Με αυτόν τον ευρηματικό τίτλο ο φίλος από τα μαθητικά χρόνια Γιάννης Γρυντάκης τιτλοφορεί το τελευταίο ιστορικό μυθιστόρημά του.
Από τον υπότιτλο: Κρήτη 824-961 αποκαλύπτεται το χρονικό διάστημα της ιστορίας της Κρήτης που παρουσιάζει ο συγγραφέας με τρόπο μυθιστορηματικό-λογοτεχνικό.
Πρόκειται για μια περίοδο της πρώιμης Βυζαντινής εποχής, που δεν έχει μελετηθεί σε βάθος ακόμη.
Ο ιστορικός Γιάννης Γρυντάκης, με βάση τις σύγχρονες ιστορικές έρευνες και από Αραβικές πηγές, περιγράφει τη ζωή, την κοινωνία, τις διαμάχες, τις ασταμάτητες συγκρούσεις, υπονομεύσεις, κατασκοπίες, συμπεθεριά, από το 824, όταν Άραβες-μουσουλμάνοι από την Ανδαλουσία -Νότια Ισπανία- επιτέθηκαν στην Κρήτη, κυρίευσαν τα μεγάλα κάστρα της: Ηράκλειο – Ρέθυμνο – Κυδωνία, ίδρυσαν εμιράτο, ασχολήθηκαν με το εμπόριο και την πειρατεία στο Αιγαίο. Στο εσωτερικό της Κρήτης δημιουργήθηκε αντίσταση κατά των κατακτητών και οργάνωση των Κρητών σε τρία μεγάλα περιφερειακά κέντρα: Ελεύθερνα, Καλοί Λιμένες και Φαλάσαρνα. Οι θεσμοί που καθιέρωσαν, σύμφωνα με τον συγγραφέα, ήταν πολύ προωθημένοι, για την εποχή του μεσαίωνα στο Βυζαντινό κράτος και στην Ευρώπη ολόκληρη: Εκλογές κάθε δύο χρόνια. Δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι στις γυναίκες. Δικαίωμα σπουδών στις πολύ ικανές γυναίκες στον Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης.
Έδρα της προωθημένης Ελεύθερης Κρήτης, σύμφωνα και πάλι με τον συγγραφέα, ήταν στου Βουκρού, οχυρό χωριό κοντά στον Άγιο Ευτύχιο Χρωμοναστηρίου.
Η οικονομία της αραβοκρατούμενης Κρήτης βασιζόταν στην καλλιέργεια της γης, στην κτηνοτροφία, στο εμπόριο και στην πειρατεία. Οι κάτοικοι της ελεύθερης Κρήτης, γεμάτοι αγάπη για την πατρίδα τους, προσπαθούσαν, κατά καιρούς, με τη βοήθεια των Βυζαντινών να διώξουν από το νησί τους τα αρπακτικά από την Ανδαλουσία. Έξι ήταν οι αποτυχημένες προσπάθειες των Βυζαντινών, που ήταν αδύναμοι λόγω εσωτερικών-εξωτερικών αιτίων. Την έβδομη με τον Νικηφόρο Φωκά, απαλλάχθηκε η Κρήτη από τους Άραβες, που είχαν ρημάξει το νησί.
Ο βασικός πυρήνας του μυθιστορήματος, με τις μάχες, τους άραβες εμίρηδες, τις βυζαντινές εκστρατείες και τους αρχηγούς τους, βασίζεται σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα. Αντίθετα, τα περισσότερα από τα πρόσωπα των κρητικών πρωταγωνιστών, ανδρών και γυναικών, όπως και οι πόλεις που αποτέλεσαν την Ελεύθερη Κρήτη, πρέπει να είναι φανταστικά. Να μην ξεχνάμε ότι η φαντασία είναι απαραίτητο συστατικό κάθε ιστορικού μυθιστορήματός.
Το βιβλίο διαβάζεται εύκολα και αποζημιώνει τον αναγνώστη για τη γνώση μιας σκοτεινής εποχής της Κρήτης.
