Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος o Δήμος καλείται να συντάξει τον Προϋπολογισμό του για να αντιμετωπίσει τις ανάγκες της καθημερινότητας και να επιλύσει τα προβλήματα των δημοτών.
Η κατάθεσή του Προϋπολογισμού και η συζήτησή του στο Δημοτικό Συμβούλιο είναι μια από τις σπουδαιότερες συνεδριάσεις. Ίσως η κορυφαία στιγμή κάθε έτους.
Δυστυχώς αυτή η συζήτηση γίνεται κάτω από δυσμενείς κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, και για μια ακόμη φορά, η πολιτική της δημοτικής αρχής σε ό,τι αφορά τον Προϋπολογισμό του 2023, περιορίζεται σε μια αμιγώς διαχειριστική αντίληψη χωρίς καμιά συγκεκριμένη αναπτυξιακή προοπτική και στόχευση.
Η μακροχρόνια οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με την ενεργειακή κρίση και την πανδημία, έχει φέρει τους επαγγελματίες σε τραγική οικονομική θέση, σε σημείο μάλιστα που πολλές από τις επιχειρήσεις και τα καταστήματα της περιοχής μας να οδηγούνται μοιραία σε οριστικό κλείσιμο. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ο Δήμος Ρεθύμνου θα έπρεπε να λάβει τα μέτρα του.
Την στιγμή που άλλοι δήμοι μείωσαν τα δημοτικά τέλη προκειμένου να βοηθήσουν τους δημότες να ανταπεξέλθουν στις ολοένα αυξανόμενες οικονομικές δυσκολίες, η δημοτική αρχή ήρθε τελευταία στιγμή και προχώρησε σε σημαντικές αυξήσεις των δημοτικών τελών, γιατί δεν φρόντισε μέχρι τώρα ούτε για την τιμολόγηση των πραγματικών καταναλωτών, ούτε για την εκπόνηση ενός ρεαλιστικού σχεδίου βιωσιμότητας του δήμου.
Αντί αυτού για άλλη μια φορά επέδειξε έλλειψη στοιχειώδους ευαισθησίας απέναντι στους δημότες και στις ανάγκες τους, χωρίς ουσιαστική μελέτη για την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων και χωρίς προτάσεις για την εξοικονόμηση εξόδων.
Από το σύνολο των εσόδων του Προϋπολογισμού τα 10,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ προέρχονται απευθείας από την εφόρμηση του Δήμου στην τσέπη των κατοίκων. Πρόκειται για τα ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας – φωτισμού, τον φόρο ηλεκτροδοτούμενων χώρων, του ΤΑΠ, τα έσοδα από λοιπά τέλη – δικαιώματα – παροχή υπηρεσιών κλπ.
Σ΄ αυτή τη δύσκολη λοιπόν συγκυρία οι συνδημότες μας καλούνται να πληρώσουν φόρους και τέλη τόσο στο κράτος όσο και στον Δήμο για την λειτουργία των υπηρεσιών οι οποίες όλο και αποδυναμώνονται και συρρικνώνονται.
Η λειτουργία του Δήμου Ρεθύμνου επιβαρύνθηκε σημαντικά από την περικοπή τόσο των οικονομικών όσο και των ανθρώπινων πόρων .Έχουμε το παράδοξο να μεταφέρονται αρμοδιότητες από την Κεντρική Διοίκηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, χωρίς όμως να μεταφέρονται και οι αντίστοιχοι θεσμοθετημένοι πόροι.
Τα έσοδα από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) ,που είναι οι μόνοι πόροι που είναι θεσμοθετημένοι και σίγουροι για την κάλυψη κάποιων αναγκών, είναι μόλις 10,2 περίπου εκατομμύρια ευρώ σε ένα Προϋπολογισμό της τάξης των 107,5 εκατομμυρίων ευρώ δηλαδή ποσοστό 9,49%.
Είναι γνωστό τοις πάσι ότι οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι (ΚΑΠ) δεν καλύπτουν πλέον τις βασικές ανάγκες του Δήμου και των δημοτών. Αυτό αποτελεί μια συνειδητή επιλογή των τελευταίων κυβερνήσεων έτσι ώστε οι Δήμοι να αναγκαστούν να ιδιωτικοποιήσουν τις υπηρεσίες που προσφέρουν στους δημότες. Η υποβάθμιση των υπηρεσιών, η έλλειψη προσωπικού και η αδυναμία παροχής υπηρεσιών οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση των δημοτικών υπηρεσιών.
Όσο δεν αλλάζει ριζικά αυτό το δημοσιονομικό πλαίσιο, τόσο πιο πολύ θα ζητείται από τους δημότες να βάλουν το χέρι στην τσέπη ακόμα και για τα στοιχειώδη και δεν θα αλλάξει η κατάσταση στον Δήμο μας ριζικά.
Σε αυτές τις πρωτόγνωρες για την χώρα μας συνθήκες θα περιμέναμε από την δημοτική αρχή να αυξήσει σημαντικά τα κονδύλια για δράσεις κοινωνικής πολιτικής (ΚΩΔ.2.15)στα έξοδα. Αντί αυτού τα κονδύλια παραμένουν και στον φετινό Προϋπολογισμό σε χαμηλό επίπεδο, αφού σε σύνολο 107,5 εκατομμυρίων ευρώ προβλέπεται για τις Υπηρεσίες Πολιτισμού, Αθλητισμού και Κοινωνικής Πολιτικής ποσό μόλις 6,9 εκατομμύρια ευρώ.
Για άλλη μια χρονιά ο Προϋπολογισμός του Δήμου είναι ελλειμματικός στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής, καθώς οι κοινωνικές του δαπάνες είναι πολύ μικρές. Δεν στηρίζεται ο τομέας του πολιτισμού και του αθλητισμού και δεν αντιμετωπίζονται οι ανάγκες της πόλης σε έργα και υποδομές.
Επιπλέον, αν μελετήσουμε προσεκτικά τους Προϋπολογισμούς του Δήμου μας τα τελευταία εννέα χρόνια (από το 2014 έως και το 2022)θα διαπιστώσουμε ότι στα έσοδα ο μέσος όρος του ποσοστού εκτέλεσης ως προς τις εισπράξεις είναι 60% και το ποσοστό αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο στα ανταποδοτικά και λοιπά δημοτικά τέλη, στα χρήματα δηλαδή που πληρώνουν οι δημότες. Το σχέδιο του Προϋπολογισμού φέτος όπως και τα προηγούμενα στον τομέα των εσόδων χαρακτηρίζεται από υψηλή εισπραξιμότητα.
Από την άλλη πλευρά στον τομέα των εξόδων ο μέσος όρος του ποσοστού εκτέλεσης ως προς τις πληρωμές είναι 36%, ποσοστό πολύ χαμηλό που αποδεικνύει την μη υλοποίηση έργου από την δημοτική αρχή στο βαθμό που μπορούσε με τα οικονομικά δεδομένα που είχε. Το σχέδιο του φετινού Προϋπολογισμού όπως και τα προηγούμενα στον τομέα των εξόδων χαρακτηρίζεται από χαμηλά ποσοστά στην υλοποίηση έργου και επενδύσεων.
Το ίδιο χρονικό διάστημα τα χρηματικά διαθέσιμα (ταμείο) του Δήμου μας αυξήθηκαν κατά 75% και από 12 περίπου εκατομμύρια ευρώ το 2015, έφτασαν τα 21 περίπου εκατομμύρια ευρώ σήμερα.
Κάθε χρόνο στο Δημοτικό Συμβούλιο έρχονται Προϋπολογισμοί που στερούνται προοπτικής και ανάπτυξης και το θέμα δεν είναι τι αναγράφεται σε αυτούς ,αλλά τι έργα υλοποιούνται.
Το Τεχνικό πρόγραμμα του έτους 2023 ύψους 56,2εκατομμύριων ευρώ δεν καλύπτει δυστυχώς τις ανάγκες των δημοτών του δήμου μας. Είναι ένα τεχνικό πρόγραμμα χωρίς ιεραρχημένες διεκδικήσεις. Το ποσοστό υλοποίησης του, όπως και όλα τα προηγούμενα χρόνια, θα είναι χαμηλό, αφού κάθε χρόνο εγγράφονται κωδικοί χωρίς όμως να πραγματοποιούνται τα έργα την επόμενη χρονιά. Στην συνεδρίαση που έγινε στο Δημοτικό Συμβούλιο για το Τεχνικό Πρόγραμμα του Δήμου επισημάναμε τα χαμηλά ποσοστά υλοποίησης του κατά τα προηγούμενα χρόνια. Και για το έτος 2023 δυστυχώς δεν αλλάζει κάτι και το Τεχνικό Πρόγραμμα δεν αντιμετωπίζει τα ουσιαστικά κοινωνικά προβλήματα καθώς επίσης και τα προβλήματα της καθημερινότητας των δημοτών μας.
Ο Προϋπολογισμός του έτους 2023 είναι της τάξης των 107,5εκατομμυρίων ευρώ, στον οποίο αν αφαιρεθούν τα πάγια και σταθερά έξοδα (π.χ. λειτουργικές δαπάνες, μισθοδοσία, έξοδα προσωπικού, πληρωμές παρελθόντων οικονομικών ετών κλπ),δεν απομένει παρά μόνο το ποσό των 57 περίπου εκατομμυρίων ευρώ για την άσκηση μιας υποτυπώδους δημοτικής πολιτικής.
Επίσης στον Προϋπολογισμό του έτους 2023 προϋπολογίζονται ως εισπρακτέα υπόλοιπα από βεβαιωθέντα έσοδα παρελθόντων οικονομικών ετών (ΠΟΕ) 12 περίπου εκατομμύρια ευρώ. Αυτά τα χρήματα είναι τελείως αδύνατο να εισπραχθούν, καθώς από τα νούμερα προκύπτει ότι ο μέσος όρος εισπραξιμότητας παλαιοτέρων οφειλών προς τον Δήμο ήταν και είναι πολύ χαμηλός.
Όλα αυτά θα οδηγήσουν σε εκτροχιασμό του εν λόγω Προϋπολογισμού και σε συνεχείς αναμορφώσεις του, που αποτελούν πλέον πάγια και συνηθισμένη πρακτική και αποδεικνύουν έτσι έμπρακτα την πλασματικότητα και πλημμελή εκτέλεση σχεδόν όλων των έως τώρα Προϋπολογισμών και επομένως και του έτους 2023.
Απαιτείται από όλους μας να θέσουμε ως προτεραιότητα τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και τη διεκδίκηση πόρων από την κεντρική διοίκηση. Δεν πρέπει να σταματήσει με κανένα τρόπο η συνεχής πίεση προς τη κυβέρνηση για απόδοση όλων όσων δικαιούνται οι ΟΤΑ.
Ο Δήμος χρειάζεται ένα σχέδιο, μια αναπτυξιακή προοπτική με επίκεντρο τον δημότη.
Δυστυχώς ο Προϋπολογισμός του Δήμου Ρεθύμνου και για το έτος 2023δεν κινείται σε αυτή την κατεύθυνση, είναι άλλος ένας διαχειριστικός Προϋπολογισμός, χωρίς στοιχεία ανάπτυξης ελλειμματικός στο πεδίο της κοινωνικής πολιτικής γι αυτό και τον καταψηφίζω.
