Υψηλές απώλειες θα μετρήσει φέτος ο ελληνικός τουρισμός, ο οποίος για να καταφέρει να κάνει μία αποτελεσματική επανεκκίνηση θα χρειαστεί ενέσεις περίπου 1,5 έως 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ απαραίτητη θεωρεί ο κλάδος και την αναστολή εφαρμογής του τέλους διαμονής αλλά κυρίως την έστω και προσωρινή μείωση των συντελεστών του ΦΠΑ στο σύνολο του τουριστικού πακέτου (μεταφορές, διαμονή, εστίαση, κλπ) προκειμένου το προιόν της χώρας να γίνει πιο ανταγωνιστικό.
Αυτό εκτίμησε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), Γιάννης Ρέτσος σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου που παραχώρησε.
Το στοίχημα που θα πρέπει να κερδηθεί μετά τη λήξη της καραντίνας και τη σταδιακή άρση των μέτρων φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολο ειδικά σε μία περίοδο που οι χώρες – πηγές για την Ελλάδα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μία ιδιαίτερα δεινή υγειονομική κατάσταση. Την ίδια στιγμή και η χώρα μας πρέπει να επιλύσει το δυσεπίλυτο γρίφο των προϋποθέσεων, βάσει των οποίων θα δέχεται τουρίστες. Στο τραπέζι βρίσκονται ήδη λύσεις που συζητιούνται και σε άλλες χώρες και περιλαμβάνυν μεταξύ άλλων μαζικό έλεγχο με τεστ για τον κορονοϊό και την επίδειξη ενός πιστοποιητικού υγείας.
Ανάκαμψη το 2021
Γεγονός είναι, πάντως, ότι και ο ελληνικός τουρισμός αναμένεται να βγει βαθιά πληγωμένος από την κρίση του κορονοιού δεδομένου ότι οι τουριστικές εισπράξεις ύψους περίπου 1,8 δισ. ευρώ των πρώτων δύο μηνών του έτους απέχουν πολύ από το σύνολο των 18 δισεκατομμυρίων της προηγούμενης χρονιάς. Η ουσιαστική ανακαμψη δε θα πρέπει να αναμένεται πριν το 2021, με τις βασικές ελπίδες για φέτος να περιορίζονται στο τελευταίο τετράμηνο του έτους, δηλαδή την περίοδο από τον Σεπτέμβριο και μετά και αυτό σε περίπτωση που δεν υπάρξει ένα ισχυρό δεύτερο κύμα το προσεχές φθινόπωρο.
Μία μικρή συγκράτηση των απωλειών μπορεί να προσφέρει ο εσωτερικός τουρισμός, τα αποτελέσματα του οποίου όμως δε βελτιώνουν την εικόνα της χώρας καθώς η συμβολή του δεν υπολογίζεται στο ΑΕΠ.
Κίνητρα για το voucher
Στο μεταξύ ο τουριστικός κλάδος φαίνεται να ποντάρει πολύ στη θεσμοθέτηση του voucher διάρκειας 18 μηνών, το οποίο ανακοίνωσε ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης με στόχο να ανακόψει το κύμα επιστροφών προκαταβολών για ταξίδια που έγιναν, και απειλούσε να στερέψει την ελάχισττη έως και μηδενική ρευστότητα που διαθέτει σήμερα ο κλάδος. Ο κ. Ρέτσιος μάλιστα ανακοίνωσε και την παροχή κινήτρων, τα οποία θα κάνουν ακόμα πιο ελκυστικό το κουπόνι. Στα κίνητρα αυτά συμπεριλαμβάνονται η ελαφρώς μεγαλύτερη αξία του κουπονιού έναντι των χρημάτων που έχουν πληρωθεί ή η δωρεάν παροχή ορισμένων υπηρεσιών που προσφέρονται με έξτρα χρέωση από τα καταλύματα: «Θα προσπαθήσουμα να διαμορφώσουμε και τρόπο επικοινωνίας με τους πελάτες, οι οποίοι θα συμφωνήσουν στο voucher ώστε να υπάρχουν κάποιες επιπλέον παροχές μιας και εκείνοι από την πλερά τους θα προσφέρουν μία άμεση στήριξη προς την επιχείρηση σε αυτή τη δύσκολη στιγμή που θα προσφέρει μια ανάσα ρευστότητας» σημείωσε ο κ. Ρέτσος.
Ανάλογες πρακτικές έχουν ήδη υιοθετηθεί και από άλλες ευρωπαικές χώρες με στόχο να στηριχθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων, καθώς οι πελάτες καλούνται αντί της επιστροφής χρημάτων να λαμβάνουν κουπόνι ίσης αξίας με δικαίωμα αξιοποίησής του τους επόμενους 18 μήνες. Υπάρχει μάλιστα η πρόθεση η λύση αυτή να υιοθετηθεί ενιαία σε ευρωπαικό επίπεδο.
Το συγκεκριμένο κουπόνι βέβαια δεν μπορεί να καλύψει το 100% των περιπτώσεων (όπως π.χ. περιπτώσεις ακύρωσης σχολικών εκδρομών). Στις περιπτώσεις αυτές θα λαμβάνεται υπόψη η βούληση του καταναλωτή και εφόσον δε βρίσκεται άλλη λύση ή παρέλθει το 18μηνο θα επιστρέφονται τα χρήματα.
Γεγονός είναι, πάντως, ότι φέτος δε θα ανοίξει το σύνολο των τουριστικών επιχειρήσεων κυρίως των εποχικώνκαι ως εκ τούτου ο ΣΕΤΕ εκτιμά ότι θα υπάρξει και νέο πλέγμα μέτρων για την προστασία των εργαζομένων, οι οποίοι δε θα καταφέρουν να εργαστούν καθόλου φέτος.
Πότε θα γίνει η σταδιακή άρση των μέτρων
«Εάν το Πάσχα δεν αλλάξουν τα δεδομένα, εντός του Μαϊου θα αρχίσουν σταδιακά να αίρονται οι απαγορεύσεις. Η Οικονομία πρέπει να λειτουργήσει, οι χώρες δεν έχουν απεριόριστες δυνατότητες να συντηρουν μια οικονομία που δεν παράγει» εκτίμησε ο κ. Ρέτσος. Προσθέτοντας, πάντως, ότι όπως φαίνεται τα ξενοδοχεία δε θα είναι τα πρώτα που θα ανοίξουν. Ο ίδιος μάλιστα ελπίζει ότι αυτή τη φορά ως προς την αρση των μέτρων και την επανεκκίνηση της οικονομίας, η Ευρωπαική Επιτροπή θα κινηθεί συντονισμένα, κάτι που δενκατάφερε να κάνει στην επιβολή τους.
Σε κάθε περίπτωση το πόσο αποτελεσματικά θα γίνει αυτό στη χώρα μας δεν έχει να κάνει μόνο με την κατάσταση στην οποία θα βρίσκεται η Ελλάδα αλλά και οι υπόλοιπες χώρες, οι οποίες αποτελούν τις μεγάλες δεξαμενές τουριστικής πελατείας.
Το εγχείρημα εμφανίζει ήδη δυσκολίες καθώς η βασική... πεντάδα για τη χώρα μας (Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία και ΗΠΑ) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο επίκεντρο της πανδημίας (με εξαίρεση τη Γερμανία, η οποία φαίνεται να διαχειρίζεται καλύτερα την κατάσταση) και εκτός του ψυχολογικού παράγοντα και της ανασφάλειας των κατοίκων τους, ουδείς γνωρίζει πότε θα τους επιτραπεί να ξαναταξιδέψουν.
Σύμφωνα με τον κ. Ρέτσο, πάντως, δύο είναι τα βασικά ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν:
Η επιβίωση των επιχειρήσεων που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση και τη ρευστότητα.
Η ανταγωνιστικότητα και επιλογή των εργαλείων, με τα οποία θα μπορέσουν οι επιχειρήσεις να ανακτήσουν πελατεία και αγορές: «Η μεώση των συντελεστων ΦΠΑ στη διαμονή, την εστίαση, το τουριστικό πακέτο και τις μεταφορές σε ανταγωνιστικά επίπεδα είναι πιο απαραίτητη από ποτέ» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ προσθέτοντας ότι θα πρέπεινα υπάρξει και ενα στοχευμένο πρόγραμμα προβολής της χώρας. Ο ίδιος μάλιστα εκτίμησε ότι η χώρα μας, η οποία στα μνημονιακά χρόνια είχε δεχτεί τη χλεύη, πλέον θα μπορέσει ακόμα και να κεφαλαιοποιήσει τον υπεύθυνο και σοβαρο τρόπο, με τον οποίο διαχειρίστηκε την κρίση του κορονοιού.
Τόνωση της εγχώριας ζήτησης
Απαραίτητο κρίνεται αυτή τη στιγμή η Ελλάδα να ανιχνεύσει τις αγορές, από τις οποίες θα μπορούσε να αντλήσει επισκέπτες.
Σημαντικό ρόλο θα παίξει – συμφωνα με τον κ. Ρέτσο – η εσωτερική αγορά εφόσον γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις τόνωσης της εγχώριας ζήησης. Στόχος θα είναι ο εγχώριος τουρισμός να αποτελέσει την τονωτική ένεση ώστε να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να διανύσουν το δύσκολο 2020. Σε επίπεδο διεθνούς αγοράς, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ εκτίμησε ότι θα πρέπει να στοχευθούν αγορές και χώρες που έχουν παραδοσιακά σχέσεις με την Ελλάδα και τα πήγαν καλα στην υγειονομική διαχείριση του προβλήματος του κορονοιού. Σ΄αυτές συμπεριέλαβε το Ισραήλ, την Κύπρο, το Λίβανο και γενικότερα τις αραβικές αγορές και τα Βαλκάνια. Ειδικά για τα Βαλκάνια, ανέφερε ότι πέρυσι είχαμε περίπου 10 εκ. οδικές αφιξεις, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προερχόταν από βαλκανικές χώρες.
Οσον αφορά τις χώρες της βόρειας Ευρώπης και ειδικά τις σκανδιναβικές, ο κ. Ρέτσος σημείωσε ότι υπάρχει ένα ζήτημα με τον τρόπο, με τον οποίο αντιμετώπισαν την πανδημία με εξαίρεση τη Δανία που πήρε εγκαίρως μέτρα. Για παράδειγμα η Σοηδία επέλεξε σε ένα βαθμό την ανοσία αγέλης.
Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία και την Πολωνία, «το γεγονός ότι μία τεράστια χώρα δεν προβαίνει σε καμία αναφορά ή καταμέτρηση περιστατικών δημιουργεί ερωτηματικά» σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ. Προσέθεσε, πάντως, ότι το γεγονός ότι οι αγαπημένοι προορισμοί των Ρώσων η Τουρκία, η Ιταλία και η Ισπανία βρίσκονται σε τραγική θέση θα υπάρχει σημαντική ζήτηση προς την Ελλάδα. «Μένει να δούμε πως θα είναι η διμερής αντιμετώπιση αυτής της ζήτησης» σημείωσε υπογραμμίζοντας, πάντως, πως «εφόσον αποφασίσει η χώρα ότι θα δέχεται Ρώσους θα πρέπει να επιλυθεί και το ζήτημα της έκδοσης βίζας».
