Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί αύξηση του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας ή αλλιώς BULLYING. Συνήθως τα θύματα της ενδοσχολικής βίας κρύβουν από φόβο αυτό που τους συμβαίνει. Όταν όμως παρουσιαστεί έντονο στρες και ψυχο-σωματοποιημένες διαταραχές όπως κατάθλιψη, ανορεξία, αϋπνία, κτλ. γίνεται άμεσα αντιληπτό το πρόβλημα του, στο οικογενειακό και σχολικό του περιβάλλον.
Ιδιαίτερα χαρακτηριστικό του θύματος είναι να συνεχίζει να αρνείται αυτό που του συμβαίνει και από φόβο, για μια χειρότερη αντιμετώπιση από το θύτη, τον καλύπτει.
Τα άτομα θύματα υποφέρουν από μακροχρόνιο στρες και μελλοντικά εμφανίζουν προβλήματα ένταξης ( π.χ. σε ομάδες ) και γενικά στις σχέσεις τους.
BULLYING - ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ !!!
- Πρόκειται για περιθωριοποίηση ή κακοποίηση ενός μαθητή από τους συμμαθητές της τάξης ή από όλο το πληθυσμό των μαθητών (του δημοτικού σχολείου, γυμνασίου, λυκείου, πανεπιστημίου), που έχουν στραφεί εναντίον του.
- Στοιχεία του θύματος συμπεριλαμβάνονται αυτά που τον ξεχωρίζουν σε μαθησιακό επίπεδο (π.χ. μαθησιακή δυσκολία ή αριστούχος), στην εξωτερική εμφάνιση (π.χ. υπέρβαρος, σωματική διαφοροποίηση, ομορφιά), στην συμπεριφορά όταν επικοινωνεί μ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο (καλό, αποστασιοποιημένο, παρορμητικό ή κινητικό), σε κοινωνικό ή οικονομικό επίπεδο.
- Στοιχεία του θήτη στην πλειοψηφία έχουν σχέση με μια αίσθηση ανασφάλειας/κατωτερότητας ή για λόγους εκδίκησης ή από ζήλια.
- Αντίδραση του θύματος: Το θύμα προσπαθεί να κρύψει τα γεγονότα, πιστεύοντας πως αποφεύγει έτσι χειρότερες καταστάσεις. Ψυχολογικές και σωματικές αντιδράσεις: ανορεξία/βουλιμία, κατάθλιψη, διαταραχή ύπνου, επιθετικότητα, αποστασιοποίηση από τις οικογενειακές και σχολικές δραστηριότητες, μειωμένη σχολική απόδοση, μέχρι και απόπειρες αυτοκτονίας.
- Αντίδραση του θήτη: Ο θήτης παίρνει ευχαρίστηση από την «δυνατή» του θέση που επικρατεί απέναντι στο θύμα και από τον «θαυμασμό» των συμμαθητών του. Έχει παγιδέψει όμως και τον εαυτό του, επειδή φοβάται μήπως χάσει την δύναμή του και την αίσθηση ανωτερότητάς του. Για να μην πέφτει λοιπόν στα μάτια των συμμαθητών του, πρέπει να συνεχίσει να απειλεί το θύμα. Οι υπόλοιποι συμμαθητές ακολουθούν τον θήτη, εισπράττοντας και αυτοί την ευχαρίστηση που σχετίζεται με την θέση του «δυνατού» ή ακολουθούν τον θήτη από φόβο, που σχετίζεται με την θέση του θύματος, και προτιμούν να μείνουν κοντά στον θήτη.
BULLYING: ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
- Επιβεβαιώνουμε στο θύμα, ότι δεν φταίει.
- Εκπαιδεύουμε και υποστηρίζουμε την αυτοάμυνά του.
- Διορθώνουμε την αρνητική εικόνα, που έχει δημιουργηθεί, για τον εαυτό του.
- Βοηθάμε να ξεπεράσει τον φόβο του, και να εξωτερικεύει αυτό που έχει υποστεί και βιώνει ακόμα.
- Παρέχουμε ψυχολογική υποστήριξη, επειδή το bullying θεωρείται βαριά μορφή τραυματικής εμπειρίας.
- Ενημερώνουμε το σχολείο και οργανώνουμε μια θετική «συζήτηση/συνάντηση» στην οποία ακούμε τις δυο πλευρές. Δίνουμε οδηγίες πώς να αντιμετωπιστούν στο μέλλον όμοιες καταστάσεις.
Ίρμα Φίρστρα, Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
