησης αδειών κατασκευών κεραιών (αριθμ. οικ. 18953/237/Φ1, ΦΕΚ/Β/889, 14.03.2018)». Η απόφαση αυτή ορίζει τους δημόσιους φορείς που θα πρέπει να διασυνδεθούν στο σύστημα ΣΗΛΥΑ, έτσι ώστε να προωθείται με ηλεκτρονικό τρόπο στην ΕΕΤΤ η αδειοδότηση των κεραιών κινητής τηλεφωνίας που χωλαίνει από το 2006.
Η απόφαση αυτή ουσιαστικά αποτελεί το δευτερογενές δίκαιο νόμου που ψηφίστηκε στις αρχές του 2012 (κυβέρνηση Λουκά Παπαδήμου) με στόχο τη διευκόλυνση της αδειοδότησης χιλιάδων κεραιών, που συνωστίζονταν σε διάφορες δημόσιες υπηρεσίες λόγω της αλλαγής θεσμικού πλαισίου το 2006. Αποτέλεσμα αυτής της αδυναμίας αδειοδότησης ήταν (και είναι) ότι οι κεραίες παραμένουν νομικά ευάλωτες σε ισχυρές μειοψηφίες, οι οποίες είτε από φόβο είτε από ιδεολογική τοποθέτηση, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο, ήταν ενάντιες στην όποια ανάπτυξη σύγχρονων δικτύων επικοινωνιών.
Σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή της Ενωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας (ΕΕΚΤ) Γιώργο Στεφανόπουλο, ακόμη και σήμερα παραμένουν σε «γκρίζο» καθεστώς 2.000 κεραίες της κινητής. Kαι με δεδομένο ότι το σύστημα ΣΗΛΥΑ της ΕΕΤΤ δεν μπορεί να αδειοδοτήσει ετησίως περισσότερες από 900 κεραίες, σημαίνει ότι ο κατάλογος αυτός δεν θα εξαντληθεί στα επόμενα δύο έτη.
Τα δίκτυα 5ης γενιάς
Παράλληλα, ξεκινάει και η δημιουργία των δικτύων κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G). Σύμφωνα με τον κ. Στεφανόπουλο, η επίτευξη αυτών των δικτύων θα προσθέσει επιπλέον 10.000 κεραίες κινητής στις ήδη υπάρχουσες 12.000. Το ευτύχημα είναι ότι οι περισσότερες των νέων κεραιών αποτελούν συστήματα μικρο-κεραιών που έχουν μικρότερες απαιτήσεις αδειοδότησης από γνωστά μέχρι σήμερα κεραιοσυστήματα. Δεν παύει όμως και αυτή η νέα γενιά δικτύων κινητής να έχει απαιτήσεις για την αδειοδότησή του. Σύμφωνα με τον κ. Στεφανόπουλο, ακόμη και σήμερα, έξι χρόνια μετά την ψήφιση του ν. 4070/2012, υπάρχουν δημόσιοι φορείς (π.χ. πολεοδομίες) που δεν έχουν διασυνδεθεί στο ΣΗΛΥΑ.
Αντίστοιχα προβλήματα υφίστανται και στις επίγειες/υπόγειες τηλεπικοινωνιακές υποδομές. Εκτός από την ηλεκτροδότηση και την αδειοδότηση, η τοποθέτηση οπτικών ινών σε δρόμους παραμένει ακόμη πεδίο συναλλαγής μεταξύ του τηλεπικοινωνιακού παρόχου και του τοπικού άρχοντα (δημάρχου κ.λπ.). Αν και η ένταση του φαινομένου υποχωρεί, εντούτοις δεν είναι λίγοι οι δήμαρχοι που ζητούν άλλα ανταλλάγματα, πέρα απ’ όσα προβλέπει ο νόμος, σχετικά με τα δικαιώματα διέλευσης. Οχι τυχαία επομένως η χώρα εμφανίζεται με μηδενικό επίπεδο χρήσης οπτικών ινών στα σπίτια και ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις στο Διαδίκτυο, καταλαμβάνοντας την 70ή-100ή θέση στον κόσμο με βάση τη μέση ταχύτητα πρόσβασης στο Διαδίκτυο.
