Ο ΑΛΙΚΑΜΠΟΣ ΣΤΑ ΣΑΚΤΟΥΡΙΑ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΑΤΙΑ ΠΕΡΑΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΚΑΛΟΥΣ ΛΙΜΕΝΕΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ .
MIA ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΕΙ ΤΟ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΤΟΥΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ
Α΄ΕΝΟΤΗΤΑ : ΄΄ΑΤΕΝΙΖΟΝΤΑΣ ΄΄ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ !
ΤΑ ΜΙΚΡΟΚΛΙΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΠΟΥ ΠΡΟΣΔΙΔΟΥΝ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ
Πολλές περιοχές της Κρήτης χαρακτηρίζονται από μικροκλίματα που τις κάνουν να ξεχωρίζουν από τις υπόλοιπες. Τα μικροκλίματα αυτά μπορούν να τους δίδουν θετικά ή και αρνητικά χαρακτηριστικά. Τα θετικά χαρακτηριστικά μπορεί να είναι : οι πολλές ημέρες ηλιοφάνειας κατ΄έτος , η ελάχιστη υγρασία , η ανεκτή θερμοκρασία της ατμόσφαιρας ακόμη και το χειμώνα , η προστασία από τους ανέμους και άλλα. Όμοια , αρνητικά χαρακτηριστικά , μπορούν να θεωρηθούν : η υψηλή υγρασία , η έκθεση στους σφοδρούς ανέμους , και πιο σπάνια η ανυπόφορη ζέστη του καλοκαιρινούς μήνες. Σαφέστατα αυτά που παρουσιάζουν ενδιαφέρον είναι τα θετικά χαρακτηριστικά , τα οποία προσδίδουν και συγκριτικό πλεονέκτημα σε μια περιοχή .
ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΕ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΛΟΓΩ ΜΙΚΡΟΚΛΙΜΑΤΟΣ
Ένα από τα σημαντικά θετικά κλιματικά χαρακτηριστικά , κάποιων περιοχών της Κρήτης είναι η ελάχιστη ατμοσφαιρική υγρασία , το οποίο προσδίδει στην περιοχή ένα ξηρό μικροκλίμα το οποίο τους καλοκαιρινούς μήνες δημιουργεί μια ζωηρή αίσθηση δροσιάς. Εκείνο όμως που είναι το πιο ευεργετικό του ξηρού κλίματος είναι η ευχάριστη αίσθηση που δημιουργεί κυρίως σε πάσχοντες από ρευματοειδείς παθήσεις καθώς και από παθήσεις του μυοσκελετικού τους συστήματος. Τέτοιες περιοχές είναι : της Ελούντας και του Βραχασίου στο Λασίθι , των Μαλίων στο Ηράκλειο , αλλά και του Ακρωτηρίου στα Χανιά. Είναι πολλές οι αναφορές από Βορειοευρωπαίους τουριστικούς επισκέπτες κάποιας ώριμης ηλικίας , ότι έρχονται ως τουρίστες σε αυτές τις περιοχές κυρίως γιατί από την επομένη της άφιξής τους , σταματούν οι ενοχλήσεις και οι πόνοι που νοιώθουν στον κορμό τους και τα άκρα τους ! Και στις τέσσερεις αυτές περιοχές έχει υπάρξει σημαντική τουριστική ανάπτυξη ή ανάπτυξη αστικού οικιστικού χώρου . Ένα άλλο θετικό χαρακτηριστικό του μικροκλίματος μιας περιοχής που της προσδίδει ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα , είναι η ανεκτή ατμοσφαιρική θερμοκρασία ακόμη και τους χειμερινούς μήνες , που δεν πέφτει την ημέρα κάτω από τους 18ο C .
ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΄΄ΘΕΡΜΟΥΣ ΧΕΙΜΩΝΕΣ΄΄
Στη Νότια Κρήτη , υπάρχουν κάποιες περιοχές που προστατεύονται ιδιαίτερα από τους κρύους βοριάδες του χειμώνα λόγω της ιδιομορφίας της μορφολογίας της περιοχής . Τέτοιες περιοχές βρίσκονται στη περιοχή του νότιου Ρεθύμνου , αλλά και του νότιου Ηρακλείου .Το χαρακτηριστικό της μορφολογίας των περιοχών αυτών , είναι αφ΄ενός το ότι βρέχονται από το Λιβυκό πέλαγος και αφ΄ετέρου το ότι στη ΄΄πλάτη΄΄τους , βορεινά , υπάρχει κάποιος ημιορεινός όγκος με μέτριο υψόμετρο που σαν φράγμα, τις προστατεύει από τους κρύους βοριάδες του χειμώνα . Χαρακτηριστικό επίσης είναι το ότι οι κλίσεις των κλιτύων των ημιορεινών αυτών όγκων ,είναι ήπιες και έτσι δεν δημιουργούνται τα ισχυρά ρεύματα βοριάδων που ταλαιπωρούν άλλες περιοχές της Νότιας Κρήτης όπως τις περιοχές των νότιων Σφακίων αλλά και του Ροδάκινου του Ρεθύμνου. Οι περιοχές που διαθέτουν τα γεωμορφολογικά αυτά χαρακτηριστικά είναι: Στο Ρέθυμνο είναι η περιοχή του Αλίκαμπου και του Πρασονησίου στα νότια των Σακτουρίων και προς τα ανατολικά η τοποθεσία του Λούρου, έως και τον άγιο Γεώργιο των Μελάμπων . Βορεινά και βόρειοανατολικά της περιοχής αυτής υψώνεται ο ημιορεινός όγκος της Βουβάλας . Στο Ηράκλειο τέτοια περιοχή είναι εκείνη που βρίσκεται ανατολικά των Καλών Λιμένων ,από τον Χρυσόστομο , τα Πλατιά Περαμάτα και ανατολικότερα , ως και τον Δύσκο. Βορεινά των περιοχών αυτών βρίσκεται η ημιορεινή περιοχή του Αντισκαρίου η οποία επίσης λειτουργεί σαν φράγμα στους βόρειους κρύους ανέμους .Όταν βρεθεί κάποιος σ΄αυτές τις περιοχές και έχοντας ανοικτό ορίζοντα μόνο προς το Νοτιά , φαντάζεται πως είναι πραγματικά μια ανάσα δρόμο από τις Πυραμίδες και τις σκηνές των Βεδουϊνων , στα νότια του Τομπρούκ της Λιβύης ! Σε αυτές τις περιοχές σύμφωνα με μαρτυρίες των ντόπιων , η θερμοκρασία την ημέρα ,ακόμη και τον χειμώνα , δεν πέφτει κάτω από τους 18οC . Σαν μια Τρίτη τέτοια περιοχή μπορεί να αναφερθεί και η περιοχή της Ψαρής φοράδας και της Άρβης στα νότια σύνορα Ηρακλείου-Λασιθίου ,όπου εκεί έχει αναπτυχθεί η υπαίθρια καλλιέργεια της μπανάνας .
Η ΠΕΤΡΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ Η ΧΛΩΡΙΔΑ ΤΟΥΣ
Οι περιοχές αυτές , είναι σχετικά άγονες και ακαλλιέργητες , πλην της Ψαρής φοράδας και της Άρβης ,και αυτό οφείλεται κυρίως στα πετρώματά τους , που η γεωλογική τους ονομασία είναι ΄΄φλύσχης της Ιόνιας ζώνης΄΄.Είναι βραχώδη πετρώματα που δεν αποσαθρώνονται εύκολα και έτσι δεν μπορούν να μετατραπούν σε εύφορο έδαφος . Τα λίγα δέντρα και οι θάμνοι που φύονται ,αντέχουν σε συνθήκες υψηλής ξηρασίας όπως είναι οι χαρουπιές ,οι παλιές ελιές, οι σπάρτοι , οι ασπάλαθοι ,οι σκίνοι και οι άρτικες. Επίσης το άλλο χαρακτηριστικό τους είναι η έλλειψη πηγών στην ευρύτερή τους περιοχή με αποτέλεσμα την αδυναμία τους να μετατραπούν σε καλλιεργήσιμες αρδευόμενες εκτάσεις. Όπως είναι αναμενόμενο , αφού οι περιοχές αυτές είναι ελάχιστα παραγωγικές , δεν διαθέτουν αναπτυγμένο οδικό δίκτυο , με αποτέλεσμα η πρόσβαση σε αυτές να είναι πολύ περιορισμένη . Επί πλέον βρίσκονται και σε μεγάλη σχετικά απόσταση από τα αστικά κέντρα του Ρεθύμνου και του Ηρακλείου. Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά ,του άγονου εδάφους , της δύσκολης πρόσβασης και της απομονωμένης και μακρινής περιοχής , έχουν σαν αποτέλεσμα να κρατιούνται σε χαμηλά επίπεδα οι αξίες εξαγοράς της γης τους , δυσανάλογα της πραγματικής τους αξίας ως παραθαλάσσιες εκτάσεις.
Ο ΑΛΙΚΑΜΠΟΣ ΣΤΑ ΣΑΚΤΟΥΡΙΑ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΠΛΑΤΙΑ ΠΕΡΑΜΑΤΑ ΣΤΟΥΣ ΚΑΛΟΥΣ ΛΙΜΕΝΕΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ .
MIA ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΕΙ ΤΟ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΤΟΥΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ
Β΄ΕΝΟΤΗΤΑ : ΄΄ ΘΕΡΙΝΑ ΘΕΡΕΤΡΑ΄΄ ΣΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΤΟΥ ΛΙΒΥΚΟΥ ΠΕΛΑΓΟΥΣ !
ΧΕΙΜΩΝΕΣ ΜΕ 18ΟC
Στις περιοχές λοιπόν αυτές πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα αξιοποίησης του σπουδαίου τους κλιματολογικού χαρακτηριστικού , της διατήρησης των σχετικά υψηλών θερμοκρασιών ακόμη και κατά τους χειμερινούς μήνες. Οι θερμοκρασίες αυτές κυμαίνονται μεταξύ της ελάχιστης των 18οC , τους μήνες Δεκέμβριο, Ιανουάριο και Φεβρουάριο και αρκετά μεγαλύτερων τους Ανοιξιάτικους μήνες , τον Μάρτιο και τον Απρίλιο , που και οι 5 αυτοί μήνες θεωρούνται νεκροί μήνες για τον τουρισμό στο νησί μας. Οραματιζόμαστε λοιπόν ότι θα μπορούσαν να ανεγερθούν μεγάλες τουριστικές μονάδες οι οποίες θα λειτουργούσαν και τους χειμερινούς μήνες ως παραθεριστικά θέρετρα θερινής διαβίωσης. Αυτό θα το επιτρέπουν οι σχετικά υψηλές θερμοκρασίες αυτών των περιοχών ακόμη και το χειμώνα ,που είναι ασυνήθιστες για τις άλλες περιοχές της Κρήτης. Στα κτίρια που θα αναγείρονταν ,θα κυριαρχούσαν κατασκευαστικές και αρχιτεκτονικές φόρμες που θα εκμεταλεύονταν και θα αξιοποιούσαν το ευεργετικό αυτό κλιματολογικό χαρακτηριστικό .
ΤΑ ίδια ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥΣ , ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΔΙΔΟΥΝ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ
Αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιοχών είναι : 1ον : H αμφιθεατρική τοπιογραφία τους , με θέα προς το Λιβυκό Πέλαγος και όπου όλοι οι οικοδομήσιμοι χώροι , θα μπορούν να βλέπουν τη θάλασσα. 2ον : Η πολύ μεγάλη τους ηλιοφάνεια, που κατά τους χειμερινούς μήνες ,θα μπορεί να θερμαίνει τόσο τα μπαλκόνια και τις βεράντες των δωματίων ,όσο και τους κοινόχρηστους χώρους των restaurants , των café και των άλλων χώρων αναψυχής .Αυτό θα μπορεί να επιτευχθεί με κατάλληλες κλειστές κατασκευές από γυαλί ή plexiglass , και φυσικά με τον κατάλληλο προσανατολισμό. 3ον :Η κατασκευή μεγάλων κοινόχρηστων πισινών ή και ιδιωτικών ανά villas ,με στεγασμένες ή ημιστεγασμένες οροφές από γυαλί ή plexiglass ώστε να διατηρείται η υψηλή θερμοκρασία . 4ον :Η χρησιμοποίηση των ηλιακών συλλεκτών , οι οποίοι λόγω της μεγάλης ηλιοφάνειας θα έχουν πολύ υψηλή απόδοση , ώστε να θερμαίνονται με συστήματα καλοριφέρ όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι των συγκροτημάτων αλλά και των δωματίων. 5ον :Επίσης η χρησιμοποίηση των ηλιακών συλλεκτών για την θέρμανση των πισινών ώστε το νερό να βρίσκεται σε θερμοκρασίες που να παρέχει την ίδια ευχάριστη αίσθηση όπως και κατά τους καλοκαιρινούς μήνες . 6ον :Οι περιοχές αυτές βρίσκονται πολύ κοντά σε πολύ όμορφες μικρές παραλίες όπως για μεν τον Αλίκαμπο στα Σακτούρια είναι : του Αγίου Παύλου ,του Ανηφορά,στο Βιγδολίδι ,στα Φοινικίδια , στο Πρασονήσι ,στην Αρμενόπετρα και στον Άγιο Γεώργιο . Για δε τα Πλατιά Περάματα του Ηρακλείου είναι: των Καλών Λιμένων , του Σεγρέζο, του Χρυσόστομου , του Τράφου του Κριγιού, του Γερόκαμπου και της Παλιόμαντρας .Σε αυτές τις παραλίες θαμπορούν να κολυμπούν και οι παραθεριστές τη θερινή σαιζόν . 7ον :H γειτνίαση των περιοχών αυτών με τους σπουδαίους αρχαιολογικούς χώρους : της Φαιστού , της Αγίας Τριάδας , της Γόρτυνας , του Κομού , του Καμηλαρίου , της Κουμάσας , του Μοναστηρακίου Αμαρίου,του Αποδούλου και του Σπηλαίου των Καμαρών προς τα Ανατολικά , αλλά και του Φραγκοκάστελλου προς τα Δυτικά. Ακόμη σε κοντινή απόσταση υπάρχουν πολλές Βυζαντινές εκκλησίες όπως και τα Μοναστήρια , του Πρέβελη , του Αρκαδίου, της Παναγίας της Καλυβιανής και των Απεζανών. 8ον:Η γειτνίαση τους επίσης με το σημαντικό τουριστικό θέρετρο της Αγίας Γαλήνης , αλλά και τις μεγάλες κωμοπόλεις , του Σπηλίου , των Μοιρών και του Τυμπακίου . 9ον : Ακόμη η γειτνίασή τους με εξαιρετικά τοπία φυσικού κάλους , όπως είναι : τα Μάταλα , οι τεχνιτές λίμνες των Ποταμών Αμαρίου και της Φανερωμένης ,καθώς και τα φαράγγια του Κουρταλιώτη , του Κοτσιφού , της Νίμπρου αλλά και της Αράδαινας . 10ον:Η ύπαρξη του στρατιωτικού αεροδρομίου Τυμπακίου σε απόσταση μόλις 25 χιλιομέτρων το οποίο σήμερα βρίσκεται σε σχεδόν ανενεργό κατάσταση , και το οποίο θα μπορούσε να μετατραπεί σε μεσαίου μεγέθους πολιτικό αεροδρόμιο για charters πτήσεις που θα εξυπηρετούν τη τοπική τουριστική κίνηση. και 11ον :Οι ευνοϊκές τιμές πώλησης της γης στις τοποθεσίες αυτές , συγκριτικά με άλλες παραθαλάσσιες περιοχές.
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ
Όσον αφορά την περιοχή του Αλίκαμπου – Πρασονησίου Ρεθύμνου , όπου επικεντρώνεται και το ενδιαφέρον μας , εκτιμούμε ότι μπορεί να υπάρξει μια πολύ αξιόλογη πρόταση για την τουριστική της αξιοποίησή . Η αξιοποίησή της αυτή θα συντελεστεί με την ανέγερση μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων , που θα μπορούν να λειτουργούν όλο το χρόνο, αφού οι θερμοκρασίες και το χειμώνα θα είναι αρκετά υψηλές τόσο στους εσωτερικούς χώρους των συγκροτημάτων ,όσο και στους εξωτερικούς χώρους όπου επίσης οι θερμοκρασίες θα είναι ανεκτές δημιουργώντας ευχάριστη αίσθηση . Η περιοχή σίγουρα συγκεντρώνει όλα τα παραπάνω πλεονεκτήματα , και επιπλέον διαθέτει το εκπληκτικό φυσικό της περιβάλλον με την μοναδικότητα τής ύπαρξης μικρών ρεμάτων που είναι κατάφυτα με φοίνικες του Θεόφραστου που είναι αυτοφυές είδος στη Νότια Κρήτη . Αυτό βέβαια που θα συμβάλλει σημαντικά στη μεθόδευση της ανάδειξης της αναπτυξιακής αυτής πρότασης , θα είναι το άνοιγμα μιας ευρείας συζήτησης για το θέμα, σε τοπικό αλλά και Περιφερειακό επίπεδο. Για να μπορέσει η υπόθεση αυτή να έχει μια καλή τύχη θα πρέπει να αποκτήσει μια ισχυρή δυναμική με κύριο μοχλό τον τοπικό και τον ευρύτερο κοινωνικό χώρο .
Η ΕΠΙΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑΤΟΣ ΘΑ ΒΑΣΙΣΤΕΙ ΣΤΗ ΣΩΣΤΗ ΜΕΘΟΔΕΥΣΗ
Ίσως μια πρωτοβουλία του Υπουργείου Τουρισμού και μια γενναία χρηματοδότηση για μια πρώτη ενδεικτική μελέτη σκοπιμότητας ενός τέτοιου εγχειρήματος , θα αποτελούσε μια καλή αρχή. Βέβαια αυτό που θα πρέπει να περιλαμβάνει μια τέτοια μελέτη θα είναι η λεπτομέρεια και η πιστότητα στην αποτύπωση των απαραίτητων χαρακτηριστικών. Τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά είναι τα κλιματολογικά , που θα πρέπει να συλλεχθούν με την εγκατάσταση καταγραφικών σταθμών παρατήρησης των μετεωρολογικών στοιχείων για τουλάχιστον 3 χρόνια . Επίσης θα πρέπει να συλλεχθούν και πολλά άλλα στοιχεία για την ευρύτερη περιοχή και μάλιστα διαχρονικά , όπως : τα δημογραφικά ,της οικονομικής δραστηριότητας ,της δυνατότητας μεταφοράς νερού από τις κοντινές περιοχές , της δυνατότητας ικανοποιητικής συγκοινωνιακής σύνδεσης , καθώς και της σύνδεσης με τα κοντινότερα αεροδρόμια του Καστελλίου Ηρακλείου και των Χανίων . Ευτυχές βέβαια θα ήταν , εάν ένα από τα Τραπεζικά ιδρύματα της Κρήτης , είτε η Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα είτε η Τράπεζα Χανίων ή και οι δύο μαζί από κοινού, να έδειχναν , είτε ίδιο επενδυτικό ενδιαφέρον είτε για λογαριασμό πελατών τους .Πολύ επιτυχής κίνηση θα ήταν επίσης ,το να προχωρούσαν οι ανωτέρω Τράπεζες, στην εκπόνηση μιας εμπεριστατωμένης μελέτης ,για τη διερεύνηση των επενδυτικών δυνατοτήτων τής εν λόγω περιοχής .
ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΄΄MINOAN GROUP΄΄
Σημαντική επίσης εμπειρία για την εν λόγω αξιοποίηση , θα μπορούσαμε να αντλήσουμε από το παράδειγμα της σχεδιαζόμενης τουριστικής επένδυσης, της μεγάλης τουριστικής εταιρείας της ΄΄MINOAN GROUP΄΄, Βρετανικών συμφερόντων , στην όμοιας τοπιογραφίας περιοχή , στα δυτικά της Μονής Τοπλού στη Σητεία .Το σχέδιο της εν λόγω τουριστικής αξιοποίησης , περιλαμβάνει την ανέγερση τριών ολόκληρων παραθεριστικών οικισμών , με συνολικό ύψος επένδυσης που ανέρχεται στις πολλές εκατοντάδες εκατομμυρίων ευρώ , καθώς και τη δημιουργία 1.200 τουλάχιστον θέσεων εργασίας.
Η ΠΡΟΣΔΟΚΙΑ
Μια ανάλογη πρωτοβουλία θα δημιουργούσε τις ευνοϊκότερες προοπτικές για το Νότιο Ρέθυμνο , που, κατά τη γνώμη μας , αξίζει μιας καλύτερης τύχης και αντιμετώπισης . Η ιστορική επαρχία του Αγίου Βασιλείου είναι μια προνομιακή περιοχή τόσο όσον αφορά το πολιτισμικό επίπεδο των τοπικών κοινωνιών του , όσο και τη γεωγραφική της θέση και την ομορφιά του τοπίου της ! Σίγουρα η επιτυχία αυτού του εγχειρήματος θα προκαλούσε αλυσιδωτές εξελίξεις στην ολιστική αξιοποίηση του Νότιου Ρεθύμνου .
