Από το... 2018 ξεκίνησαν τις προσφορές και τις εκπτώσεις αρκετά εμπορικά καταστήματα, παρά το γεγονός ότι οι χειμερινές εκπτώσεις ξεκινούν επισήμως τη Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2019 και ολοκληρώνονται την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2019. Σε μια προσπάθεια να αξιοποιήσουν την αυξημένη ζήτηση, δεν ήταν λίγοι οι λιανέμποροι που προχώρησαν στη διενέργεια προσφορών, ακόμη και έως 70%, τις ημέρες των εορτών. Το φαινόμενο αυτό επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση για αλλαγή της περιόδου διενέργειας των χειμερινών εκπτώσεων, έτσι ώστε αυτές να ξεκινούν αμέσως μετά τα Χριστούγεννα, όπως συμβαίνει και σε κάποιες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, συζήτηση, όμως, η οποία μέχρι στιγμής δεν έχει καταλήξει κάπου.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με όσα προβλέπει ο νόμος 4177/2013 οι τακτικές εκπτώσεις πραγματοποιούνται δύο φορές τον χρόνο. Συγκεκριμένα, οι χειμερινές τακτικές εκπτώσεις ξεκινούν τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου και ολοκληρώνονται στις 28 Φεβρουαρίου και οι θερινές τακτικές εκπτώσεις ξεκινούν τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου και ολοκληρώνονται στις 31 Αυγούστου. Αυτό που ωστόσο παρατηρείται κατά τις χειμερινές εκπτώσεις και ειδικά στα τελευταία χρόνια λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου εισοδήματος είναι είτε οι καταναλωτές να κάνουν λιγοστές αγορές κατά την περίοδο των εορτών αναμένοντας τις εκπτώσεις, είτε, έχοντας δαπανήσει σε δώρα αρκετά χρήματα κατά την περίοδο των εορτών, να μην ξοδεύουν πολλά κατά τις εκπτώσεις. Αντιστοίχως, η έναρξη των θερινών εκπτώσεων στα μέσα Ιουλίου θεωρείται από αρκετούς λιανέμπορους λανθασμένη, καθώς εκτιμούν ότι οι καταναλωτές επιθυμούν να ψωνίζουν περισσότερα όταν ξεκινά το καλοκαίρι.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, οι χειμερινές εκπτώσεις ξεκινούν την επομένη των Χριστουγέννων, στις 26 Δεκεμβρίου, και διαρκούν έως τα μέσα Ιανουαρίου, ενώ οι θερινές εκπτώσεις ξεκινούν την τρίτη εβδομάδα του Ιουνίου και ολοκληρώνονται στα μέσα Ιουλίου. Στις 26 Δεκεμβρίου ξεκινούν οι εκπτώσεις και στην Πορτογαλία και διαρκούν έως τις 28 Φεβρουαρίου, ενώ στο Βέλγιο ξεκινούν στις 2 Ιανουαρίου και διαρκούν έως τις 31 Ιανουαρίου.
Στην Ισπανία οι χειμερινές εκπτώσεις ξεκινούν γενικά στις 7 Ιανουαρίου, αν και η έναρξη και η διάρκεια διαφέρει ανάλογα με την περιοχή. Το ίδιο συμβαίνει και στην Ιταλία, όπου οι εκπτώσεις διαρκούν περί τους δύο μήνες, ενώ υπάρχουν χώρες, όπου η διενέργεια των εκπτώσεων δεν ρυθμίζεται κεντρικά από το κράτος, αλλά μπορούν ελεύθερα οι λιανέμποροι να πραγματοποιούν εκπτώσεις οποιαδήποτε στιγμή μέσα στον χρόνο.
Σε επιπλέον προσφορές και εκπτώσεις προχωρούν ήδη από τις 2 έως τις 12 Ιανουαρίου 2019 τα καταστήματα στο εκπτωτικό χωριό McArthurGlenn Athens που βρίσκεται στα Σπάτα. Σε μια προσπάθεια, μάλιστα, να προσελκύσει ακόμη περισσότερους καταναλωτές, η επιχείρηση διοργανώνει στις 2 Ιανουαρίου και πρόγραμμα δραστηριοτήτων για παιδιά (προβολή ταινιών, θεατρικό παιχνίδι κ.λπ.)
Το ενδιαφέρον, βεβαίως, εδώ εστιάζεται και στο γεγονός ότι τα καταστήματα στο εκπτωτικό χωριό θα λειτουργήσουν στις 2 Ιανουαρίου, αν και πρόκειται για μια ημέρα κατά την οποία συνήθως τα περισσότερα καταστήματα δεν λειτουργούν, μολονότι δεν είναι ούτε υποχρεωτική, ούτε προαιρετική αλλά ούτε και κατ’ έθιμον αργία. Σημειώνεται ότι οι εκπρόσωποι των εμποροϋπαλλήλων είχαν ζητήσει από την υπουργό Εργασίας να καθιερώσει την 2α Ιανουαρίου ως υποχρεωτική αργία, κάτι όμως που δεν συνέβη.
Οκτώβριος, ο χειρότερος μήνας για το λιανικό εμπόριο το 2018
Tουλάχιστον με βάση τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο Οκτώβριος ήταν ο χειρότερος μήνας για το λιανεμπόριο το 2018.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο υποχώρησε τον Οκτώβριο του 2018 κατά 2,2% σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2017, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ετήσια πτώση από τις αρχές του 2018. Μείωση μέχρι τώρα σε ετήσια βάση είχε καταγραφεί μόνο τον Φεβρουάριο, η οποία όμως ήταν αρκετά χαμηλότερη, κατά 0,9%.
Στην πραγματικότητα η εικόνα που διαμορφώθηκε στο λιανεμπόριο τον Οκτώβριο είναι ακόμη χειρότερη εάν ληφθούν υπόψη τα στοιχεία του δείκτη όγκου πωλήσεων (κύκλος εργασιών σε σταθερές τιμές). Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ο σχετικός δείκτης υποχώρησε κατά 4% τον Οκτώβριο του 2018 σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2017. Η πτώση αυτή είναι επίσης η μεγαλύτερη που καταγράφηκε στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2018. Τον Φεβρουάριο του 2018 είχε καταγραφεί οριακή υποχώρηση 0,5% του δείκτη όγκου στο λιανεμπόριο.
Σε σύγκριση δε με τον Σεπτέμβριο του 2018, τόσο ο εποχικά διορθωμένος δείκτης κύκλου εργασιών όσο και ο εποχικά διορθωμένος δείκτης όγκου υποχώρησε τον Οκτώβριο του 2018 κατά 3,7%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μείωση της αξίας και του όγκου πωλήσεων καταγράφηκε σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες εμπορικών καταστημάτων και φαίνεται ότι τον Οκτώβριο «διασώθηκαν» μόνο οι πωλήσεις εκτός καταστημάτων που περιλαμβάνουν το ηλεκτρονικό εμπόριο, αλλά και τις λαϊκές αγορές, τους δύο «πόλους» δηλαδή του λιανεμπορίου όπου τα προϊόντα διατίθενται συχνά σε χαμηλότερες τιμές.
Ο δείκτης κύκλου εργασιών στις επιμέρους κατηγορίες καταστημάτων διαμορφώθηκε σε ετήσια βάση ως εξής: Φαρμακευτικά - καλλυντικά -7,3%, πολυκαταστήματα -6,2%, έπιπλα - ηλεκτρικά είδη - οικιακός εξοπλισμός -4,7%, ένδυση - υπόδηση -2,6%, σούπερ μάρκετ -1,1%, μεμονωμένα καταστήματα τροφίμων -1%, πρατήρια καυσίμων -0,6%, βιβλία - χαρτικά -0,1%. Ο σχετικός δείκτης στις πωλήσεις καταστημάτων αυξήθηκε κατά 4%.
Ο δείκτης όγκου διαμορφώθηκε τον Οκτώβριο του 2018 σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2017 ως εξής: Πρατήρια καυσίμων -9,8%, φαρμακευτικά - καλλυντικά -8,5%, πολυκαταστήματα -5,4%, έπιπλα - ηλεκτρικά είδη - οικιακός εξοπλισμός -3,2%, μεμονωμένα καταστήματα τροφίμων -2,8%, σούπερ μάρκετ -2,6%, ένδυση - υπόδηση -1,4%. Αύξηση σημείωσε ο δείκτης όγκου στα βιβλιοπωλεία, κατά 0,9%. Για τις πωλήσεις εκτός καταστημάτων η ΕΛΣΤΑΤ δεν υπολογίζει δείκτη όγκου.
