- Στο επίκεντρο η εξόρυξη φυσικού αερίου νότια των Σφακίων και δυτικά του Σελίνου
- Θα δημιουργηθούν 250.000 θέσεις εργασίας για όλα τα κοιτάσματα του νησιού
ΤΟΥ ΜΑΝΟΥΣΟΥ ΚΛΑΔΟΥ
Εντός των ημερών αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για την ανάθεση Αμερικανικών και Γαλλικών εταιρειών της διάνοιξης και εξόρυξης φυσικού αερίου νότια των Σφακίων και δυτικά του Σελίνου. Ουσιαστικά η χώρα μπαίνει σε μια νέα διαδικασία, η οποία προκαλεί αισιοδοξία για το μέλλον καθώς όχι μόνο τα κοιτάσματα της Κρήτης είναι ίσως τα μεγαλύτερα του κόσμου αλλά αναμένεται το νησί μας να είναι ο πρωταγωνιστής του μέλλοντος στην παγκόσμια οικονομία.
Στην εφημερίδα μας μίλησε ο διεθνούς φήμης καταξιωμένος από την καριέρα του σε μεγάλα πανεπιστήμια γεωλόγος κ. Αντώνιος Φώσκολος, ο οποίος μας μετέφερε όλες τις τελευταίες πληροφορίες για το μείζονος σημασίας θέμα ενώ εξέφρασε και την αισιοδοξία του πως «η ανάπτυξη και η ανάσταση της χώρας θα ξεκινήσει από την Κρήτη».
Ο ίδιος θεωρεί απολύτως κερδοφόρες για το Ελληνικό Δημόσιο τις επικείμενες συμφωνίες, θεωρεί σενάρια επιστημονικής φαντασίας πως «θα μετατρέψουν την Κρήτη σε Μέση Ανατολή» και δηλώνει πως για το σύνολο των κοιτασμάτων γύρω από το νησί μας θα δημιουργηθούν συνολικά 250.000 θέσεις εργασίας.
Όπως μας ενημέρωσε ο Καθηγητής κ. Φώσκολος, σύμφωνα με τις προσφορές που έδωσαν οι μεγάλες εταιρείες των ΗΠΑ και της Γαλλίας, διαθέτουν 12,5 δισεκατομμύρια ευρώ για να ξεκινήσουν οι γεωτρήσεις για τους δέκα στόχους νοτιοδυτικά της Κρήτης, ανοιχτά των Σφακίων και του Σελίνου. Αναμένεται αυτήν την εβδομάδα να τελειώσει η αξιολόγηση και από ‘κει και πέρα οι γεωτρήσεις, όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση, θα ξεκινήσουν το 2021. Και επειδή υπάρχει σιγουριά για την ύπαρξη του φυσικού αερίου, η παραγωγή αναμένεται να ξεκινήσει το 2022 – 23.
Ο ίδιος δήλωσε, ότι «Πιστεύω, πως στα υπόλοιπα σημεία θα προχωρήσουν αφού θα δουν την αξία των κοιτασμάτων και αφού το κράτος θα δει πως θα κερδίσει περισσότερα το Ελληνικό δημόσιο, ώστε να προκηρύξουν τα υπόλοιπα οικόπεδα με καλύτερες προσφορές από της εταιρείες. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο Μανιάτη, προβλέπεται, πως επί των ακαθαρίστων εσόδων το Ελληνικό Δημόσιο θα πάρει το 20% και επί των καθαρών γίνεται 50 – 50.»
Ο κ. Φώσκολος τόνισε, ότι για τα πρώτα σημεία που θα γίνουν οι γεωτρήσεις θα δημιουργηθούν 68.000 θέσεις ενώ υπολογίζεται ότι για όλα τα κοιτάσματα της Κρήτης θα δημιουργηθούν 250.000 θέσεις εργασίας .
«ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΟΥΗΜΕ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ»
Ο κ. Φώσκολος, ο οποίος εδώ και πολλά χρόνια μιλούσε και ζητούσε να ξεκινήσει η αξιοποίηση του υπόγειου πλούτου της χώρας και ειδικά της Κρήτης, θεωρεί πως τα αρνητικά σενάρια που αναδεικνύονται από διάφορες ηλεκτρονικές σελίδες, δεν έχουν καμία υπόσταση. «Δεν πρόκειται η Ελλάδα να γίνει Μέσα Ανατολή λόγω της αξιοποίησης του υπόγειου πλούτου ανοιχτά της Κρήτης.» δήλωσε στην εφημερίδα μας για να συμπληρώσει, ότι «Ούτε κατά διάνοια δεν πρέπει να σκεφτόμαστε κάτι τέτοιο. Κατ’ αρχήν κανένας δεν διεκδικεί τα κοιτάσματα της Κρήτης. Ούτε καν οι Τούρκοι που έχουν αξιώσεις για άλλα όπως της Ρόδου και το ξέρουμε. Τα κοιτάσματα της Κρήτης είναι δικά μας και το ξέρουν όλοι. Άρα δεν τίθενται ζητήματα, όπως αυτά της Μέσης Ανατολής. Είμαι σίγουρος πως η ανάπτυξη και η ανάσταση της χώρας θα ξεκινήσει από την Κρήτη. Θα αυξηθεί η γεωπολιτική μας ισχύ και θα έχουμε διαφορετικό μέλλον από το σημερινό. Επίσης θέλω να τονίσω πως μέσα από αυτό έχουν να κερδίσουν μεγάλες εταιρείες των ΗΠΑ και της Γαλλίας. Ούτε θέλουν, ούτε θα επιτρέψουν οι Γάλλοι και οι Αμερικανοί να γίνει το παραμικρό ή να πέσουν αυτά τα κοιτάσματα σε χέρια Τούρκων ή οποιονδήποτε άλλων.»
Ο ΑΜΥΘΗΤΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΘΑΛΑΣΣΩΝ
Τα τελευταία χρόνια και μετά από επιστημονικές έρευνες πολλών ετών ο καθηγητής κ. Αντώνιος Φώσκολος, γνωστοποίησε όλα όσα αφορούν τον πλούτο των Ελληνικών θαλασσών, τον οποίο ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «αμύθητο θησαυρό».
Όπως τονίζει ο ίδιος «Στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, που έχει έκταση το 1/3 της Σαουδικής Αραβίας, σύμφωνα με βάσιμες εκτιμήσεις κρύβεται ένας αμύθητος θησαυρός. Γεωγραφικά διαιρείται σε τρία διαμερίσματα: Το πρώτο διαμέρισμα είναι η λεκάνη της Λεβαντίνης και περιλαμβάνει τις ΑΟΖ Συρίας, Λιβάνου, Ισραήλ και το ανατολικό τμήμα της Κυπριακής ΑΟΖ (οικόπεδα 2, 3, 9, 12 και 13). Σε αυτή την λεκάνη, κυρίως στην ισραηλινή ΑΟΖ, έγιναν 460 γεωτρήσεις και βρέθηκαν κοιτάσματα φυσικού αερίου που περιέχουν 1,5 τρις. Μ3 (κυβικά μέτρα) φυσικού αερίου και 3 δισ. βαρέλια πετρελαίου.
Σε αυτό το διαμέρισμα η μεν Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ εκτιμά ότι υπάρχουν αλλά 3,5 τρις. Μ3 φυσικού αερίου. Αντιστοίχως, η Γεωλογική Υπηρεσία του Ισραήλ εκτιμά ότι υπάρχουν άλλα 8 τρισ. Μ3 φυσικού αερίου και 26 δισ. βαρέλια αργού πετρελαίου.
Το δεύτερο διαμέρισμα περιλαμβάνει τον Κώνο του Νείλου, στον οποίο ανήκει αποκλειστικά η ΑΟΖ της Αιγύπτου. Σε αυτό το διαμέρισμα έγιναν περίπου 1900 γεωτρήσεις και βρέθηκαν 1,8 τρισ. Μ3 φυσικού αερίου χωρίς να συνεκτιμηθεί το κοίτασμα Ζορ που γεωλογικά ανήκει στο τρίτο διαμέρισμα. Η Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ (USGS Technical Report 2010) εκτιμά ότι σε αυτό το διαμέρισμα υπάρχουν άλλα 9 τρις Μ3 φυσικού αερίου.
Το τρίτο διαμέρισμα περιλαμβάνει την περιοχή της Μεσογειακής Ράχης. Η Μεσογειακή Ράχη ξεκινά από τον κόλπο της Κυπαρισσίας στην Ελλάδα και τερματίζει στην ύβωση του Ερατοσθένη, δηλαδή νότια της Λεμεσού στην Κύπρο. Ουσιαστικά περιλαμβάνει τα 3/4 της κυπριακής ΑΟΖ, ένα πολύ μικρό μέρος της αιγυπτιακής ΑΟΖ, όπου βρίσκεται το κοίτασμα Ζορ, όλη την περιοχή νότια των Δωδεκανήσων και όλο το Λιβυκό Πέλαγος (νότια Κρήτη και θάλασσα της Λιβύης).
Σε αυτό το διαμέρισμα οι έρευνες ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2015. Έγιναν τρεις γεωτρήσεις σε κοραλλιογενείς υφάλους, ήτοι στα Ζορ (Αίγυπτος) και Ονησίφορος και Καλυψώ (Κύπρο). Βρέθηκαν 1,1 τρις. Μ3 φυσικού αερίου. Τρομερή επιτυχία. Σε αυτή την παρθένα περιοχή που βρίσκεται δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης εντοπίστηκαν και από τις εργασίες των PGS και ΕΔΕΥ 16 στόχοι κοραλλιογενών υφάλων με ακριβώς ίδια χαρακτηριστικά που έχουν οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, στους όποιους ανακαλύφθηκαν κοιτάσματα στην Αίγυπτο και στην Κύπρο.
Η έκταση των υφάλων ανέρχεται σε 3.310 km2 (τετραγωνικά χλμ). Το Ζορ με μια έκταση υφάλου 100 km2 έχει 0,8 τρις Μ3 φυσικό αέριο. Με δεδομένο ότι οι κοραλλιογενείς ύφαλοι είναι πάρα πολύ παρεμφερείς, αν έχουμε την ίδια πληρότητα, κάτι που θα το δείξουν σύντομα οι γεωτρήσεις, τα αναμενόμενα αποθέματα θα πρέπει να είναι της τάξης των 26,48 τρις Μ3 φυσικού αερίου. Αν προσθέσουμε και τα αποθέματα του κόλπου της Κυπαρισσίας 0,5 τρις Μ3 τότε το σύνολο ανέρχεται σε 27 τρις Μ3.»
Η ΛΕΚΑΝΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ
Για τα αποθέματα στην λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου ο κ. Φώσκολος, υποστηρίζει τα εξής: «Τα πολύ πιθανά αποθέματα φυσικού αερίου της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου -σύμφωνα πάντα με τις βάσιμες εκτιμήσεις- διαμορφώνονται συνολικά σε 48 τρις. Μ3. Κατά χώρα η κατανομή έχει ως εξής:
- Ελλάδα 27 τρις Μ3.
- Κύπρος (κατά την εταιρεία Spectrum) 4 τρις Μ3
- Ισραήλ (κατά την δική του Γεωλογική Υπηρεσία) 8 τρις. Μ3
- Αίγυπτος (κατά την Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ – USGS Technical Report 2010) 9 τρις Μ3.
Σημειώνεται ότι δεν συμπεριλαμβάνονται τα αποθέματα φυσικού αερίου στον ενδιάμεσο χώρο μεταξύ Κρήτης και Κύπρου, ήτοι νότια των νήσων Κάσου, Καρπάθου-Ρόδου και Καστελόριζου. Δεν συνεκτιμώνται, επίσης, τα αποθέματα φυσικού αερίου που υπάρχουν στο Ιόνιο, στη χερσαία Δυτική Ελλάδα και στον Θερμαϊκό. Το 80% αυτών των ποσοτήτων είναι εξαγώγιμα προς την Ευρώπη, την Άπω Ανατολή και τις ΗΠΑ και ας φαίνεται το τελευταίο προς το παρόν αδύνατο.
Στις ανωτέρω εκτιμήσεις δεν συμπεριλαμβάνονται και τα κοιτάσματα φυσικού αερίου που υπάρχουν στον κόλπο της Σύρτης και πολύ πλησίον των θαλασσίων οικοπέδων νοτιοδυτικά της Κρήτης. Την εκμετάλλευση αυτών των κοιτασμάτων θα αναλάβει η κοινοπραξία ExxonMobil, Total και ΕΛΠΕ. Αυτή η ποσότητα των 48 τρισ Μ3 φυσικού αερίου καθιστά την λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου την μεγαλύτερη λεκάνη φυσικού αερίου στον κόσμο.
Εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις, τα αποθέματα φυσικού αερίου της Κύπρου και Ελλάδας ανέρχονται σε 31 τρις Μ3. Αυτό θα το αποδείξουν σύντομα οι γεωτρήσεις που θα γίνουν από τις εταιρείες (εικόνα 2). Για λόγους σύγκρισης και επειδή χρησιμοποιείται ως μέτρο και το κυβικό πόδι, σημειώνουμε ότι το Μ3=35,315 κυβικά πόδια.
«ΑΝΤΑΓΩΝΙΖΟΜΑΣΤΕ ΤΗ ΡΩΣΙΑ»
Σύμφωνα με τον κ. Φώσκολο, ο υπόγειος πλούτος της Κρήτης ανταγωνίζεται τον αντίστοιχο της Ρωσίας. Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής: «Το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος αυτών των ποσοτήτων φυσικού αερίου προοπτικά θα πάει στην ευρωπαϊκή αγορά, μας καθιστά ανταγωνιστές με την Ρωσία. Αναλυτικότερα, η έκταση των 10 στόχων στα δύο τεράστια οικόπεδα για τα οποία έδωσαν προσφορά η κοινοπραξία ExxonMobil, Total και ΕΛΠΕ είναι 2.000 km2 (όσο ο νομός Χανίων) ήτοι 20 φορές μεγαλύτερη από τον στόχο του κοιτάσματος Ζορ.
Αν αυτοί οι στόχοι έχουν την πληρότητα σε φυσικό αέριο που έχουν οι στόχοι των κοιτασμάτων Ζορ και «Καλυψώ» τότε οι αναμενόμενες ποσότητες θα είναι της τάξης των 16 τρις. Μ3, ήτοι περισσότερο φυσικό αέριο από όσο έχουν αθροιστικά οι ΑΟΖ Αιγύπτου και Κύπρου. Ας πάρουμε το χειρότερο σενάριο και υποθέσουμε ότι οι ποσότητες φυσικού αερίου σε αυτές τις δύο περιοχές ανέρχονται όχι σε 16 τρισ. Μ3, αλλά μόνο σε 2 τρις. Μ3.
Ας υποθέσουμε ακόμα ότι οι ποσότητες φυσικού αερίου στο μπλοκ 10 (κόλπος Κυπαρισσίας – τα δικαιώματα έχει η κοινοπραξία ΕΛΠΕ-Edison) είναι 0,5 τρις Μ3 και στο μπλοκ 2 (δυτικά της Κέρκυρας – κοινοπραξία Total, Edison και ΕΛΠΕ) είναι 0,3 τρις Μ3. Με αυτά τα δεδομένα θα μπορούμε να εξάγουμε ετησίως προς την ΕΕ 45 δις Μ3 για τουλάχιστον 35 χρόνια (εικόνα 2). Η υπόλοιπη ποσότητα των 1,2 τρις Μ3, θα μας επιτρέπει να εξάγουμε άλλα 40 δις Μ3 ανά έτος και επί 30 χρόνια υπό μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου. Η υγροποίηση μπορεί να γίνεται στην Γαύδο και να εξάγεται με LNG πλοία σε όλο τον κόσμο. Σε αυτή τη λύση προσανατολίζονται οι ExxonMobil και Qatar Oil για το φυσικό αέριο της Κύπρου.»
ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Η αξιοποίηση του τεράστιου υπόγειου πλούτου, προϋποθέτουν τεράστιες επενδύσεις, για τις οποίες ο κ. Φώσκολος, λέει τα εξής: «Οι επενδύσεις που χρειάζονται για να έρθουν τα κοιτάσματα σε παραγωγή είναι τεράστιες. Για κάθε απόθεμα της τάξης του 1 τρις Μ3 φυσικού αερίου χρειάζονται επενδύσεις της τάξης των 4 δις. δολ. Αν όλοι οι 16 στόχοι που έδειξε η ΕΔΕΥ κάτω από την Κρήτη έχουν την ίδια πληρότητα σε φυσικό αέριο που έχει το κοίτασμα Ζορ, τότε οι επενδύσεις που θα κάνουν οι εταιρείες για να φέρουν τα κοιτάσματα σε παραγωγή υπερβαίνουν τα 100 δισ. δολ.
Πρέπει να γνωρίζει ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα έρθει από τις επενδύσεις που θα γίνουν κυρίως στα κοιτάσματα της Κρήτης. Ευχής έργον είναι να έρθει σε επαφή με τον υπουργό Ενέργειας να υπογράψει όσο το δυνατόν ταχύτερα τις σχετικές συμβάσεις για να δει η Ελλάδα μια άσπρη ημέρα. Αυτό το μέγεθος των επενδύσεων μόνο πολύ μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες μπορούν να το σηκώσουν, προσδοκώντας, βεβαίως, σε πολλαπλάσια κέρδη.
Όπως προαναφέραμε, αν και οι 16 στόχοι έχουν την ίδια πληρότητα σε φυσικό αέριο τότε τα αποθέματα του φυσικού αερίου κάτω από την Κρήτη είναι μεγαλύτερα από τα αποθέματα φυσικού αερίου που υπάρχουν στις ΑΟΖ των χωρών Συρίας, Λιβάνου, Ισραήλ, Αιγύπτου και Κύπρου.
Οι ποσότητες φυσικού αερίου που θα μπορούν να διοχετευτούν προς την Ευρώπη από τον East-Med, τον ΤΑΠ και τον ονομαζόμενο Central-Med θα ανέρχονται σε 75 δισ. M3 ανά έτος (εικόνα 4). Αυτή η ποσότητα μπορεί άνετα να αυξηθεί στα 100 δις Μ3 ανά έτος, καλύπτοντας τις μελλοντικές ανάγκες της ΕΕ, όπως τις προβλέπει ο Μιγκέλ Κανιέτε. Σε δηλώσεις του στις 12/02/2018 μίλησε για αύξηση των αναγκών της ΕΕ σε φυσικό αέριο από 70% σε 83% μέχρι το 2040, ήτοι περαιτέρω αύξηση κατά περίπου 100 δισ. Μ3 ανά έτος.»
ΒΑΘΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ
Κλείνοντας, ο κ. Φώσκολος υποστηρίζει πως βαθύτερα υπάρχουν και κοιτάσματα πετρελαίου, λέγοντας, ότι «θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι κάτω από τα κοιτάσματα φυσικού αερίου της Κρήτης, που απαντώνται στα πρώτα 4.000 μέτρα (στο Μιόκαινο) υπάρχουν, κατ’ αναλογία με ό,τι περιμένουν οι γεωεπιστήμονες του Ισραήλ, και άλλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Πρόκειται κυρίως για αέριους υδρογονάνθρακες και αργό πετρέλαιο σε μεγαλύτερα βάθη και στα ιζήματα του Ολιγοκαίνου, του Ηωκαίνου, Παλαιοκαίνου, και σε όλα τα ιζήματα στον Μεσοζωϊκό Αιών.
Αν στην ΑΟΖ του Ισραήλ πιστεύουν ότι στα ιζήματα του Μεσοζωϊκού έχουν 26 δισ βαρέλια αργού πετρελαίου τότε κατ’ αναλογία, διότι είμαστε στην ίδια λεκάνη, πρέπει κάτω από την Κρήτη να υπάρχουν ίσως και 75 δισ. βαρέλια. Αυτή η πιθανότητα θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο νέων γεωφυσικών ερευνών από την ΕΔΕΥ.
Εάν, λοιπόν, επιβεβαιωθεί από τις γεωτρήσεις ότι τα αποθέματα φυσικού αερίου στην Κρήτη είναι της τάξεως των 27 τρις Μ3, δηλαδή 963,505 τρις κυβικά πόδια, τότε η αξία των κοιτασμάτων -με βάση τις τρέχουσες τιμές- θα είναι της τάξεως των 7,628 τρις δολ. ήτοι πάνω από 6 τρις ευρώ.
Με βάση το νόμο Μανιάτη (4001/2011) το 20% της αξίας των κοιτασμάτων τα παίρνει το δημόσιο, δηλαδή πάνω από 1,2 τρις ευρώ και 5% της αξίας, παίρνει η περιφέρεια Κρήτης, δηλαδή 305 δις ευρώ. Υπενθυμίζουμε ότι το ελληνικό χρέος είναι της τάξεως των 330 δις ευρώ και ο ετήσιος Προϋπολογισμός 52 δις ευρώ.»