Η υπεραλίευση από τις ανεμότρατες, αλλά και από τους ερασιτέχνες ψαράδες, έχουν οδηγήσει σε αλλαγές στους πληθυσμούς των ψαριών και των λοιπων αλιευμάτων, ειδικά στις παράκτιες περιοχές της Κρήτης!
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι επαγγελματίες αλιείς, οι οποίοι δραστηριοποιούνται κοντά στις ακτές, βιώνουν μια κατάσταση πρωτόγνωρη, μιας και αδυνατούν να αλιεύσουν τις ποσότητες που ψάρευαν μέχρι και πριν από λίγα χρόνια.
Οπως σημειώνει ο πρόεδρος των επαγγελματιών αλιέων Ηρακλείου κ. Μανώλης Ματζαράκης, έχει ανέβει πολύ ο βαθμός δυσκολίας για εκείνους. «Δυσκολευόμαστε να πιάσουμε ακόμη και σαφρίδια, τα οποία είναι πλέον δυσεύρετα. Ενώ εκεί που πιάναμε 10 κιλά ψάρι, τώρα πιάνουμε με το ζόρι 2», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Την απάντηση στους λόγους που έχουν οδηγήσει σε αυτή την κατάσταση, δίνει ο Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Αλιείας ΕΛΚΕΘΕ, ο Ιχθυολόγος Γιώργος Τσερπές. Αιτία και πληγή για την εικόνα που παρουσιάζει το παράκτιο θαλάσσιο περιβάλλον και οι θαλάσσιοι πληθυσμοί, αποτελούν οι ερασιτέχνες ψαράδες που δρουν ανεξέλεγκτα, ψαρεύοντας χωρίς κανέναν έλεγχο.
Σε συνδυασμό με το καταστροφικό έργο που προκαλούν οι ανεμότρατες και τα λοιπά αλιευτικά σκάφη που ψαρεύουν στην ανοιχτή θάλασσα, δημιουργείται ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, με συνέπεια τη διατάραξη της ισορροπίας.
Το δυσάρεστο ως σήμερα είναι πως λόγω της προβληματικής λειτουργίας του Εθνικού Προγραμματος Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων, το οποίο για τη χρονικη περίοδο από το 2009 ως 2013 δεν λειτουργούσε καθόλου, ενώ ως και το Σεπτέμβρη του 2017 λειτουργούσε αποσπαματικά, δεν μπορούν να διεξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για την κατάσταση των πληθυσμών των αλιευμάτων, παρά μόνο εκτιμήσεις.
«Ειδικά για τα παράκτια είδη, δυστυχώς δεν έχουμε πληροφορίες και ακριβή στοιχεία. Γνωρίζουμε όμως ότι το παράκτιο οικοσύστημα και είδη αυτού, όπως τα λιθρίνια, τα χταπόδια και οι σουπιές, ως πληθυσμοί έχουν μειωθεί πολύ. Γιατί το παράκτιο οικοσύστημα το εκμεταλλεύονται όλοι, επαγγελματίες και ερασιτέχνες», σημειώνει ο κ. Τσερπές.
Το παρήγορο είναι ότι αυτή την περίοδο γίνονται οι απαραίτητες ενέργειες, με στόχο το σύστημα να επανέλθει στην κανονικότητα και μέσα απο τη συστηματική εργασία και τους ελέγχους που θα ξεκινήσουν από το 2019, να μπορέσει η Ελλάδα, ως το 2022 να έχει πετύχει να επαναφέρει την απαιτούμενη ισορροπία.
Χωρίς φυσικά να μπορεί κανείς να παραβλέψει το γεγονός πως οι αλλαγές που συντελούνται ήδη, θα είναι ακόμη εντονότερες στο μέλλον λόγω της κλιματικής αλλαγής που έχει οδηγήσει στην εισβολή πολλών ξενικών ειδών.
Σύμφωνα με τον κ. Τσερπέ, το καλό είναι πως η ισοροπία αυτή, ώστε η αλίευση των ντόπιων ψαριών να γίνεται κάτω απο τις κατάλληλες συνθήκες, μπορεί να επανέλθει σε 3- 5 χρόνια. Αρκεί το σύστημα να ξεκινήσει να λειτουργεί ξανά με ορθό τρόπο και να ακολουθουνται κάποιες οδηγίες.
Αξίζει να σημειωθεί πως, όπως επισημαίνει σχετικά η WWF Ελλάς, τα τελευταία χρόνια δεν υλοποιείται ορθά το Εθνικό Πρόγραμμα Συλλογής Αλιευτικών Δεδομένων, γεγονός που δεν επιτρέπει να εξαχθούν συμπεράσματα για την κατάσταση των ιχθυαποθεμάτων.
Ειδικότερα, η μη ορθή υλοποίηση του προγράμματος συνεπάγεται ότι δεν γίνονται δειγματοληψίες, βασική προϋπόθεση για να αξιολογηθεί η κατάσταση, στην οποία βρίσκεται ένας πληθυσμός ψαριών.
Μάλιστα, για θαλάσσιους πληθυσμούς όπως ο γαύρος και η σαρδέλα απαιτείται να υπάρχουν στοιχεία από διαδοχικές χρονιές για να προκύψουν ασφαλή συμπεράσματα.
