Ο αγροτικός τομέας παραμένει ένας από τους κύριους τομείς απασχόλησης στην ΕΕ με 9,7 εκατ. ανθρώπων να απασχολούνται σε αυτόν, αριθμός που αντιστοιχεί στο 4,2% του συνολικού εργατικού δυναμικού στην ΕΕ, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που εξέδωσε η Eurostat τον Δεκέμβριο του 2018 και αφορούν το έτος 2016. Η Ρουμανία είναι η χώρα στην ΕΕ με το μεγαλύτερο ποσοστό αγροτικού δυναμικού στο σύνολο του δυναμικού της χώρας με 23%, ακολουθούν η Βουλγαρία (17,5%), η Ελλάδα (10,7%) και η Πολωνία (10,1%).
Ωστόσο, πολλοί είναι εκείνοι, κυρίως στις οικογενειακές εκμεταλλεύσεις, που βοηθούν στις αγροτικές εργασίες χωρίς να έχουν ως κύρια ασχολία τον αγροτικό τομέα. Αυτό εξηγεί, σύμφωνα με τη Eurostat, γιατί το τακτικό εργατικό δυναμικό της ΕΕ είναι πολύ υψηλότερο, φτάνοντας τα 20,5 εκατομμύρια άτομα. Το μεγάλο ποσοστό του αγροτικού εργατικού δυναμικού στην ΕΕ αποτελείται κυρίως από άντρες μεγαλύτερης ηλικίας.
Επτά στους δέκα (71,5%) αρχηγούς αγροτικών εκμεταλλεύσεων, στις 10,5 εκατ. εκμεταλλεύσεις της ΕΕ, είναι άνδρες, με την πλειοψηφία (57,9%) να είναι 55 ετών ή περισσότερο. Μόνο ένας στους δέκα (10,6%) αρχηγούς είναι νέος αγρότης ηλικίας κάτω των 40 ετών, όπως φαίνεται και στο διάγραμμα, ενώ το ποσοστό αυτό είναι ακόμη χαμηλότερο για τις γυναίκες (8,6%).
Η Κύπρος είναι η χώρα με τους λιγότερους νέους αγρότες, οι οποίοι αντιστοιχούν στο 3,3% όλων των αρχηγών των εκμεταλλεύσεων. Ακολουθούν η Πορτογαλία με 4,2% και η Μεγάλη Βρετανία με 5,3%. Αντίθετα, η Αυστρία, η Πολωνία και η Σλοβακία είναι οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά (22,2%, 20,3%, 19% αντίστοιχα) νέων αγροτών ως αρχηγών των εκμεταλλεύσεων. Η Πορτογαλία, ωστόσο, λαμβάνει την πρωτιά στον αριθμό αγροτών μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ (51,9%) του συνόλου των αγροτών. Στην Κύπρο, το ποσοστό αυτό φτάνει στο 44,6%, στη Ρουμανία στο 44,3% και στην Ιταλία στο 40,9%. Σύμφωνα με την Eurostat, οι διαφορές αυτές στην ηλικία υπογραμμίζουν την ανάγκη πολιτικής για το σύστημα διαδοχής στις εκμεταλλεύσεις.
Γυναίκες στον αγροτικό τομέα
Το χάσμα, ωστόσο, δεν υφίσταται μόνο στην ηλικία, αλλά και στο φύλο. Η ανισορροπία μεταξύ των φύλων είναι ιδιαίτερα έντονη στην Ολλανδία, όπου μόνο μία στους είκοσι αγρότες (5,2%) είναι γυναίκα. Ο αριθμός των γυναικών στο αγροτικό επάγγελμα είναι επίσης χαμηλός στη Μάλτα (6% όλων των αγροτών), στη Δανία (7,7%) και στη Γερμανία (9,6%). Αντίθετα, τα μεγαλύτερα ποσοστά γυναικών στο αγροτικό επάγγελμα παρουσιάζουν η Λετονία και η Λιθουανία, με ποσοστό 44,9%.
Γνώση
Απογοητευτικά είναι τα στοιχεία και για τα ποσοστά εκπαίδευσης στον ευρωπαϊκό αγροτικό τομέα. Οι επτά στους δέκα (68,3%) αρχηγοί εκμεταλλεύσεων στην ΕΕ διαθέτουν μόνο πρακτική εμπειρία, ενώ μόνο ένας στους δέκα (9,1%) έχει πλήρη αγροτική κατάρτιση. Το υπόλοιπο ποσοστό (22,6%) έχει βασική κατάρτιση. Σε ορισμένα κράτη-μέλη, το επίπεδο γεωργικής κατάρτισης μεταξύ των αρχηγών των αγροτικών εκμεταλλεύσεων ήταν ιδιαίτερα χαμηλό. Στη Ρουμανία και στην Ελλάδα μόνο το 0,4% και το 0,6% των αρχηγών εκμετάλλευσης αντίστοιχα έχουν πλήρη γεωργική κατάρτιση, με τη συντριπτική πλειοψηφία (96,7% και 93,2% αντίστοιχα) να έχει μόνο πρακτική εμπειρία.
Μόνο μερικά κράτη-μέλη παρουσιάζουν σχετικά υψηλά ποσοστά αρχηγών αγροτικών εκμεταλλεύσεων με πλήρη γεωργική κατάρτιση. Ο λόγος για το Λουξεμβούργο (52,5%), την Τσεχία (38,7%), τη Γαλλία (34,9%) και τη Λετονία (31,3%).
