Οι ‘κορωνόπληκτοι’ Ολυμπιακοί Αγώνες (ΟΑ) 2020 του Τόκιο, τελικά δεν ματαιώθηκαν και διεξάγονται χωρίς θεατές εν μέσω διαμαρτυριών, αφού σχεδόν το 80% των Ιαπώνων θα ήθελαν νέα αναβολή ή και τη ματαίωσή τους λόγω των κινδύνων μετάδοσης του ιού. Eίναι ενδεικτική η στάση της εταιρίας Toyota, πρωταρχικού Ολυμπιακού χορηγού, που απέσυρε τις τηλεοπτικές διαφημίσεις της με θέμα τους Ολυμπιακούς στην Ιαπωνία, σε μια συμβολική πράξη μη εμπιστοσύνης. Tην οριστική ματαίωση των Αγώνων απέτρεψε κυρίως: α. η τεράστια οικονομική ζημιά για την Ιαπωνία, τις αμερικάνικες εταιρείες και τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ), που εκτιμήθηκε περίπου στα 14 δις δολάρια, β. δευτερευόντως η πολύχρονη προετοιμασία των αθλητών σε όλο τον κόσμο που αυξήθηκε κατά ένα χρόνο, αλλά και γ. το πολιτικό μέλλον του Ιάπωνα πρωθυπουργού Suga.
Τα προβλήματα του Τόκυο
ξεκίνησαν πολύ πριν την πανδημία, το 2013, όταν η επιτροπή διεκδίκησης κατηγορήθηκε ότι δωροδόκησε μέλη της Ολυμπιακής Επιτροπής της Αφρικής για να κερδίσει την υποστήριξή τους σε βάρος των ανταγωνιστριών πόλεων Μαδρίτης και Κωνσταντινούπολης, με αποτέλεσμα την παραίτηση του προέδρου της Mr. Takeda. Οι υπερβάσεις του προϋπολογισμού που συνήθως χαρακτηρίζουν τη διοργάνωση όλων των ΟΑ, και για το Τόκυο ήταν 3 δις. δολάρια μόνο το 2019-20, αμφισβήτησαν ενωρίς τα οικονομικά οφέλη της εκδήλωσης, η οποία πριν την πανδημία εθεωρείτο η πλέον κερδοφόρα στην ιστορία των ΟΑ. Όμως, το βασικό φυσικό εμπόδιο για τους Θερινούς Αγώνες του Τόκυο είναι η υπερβολική ζέστη που συνήθως επικρατεί εκεί το καλοκαίρι. Ήδη προκάλεσε πολλά προβλήματα στα τεστ Ολυμπιακών αθλημάτων τον Ιούλιο και Αύγουστο του 2018 , όταν πέθαναν από τη ζέστη πάνω από 1000 Ιάπωνες. Αν και έβαλαν δαπανηρή ανακλαστική επίστρωση στον μαραθώνιο δρόμο που διέσχιζε το κέντρο του Τόκυο, αναγκάστηκαν τελικά να την μεταθέσουν στην πόλη του Σαπόρο 500 μίλια βορειότερα.
Τα χρόνια προβλήματα των ΟΑ
Όμως, κι αν οι Αγώνες διεξαχθούν τελικά ομαλά στο Τόκυο, τα χρόνια προβλήματα που μαστίζουν τους ΟΑ παραμένουν και πολλαπλασιάζονται. Αφορούν: 1. τη διαφθορά με την εξαγορά ψήφων στη διεκδίκηση της διοργανώτριας πόλης, 2. τη διαβρωμένη, αδιαφανή και χωρίς λογοδοσία ΔΟΕ και πολλές εθνικές επιτροπές, 3. το υπέρογκο κόστος προετοιμασίας και διοργάνωσης σε βάρος των κοινωνικών δαπανών, 4. την οικολογική καταστροφή, 5. και τη συνακόλουθη μετατόπιση πληθυσμών για την κατασκευή των Ολυμπιακών έργων, τα περισσότερα των οποίων ρημάζουν ασυντήρητα μετά τους Αγώνες, όπως στην Αθήνα, 6. την υπερ-εμπορευματοποίηση των Αγώνων από τις μεγάλες δυτικές εταιρίες που τους έχουν μετατρέψει στη μεγαλύτερη κερδοσκοπική διοργάνωση, με την αγαστή συνεργασία της ΔΟΕ η οποία εισπράττει το 70% των κερδών από τις διαφημίσεις και τα τηλεοπτικά δικαιώματα, 7. το κόστος της Ολυμπιακής ασφάλειας, που λόγω του φόβου τρομοκρατικών επιθέσεων έχει εξακοντιστεί, 8. τη νομιμοποίηση νέων τεχνολογιών παρακολούθησης και για μετά τους Αγώνες, 9. την απάτη της φαρμακοδιέγερσης, και 10. τα δικαιώματα των αθλητών και της εκμετάλλευσής τους, ιδίως των γυναικών που πρόσφατα αποκαλύφθηκαν σεξουαλικά εγκλήματα σε βάρος τους σε πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα.
Αγώνες Παρακολούθησης
Οι αρχές ασφαλείας στο Τόκυο θα παρακολουθούν μέσω GPS τις κινήσεις των ξένων δημοσιογράφων και αποστολών, και θα εφαρμόζουν μαζικά βιομετρικές τεχνολογίες αναγνώρισης προσώπου, μηχανισμούς παρακολούθησης στα ρούχα, και Τεχνητής Νοημοσύνης. Θα εστιάζουν και στην ταυτοποίηση των περίπου 300.000 προσωπικού των Αγώνων. Υπάρχει επίσης ολοκληρωμένη παρακολούθηση της προκυμαίας του Τόκιο με ειδικά μπαλόνια εξοπλισμένα με κάμερες παρακολούθησης οχημάτων, αναγνώρισης προσώπων και άλλες τεχνολογίες ανίχνευσης ασυνήθιστης συμπεριφοράς. Οι ΟΑ του Τόκυο αναμφίβολα θα χρησιμεύσουν ως καταλύτες διάδοσης μιας πιο εξελιγμένης τεχνολογίας παρακολούθησης, η οποία υπό το πρόσχημα του ελέγχου της πανδημίας θα εντατικοποιηθεί περαιτέρω και μετά τους Αγώνες. Έτσι, οι διαμαρτυρόμενοι πολίτες στο Τόκυο απαιτούν να ματαιωθούν οι ΟΑ όχι μόνο για να σταματήσει η εξάπλωση του COVID-19, αλλά και για να σταματήσει η εξάπλωση της παρακολούθησης.
Καιρός για καθαρούς Εναλλακτικούς Ολυμπιακούς Αγώνες
Αν και τα σκάνδαλα και τα προβλήματα των ΟΑ ξεχνιούνται αμέσως με την λαμπερή τελετή έναρξης και το διεθνές τηλεοπτικό κοινό δεν ενδιαφέρεται γι αυτά, οι ΟΑ του Τόκυο με βάση όσα αναφέραμε συνιστούν εναλλακτικούς ΟΑ, απαλλαγμένους από τα προαναφερθέντα 10 εγγενή προβλήματα. Θα είναι λάθος να απαιτήσουμε την πλήρη κατάργηση των ΟΑ , όπως και τη μόνιμη διεξαγωγή τους στην Ελλάδα, αφού ανήκουν στην ανθρωπότητα. Όμως μια εναλλακτική επανίδρυση ΟΑ ερασιτεχνικού αθλητισμού, πνεύματος και πολιτισμού, με πλανητική οικολογική και φιλειρηνική εμβέλεια είναι ένα όραμα που αξίζει να υλοποιηθεί. Άσχετα από τους ΟΑ των εταιριών, να διεξάγονται, δηλαδή, εναλλασσόμενοι λιτοί ΟΑ κοντά σε ιερές οικολογικά τοποθεσίες της γης, με έντονο φιλειρηνικό και οικολογικό μήνυμα για τη σωτηρία του πλανήτη και με μοναδικό βραβείο για τους νικητές το στεφάνι ελληνικής αγριελιάς, τον κότινο. Μια τέτοια πρόταση θα πρέπει να υιοθετηθεί πρώτα από τους ίδιους τους αθλητές και αθλήτριες και βέβαια από τη διεθνή κοινωνία ενεργών πολιτών.
