ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ.
Η Περιφέρεια Κρήτης, μελετά τις κοινωνικές ανάγκες του νησιού. Προτάσσει τα έργα που είναι αναγκαία για την άρση της απομόνωσης και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης κάθε περιοχής. Κινείται με βάση το χωροταξικό σχέδιο και την διαθεσιμότητα πόρων και μέσων. Το κάνει, με την γνωστή συνεργατική της κουλτούρα και σε αγαστή θεσμική συνεργασία τόσο με τους κεντρικούς φορείς διακυβέρνησης, όσο και με την αυτοδιοίκηση του πρώτου βαθμού.
Ο νέος δρόμος από το Γάζι προς το ορεινό Μαλεβίζι και το Μυλοπόταμο, είναι έργο της Περιφέρειας Κρήτης. Σε επίπεδο μελετών και κατασκευής, εποπτεύεται από την Διεύθυνση Τεχνικών Έργων. Βασικός στόχος του έργου, είναι η άρση της χρόνιας απομόνωσης του ορεινών οικισμών βόρεια του Ψηλορείτη και η οδική ασφάλεια, με την οικονομική ανάπτυξη να προσδοκάται συνεπαγόμενα.
ΤΟ ΕΡΓΟ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΛΕΤΕΣ.
Οι ειδικές συνθήκες, υποχρεώνουν την σταδιακή μελέτη και κατασκευή αυτού του άξονα, που ξεκινά από την περιοχή Κουμπέδες πριν τον Αρόλιθο και καταλήγει στα Ανώγεια. Η συνέχιση του ίδιου έργου από την Π.Ε. Ρεθύμνου προβλέπεται να φθάσει ως το Πέραμα του Δήμου Μυλοποτάμου.
Η τμηματική του κατασκευή και μελέτη, έχει ως ακολούθως:
Α. ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΑΣ - ΑΣΤΥΡΑΚΙ. ΠΑΡΑΔΟΘΗΚΕ.
Τον Αύγουστο του 2022 παραδόθηκε στην κυκλοφορία από την Υπηρεσία μας, το τμήμα από τον Κόμβο του Στρούμπουλα έως το Αστυράκι μήκους 7,8 χιλιομέτρων. Τούτο, άλλαξε άρδην το επίπεδο πρόσβασης στην περιοχή, κυρίως με όρους οδικής ασφάλειας. Στο ίδιο τμήμα, ολοκληρώνονται σήμερα οι εργασίες περίφραξης κατά μήκος του δρόμου. Προβλέπονται επίσης προσεχώς συνοδά έργα διαπλάτυνσης εντός του οικισμού Αστυράκι για την βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας, εκεί όπου υπάρχουν τα φανάρια.
Β. ΣΙΣΑΡΧΑ – ΑΝΩΓΕΙΑ. ΥΠΟ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ.
Από το καλοκαίρι του 2023 έχει εγκατασταθεί ο εργολάβος και κατασκευάζεται ήδη το τμήμα Ανώγεια – Σίσαρχα μήκους περίπου 2,5 χιλιομέτρων.
Γ. ΑΡΟΛΙΘΟΣ – ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΑΣ & ΠΡΟΣ ΤΥΛΙΣΟ. ΜΕΛΕΤΗ.
Από την άνοιξη του 2023, εκπονείται μελέτη για το τμήμα από Κουμπέδες έως τον Κόμβο Στρούμπουλα, μήκους περίπου 5 χιλιομέτρων. Η διαδρομή που προκρίνεται, θα ξεκινά αμέσως μετά το ιστορικό κτήριο των Κουμπέδων προς Αρόλιθο. Προβλέπει κατασκευή κυκλικού κόμβου στην συμβολή της Παλιάς Εθνικής Οδού (Π.Ε.Ο.) με την επαρχιακή οδό προς Τύλισο, στην θέση Σερβιλή. Έπειτα, ο δρόμος θα διέρχεται σε ευθεία μπροστά από το τοπικό βενζινάδικο και συνεχίζει παρακάμπτοντας το ΒΙΟ.ΠΑ. Τυλίσου από νότο. Σχηματίζει κυκλικό κόμβο, περίπου εκατό μέτρα νότια της επιχείρησης «Βατσινά». Συνεχίζει δυτικά μέσω των ελαιώνων για να συναντήσει μπροστά από το κτήμα Τρούλη, την προ δεκαπενταετίας υφιστάμενη χάραξη. Εκεί, έχει εκτελεστεί το μεγάλο μέρος των χωματουργικών εργασιών και τεχνικών στοιχείων, σε ευθεία περίπου που εκτείνεται έως τον κόμβο του Στρούμπουλα. Από τον δεύτερο κυκλικό κόμβο μετά το ΒΙΟ.ΠΑ., υπάρχει η πολιτική βούληση για την επέκταση του δρόμου σε μήκος περίπου 600 μέτρων έως το Γυμνάσιο Τυλίσου, με τις ίδιες οδικές προδιαγραφές στο πλαίσιο της ίδιας μελέτης. Η αρχική επιλογή, της αναβάθμισης της Παλιάς Εθνικής Οδού από Αρόλιθο έως Στρούμπουλα, εγκαταλείφθηκε λόγω αναπόδραστου αρχαιολογικού κωλύματος στο σπήλαιο «Καμιλάρη» και άλλων τεχνικών δυσχερειών.
Δ. ΑΣΤΥΡΑΚΙ – ΚΥΛΙΣΤΟΣ. ΜΕΛΕΤΗ.
Διενεργείται μελέτη, από τις αρχές του 2023, για το τμήμα από το Αστυράκι έως την περιοχή Κυλιστός στα όρια της Π.Ε. Ηρακλείου, μήκους περίπου 5 χιλιομέτρων. Ο μελετητής αξιολόγησε τέσσερεις εναλλακτικές διαδρομές που θα ξεκινούν όλες από Αστυράκι και θα καταλήγουν στον Κυλιστό. Η βαθμολογία των εναλλακτικών διαδρομών με τους συντελεστές του νόμου, δηλαδή, επικινδυνότητας, μηκοτομής, τεχνικών χαρακτηριστικών ασφάλειας και κόστους, απέδειξε μεγάλη απόκλιση. Δόθηκε, με άριστα το 100, η μέγιστη βαθμολογία 63 για την επιλεγόμενη διαδρομή μέσω Αηδονοχωρίου- Καμαριώτη και η ελάχιστη 36,25 για την διαδρομή μέσω Καμαρακίου. Ρητά δηλώνεται, ότι δεν θίγεται κανένα κτίσμα ή αύλιος χώρος οικήματος ούτε και πηγή ύδατος της περιοχής. Επίσης, διατηρείται ο σημερινός οδικός άξονας Αστυράκι – Αηδονοχώρι ανέπαφος. Τα σχετικά στοιχεία έχουν παρουσιαστεί επανειλημμένα στον Δήμαρχο Μαλεβιζίου και σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη που τον συνοδεύει υπηρεσιακά.
Ε. ΚΥΛΙΣΤΟΣ – ΣΙΣΑΡΧΑ. ΜΕΛΕΤΗ.
Υπάρχει τεχνική προεργασία και βούληση για την ένταξη στην ίδια παραπάνω μελέτη, του τμήματος Κυλιστός – Σίσαρχα μήκους περίπου ενός χιλιομέτρου. Η μελέτη και το έργο θα ξεκινά από τον Τίμιο Σταυρό στο Βαρσαμά μέχρι το κοιμητήριο Σισάρχων, όπου σταματά η εξελισσόμενη εργολαβία του δρόμου Ανώγεια - Σίσαρχα. Εγκαταλείπεται η σημερινή μακρά διαδρομή που διέρχεται περιμετρικά του λόφου από την γέφυρα του Βαρσαμά έως πριν τα Σίσαρχα. Επιλέγεται η σύνδεση σε ευθεία γραμμή του μελετώμενου με το υπό κατασκευή τμήμα από την γέφυρα του Βαρσαμά έως το κοιμητήριο.
Στ. ΚΟΜΒΟΣ ΓΑΖΙΟΥ – ΑΡΟΛΙΘΟΣ & Π.Ε.Ο. ΑΠΟ ΜΑΡΑΘΟ ΕΩΣ ΡΕΘΥΜΝΟ. ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ -ΣΤΗΘΑΙΑ- ΦΩΤΙΣΜΟΣ.
Για το τμήμα της παλιάς εθνικής οδού από τον Κόμβο Γαζίου έως τους Κουμπέδες - Αρόλιθο, δεν υπάρχει μελέτη κατασκευής. Ωστόσο, το τμήμα αυτό μήκους 6 χιλιομέτρων ασφαλτοστρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2024 διαφοροποιώντας την ποιότητα και την ασφάλεια του δρόμου. Το επόμενο διάστημα, αναμένεται η τοποθέτηση στηθαίων ασφαλείας και φωτισμού στα κομβικά σημεία αυτής της διαδρομής. Από την ίδια εργολαβία της Υπηρεσίας μας, ασφαλτοστρώθηκε τον Οκτώβριο και Νοέμβριο του 2024 η διαδρομή από το Μάραθος έως το Σταυρωμένο Ρεθύμνου σε μήκος 60 περίπου χιλιομέτρων αλλάζοντας τις συνθήκες ασφάλειας για όλη την Παλαιά Εθνική Οδό (Π.Ε.Ο.) που διασχίζει το Δήμο Μυλοποτάμου και το Δυτικό Μαλεβίζι, μετά από αρκετές δεκαετίες. Θα ακολουθήσει η τοποθέτηση μεταλλικών στηθαίων σε μήκος 45 χιλιομέτρων στην ίδια όδευση.
Ζ. ΒΟΑΚ - ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΣΗ Π.Ε.Ο. ΠΡΟΣ ΡΟΓΔΙΑ & ΚΟΥΡΗΤΕΣ. ΑΣΦΑΛΤΟΣΤΡΩΣΕΙΣ.
Τέλος, το φθινόπωρο του 2023 ολοκληρώθηκε η αντικατάσταση του ασφαλτοτάπητα του ΒΟΑΚ από τον Κόμβο Παπαναστασίου στο Ηράκλειο έως τον κόμβο Γαζίου και τα Λινοπεράματα, με εμφανή βελτίωση στην διαδρομή και προς Μαλεβίζι - Μυλοπόταμο. Η υπηρεσία μας αποκατέστησε επίσης την ίδια περίοδο το φθαρμένο τμήμα της Π.Ε.Ο. μήκους 700 μέτρων από τον Άγιο Νικόλαο στο Γάζι έως την διακλάδωση προς Ρογδιά και Κουρήτες.
ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ.
Σημειώνεται, ότι όλη η διαδρομή του δρόμου αυτού προς το ορεινό Μαλεβίζι και το Μυλοπόταμο, προβλέπεται να έχει ενιαία τεχνικά χαρακτηριστικά, ταυτόσημα με αυτά του τμήματος Στρούμπουλας – Αστυράκι, που έχει παραδοθεί.
Η Περιφέρεια Κρήτης, με τον κ. Σταύρο Αρναουτάκη επικεφαλής, και την υποστήριξη των στελεχών μας στην Διεύθυνση Τεχνικών Έργων, επιμελείται και συνεργάζεται με κάθε πολίτη και αρμόδιο φορέα για την ολοκλήρωση αυτού του δυσχερούς έργου.
Ο δρόμος αυτός και η προέκτασή του, είναι η σοβαρότερη δημόσια υποδομή και ελπίδα για την έξοδο του Ψηλορείτη από την απομόνωση και την καχεξία. Αξίζει την συνεργατική βούληση των συμπολιτών μας, για την ταχύτερη ολοκλήρωσή του. Η τοπική φιλοτιμία εξ άλλου, έχει ήδη δειχθεί, με την δωρεάν παραχώρηση ακινήτων σε αρκετά σημεία της διαδρομής του.
Νίκος Κ. Σκουλάς.
Αντιπεριφερειάρχης Τεχνικών Έργων Περιφέρειας Κρήτης.
