ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΡΙΧΤΕΡ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ
Οι καταστροφές που προξένησε η Ναζιστική Γερμανία στην Ελλάδα τόσο εις βάρος του πληθυσμού της όσο και εις βάρος του Εθνικού της πλούτου έχουν αναγνωρισθεί ως οι μεγαλύτερες στην Ευρώπη.
Ο Ρεθεμνιώτης πρωθυπουργός της εξόριστης Ελληνικής κυβέρνησης, Εμμανουήλ Τσουδερός, (Αλήθεια, το άγαλμά του το οποίο… «χαράκωσαν» στη Σοχώρα, πού είναι;) υπέγραψε στο Λονδίνο στις αρχές του 1942 τη διακήρυξη του St. James (από το φερώνυμο παλάτι), ότι η τιμωρία των ενόχων είναι ΠΡΩΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ. Τον Νοέμβριο του 1943 οι Υπουργοί Εξωτερικών υπέγραψαν την Δήλωση της Μόσχας, που καθόριζε πως οι υπαίτιοι εγκλημάτων πολέμου θα στέλνονταν «εις τας χώρας των απαισίων έργων των, δια να δικασθούν και τιμωρηθούν συμφώνως προς τους νόμους των χωρών αυτών». Η εξόριστη κυβέρνηση με το Ρεθεμνιώτη πρωθυπουργό είχε ήδη κατά τη διάρκεια του πολέμου ξεκινήσει να συλλέγει στοιχεία για τις βιαιότητες και τις καταστροφές που προκάλεσαν στην ΠΑΤΡΙΔΑ οι δυνάμεις κατοχής. Μετά το 1944 το έργο αυτό ανατέθηκε στις κατά τόπον Νομαρχίες και τον ίδιο χρόνο είχαμε τη σύσταση του ΕΘΝΙΚΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΠΟΛΕΜΟΥ, το οποίο ιδρύθηκε τελικά ύστερα από έντονες πιέσεις τον Ιούνιο του 1945. Ύστερα από αξιολόγηση των στοιχείων, ενέκρινε την εγγραφή 1.127 ατόμων, Γερμανών, Ιταλών, Βουλγάρων και λίγων Αλβανών.
ΟΙ ΩΜΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Στις 17/6/1945 με ειδική διάταξη του Προέδρου της Κυβερνήσεως, Βούλγαρη, συστάθηκε ΕΠΙΤΡΟΠΗ για να διαπιστώσει κατά τη διάρκεια της κατοχής διαπραχθείσας ωμότητας τόσο των Γερμανών όσο και των Ιταλών.
Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ
Στην κεντρική επιτροπή διαπιστώσεως ωμοτήτων εν Κρήτη συμμετείχαν:
1) Νίκος Καζαντζάκης, λογοτέχνης 2) Ι. Καλλιτσουνάκης, καθηγητής Πανεπιστημίου, 3) Ι. Κακριδής, καθηγητής Πανεπιστημίου και 4) Κ. Κουτουλάκης ως βοηθητικό μέλος της επιτροπής. Περιόδευσαν την Κρήτη από τις 29 Ιουνίου 1945 μέχρι και της 6ης Αυγούστου και συνέταξαν μια συγκλονιστική έκθεση την οποία ο γράφων έχει στο αρχείο του.
Η επίθεση των Γερμανών εναντίον της ΚΡΗΤΗΣ ξεκίνησε στις 19 Μαϊου 1941 με κέντρο το Μάλεμε. Η Μεραρχία Κρητών ευρίσκετο εις το Αλβανικό μέτωπο με αποτέλεσμα οργανωμένος στρατός να μην υπάρχει στο νησί. Υπήρχαν ολιγάριθμα Ελληνικά και Αγγλικά στρατεύματα αλλά και ΑΣΤΡΑΤΕΥΤΟΙ ΕΦΗΒΟΙ καθώς και Ηλικιωμένοι οι οποίοι ΑΝΤΙΣΤΑΘΗΚΑΝ . Με την κατάληψη του αεροδρομίου Μάλεμε οι Γερμανοί υπερίσχυσαν, ο εναπομείναντας στρατός έφυγε στην Αίγυπτο και έμεινε ο ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ. Οι Γερμανοί έχασαν πάνω από 6.000 άνδρες του Επιλέκτου Σώματος Αλεξιπτωτιστών, ενώ καθυστέρησαν τις εχθροπραξίες σε Αφρική και Ρωσία. Αυτό τους εξόργισε και έκαναν απίστευτες βαρβαρότητες εις βάρος του ανυπεράσπιστου λαού.
Η ΠΡΩΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΑΜΑΧΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Αλεξιπτωτιστές πέφτουν πέριξ της πόλεως του Ρεθύμνου. Οι Γερμανοί θέλουν να καταλάβουν την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στα Περιβόλια. Ο λαός αμύνεται 23 και 24 Μαϊου 1941. Οι Ναζί φυλακίζουν αμάχους στο τέως καφενείο του Θοδωρή Δουλουμπέκη,
(απέναντι από το γηροκομείο) εκεί που είναι σήμερα «οι ζωοτροφές». Είναι 60. Άλλος ένας μεγάλος αριθμός είναι φυλακισμένοι στο σπίτι του Π. Πέππα. Στις 25 Μαϊου οι νηστικοί όμηροι ακούν από τους Γκεσταμπίτες ότι θα τους δώσουν «μπισκότα και τσάι» και τους οδηγούν στην ΠΕΡΙΒΟΛΙΑΝΟΜΙΣΙΡΙΑΝΗ ΠΑΡΑΛΙΑ. Δηλαδή ανίερη απάτη (σελ. 23 της έκθεσης) τους εκτελούσαν κατά ομάδας. Η καταστροφή θα ήταν μεγαλύτερη αν το Αγγλικό Πυροβολικό, ευρισκόμενον ανατολικότερα, δεν ξεκινούσε να ρίχνει, εξαναγκάζοντας τους Γερμανούς να υποχωρήσουν. Οι Ναζί έκαψαν τους νεκρούς και άλλους πέταξαν σε «φρέατα», αναφέρει η έκθεση. Τα χωριά Περιβόλια, Μισίρα, Πλατανιάς ελεηλατήθησαν πλήρως. Από τις 350 κατοικίες, κατεστράφησαν οι 221, ενώ έβαλαν φωτιά και όπως αναφέρει στην έκθεση ο αείμνηστος Νίκος Καζαντζάκης «επανελήφθη και εδώ σε μεγάλη κλίμακα το
«αστείον» της αποπατήσεως εντός μαγειρικών σκευών, κλινοσκεπασμάτων κ.τ.λ.»
Οι «βρωμεροί» γκεσταμπίτες, τέλη Μαϊου έως 3 Ιουνίου, ανατίναξαν τα σπίτια των χωρικών, ΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΥ, ΧΑΜΑΛΕΥΡΙ, ΑΣΤΕΡΙ και ΠΑΓΚΑΛΟΧΩΡΙ. Πάνω από 30 ψυχές εκτέλεσαν. Μεταξύ αυτών ο 80χρονος Εμμ. Τσίχλης και η Ευαγγελία Παν. Πολιουδάκη γιατί θρηνούσε τον τουφεκισμό του συζύγου της και του παιδιού της. Οι αντίχρηστοι έλεγαν, «Εσείς έχετε τον Χριστό, εμείς τον Χίτλερ και το πιστόλι μας». Έκαψαν στον Άγιο Κωνσταντίνο Ρεθύμνου τα εικονοστάσια του Ναού του Αγίου Αντωνίου, εις την Λοχριάν μετέβαλαν την Αγία Τράπεζα εις τράπεζα εστιάσεων, στον Τζιβαρά μετέτρεψαν το Δισκοπότηρο σε ουροδοχείον. Εις τον Άγιο Νικόλαο της Καντάνου αφαίρεσαν την πλάκα της Αγίας Τράπεζας και αποπάτησαν και άλλα ακατονόμαστα. Αυτή είναι η ράτσα που προέρχεται η Κα Μέρκελ «που θα μας σώσει». (Αλήθεια κ. Ρίχτερ αυτά τα ξέρετε;).
ΟΛΑ ΤΑ ΚΛΕΨΑΝ ΟΙ ΒΑΡΒΑΡΟΙ
Η έκθεση αναφέρει: Γυναίκες μας έλεγαν: «Ως και το σαπούνι του νεροχύτη μας πήραν οι Γερμανοί. Ούτε μαστραπά δεν μας άφησαν. Τώρα πίνουμε και τρώμε από το ίδιο τενεκεδάκι». Στο Ροδοβάνι Γερμανός αξιωματικός έλεγε στους κατοίκους –όσοι απόμειναν-, «Τα χωράφια σας ΔΙΚΑ ΜΑΣ, τα ζώα σας ΔΙΚΑ ΜΑΣ και ΣΕΙΣ ΔΙΚΟΙ ΜΑΣ».
Είχα ακούσει από παλιούς την ιστορία που διάβασα στην έκθεση και ευχαριστώ το Θεό που με αξίωσε να διαπιστώσω –δυστυχώς- ότι ήταν αληθινή. Στη σελίδα 33 της έκθεσης για τις ωμότητες των Γερμανών τονίζει «Η σφαγή βοών και χοίρων υπό των κατοίκων απηγορεύθη τελείως καθ όλην την Κρήτην. Όλα τα ζώα έπρεπε να περιέρχονται εις τους Γερμανούς, οίτινες τα έσφαζαν και τα εκονσερβοποίουν. Τας παραμονάς των Χριστουγέννων έκαμναν γενικήν έρευναν ανά τα χωριά μήπως οι κάτοικοι σφάξουν τους χοίρους των. Αι ποιναί των παραβάσεων ήσαν βαρύταται. Αναφέρεται δε και ο επί τόπου φόνος δύο ανδρών εις τα ΠΕΡΙΒΟΛΙΑ ΡΕΘΥΜΝΗΣ επί των οποίων κατεσχέθη δέρμα νεοσφαγέντος βοός.
ΕΚΛΕΒΑΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ
Μόνο από τα χωριά του Νομού μας, Ανώγεια, Σαχτούρια, Ροδάκινο, Κρύα Βρύση, Κοξαρέ, Λοχριά, Γερακάρι, Γουργούθοι Βρύσες, Σμιλές, Καρδάκη Αμαρίου, Άνω Μέρος, Δρυγιές, Σταυρωμένου, Αστέρι, Παγκαλοχώρι, η Γεωργική Υπηρεσία Ρεθύμνου αναφέρει ότι υπέστησαν ζημιές 80% και άνω, ενώ ο στρατός κατοχής έκλεψε ή κατέστρεψε σιτηρά, λάδι, όσπρια, τυρί, χαρούπια, οικιακά ζώα και άλλα. Επίσης κατέστρεψαν και ελαιουργεία.
ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΡΙΑ ΣΤΗ ΦΥΛΑΚΗ ΑΓΙΑΣ
Ζητώ ταπεινά συγγνώμη το ότι θα αναφέρω πως οι βάρβαροι εκτέλεσαν τον αδελφό του πατέρα μου Νίκο στην παραλία. Ήταν 22 ετών Ο θείος μου ο Μιχάλης Σταράκης ήταν στη Μεραρχία Κρήτης στην Αλβανία και ο μικρότερος (ο μπαμπάς μου) πήγε να τον αναγνωρίσει. Η ψυχή του έβγαινε και θύμιζαν τη θηριωδία των εκτελεσθέντων και καμμένων στην παραλία. Με τον Δημήτρη Σκανδάλη (Τζίμη\ -. Ο γυιός του έχει S/M δίπλα στον Άγιο Ιωάννη στα Περβόλια- είχαν «χωσμένο σε μια μυλόπετρα» ραδιόφωνο. Κρυφά άκουγαν ξένους ελεύθερους σταθμούς και σε «χασαπόχαρτα» ή φύλλα χαρτιού έγραφαν τις ειδήσεις και τις μοίραζαν για να πάρει κουράγιο ο Υπό Κατοχή Λαός. Μια «καλή κυρία» είχε, δυστυχώς εραστή έναν Γερμανό αξιωματικό και του έδειξε –ας την πούμε προκήρυξη-. Έγραφαν για την ήττα στο Στάλιγκραντ. Μαρτύρησε, τους έπιασαν και τους έδερναν μέχρι τις φυλακές στη Φορτέτζα. Τους μάραναν. Μετά τους πήγαν στην Αγιά όπου υπέστησαν απίστευτα βασανιστήρια. Σκηνοθετημένες εκτελέσεις, σφίξιμο της κεφαλής, ξύλο, αγγαρείες, πείνα, βγάλσιμο νυχιών και πολλά άλλα. (κ. Ρίχτερ τι λέτε;).
ΕΚΑΨΑΝ ΧΩΡΙΑ
Επειδή οι Γερμανοί έμαθαν ότι οι κάτοικοι της ΚΑΛΗΣ ΣΥΚΙΑΣ είχαν ειδοποιήσει το σώμα του Μπαντουβά για την άφιξή των ήθελαν εκδίκηση. Πήγαν 9 Οκτώβρη 1943. Οι άντρες είχαν φύγει και συγκέντρωσαν όλες τις γυναίκες στη βρύση του χωριού και τις ρωτούσαν πού είναι οι άνδρες των, πού είχαν κρυμμένα τα όπλα κ.λ.π. Επειδή δεν απαντούσαν έβαλαν φωτιά σε 4 σπίτια και διέταξαν να σηκωθούν οι γυναίκες των οποίων τα σπίτια καίγονταν. Σηκώθηκαν ΠΕΝΤΕ 1) Μαλαματένια, σύζυγος Εμμ. Πετράκη, 2) Ευαγγελία σύζυγος Ευστρατίου Γριντάκη, οκτώ μηνών έγκυος, 3) Ελένη χήρα Εμμ. Νικητάκη, 4) Η κόρη της Μαρία, 5) Αργυρή, σύζυγος Κωνστ. Κωστάκη. Τις διέταξαν να προχωρήσουν προς τα σπίτια τους που καιγόταν. Η Ε. Γριντάκη κρατούσε στην αγκαλιά της το δύο ετών παιδί της. Το άρπαξαν οι Γερμανοί, το πέταξαν στο δρόμο και μετά την πέταξαν στη φωτιά. του σπιτιού της όπου κάηκε. Τη Μαλαματένια Πετράκη και τη Μαρία Νικητάκη τις πέταξαν στο πυρπολημένο σπίτι του Στ. Σταυρουλάκη το οποίο επίσης είχαν πυρπολήσει. Την Αργυρώ Κωστάκη έκαψαν στο σπίτι του Εμμ. Κωστάκη αφού πρώτα την εκτέλεσαν με περίστροφο. Το ίδιο έκαναν με την Ελένη Νικητάκη την οποία έκαψαν. Επίσης εκτέλεσαν και έκαψαν τις: Μαρία σύζυγο Μάρκου Γριντάκη, Φωτεινή σύζυγο Ευστ. Δαμουλάκη και Σταυρ. σύζυγο Ιω. Ζουμπεράκη. Οι πρόγονοι της Κας Μέρκελ εξεχώρησαν τις καταγόμενες από το Ροδάκινο: Ευαγγελία σύζ. Ανδ. Φρονιμάκη, Ευαγ. σύζυγο Ευστρ. Σταβιανουδάκη, Ζαμπία σύζ. Γ. Γιανναδάκη και Χρυσή συζ. Γεωργ. Καλαφάκη. Τις εκτέλεσαν και τις έκαψαν στο σπίτι του Λεων. Μονιάκη. Στη συνέχεια πυροβόλησαν άλλες τρεις γυναίκες, την Ειρήνη συζ. Κανάκη Μονιάκη, την Ασπασία συζ. Μαρκ. Γιανναδάκη και την Μαρία Εμμ. Πετράκη. Τις πέταξαν στο φλεγόμενο σπίτι του Μονιάκη. Οι δύο πρώτες δεν σκοτώθηκαν. Εσύρθησαν μέσα από τις φλόγες και ΣΩΘΗΚΑΝ. Οι Γερμανοί την ίδια μέρα έκαψαν τον 8χρονο Ευστ. Ιω. Δαμουλάκη ενώ σκότωσαν τον Παντ. Ι.Κουμεντάκη και τον Στάμο Κατσιβελάκη από το χωριό Αγ. Ιωάννης. ΕΛΕΗΛΑΤΗΣΑΝ ΟΛΑ ΤΑ ΣΠΙΤΙΑ. Έκαψαν εννιά ενώ δεν έμεινε ούτε ζώο, ούτε σκεύος. ΤΙΠΟΤΑ!!! (κ. Ρίχτερ τι λέτε; Ποιοι είναι κτήνη;).
ΣΤΑ ΣΑΧΤΟΥΡΙΑ
Στις 23 Απρίλη 1944 έγινε η απαγωγή του Στρατιωτικού Διοικητή Ηρακλείου, στρατηγού Κράιπε. Την απαγωγή αυτή πλήρωσαν πολλά χωριά. Στις 3 Μαϊου 1944 κύκλωσαν τα ΣΑΧΤΟΥΡΙΑ. Συνελήφθησαν 198 άνδρες, ηλικίας 14 ετών και άνω. 60 εκτέλεσαν στις 16/9/44 ενώ αρκετοί φυλακίστηκαν στη φυλακή Αγιά. Έδιωξαν τις γυναίκες και τις εγκατέλειψαν στα περίχωρα της Ρεθύμνης. Τις έβαλαν να συγκεντρώσουν τα πολυτιμότερα σκεύη και τα…. άρπαξαν.
Στις 6 Μαϊου 1944 τα ΣΑΧΤΟΥΡΙΑ ΑΝΑΤΙΝΑΧΘΗΚΑΝ ΜΕ ΔΥΝΑΜΙΤΗ. Από τα 140 σπίτια απέμειναν μόλις 30 ημικατεστραμμένα. Ανατίναξαν και τις δύο εκκλησίες και το σχολείο. (κ.Ρίχτερ; να σας πάμε να δείτε;).
ΣΕΙΡΑ ΜΑΓΑΡΙΚΑΡΙ ΚΑΙ ΛΟΧΡΙΑ
Με τον ίδιο τρόπο και την ίδια ημέρα κατάστρεψαν τα χωριά Μαγαρικάρι και ΛΟΧΡΙΆ. Εις την Λοχριά εκτέλεσαν 3 άνδρες Μ. Κ. Μανουσάκη, Στ. Ι. Κρυοβρυσιάνου και Εμμ. Α. Δημητρακάκη. Τους υπόλοιπους τους φυλάκισαν στις Μοίρες επί ένα 10ημερο και έναν μεγάλο αριθμό έστειλαν στις φυλακές Αγιάς. Όμως αγνοείται η τύχη αρκετών–τους εκτέλεσαν. Μεταξύ των αγνοουμένων και 4 Αδέλφια. Στυλιανός, Κωνσταντίνος, Εμμανουήλ και Νικόλαος Ι. Κρυοβρυσανάκης. Λεηλάτησαν το χωριό για ένα 10ημερο, το επυρπόλησαν και στη συνέχεια το ανατίναξαν. Από τα 215 σπίτια δεν έμεινε ΣΩΟ ούτε ένα. Επίσης, το χωριό προηγούμενα είχε θρηνήσει την απώλεια άλλων 11 ανδρών, συλληφθέντων, εγκλεισθέντων στην Αγιά και πνιγέντων καθ όν χρόνον μεταφέροντο στη Γερμανία (αυτά γράφει η Έκθεσις σελίς 61). (κ. Πρύτανη που να σας τη φέρω;).
(Στο επόμενο η σφαγή στα Ανώγεια, Γερακάρι, Γουργούθοι, Καρδάκι, Βρύσες, Άνω Μέρος, Σμιλές, Δρυγιές, Κοξαρέ, Κρύα Βρύση).
