Μέσα σε μια πενταετία έχουν έρθει τα πάνω κάτω στη ζωή μας. Ο κόσμος όπως τον γνωρίζαμε δεν είναι πια ο ίδιος, κάτι που το ζούμε πλέον καθημερινά, καθώς ακολουθούμε όλο και πιο πιστά τα ψηφιακά μονοπάτια σε κάθε τομέα της ζωής μας.
Η Κρήτη δε θα μπορούσε να βρίσκεται έξω από τον... χορό, καθώς η καθημερινότητά μας κινείται σε όλα τα επίπεδα σε διαδικτυακούς ρυθμούς, από την ενημέρωση και τη διασκέδαση, μέχρι την αλληλογραφία και τη ρύθμιση υποθέσεων με τις υπηρεσίες και γενικά το κράτος. Και βεβαίως, ζώντας στην εποχή των απόνερων του τσουνάμι της κρίσης, αλλάζουν και οι συνήθειές μας στην αναζήτηση του πιο οικονομικού και του πιο πρακτικού.
Έτσι, από την “επανάσταση” του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που σχεδόν έριξε την “ταφόπλακα στο μνήμα” του γραμματόσημου, φτάσαμε σε εκείνη των εφαρμογών κοινωνικής δικτύωσης που κάνουν ακόμα πιο άμεση την ανταλλαγή σύντομων μηνυμάτων ή αρχείων και από εκείνη των τηλεφωνικών επικοινωνιών με κινητά σε αυτή των οικονομικότερων μέσω πασίγνωστων και δημοφιλών εφαρμογών όπως το Skype ή το Viber.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, καθώς, από το 79,8% των χρηστών του διαδικτύου που χρησιμοποιούσε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο το 2014, το ποσοστό έπεσε στο 75,3% το 2018, την ώρα που η συμμετοχή σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης εκτινάχτηκε από το 64,3% το 2014 στο 73,4% το 2018. Την ίδια στιγμή το 61,1% επέλεξε το 2018 να κάνει τηλεφωνήματα μέσω διαδικτύου, όταν πέντε χρόνια πριν το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 45%.
Το ότι έχουμε μπει για τα καλά στην ψηφιακή επανάσταση το αποδεικνύουν όλα τα στατιστικά μεγέθη. Το 2014, πληροφορίες για προϊόντα και υπηρεσίες αναζητούσε μέσω διαδικτύου το 82,3%, ενώ το 2018 το ποσοστό αυτό ήταν 89,4%. Αντίστοιχη η εικόνα και στη μεταφόρτωση, το γνωστό downloading εφημερίδων και περιοδικών, με τα ποσοστά αντίστοιχα στο 84,9% και στο 87,1%.
Εντυπωσιακή είναι όμως η αλλαγή και στον τρόπο με τον οποίο αξιοποιούμε το διαδίκτυο για τις διακοπές μας, καθώς, από το 29,7% των Ελλήνων που έκανε χρήση ιντερνετικών υπηρεσιών για ταξίδια και καταλύματα, το ποσοστό εκτινάχτηκε μέσα σε μια τετραετία στο 40,2%. Το ίδιο συμβαίνει ακόμα και στον ευαίσθητο χώρο της υγείας, καθώς από το 55,7% των Ελλήνων που αναζήτησε μέσω ιντερνέτ κάποια πληροφορία ή έκανε χρήση υπηρεσιών υγείας το 2015, οι αντίστοιχοι χρήστες έφτασαν στο 65,2% το 2018.
Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι η ανοδική πορεία του διαδικτύου και σε άλλους τομείς της ζωής μας, όπως η εκπαίδευση ή η κατάρτιση, ακόμα και η διασκέδαση, όταν το 2014 το 52% έπαιζε ή άκουγε μουσική μέσω ιντερνέτ, ποσοστό που έκανε άλμα στο 74,7% το 2018.
Με δεδομένο τον όλο και πιο περιορισμένο διαθέσιμο χρόνο μας, δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. κατέγραψαν άλλη μια εντυπωσιακή άνοδο, που αυτή τη φορά αναφέρεται στις τραπεζικές μας συναλλαγές, οι οποίες από το 20,8% που ήταν διαδικτυακές έφτασαν στο 37,8% από το 2014 ως το 2018.
Αυξητική - αν και όχι εντυπωσιακή - είναι και η αλλαγή της σχέσης μας με το Δημόσιο μέσω της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, κάτι μάλλον λογικό, αφού, παρά τα άλματα που έχουν γίνει, η διά ζώσης παρουσία, έστω και συμπληρωματικά, είναι απαραίτητη σε πολλές από τις συναλλαγές μας.
Η πλειονότητα κινείται σε ρυθμούς ιντερνέτ
Τα πιο πρόσφατα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, η ΕΛ.ΣΤΑΤ., αποδεικνύουν καθολικά το αυτονόητο, ότι δηλαδή η πλειονότητα του πληθυσμού, και κυρίως των νέων, έχει μπει για τα καλά στους ρυθμούς της εποχής του ιντερνέτ τα τελευταία χρόνια. Η τάση είναι αυξητική, καθώς από το 2014, που το 63,3% του πληθυσμού ηλικίας 16-74 ετών χρησιμοποιούσε ηλεκτρονικό υπολογιστή, το ποσοστό αυτό έφτασε το 68,4% το 2017, ενώ ο αντίστοιχος πληθυσμός που είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο το 2014 ήταν 63,2%, φτάνοντας το 2018 το 72,2%. Αν συνυπολογίσουμε και τις άλλες συσκευές ψηφιακής δικτύωσης και επικοινωνίας, το ποσοστό αυτό εύλογα εκτινάσσεται σε ακόμα μεγαλύτερα ύψη.
Ενδεικτικά, το 2013, το 89,2% είχε κινητό τηλέφωνο φτάνοντας το 2017 στο 90,9%, με την αναλογία με την κατοχή σταθερού τηλεφώνου να είναι για την ίδια περίοδο 81,6% και 85%.
Το διαδίκτυο μάς έχει κατακτήσει και στο σπίτι, καθώς, πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., από το 65,6% των Ελλήνων που είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο από το σπίτι του, το ποσοστό αυτό έφτασε το 2018 το 76,5%.
Από τις τάσεις αυτές δε θα μπορούσε να ξεφύγει το εμπόριο, που έχει πλέον μπει για τα καλά στη φάση της μεταλλαγής σε ηλεκτρονικό σε μεγάλο βαθμό. Η πορεία είναι πραγματικά εντυπωσιακή χρόνο με τον χρόνο, με βάση τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Από το 29,5% του πληθυσμού ηλικίας από 16 έως 74 ετών που χρησιμοποίησε το 2014 το διαδίκτυο για να πραγματοποιήσει ηλεκτρονικές αγορές, φτάσαμε στο 33,8% το 2015 και από εκεί, μετά από μια μικρή πτώση στο 32,8% το 2016 - ενδεχομένως και συνεπεία της μείωσης της αγοραστικής δύναμης - το ποσοστό έφτασε στο 36,4% το 2017 και στο 40,2% το 2018, οπότε και καταγράφηκαν τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Δικτυωμένοι στον ψηφιακό κόσμο
Ζούμε στην εποχή του διαδικτύου όπου τα πάντα συμβαίνουν σε χρόνους ασύλληπτους. Και την ίδια στιγμή, χάρη στις “έξυπνες” λεγόμενες συσκευές, ο χρόνος που αφιερώνουμε σε αυτές γίνεται όλο και περισσότερος, με σημείο αναφοράς κυρίως τις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης που έχουν μετατραπεί στον πιο πιστό μας... φίλο.
Σημεία των καιρών που έχουν αρχίσει να προβληματίζουν ειδικά όσον αφορά στους νέους, αν σκεφτεί κανείς ότι κάποτε οι γονείς φώναζαν στα παιδιά να μπουν μέσα στο σπίτι μετά από πολύωρο εξαντλητικό παιχνίδι και πλέον τους φωνάζουν να βγουν από αυτό αφήνοντας επιτέλους στην άκρη τις συσκευές, είτε εκείνες είναι τηλέφωνα, είτε υπολογιστές, είτε κονσόλες παιχνιδιών, και να ασχοληθούν με τους φίλους με σάρκα και οστά, ή με το παιχνίδι όπως το αντιλαμβανόμασταν κάποτε. Και όχι βεβαίως πριν από τόσα πολλά χρόνια ώστε να αποτελεί ιστορία!
Ακόμα όμως και όταν οι νέοι - κυρίως γιατί το φαινόμενο αφορά σχεδόν σε όλους - αποφασίζουν να βγουν έξω, το θέαμα προκαλεί θλίψη: παρέες που μοιάζουν απομονωμένες στον κόσμο τους, με τον καθένα “κλεισμένο” στη συσκευή του να αποφεύγει την επαφή με τον αληθινό κόσμο, επιλέγοντας την εικονική πραγματικότητα των σελίδων κοινωνικής δικτύωσης... Συνυπολογιζομένων των απειλών που στοιχειώνουν τον διαδικτυακό κόσμο, το όλο θέμα έχει τόσες πολλές διαστάσεις, που είναι αδύνατον να μπορέσει κανείς να τις καλύψει σε ένα μεμονωμένο ρεπορτάζ... με την πληθώρα των στατιστικών να “φουντώνουν” τον προβληματισμό.
Με τη γλώσσα των αριθμών πάντα αποκαλυπτική, ένα εκατομμύριο άνθρωποι συνδέονται στο Facebook κάθε λεπτό και αντίστοιχα 87.500 άνθρωποι “τιτιβίζουν” μέσω του Twitter μέσα σε 60 δευτερόλεπτα παγκοσμίως, ενώ παράλληλα γίνονται 347.222 “χτυπήματα” - πάντα μέσα σε ένα λεπτό - στο Instagram και στο Τinder στο ίδιο χρονικό διάστημα 1,4 εκατομμύρια. Μέσα σε ένα λεπτό αποστέλλονται παγκοσμίως 18,1 τηλεφωνικά μηνύματα, ενώ στέλνονται 188 εκατομμύρια μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Τα στοιχεία είναι ακόμα πιο εντυπωσιακά όσον αφορά στον χρόνο που αφιερώνουν οι κυβερνοναύτες του πλανήτη στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης: τον περισσότερο χρόνο, 4 ώρες και 11 λεπτά, για τους Φιλιππινέζους, 3 ώρες και 12 λεπτά για τους Μεξικανούς και 3 ώρες και 11 λεπτά για τους κατοίκους των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν οι Μαλαισιανοί (3:09) και οι Νοτιοαφρικανοί (3:04), ενώ τις λιγότερες ώρες σε σελίδες κοινωνικής δικτύωσης περνούν οι Ιάπωνες (μόλις 39 λεπτά), οι Γερμανοί (1:07), οι Νοτιοκορεάτες (1:11), οι Ολλανδοί (1:21) και οι Αυστραλοί (1:39). Ακολουθούν οι Πολωνοί (1:44), οι Ιταλοί (1:44), οι Καναδοί (1:49), οι Βρετανοί (1:53), οι Σουηδοί (1:54), οι κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ (1:57) οι Αμερικανοί (2:08), οι Ινδοί (2:30) και οι Σαουδάραβες με 2 ώρες και 57 λεπτά.
