ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ
Παγωμένη παραμένει η αγορά και στην Κρήτη αναφορικά με την διάθεση του ελαιολάδου που παράχθηκε στο νησί μας φέτος. Παρά του ότι γίνεται λόγος για εξαιρετικής ποιότητας προϊόν και αυξημένη ποσότητα σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, δυστυχώς, οι τιμές έχουν καθηλωθεί μεταξύ 4,3 με 4,5 ευρώ το κιλό για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.
Αν και η διάθεση ξεκίνησε με 6,5 ευρώ ανά κιλό τον περασμένο Νοέμβριο, οι τιμές πέρασαν στην κατιούσα και σήμερα παραμένουν σε σταθερά επίπεδα με τις γνώμες να είναι διχασμένες για το τι μέλλει γενέσθαι στους επόμενους μήνες. Αυτό προκαλεί και την μη κίνηση του ελαιολάδου με τους παραγωγούς να έχουν στις αποθήκες τους χιλιάδες τόνους αδιάθετου προϊόντος.
«Οι τιμές έχουν κατρακυλήσει και παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα» δήλωσε στην εφημερίδα «Ρέθεμνος» ο Πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ρεθύμνου κ Γιάννης Γλετζάκης, για να υπογραμμίσει, ότι «Εγώ αυτό το είχα προβλέψει όταν οι τιμές ήταν στα δέκα ευρώ. Διότι ο καταναλωτής δεν μπορεί να αγοράσει ένα τόσο ακριβό προϊόν. Δυστυχώς επαληθεύτηκα. Το ελαιόλαδο πέρσι βγήκε πολύ ακριβό στα ράφια και οι καταναλωτές στράφηκαν σε έλαια άλλης προελεύσεως. Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, στην Ελλάδα δεν κινείται και παραμένει ακόμα περισσότερο στις αποθήκες που δεν έχει πωληθεί, με αποτέλεσμα η τιμή να παραμένει σταθερή και φοβάμαι μην πέσει ακόμα πιο κάτω».
Ο κ. Γλετζάκης, λοιπόν, θεωρεί πως δεν είναι αισιόδοξες οι συνθήκες για την αύξηση της τιμής του προϊόντος στο προσεχές διάστημα και την ίδια ώρα κάνει λόγο για σοβαρή οικονομική ζημία των παραγωγών.
«Το κόστος παραγωγής φέτος ήταν υψηλό και η τιμή που έχει διαμορφωθεί προκαλεί ζημία στον παραγωγό. Όχι κέρδη» είπε στο «Ρέθεμνος» για να τονίσει, ότι «Όλο αυτό πρέπει να μας προβληματίσει και να δούμε πως θα ισορροπήσουμε την αγορά του προϊόντος με λήψη σοβαρών μέτρων».
Η ΠΛΕΥΡΑ ΤΩΝ ΑΙΣΙΟΔΟΞΩΝ
Υπάρχει, όμως, και η πλευρά που είναι περισσότερο αισιόδοξη ως προς την επιστροφή των τιμών άνω των 5 ευρώ το κιλό.
Μιλώντας με τον επιχειρηματία κ. Γιώργη Κοτζαμπασάκη της εταιρείας τυποποίησης ελαιολάδου «ΛΑΤΖΙΜΑΣ», είδαμε πως διαφοροποιούνται οι απόψεις σχετικά με το κρίσιμο αυτό ζήτημα.
Αναφορικά με το υφιστάμενο «πάγωμα της αγοράς» ο κ. Κοτζαμασάκης, σημείωσε, ότι «Αυτό συμβαίνει λόγω παραγωγής των υπολοίπων χωρών και κυρίως της Ισπανίας που έφτασε σε παραγωγή 1.300.000 τόνους. Επίσης η κατανάλωση δεν έχει επιστρέψει στα προ διετίας επίπεδα, δηλαδή πριν την κρίση των προηγούμενων δύο χρόνων, οπότε εκτοξεύτηκαν οι τιμές, και δεν απορροφούνται οι ποσότητες που θα δικαιολογούσαν καλύτερες τιμές».
Ο ίδιος δήλωσε τα εξής: «Θεωρώ, ωστόσο, ότι η κατανάλωση θα επιστρέψει σε κανονικές ποσότητες, όπως πριν από δύο χρόνια, οπότε μετά το Πάσχα, είμαι αισιόδοξος ότι θα ανέβει το λάδι πάνω από 5 ευρώ. Το πιστεύω γιατί βλέπω να επιστρέφει το κοινό στην κατανάλωση ελαιολάδου και πρέπει να πούμε πως υπήρχε μείωση της τάξης του 30% μετά την ακρίβεια πέρσι και πρόπερσι. Με την μείωση της τιμής στο ράφι, θα επανέλθουμε σε φυσιολογικά επίπεδα και η τιμή θα κυμαίνεται για τον παραγωγό στα 5 με 6 ευρώ. Μην περιμένει κανένας πως θα ξαναπάμε στα 10 ευρώ. Όμως σίγουρα δεν θα μείνουμε και στα 4.5 που είναι τώρα».
Η ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Η ΠΡΟΩΘΗΣΗ
Όσο και αν φαίνεται περίεργο, το ζήτημα της τυποποίησης του ελαιολάδου και της εξαγωγής του στις διεθνείς αγορές παραμένει ζητούμενο για την Κρήτη. Αυτό τονίζει ο Πρόεδρος του Α.Σ.Ρ. κ. Γλετζάκης, ο οποίος θεωρεί πως «Πρέπει να σταματήσει η συνεχιζόμενη εξαγωγή του ελαιολάδου σε χύμα κατάσταση και μετά να το ξαναγοράζουμε τυποποιημένο. Δεν πρέπει να φεύγει τίποτα χύμα και όλη η παραγωγή να τυποποιείται».
Κατά τη γνώμη του, η χρόνια αυτή παθογένεια προκαλεί τα πολλά δεινά στην αγορά του ελαιολάδου καθώς η χώρα μας δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με ίσους όρους άλλες παραγωγές χώρες, όπως οι γειτονικές Ιταλία και Ισπανία.
Την ίδια ώρα πιστεύει, πως εφόσον τελεσφορήσει η προσπάθεια της Περιφέρειας Κρήτης και των λοιπών σχετικών με την παραγωγή ελαιολάδου φορέων του νησιού για την αναγνώριση με ενιαία ονομασία προέλευσης του Κρητικού ελαιόλαδου, θα ανοίξουν με διαφορετικές προοπτικές οι διεθνείς αγορές για το τοπικό προϊόν.
Σύμφωνα με τον κ. Γλετζάκη ο σχετικός φάκελος έχει αποσταλεί στις Βρυξέλες και αναμένεται η ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας. Ο ίδιος εμφανίζεται αισιόδοξος.
Κατά τον κ. Κοτζαμπασάκη, πάντως, το θέμα δεν είναι ακριβώς ο χαρακτηρισμός ΠΟΠ αλλά οι σωστές κινήσεις προώθησης του προϊόντος.
Στην εφημερίδα «Ρέθεμνος», ο έμπειρος επιχειρηματίας δήλωσε: «Γίνεται σήμερα τυποποίηση ελαιολάδου στην Κρήτη αλλά από πολλά, μικρά σχήματα τυποποίησης του προϊόντος, τα οποία δεν καταφέρνουν να μπουν στις μεγάλες αγορές όπως είναι αυτή της Αμερικής. Και δεν πιστεύω πως ένα ενιαίο ΠΟΠ λάδι Κρήτης θα επιφέρει κάποιες αλλαγές. Ήδη έχουμε ΠΟΠ Σητείας, ΠΟΠ Μυλοπόταμος, ΠΟΠ Κολυμπάρι και άλλα ΠΟΠ ελαιόλαδα της Κρήτης. Υπάρχουν πολλά τοπικά ΠΟΠ που προωθούνται. Δεν μπορώ να ξέρω πως θα λειτουργήσει το ΠΟΠ Κρήτης και τι θα γίνει μετά με τα τοπικά ΠΟΠ. Αλλά σε πρώτη φάση θεωρώ πως κυρίως είναι θέμα προώθησης και όχι τόσο ονομασίας προέλευσης».
Η ΛΕΙΨΥΔΡΙΑ ΣΕ ΠΡΩΤΟ ΠΛΑΝΟ
Και ενώ ο προβληματισμός είναι έντονος για την διάθεση της φετινής παραγωγής, η συνεχιζόμενη λειψυδρία προκαλεί έντονη αγωνία στους παραγωγούς.
Ο Επιστημονικός Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ κ. Νίκος Μιχελάκης, σε άρθρο του με τίτλο «Ανησυχίες προκαλεί η ανομβρία στις αρχές 2025» που δημοσιεύτηκε στην επίσημη σελίδα του ΣΕΔΗΚ (sedik.gr) σημειώνει τα εξής:
«Οι σημαντικά μειωμένες βροχοπτώσεις του Ιανουαρίου, του βροχερότερου μήνα του έτους, αλλά και των αρχών Φεβρουαρίου έχουν προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες και μεγάλη αγωνία για την εξέλιξη της επόμενης και μεθεπόμενης σοδειάς!
Στην Κρήτη οι μειωμένες βροχές του Ιανουαρίου αποτελούσαν ποσοστό κατα μ.ο. μόνο 15% των βροχοπτώσεων του Δεκεμβρίου 2024 .
Στα Χανιά κυμάνθηκαν από 37-53 mm, στο Ρέθυμνο 15-36mm, στο Ηράκλειο από 12-25mm, και στο Λασίθι από 13-24mm».
Ο ίδιος στο άρθρο του τονίζει: «Όπως είναι γνωστό οι βροχές του Ιανουαρίου είναι απαραίτητες για την έγκαιρη διάλυση και αξιοποίηση των πολύ αναγκαίων για την βλάστηση και άνθηση αμμωνιακών λιπασμάτων των οποίων η προσθήκη γίνεται συνήθως τον μήνα αυτό.
Από την άλλη πλευρά η αγωνία επαυξάνεται για το αν υπάρξουν βροχές κατά τους πρώτους μήνες της Άνοιξης όποτε ο ρόλος τους είναι αποφασιστικής σημασίας για την άνθηση και καρπόδεση της επόμενης σοδειάς του 2025 αλλά και για την δημιουργία νέας βλάστησης απαραίτητης για την καρποφορία της μεθεπόμενης σοδειάς του 2026».
Για το θέμα της λειψυδρίας ο Πρόεδρος του Α.Σ.Ρ. κ. Γιάννης Γλετζάκης, τόνισε μιλώντας στην εφημερίδα μας, ότι το αρμόδιο Υπουργείο πρέπει να δει πολύ σοβαρά την έκδοση προγραμμάτων επιδοτούμενων μικρών έργων άρδευσης.
«Χρειαζόμαστε υποδομές με μικρά αρδευτικά έργα» είπε και τόνισε, ότι «Πρέπει να βγουν νέα προγράμματα για περιοχές με λειψυδρία όπως η Κρήτη, που να μπορεί να φτιάξει κάποιος ομβριοδεξαμενές και μικρά αρδευτικά έργα για να διευκολυνθεί ο αγρότης και να αντιμετωπίσει το σοβαρό πρόβλημα της λειψυδρίας».
