Έναν πλήρη και αναλυτικό απολογισμό του ελληνικού οικονομικού προγράμματος, με το βλέμμα προς… την τρίτη αξιολόγηση επιχειρεί report της Κομισιόν. Στο 180 σελίδων κείμενο εμπεριέχεται ολόκληρη η ανάλυση των θεσμών πίσω από τον σχεδιασμό του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, όπως υπογράφηκε τον Αύγουστο του 2015, αλλά και όλη την πορεία της εφαρμογής των προαπαιτούμενων έως τον Ιούλιο του 2017, το τέλος δηλαδή της δεύτερης αξιολόγησης.
«Κατά τα πρώτα δύο τρίτα του προγράμματος του ESM, η Ελλάδα έχει αναλάβει σημαντικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες σε όλους τους τομείς πολιτικής. Η ελληνική οικονομία παρέμεινε πιο ανθεκτική από ό, τι αναμενόταν σε ένα δύσκολο περιβάλλον, οι δημοσιονομικοί στόχοι έχουν ξεπεράσει σε μεγάλο βαθμό και έχουν ξεκινήσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως η φορολογική διοίκηση, το επιχειρηματικό περιβάλλον, η ενέργεια, η ιδιωτικοποίηση και η δημόσια διοίκηση», αναφέρει συμπερασματικά το report, που φυσικά ενθαρρύνει την συνέχιση των μεταρρυθμίσεων για το επιτυχημένο τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018.
Η ανάλυση, το πλήρες κείμενο της οποίας φέρνει στο φως το www.news247.gr, αντικατοπτρίζει την κατάσταση έως και το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης. Από εκεί και πέρα, καταγράφονται οι μεσοπρόθεσμοι και οι μακροπρόθεσμοι στόχοι του προγράμματος των μεταρρυθμίσεων. Εκτός από την αρμόδια διεύθυνση Οικονομικών της Κομισιόν, οι συντάκτες του κειμένου συνεργάστηκαν με τους αρμοδίους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και του ΕΜΣ. Την ευθύνη και την καθοδήγηση είχε ο επικεφαλής της αποστολής από πλευράς Κομισιόν Ντέκλαν Κοστέλο.
Η έκθεση περιγράφει την πρόοδο των τελευταίων δύο ετών και παρέχει λεπτομερή επισκόπηση των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα σε κάθε πυλώνα του προγράμματος. Όπως εξηγείται στην εισαγωγή, πριν από την υπογραφή του προγράμματος του ESM, ζητήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση να εφαρμόσει μια σειρά από φιλόδοξα προαπαιτούμενα τον Ιούλιο του 2015. Από την έναρξη του προγράμματος τον Αύγουστο του 2015, ολοκληρώθηκαν δύο αξιολογήσεις και τρία σύνολα ενδιάμεσων δράσεων follow up, τα λεγόμενα «ορόσημα».
Η πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος ΕΜΣ διεξήχθη μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 2016 και ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο του 2016. Η δεύτερη διεξήχθη μεταξύ Οκτωβρίου 2016 και Μαΐου 2017 και ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2017. Σημειώνεται ότι το εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ έχει συμφωνήσει επί της αρχής σε έναν προληπτικό μηχανισμό που βρίσκεται standby σε περίπτωση που χρειαστεί με βάση προϋποθέσεις που έχουν συμφωνηθεί από κοινού.
Η πρόοδος στην εφαρμογή του προγράμματος στήριξης της σταθερότητας του ΕΜΣ οδήγησε το Eurogroup να παράσχει σημαντικές πρόσθετες διαβεβαιώσεις σχετικά με τα μέτρα χρέους, ορισμένα από τα οποία έχουν ήδη τεθεί σε ισχύ. Τον Μάιο του 2016, αποφασίστηκε μια δέσμη μέτρων για το χρέος, η οποία πρέπει να εφαρμοστεί σταδιακά, ανάλογα με τις ανάγκες και υπό την προϋπόθεση της συμμόρφωσης με τους όρους του προγράμματος. Μετά την πλήρη ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης και μετά τις αποφάσεις των οργάνων διοίκησης του ΕΜΣ τον Ιανουάριο του 2017, ο ΕΜΣ άρχισε να εφαρμόζει τη δέσμη συμφωνηθέντων βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, τον Ιούνιο του 2017, το Eurogroup παρείχε περαιτέρω διευκρινίσεις σχετικά με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που θα εφαρμοστούν, στο βαθμό που είναι αναγκαίο, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος.
Όλα τα πεδία στο μικροσκόπιο
Η έκθεση εξετάζει όλα τα ζητήματα, τα οποία θέτει στο μικροσκόπιο προκειμένου να τα αξιολογήσει. Ένα προς ένα, από τον τομέα της ενέργειας έως τα εργασιακά και από το συνταξιοδοτικό μέχρι τα θέματα Δικαιοσύνης αναλύονται διεξοδικά. Ο απολογισμός της πορείας του προγράμματος παραμένει θετικός, επισημαίνει η Κομισιόν.
Σύμφωνα με την έκθεση, η ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας αναμένεται να επιταχυνθεί το 2017 και η ανάπτυξη αναμένεται να φτάσει το 2,5% το 2018.
«Η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις αναμένεται να αποτελέσουν τους κύριους μοχλούς ανάπτυξης το 2017-2018". "Η συνεισφορά των καθαρών εξαγωγών αναμένεται να είναι θετική επίσης, με βάση την αυξημένη ζήτηση του ελληνικού τουριστικού τομέα», αναφέρει, συνεχίζοντας ωστόσο ότι: «η ανάκαμψη εξακολουθεί να υπόκειται σε κινδύνους περιορισμού, ιδίως όσον αφορά την εφαρμογή του προγράμματος, όπως αποδεικνύεται από τις αρνητικές επιπτώσεις των καθυστερήσεων στη δεύτερη αξιολόγηση, και την απώλεια εμπιστοσύνης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017».
Σε σχέση με τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου, η έκθεση διηγείται όλες τις κινήσεις που έχουν γίνει για την εκκαθάρισή τους. «Παρά την πρόοδο στην εκκαθάριση των καθαρών καθυστερήσεων, θα απαιτηθούν περαιτέρω προσπάθειες για την εκκαθάριση του εναπομείναντος αποθέματος καθυστερούμενων οφειλών και την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων που οδηγούν στη συσσώρευση νέων καθυστερούμενων οφειλών», προειδοποιεί η Κομισιόν.
Οι συντάκτες αναφέρονται και στις τράπεζες, αναφέροντας ότι χάρη σε μια επιτυχημένη ανακεφαλαιοποίηση στα τέλη του 2015, μόνο πέντε μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος, «οι ελληνικές τράπεζες είναι τώρα καλά κεφαλαιοποιημένες, με μέσο δείκτη “Core Equity Tier” 1 17% (άνω του μέσου όρου της ζώνης του ευρώ 14.5 %) στο τέλος του 2016». Σημειώνεται ότι καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες για τη δημιουργία ενός πλαισίου για την επίλυση σημαντικών μη λειτουργικών ανοιγμάτων (NPEs), τα οποία «μπορούν να λειτουργήσουν ως αποστράγγιση της οικονομίας και να παρεμποδίσουν τα κανάλια πίστωσης». Ο λόγος NPE των τεσσάρων συστημικών ελληνικών τραπεζών «παρέμεινε σε υψηλό επίπεδο 45% από το τέλος του 2016, παρά την πρόοδο που σημειώθηκε στην επίλυση του NPLs (non performing loans, μη εξυπηρετούμενα δάνεια) κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2016», σημειώνεται.
Αυτό ευθυγραμμίζεται σε γενικές γραμμές με τους συμφωνημένους στόχους, οι οποίοι θα πρέπει να μειώσουν τα NPLs από περίπου 100 δισ. Ευρώ σε λίγο πάνω από 60 δισ. Ευρώ από τα τέλη του 2016 έως τα τέλη του 2019. "Επιπλέον, απαιτούνται αποφασιστικές προσπάθειες για την εκπλήρωση των στόχων NPLs για το 2017 και τα επόμενα χρόνια", αναφέρει η Κομισιόν και παρέχει μια επισκόπηση των ήδη νομοθετημένων μέτρων.
Μεγάλη έμφαση δίνεται στην έκθεση στο νέο ανεξάρτητο ταμείο ιδιωτικοποίησης και επενδύσεων (HCAP) για τη διαχείριση πολύτιμων ελληνικών περιουσιακών στοιχείων και τη μεγιστοποίηση της αξίας τους, προκειμένου να συμβάλουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας και στη μείωση των οικονομικών υποχρεώσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας.
«Οι ιδιωτικοποίησεις μπορεί να συμβάλουν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της οικονομίας προς όφελος των επιχειρήσεων και των καταναλωτών και συμβάλλει στη μείωση του δημόσιου χρέους», τονίζει η Κομισιόν.
Συμπέρασμα
Χαρακτηριστικό είναι το συμπέρασμα του report που αναφέρει ότι: «Κατά τα πρώτα δύο τρίτα του προγράμματος του ESM, η Ελλάδα έχει αναλάβει σημαντικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες σε όλους τους τομείς πολιτικής. Η ελληνική οικονομία παρέμεινε πιο ανθεκτική από ό, τι αναμενόταν σε ένα δύσκολο περιβάλλον, οι δημοσιονομικοί στόχοι έχουν ξεπεράσει σε μεγάλο βαθμό και έχουν ξεκινήσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως η φορολογική διοίκηση, το επιχειρηματικό περιβάλλον, η ενέργεια, η ιδιωτικοποίηση και η δημόσια διοίκηση».
Και συμπληρώνει: «Οι προσπάθειες θα πρέπει να συνεχιστούν και η εφαρμογή θα αποτελέσει τον ακρογωνιαίο λίθο του υπολοίπου έτους στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΜΣ. Ενώ οι σημαντικές μακροοικονομικές ανισορροπίες έχουν διορθωθεί (όπως το δημοσιονομικό ισοζύγιο και το κόστος εργασίας), πολλές μεταρρυθμίσεις για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών αδυναμιών και των «επίμονων» προβλημάτων μένουν να ολοκληρωθούν, όπως το υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων δανείων, τόσο κατά τη διάρκεια του υπολοίπου προγράμματος όσο και κατόπιν αυτού. Από την άποψη αυτή, οι πολιτικές στο πλαίσιο του προγράμματος πρέπει να ενταχθούν σε μια υγιή μεσοπρόθεσμη στρατηγική για την ανάπτυξη και τη μεταρρύθμιση.
«Η συνέχιση της εφαρμογής των πολιτικών, με πλήρη δέσμευση και ανάληψη ευθύνης από όλα τα τμήματα της διοίκησης, θα παραμείνει καθοριστικής σημασίας για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος. Η Ελλάδα πρέπει να στηριχθεί στις τεράστιες προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι στιγμής για να εδραιώσει την πλήρη αξιοπιστία της, να στηρίξει την εμπιστοσύνη και να προωθήσει ένα θετικό επενδυτικό κλίμα στο εξής. Αυτό θα έχει αποφασιστική σημασία για την επανέναρξη της οικονομίας και θα αποτρέψει την ανάγκη οικονομικής βοήθειας ύστερα από οκτώ χρόνια, θέτοντας τη βάση για την επιστροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη και την πρόσβαση στις αγορές», καταλήγει η έκθεση.
Αναλυτικά η έκθεση της Κομισιόν:
[pdf-embedder url="/wp-content/uploads/2017/11/ep.pdf"]
