Το σκωπτικό σχόλιο συμπολίτη μας ότι «το Ρέθυμνο πρέπει να ενταχθεί στο δίκτυο των μαρτυρικών πόλεων» αντικατοπτρίζει με τον πιο γλαφυρό τρόπο την κατάσταση. Δεν ξέρω, ειλικρινά, αν υπάρχει πόλη στην Ελλάδα που οι πολίτες της να υποδέχονται έργα ανάπλασης με τέτοια άρνηση! Την αιτία, την αφήνω στους αναγνώστες αυτού του άρθρου.
Επιχειρώντας μια, πρόσφατη, ιστορική αναδρομή στις αναπλάσεις της νέας πόλης του Ρεθύμνου, θα τις βρούμε να ξεκινούν το 2005, από την προηγούμενη δημοτική Αρχή, του αείμνηστου δημάρχου Δημήτρη Αρχοντάκη, στην οδό Μοάτσου και στη συνέχεια στη λεωφόρο Κουντουριώτη. Και τότε υπήρξε μια τεράστια κοινωνική αντίδραση, με πρωτεργάτη, μάλιστα, την τότε αντιπολίτευση και σημερινή δημοτική αρχή, που ήμουν κι εγώ μέλος της. Εκ του αποτελέσματος, είκοσι χρόνια μετά, οι αναπλάσεις σε Μοάτσου και Κουντουριώτη και στις προεκτάσεις αυτών, παρά τις όποιες κακοτεχνίες, έδειξαν να είναι απαραίτητες. Οι δυο βασικές κεντρικές οδικές αρτηρίες της πόλης, συνδύασαν κίνηση πεζών και οχημάτων, διατηρώντας ένα ικανό πλάτος οδοστρώματος για να μπορούν να κινούνται με άνεση και ασφάλεια και τα μεγάλα οχήματα, καθώς και τα λεωφορεία. Δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί ότι τα λεωφορεία, κάθε είδους, είναι αναπόσπαστο μέρος της κυκλοφορίας αυτής της πολιτείας, που θέλει να χαρακτηρίζεται ως τουριστική.
Ανάπλαση πλατείας Άγνωστου Στρατιώτη
Το 2008 ξεκίνησε η ανάπλαση της πλατείας του Άγνωστου Στρατιώτη, που αντικειμενικά ήταν απαραίτητη, ώστε να μπει μια τάξη στο χάος που επικρατούσε έως τότε. Δυστυχώς, το υπόγειο πάρκινγκ που προβλεπόταν στην αρχική μελέτη δεν έγινε ποτέ. Το πλάτος του οδοστρώματος προκάλεσε ένα μεγάλο σοκ στους Ρεθεμνιώτες που αντιλήφθηκαν ότι με μεγάλη προσοχή χωρούσε να περάσει από την κυκλική πορεία της πλατείας ένα απλό Ι.Χ. Όταν, στην αρχή, προσπάθησε ένα τουριστικό λεωφορείο να εισέλθει στην πλατεία, «κόλλησε» και ποτέ ξανά δεν έγινε άλλη προσπάθεια, αφού οι οδηγοί ενημέρωναν ο ένας τον άλλον για το απροσπέλαστο της πλατείας.
Ανάπλαση Δημακοπούλου-Γερακάρη
Δυο χρόνια μετά, σειρά πήρε η ανάπλαση των οδών Δημακοπούλου και Γερακάρη, στις παρυφές της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου. Εκεί, πλέον, έγινε σαφές ότι στόχος της δημοτικής Αρχής ήταν να υπάρξει «εγκλωβισμός κυκλοφορίας». Να υπάρχει, δηλαδή, στενό οδόστρωμα, που να χωράει ίσα-ίσα ένα αυτοκίνητο, ώστε να μην μπορεί να σταματήσει κανένα αυτοκίνητο, αλλιώς θα δημιουργούνταν κυκλοφοριακό χάος. Και σε αυτές τις οδούς η διέλευση λεωφορείων έγινε απαγορευτική.
Ανάπλαση Άγγελου Σικελιανού
Μερικά χρόνια μετά ξεκίνησε η ανάπλαση στην οδό Άγγελου Σικελιανού στην Καλλιθέα που υπάρχει η πλατεία του Άη-Γιώργη. Κι εδώ, δυστυχώς, δεν κατασκευάστηκε υπόγειο πάρκινγκ που υπήρχε στην αρχική μελέτη. Παρότι η ανάπλαση της περιοχής χρειαζόταν, για μια ακόμη φορά το πλάτος του οδοστρώματος παρέμεινε ιδιαίτερα στενό, παρότι υπάρχουν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες στην περιοχή. Έτσι, τα τουριστικά λεωφορεία δεν μπορούσαν να εισέλθουν, πλέον, από την λεωφόρο Πορτάλιου στην Αγγ. Σικελιανού και να εξυπηρετήσουν τα παρακείμενα ξενοδοχεία. Με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της προηγούμενης δημοτικής περιόδου, μονοδρομήθηκε η οδός Σβάιτσερ, ώστε τα τουριστικά λεωφορεία να εισέρχονται από τον παραλιακό δρόμο στην οδό Παπαναστασίου, να στρίβουν στην οδό Σβάιτσερ και μέσω αυτής να εισέρχονται στην Αγγ. Σικελιανού. Τα σταθμευμένα αυτοκίνητα καθώς και η κλειστή στροφή στη συμβολή Σβάιτσερ-Αγγ. Σικελιανού, κατέστησε τη διέλευση των λεωφορείων αδύνατη, όπως κατήγγειλαν με δημοσίευμα τους τις προηγούμενες ημέρες οι οδηγοί των τουριστικών λεωφορείων. Έτσι, η επιβίβαση και η αποβίβαση των τουριστών γίνεται στην παραλιακή λεωφόρο, με το κυκλοφορικό χάος να είναι έντονο.
Ανάπλαση Κολοκοτρώνη
Πριν μερικούς μήνες ολοκληρώθηκε η ανάπλαση στην οδό Κολοκοτρώνη στην Καλλιθέα. Κι εδώ το οδόστρωμα στένεψε υπερβολικά, ενώ χάθηκαν και πολλές θέσεις στάθμευσης. Απαγορευτική κατέστη η πρόσβαση λεωφορείου στο 14ο δημοτικό σχολείο που βρίσκεται ψηλά στην Καλλιθέα, αφού, δεν χωράει να στρίψει από την οδό Σαουνάτσου προς την Κολοκοτρώνη. Στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής της προηγούμενης δημοτικής περιόδου ήρθε το θέμα από την σχολική κοινότητα του σχολείου, ζητώντας συγκεκριμένες κυκλοφοριακές αλλαγές, ώστε να μπορεί να προσεγγίζει λεωφορείο το σχολείο για τις ανάγκες των σχολικών εκδρομών. Δυστυχώς, μέχρι και σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα, με αποτέλεσμα να αναγκάζονται οι μαθητές να κατεβαίνουν στη λεωφόρο Πορτάλιου για να επιβιβαστούν στα λεωφορεία για να πραγματοποιήσουν τις σχολικές τους εκδρομές με κίνδυνο να υπάρξει κάποια ατύχημα.
Ανάπλαση Κονδυλάκη
Ολοκληρώνεται το προσεχές διάστημα η ανάπλαση της οδού Κονδυλάκη. Μιας οδικής αρτηρίας με μεγάλο κυκλοφοριακό φορτίο, αφού εκτός από την πολυπληθή συνοικία του Μασταμπά, μέσω αυτής εισέρχονται στην πόλη οι οδηγοί από όλη τη νότια ενδοχώρα του νομού. Και εδώ το οδόστρωμα έχει στενέψει κατά πολύ, ενώ δεν έχει δημιουργηθεί θέση στάσης λεωφορείου μπροστά από το 13ο Δημοτικό σχολείο. Έτσι, όταν το σχολείο θα έχει προγραμματίσει κάποια εκδρομή, το λεωφορείο θα κλείνει για αρκετά λεπτά την οδό Κονδυλάκη, δημιουργώντας ουρές οχημάτων. Σε αντίθετη περίπτωση, οι μαθητές θα πρέπει να κατεβαίνουν στην οδό Μοάτσου για να επιβιβαστούν στο λεωφορείο.
Ανάπλαση Ασκούτση
Ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες η ανάπλαση στην οδό Ασκούτση και των πέριξ του 2ου Γυμνασίου-Λυκείου οδών. Κι εδώ ακολουθείται η ίδια φιλοσοφία, έχοντας εγείρει αντιδράσεις τόσο από τη σχολική κοινότητα όσο και από τους περιοίκους. Κι εδώ στενεύουν οι δρόμοι, λιγοστεύουν οι θέσεις στάθμευσης, ενώ ούτε και σε αυτό το σχολικό συγκρότημα να μπορεί να προσεγγίσει λεωφορείο για τις ανάγκες των μαθητών.
Από όλα τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι η δημοτική Αρχή υλοποιεί τις αστικές αναπλάσεις χωρίς να αφουγκραστεί και να λάβει υπόψη τις ανάγκες μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής τουριστικής πόλης. Ναι μεν δημιουργούνται μεγάλα και ασφαλή πεζοδρόμια, αλλά, στον αντίποδα, δημιουργούνται δυσλειτουργίες στην καθημερινότητα της πόλης. Το αυτοκίνητο και οι οδηγοί του τελούν υπό διωγμό, ενώ, πλέον, προβλήματα δημιουργούνται και στις γειτονιές τις πόλης. Οι δρόμοι γίνονται υπερβολικά στενοί, νέοι δρόμοι για αποσυμφόρηση της κυκλοφορίας δεν διανοίγονται, θέσεις στάθμευσης χάνονται, ενώ δεν αναπληρώνονται με την δημιουργία κοινόχρηστων πάρκινγκ. Και μέσα σε όλα αυτά, πλήττεται και το τουριστικό μας προϊόν, αφού οι ξένοι επισκέπτες αντικρίζουν μια τριτοκοσμική εικόνα, όσον αφορά το κυκλοφοριακό πρόβλημα και την πρόσβασή τους στις ξενοδοχειακές τους μονάδες.
Νίκος Δερεδάκης
Δημοτικός Σύμβουλος