ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
MENOY
ΑΠΟΨΕΙΣ

«Άξιον εστίν…»: ο ύμνος του Αρχαγγέλου προς την Παναγία του Θοδωρή Ρηγινιώτη

0

Το γεγονός γιορτάζεται στις 11 Ιουνίου. Το παρακάτω κείμενο προέρχεται από:

http://proskynitis.blogspot.gr/2011/04/blog-post_9368.html.

«Αξιον εστίν ως αληθώς

μακαρίζειν σε την Θεοτόκον,

την αειμακάριστον και παναμώμητον

και μητέρα του Θεού ημών.

Την τιμιωτέραν των Χερουβείμ

και ενδοξοτέραν ασυγκρίτως των Σεραφείμ

την αδιαφθόρως Θεόν Λόγον τεκούσαν,

την όντως Θεοτόκον, Σε μεγαλύνομεν».

Το παρακάτω γεγονός έγινε το 980 μ.Χ. Γράφηκε ως υπόμνημα από τον ιερομόναχο Σεραφείμ τον Θυηπόλο το 1548 και το διέσωσε ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης.

Κατά τη Σκήτη του Πρωτάτου, που βρίσκεται στις Καρυές του Αγίου Όρους, εκεί κοντά στην τοποθεσία της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος, είναι ένας λάκκος (χαράδρα) μεγάλος που έχει διάφορα Κελλιά. Σε ένα από αυτά τα Κελλιά, που ήταν αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου, κατοικούσε ένας ενάρετος ιερομόναχος γέροντας με τον υποτακτικό του. Επειδή δεν συνηθίζονταν να γίνεται η καθιερωμένη αγρυπνία κάθε Κυριακή στην παραπάνω Σκήτη του Πρωτάτου, ένα απόγευμα Σαββάτου ο Γέροντας λέει στον υποτακτικό:

- Εγώ, Τέκνο μου, θα πάω να ακούσω την αγρυπνία ως συνήθως. Εσύ μείνε στο κελλί και διάβασε την ακολουθία σου.

Και έτσι έφυγε.

Αφού ήρθε το βράδυ, ακούει ο υποτακτικός να χτυπάει κάποιος την πόρτα του κελλίου. Πήγε, την άνοιξε και βλέπει κάποιον ξένο και άγνωστο μοναχό, ο οποίος, αφού παρακάλεσε, μπήκε και έμεινε εκείνη τη βραδιά στο κελλί.

Την ώρα του όρθρου σηκώθηκαν και έψαλλαν και οι δύο την ακολουθία. Όταν όμως ήλθαν στην ωδή «Την Τιμιωτέραν των Χερουβίμ», ο υποτακτικός έψαλλε έως τέλους το συνηθισμένο και παλαιό ύμνο του αγίου Κοσμά του Ποιητή, ενώ ο ξένος μοναχός στάθηκε μπροστά από την εικόνα της Θεοτόκου και με περισσή ευλάβεια και φόβο κάνοντας άλλη αρχή του ύμνου τον έψαλλε μελιρρύτως ως εξής:

«Αξιον εστίν ως αληθώς, μακαρίζειν σε την Θεοτόκον, την αειμακάριστον, και παναμώμητον, και μητέρα του Θεού ημών».

Μετά επισύναψε και την Τιμιωτέραν μέχρι τέλους.

Όταν το άκουσε αυτό ο υποτακτικός ενθουσιάστηκε, αφ' ενός για το νέο ύμνο και αφετέρου για την, κατά κάποιο τρόπο, αγγελοειδή φωνή και ουράνια μελωδία που άκουσε και λέει προς τον ξένο μοναχό:

- Εμείς μόνο την Τιμιωτέρα ψάλλουμε. Το Αξιον Εστίν, δεν το έχουμε ακούσει ποτέ, ούτε εμείς αλλά ούτε και οι πρωτύτεροι από μας. Αλλά σε παρακαλώ, κάνε αγάπη και γράψε μου τον ύμνο αυτό, για να τον ψάλλω κι εγώ στη Θεοτόκο.

- Φέρε μου μελάνι και χαρτί για να τον γράψω, του είπε ο ξένος μοναχός.

- Δεν έχω ούτε μελάνι, ούτε χαρτί, είπε ο υποτακτικός. Τότε ο ξένος μοναχός είπε:

- Φέρε μου μια πλάκα.

Ο υποτακτικός πήγε τότε και έφερε μια πέτρινη πλάκα. Την πήρε ο ξένος, και έγραψε πάνω σ' αυτήν με το δάκτυλο του τον παραπάνω ύμνο, το Αξιον Εστίν. Και, ώ του θαύματος, τα γράμματα χαράχθηκαν τόσο βαθιά πάνω στη σκληρή πλάκα, σαν να γράφηκαν σε μαλακό πηλό.

Και ποιος να περιγράψει την έκπληξη του υποτακτικού που βρέθηκε μπροστά σ'; αυτό το εξαίσιο γεγονός, ο οποίος δίκαια στάθηκε εμβρόντητος και παράλαβε την πλάκα από τον ξένο. Μετά είπε ο ξένος στον υποτακτικό:

- Από σήμερα και στο εξής έτσι να ψάλλετε αυτό τον ύμνο και εσείς, αλλά και όλοι οι Ορθόδοξοι στην Κυρία ημών Θεοτόκο.

Και μετά εξαφανίστηκε. Ήταν ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, απεσταλμένος από το Θεό, για να αποκαλύψει τον αγγελικό αυτό ύμνο στην ανθρωπότητα.

…Αφού επέστρεψε ο Γέροντας από την αγρυπνία, άρχισε ο υποτακτικός να του διηγείται τα συμβαίνοντα και να του ψάλλει το Αξιον Εστίν, όπως του παρήγγειλε ο άγγελος, και στη συνέχεια του έδειξε την πλάκα με τα αγγελοχάρακτα γράμματα.

Ο Γέροντας ακούγοντας και βλέποντας όλα αυτά, έμεινε εκστατικός. Πήραν και οι δύο την αγγελοχάρακτη πλάκα και πήγαν στο Πρωτάτο. Την έδειξαν στον Πρώτο αλλά και στους Γέροντες της Κοινής Σύναξης και τους διηγήθηκαν όλα τα γενόμενα. Αυτοί δόξασαν το Θεό και ευχαρίστησαν τη Κυρία Θεοτόκο για το εξαίσιο αυτό θαύμα. Αμέσως έστειλαν την πλάκα στην Κωνσταντινούπολη προς τον Πατριάρχη και τον Αυτοκράτορα αφού τους έγραψαν και γράμματα που εξιστορούσαν όλη την υπόθεση του γεγονότος.

Από τότε και μετά, ο αγγελικός αυτός ύμνος διαδόθηκε σε όλη την Οικουμένη και ψάλλεται στη Θεομήτορα από όλους τους Ορθοδόξους. Η δε εικόνα της Θεοτόκου, που βρισκόταν στην Εκκλησία του Κελλίου, στο οποίο έγινε αυτό το θαύμα, με κοινή απόφαση των Πατέρων αποφασίσθηκε να μεταφερθεί στο Ιερό Βήμα του Πρωτάτου. Έτσι, την ενθρόνισαν στο ιερό σύνθρονο του Αγίου Βήματος, πίσω από την Αγία Τράπεζα, όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα, σαν σε θρόνο βασιλικό.

Από τότε η ιερά αυτή εικόνα πήρε την ονομασία του αγγελικού ύμνου «Αξιον Εστίν», αν και αρχικά είχε άλλη ονομασία, επειδή μπροστά στην εικόνα αυτή ψάλθηκε για πρώτη φορά από τον άγγελο ο ύμνος. Το κελλί πήρε την επωνυμία «Αξιον Εστί», ενώ ο λάκκος ( η τοποθεσία) που βρίσκεται το κελλί ονομάζεται από όλους μέχρι σήμερα «Αδειν» (δηλαδή, ψάλλειν), επειδή εκεί για πρώτη φορά ψάλθηκε ο αγγελικός ύμνος.

Άγιος Λουκάς ο Ιατρός (11 Ιουνίου), ένας σύγχρονος άγιος Ανάργυρος

Καθηγητής πανεπιστημίου, πρωτοπόρος ερευνητής και χειρούργος, αρχιεπίσκοπος, έγγαμος, φυλακισμένος, εξόριστος, τυφλός, Ανάργυρος…

Όταν πρωτοδιάβασα τη βιογραφία του, αναρωτήθηκα: «Υπήρξαν τέτοιοι άνθρωποι τον 20ό αιώνα;!». Τώρα ξέρω πως υπήρξαν κι άλλοι τέτοιοι άνθρωποι τον 20ό αιώνα και πως και τον 21ο ζουν μερικοί. Πιστεύω και πως τώρα γεννιούνται κάποιοι, που θα λάμψουν τα μέσα και τα τέλη του 21ου αιώνα ως μεγάλοι ορθόδοξοι άγιοι, γεμάτοι πανανθρώπινη αγάπη.

Ελάχιστα λόγια για τη σπουδαία ζωή του:

Γεννήθηκε το 1877 και κοιμήθηκε στις 11 Ιουνίου 1961. Το όνομά του, πριν γίνει μοναχός, ήταν Βαλεντίν Βοινο-Γιασενέτσι. Παρά την κλίση του στη Φιλολογία, προτίμησε να σπουδάσει Ιατρική, με αποκλειστικό σκοπό να βοηθήσει τους φτωχούς, αγράμματους και καταπιεσμένους χωρικούς στην αχανή ρωσική ύπαιθρο.

Ήταν κορυφαίος χειρούργος, πρωτοπόρος στη Ρωσία σε τομείς όπως η μεταμόσχευση νεφρού, η τοπική αναισθησία (την οποία πραγματοποίησε πρώτος στη Ρωσία, με δική του μέθοδο σε ηλικία 33 ετών) και η μετάγγιση αίματος, συγγραφέας σαράντα σπουδαίων επιστημονικών μελετών, που βραβεύτηκαν με το Βραβείο Στάλιν (τα χρήματα από το βραβείο τα μοίρασε στους φτωχούς) και διαπρεπής καθηγητής, από το 1920, στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Τασκένδης. Το βιβλίο του «Δοκίμια για τη χειρουργική των πυογόνων λοιμώξεων» (1934) στις τρεις πρώτες εκδόσεις κυκλοφόρησε σε 60.000 αντίτυπα.

Παρ’ όλα αυτά ήταν ανεπιθύμητος από το αθεϊστικό σοβιετικό καθεστώς και με κάθε ευκαιρία διώχθηκε, φυλακίστηκε και εξορίστηκε για πολλά χρόνια, εξαιτίας της ιερατικής του ιδιότητας και της διαρκούς ομολογίας της πίστης του στο Θεό. Επιθυμούσε να διδάσκει στο πανεπιστήμιο φορώντας το ράσο του, ενώ στο χειρουργείο είχε πάντα την εικόνα της Παναγίας. Πριν από κάθε εγχείριση, με ένα βαμβάκι ποτισμένο με ιώδιο έκανε το σημείο του σταυρού στο σημείο του σώματος, όπου θα γινόταν η τομή. Αυτά είχαν αποτέλεσμα τις πολλαπλές καταδίκες του.

Έγγαμος και πατέρας τεσσάρων παιδιών, μετά το θάνατο της γυναίκας του έγινε μοναχός και ιερέας και πήρε το όνομα Λουκάς, επειδή και ο ευαγγελιστής Λουκάς ήταν γιατρός.

Ανάμεσα σε αλλεπάλληλες φυλακίσεις και εξορίες, έγινε ο προστάτης των φτωχών και κατατρεγμένων, άσκησε την ιατρική κάτω από άθλιες συνθήκες σε πολλά μέρη της Ρωσίας (συνήθως εξόριστος) και το σπίτι του ήταν διαρκώς γεμάτο από πάμπτωχους ασθενείς, που όχι μόνο τους περιέθαλπε δωρεάν, αλλά και, όταν μπορούσε, τους τάιζε (όταν έγινε αρχιεπίσκοπος Κριμαίας, έστελνε ανθρώπους να ψάξουν να βρουν φτωχούς ασθενείς, για να τους περιθάλψει). Σώζεται επιστολή προς το γιο του, στην οποία γράφει: «Αγάπησα το μαρτύριο, που τόσο παράξενα καθαρίζει την ψυχή».

Στα κηρύγματά του, αλλά και στην επιστημονική διδασκαλία του, τόνιζε μεταξύ άλλων δυο πράγματα: «Προστατεύστε τον εαυτό σας από το αμάρτημα του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας. Μην ταπεινώνετε ποτέ κανέναν: στο πρόσωπο του πιστού ορθόδοξου χριστιανού κάθε αλλόθρησκος και αλλοεθνής πρέπει να βρίσκει φιλοξενία και βοήθεια» – «Ο γιατρός πρέπει να βλέπει τον ασθενή του όχι ως μια απρόσωπη “περίπτωση”, αλλά ως έναν άνθρωπο-εικόνα του Θεού, που η καρδιά του σπαρταράει από φόβο!».

Κοιμήθηκε τυφλός στη Συμφερούπολη της Κριμαίας στις 11 Ιουνίου 1961, ημέρα κατά την οποία εορτάζεται η μνήμη του. Ο λαός τον τίμησε αμέσως ως άγιο και χαρακτηρίζεται Θαυματουργός – είναι «ένα αφτί που ακούει τις προσευχές των ασθενών». Το Νοέμβριο του 1995 αναγνωρίστηκε ως άγιος με απόφαση της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Τροπάρια προς τιμήν του έχει γράψει και ο γνωστός παιδοψυχολόγος – παιδοψυχίατρος και ιερέας π. Βασίλειος Θερμός.

Το πιο εντυπωσιακό από τα αναρίθμητα θαύματά του (πολλά έχουν καταγραφεί και στην Ελλάδα) είναι η αποκατάσταση των δαχτύλων ενός μικρού πιανίστα, του Ναζάρ Στανιντσένκοφ, που ακρωτηριάστηκαν στις άκρες και στη συνέχεια μεγάλωσαν και αποκαταστάθηκαν στην κανονική τους διάπλαση.

Λείψανά του φυλάσσονται και στην ιερά μονή Σαγματά, έξω από τη Θήβα, που ο τότε ηγούμενός της και σήμερα μητροπολίτης Αργολίδος Νεκτάριος Αντωνόπουλος, έγραψε και τη βιογραφία του αγίου στα ελληνικά: Αρχιεπίσκοπος Λουκάς, εκδ. Ακρίτας 2003.

Αξίζει επίσης να αναζητήσετε στο Διαδίκτυο την εισήγηση του γιατρού Νικολάου Τζαφέστα, στην ημερίδα που διοργάνωσε η Θρησκευτική Υπηρεσία του Γ.Ν. Νοσοκομείου Κέρκυρας την 11η Ιουνίου 2012 προς τιμήν του αγίου Λουκά, «Πώς θα ήταν ο άγιος Λουκάς ως γιατρός του Ε.Σ.Υ.;».

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ