Ηταν το 2009, λίγους μήνες δηλαδή πριν από το ξέσπασμα της μεγάλης κρίσης και από το πρώτο μνημόνιο, όταν το πολιτικό σύστημα της χώρας αναπαυόταν –για τελευταία φορά, όπως αποδείχθηκε– στα έδρανα μιας πεντακομματικής Βουλής και στη θαλπωρή του δικομματισμού. Σήμερα, δέκα χρόνια και τρία μνημόνια αργότερα, η Βουλή έγινε οκτακομματική, ο δικομματισμός πήρε τη μορφή διπολισμού με διαφορετικό, ωστόσο, τον ένα πυλώνα, και όλα δείχνουν ότι αυτό που χαρακτηρίστηκε μέγα πολιτικό «μπιγκ μπανγκ», δεν έχει ακόμα φθάσει στην ολοκλήρωσή του. Αν, όμως, η μεγάλη εικόνα είναι η δημιουργία νέων κομμάτων, η σμίκρυνση, διάλυση, αποσύνθεση ή και η κοινοβουλευτική εξαφάνιση άλλων, αυτό που μένει στην ιστορία είναι η υπογραφή που φέρουν τα ίχνη από τις προσωπικές διαδρομές πολιτικών προσώπων, τα οποία μέσα στη δίνη της κρίσης, αν και με άλλα κόμματα διεκδίκησαν την ψήφο και εισήλθαν στη Βουλή, σήμερα κάθονται στα έδρανα διαφορετικών κομμάτων.
Από τις χαρακτηριστικότερες μεγάλες αλλαγές, αυτού του τύπου, είναι:
• Η «εξαφάνιση» του ΛΑΟΣ που στις εκλογές του 2009 εισήλθε στο Κοινοβούλιο με 15 βουλευτές. Δύο εξ αυτών, ωστόσο, οι Μάκης Βορίδης και Αδωνις Γεωργιάδης έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο σήμερα στη Ν.Δ.
• Η ανύπαρκτη κοινοβουλευτικά τότε Χρυσή Αυγή, σήμερα είναι παρούσα με 16 βουλευτές.
• Το πάλαι ποτέ παντοδύναμο ΠΑΣΟΚ, που το 2009 είχε αυτοδυναμία με 160 βουλευτές, σήμερα «ενυπάρχει» στη Δημοκρατική Συμπαράταξη των 19 βουλευτών, μετεξελισσόμενο σε Κίνημα Αλλαγής.
• Ο ΣΥΡΙΖΑ των 13 βουλευτών το 2009 είναι σήμερα κυβερνών κόμμα με 145 βουλευτές.
• Το Ποτάμι που δεν υφίστατο το 2009, έχασε προσφάτως το δικαίωμα να έχει συγκροτημένη Κ.Ο., αφού πέρασε μακρά περίοδο «αιμορραγίας» βουλευτών του, ενώ στις εκλογές του 2015 θεωρείτο υπολογίσιμη δύναμη με 11 βουλευτές.
• Δημιουργήθηκε κάποια στιγμή η ΔΗΜΑΡ από στελέχη του παλαιού Συνασπισμού, για να καταλήξει με μονοπρόσωπη παρουσία στο πλαίσιο της ΔΗΣΥ.
Σε «ατομικό» επίπεδο από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις –ενδεικτικές της απόλυτης κινητικότητας-ρευστότητας που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό– είναι εκείνες των:
• Αικατερίνης Μάρκου, η οποία με αφετηρία τη ΔΗΜΑΡ, μετακινήθηκε στο Ποτάμι, για να βρεθεί σήμερα στη Ν.Δ.
• Βασίλη Οικονόμου, ο οποίος από το ΠΑΣΟΚ δοκιμάστηκε σε δύο μικρά «αυτοσχέδια» σχήματα (Πανελλήνιο Αρμα Πολιτών και Ελεύθεροι Πολίτες), για να ακολουθήσει στη συνέχεια μια διαδρομή που πέρασε από ΔΗΜΑΡ, για να καταλήξει επίσης σήμερα στη Ν.Δ.
• Οδυσσέα Βουδούρη, με επίδοση στο... άλμα εις τριπλούν, από το ΠΑΣΟΚ, στη ΔΗΜΑΡ, αλλά με κατάληξη στον ΣΥΡΙΖΑ.
• Σοφίας Σακοράφα, η οποία ξεκίνησε από το ΠΑΣΟΚ, για να περάσει στον ΣΥΡΙΖΑ, αρχικά ως βουλευτής και στη συνέχεια ως ευρωβουλευτής. Μετά τη μεγάλη κρίση του 2015, έφυγε από τον ΣΥΡΙΖΑ και συνεργάστηκε με το πολιτικό σχήμα που δημιούργησε ο εκ των κορυφαίων του ΣΥΡΙΖΑ στο πρώτο εξάμηνο του 2015, αλλά στη συνέχεια «αποδιοπομπαίος» Γιάνης Βαρουφάκης. Σε παράλληλη τροχιά με την κ. Σακοράφα, από το ΠΑΣΟΚ στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με παρουσία ακόμα στη Βουλή βρέθηκε ο Παναγιώτης Κουρουμπλής.
Καθώς ο λόγος το έφερε, σημειώνεται εδώ ότι ουκ ολίγα στελέχη της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (μεταξύ των οποίων οι Ζωή Κωνσταντοπούλου, που είχε θητεία και ως πρόεδρος της Βουλής, Π. Λαφαζάνης κ.ά.) δημιούργησαν μετά την αποχώρησή τους νέα σχήματα (Πλεύση Ελευθερίας, ΛΑΕ), αλλά τον Σεπτέμβριο του 2015 δεν κατάφεραν να εισέλθουν στη Βουλή. Μεταξύ αυτών ήταν και οι παλαιότερα ενταγμένοι στο ΠΑΣΟΚ Αλ. Μητρόπουλος και Δημ. Τσουκαλάς, που με τη σειρά τους έκαναν πέρασμα στον ΣΥΡΙΖΑ.
Δύο ομάδες
Αλλα πολιτικά πρόσωπα που διήνυσαν μικρότερες αποστάσεις μετακίνησης κατά την τελευταία δεκαετία, θα έλεγε κανείς ότι «χωρίζονται» σε δύο ομάδες: είναι εκείνα τα οποία άλλαξαν στρατόπεδο, και τα άλλα που προσωρινά αποχώρησαν από το κόμμα τους για να επανέλθουν κάποια στιγμή αργότερα. Με παρουσία σήμερα στα έδρανα είναι οι: Γιάννης Μιχελογιαννάκης (από ΔΗΜΑΡ σε ΣΥΡΙΖΑ), Θεοδώρα Τζάκρη, Αννα Βαγενά και Μάρκος Μπόλαρης (από ΠΑΣΟΚ σε ΣΥΡΙΖΑ), Νίκος Νικολόπουλος (από Ν.Δ. σε ΑΝΕΛ και πλέον ανεξάρτητος).
Στην τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο καταγράφηκαν επίσης οι ακόλουθες μετακινήσεις: Ιάσων Φωτήλας, Χάρης Θεοχάρης (από Ποτάμι στη Ν.Δ.), Ιλχάν Αχμέτ και Κώστας Μπαργιώτας (από Ποτάμι σε ΔΗΣΥ), Θεοδώρα Μεγαλοοικονόμου (από Ενωση Κεντρώων σε ΣΥΡΙΖΑ), Γ. Καρράς (από Ενωση Κεντρώων σε ΔΗΣΥ), Γ. Κατσιαντώνης (από Ενωση Κεντρώων σε Ν.Δ.), Αρ. Φωκάς (από Ενωση Κεντρώων σε ΑΝΕΛ).
Εφυγαν από το κόμμα με το οποίο εξελέγησαν και παραμένουν στον κύκλο των ανεξαρτήτων οι Στ. Παναγούλης (από ΣΥΡΙΖΑ), Αικατερίνη Παπακώστα (από Ν.Δ., νυν υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη), Ελενα Κουντουρά (από ΑΝΕΛ, προερχόμενη παλαιότερα από Ν.Δ., στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ), οι πρώην βουλευτές της Χ.Α. και νυν ανεξάρτητοι Ν. Μίχος και Δημ. Κουκούτσης. Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις που δεν έχουν σήμερα βουλευτική ιδιότητα, αλλά άλλαξαν μέσα στην κρίση, όπως οι Αρια Αγάτσα (από ΠΑΣΟΚ σε Ν.Δ.), και Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου (από ΠΑΣΟΚ, εξωκοινοβουλευτική, νυν υπουργός Διοικητικής Ανασυγκρότησης).
Αναμφισβήτητα ειδικές περιπτώσεις αποτελούν εσχάτως οι βουλευτές «διπλής ιδιότητας» Αθ. Παπαχριστόπουλος και Κ. Ζουράρις, οι οποίοι μετά τη διάλυση της συγκυβέρνησης αν και τυπικά εμφανίζονταν να ανήκουν σε αντιπολιτευόμενο κόμμα (ΑΝΕΛ), με γραπτή δήλωσή τους ζήτησαν οι ψήφοι τους στα νομοσχέδια να συγκαταλέγονται με εκείνων που δίνουν οι συμπολιτευόμενοι του ΣΥΡΙΖΑ.
Απόπειρες νέων κινήσεων
Στα αξιοπρόσεκτα της δεκαετούς πολυεπίπεδης –και πολιτικής– κρίσης, πέρα από την απλή κινητικότητα και τις μεταπηδήσεις, είναι και το γεγονός ότι αρκετά εκ των στελεχών του παλαιού κομματικού σκηνικού, δυσφορώντας με τα έως τότε σύνορα του εγχώριου κομματικού χάρτη, θέλησαν να δημιουργήσουν κάτι νέο. Πολλές από τις σχηματισθείσες κινήσεις εγκαταλείφθηκαν. Στο πλαίσιο αυτό υπάρχουν ασφαλώς οι ΑΝΕΛ που βγήκαν από τα σπλάγχνα της Ν.Δ., και το με μονοπρόσωπη εκπροσώπηση Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα του κ. Νικολόπουλου. Στο πέρασμα των χρόνων, έκαναν επίσης την εμφάνισή τους σχήματα όπως η Νέα Μέρα στην οποία συμμετείχε και ο κ. Δημ. Σταμάτης που σήμερα είναι ξανά στη Ν.Δ., η Συμφωνία για Νέα Ελλάδα με τον Ανδρ. Λοβέρδο (σήμερα είναι ξανά στο ΠΑΣΟΚ) και τη Λούκα Κατσέλη, η οποία στη συνέχεια συνάντησε τον ΣΥΡΙΖΑ, το Δίκτυο για Μεταρρύθμιση της Αννας Διαμαντοπούλου, η Δημοκρατική Συμμαχία με την Ντόρα Μπακογιάννη και άλλα «γαλάζια» στελέχη που είναι στις τάξεις της Ν.Δ. Κοινό χαρακτηριστικό, ώς τώρα, όλων των «μετακινήσεων» είναι ότι αυτές προέκυψαν ή και προκύπτουν (άπαντες είμαστε θεατές των δραματικών εξελίξεων στους έως πρότινος κυβερνητικούς εταίρους ΑΝΕΛ) είτε από ανεξαρτητοποιήσεις είτε από διαγραφές. Ολων, πλην δύο εξαιρέσεων, η μη καταγραφή των οποίων μέσα σε αυτό το ατελείωτο «πηγαινέλα» και στις διαρκείς αλλαγές θα ήταν παράλειψη: πρόκειται για τους Γαβριήλ Σακελλαρίδη και Βασιλική Κατριβάνου, οι οποίοι διαφωνώντας με το κόμμα υπό τη σημαία του οποίου εξελέγησαν (ΣΥΡΙΖΑ) παραιτήθηκαν και παρέδωσαν τη βουλευτική τους έδρα – για να τους διαδεχθούν ως επιλαχόντες οι εν ενεργεία σήμερα βουλευτές Γ. Κυρίτσης και Χρ. Βερναρδάκης.
