Συναγερμός έχει σημάνει σε όλη τη χώρα μετά την εμφάνιση της Πανώλης των αιγοπροβάτων, ενώ μεγάλη αναστάτωση υπάρχει ήδη στη Θεσσαλία λόγω της ζωονόσου. Στις τελευταίες 10 μέρες που έκανε την εμφάνισή της έχουν θανατωθεί περισσότερα από 2 χιλιάδες αιγοπρόβατα ενώ συνεχίζονται οι έλεγχοι. Για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα κοπάδια στην Κρήτη μίλησε στον 9,80 fm ο κτηνίατρος Αλέκος Στεφανάκης πρώην πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ.
Συνέντευξη: Σταύρος Ρακιντζής
Τι ακριβώς συμβαίνει, τι είναι η πανώλη των αιγοπροβάτων;
«Καταρχάς να σας πω ότι δεν είχαμε πανώλη των μικρών μηρυκαστικών στην Ελλάδα. Πρόκειται για μια αρρώστια που οφείλεται σε ιό. Είναι μία ίωση δηλαδή, η οποία προσβάλλει όλο τον οργανισμό. Δηλαδή προσβάλλει το αναπνευστικό σύστημα που κάνει πνευμονίες, προσβάλλει το πεπτικό που κάνει διάρροιες αιμορραγικές. Επίσης προσβάλλει την περιοχή της κεφαλής με προβλήματα στα χείλη, στο στόμα, κάνει έλκη και καταρροή. Είναι μία αρρώστια καταστροφική για τα κοπάδια. Δυστυχώς στην Ευρώπη δεν υπάρχουν εμβόλια, δεν έχουν κυκλοφορήσει. Άρα τα ζώα δεν έχουν αντισώματα, δηλαδή όπου μπαίνει η αρρώστια εκδηλώνεται, με ένα ποσοστό θνησιμότητας που φτάνει το 80%.»
Έχει σχέση με την πανώλη των ανθρώπων;
«Δεν έχει καμία σχέση με επιπτώσεις στα θέματα Δημόσιας Υγείας. Είναι ζωονόσος και δεν είναι ζωοανθρωπονόσος. Με τις πυκνότητες των αιγοπροβάτων που έχουμε στην Κρήτη και τον τρόπο με τον οποίο έχουμε κατανείμει τα ζώα μας, δε θέλω να σκεφτώ ότι μπορεί να έρθει, γιατί θα είναι μία καταστροφή.»
Στην Ελλάδα η πανώλη που παρατηρείται;
«Καταρχήν η γειτόνισσα μας η Τουρκία είναι γεμάτη και με πανώλη και με άλλα νοσήματα. Οι υπηρεσίες μας κάνουν προσπάθεια στα σύνορα για να προστατευτούμε.
Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι κάποιος ή κάποιοι χονδρέμποροι έφεραν από μολυσμένη μονάδα στη Ρουμανία ζώα, (μάλλον αναπαραγωγής), γιατί στη Θεσσαλία και στη Δυτική Μακεδονία μετά τη μη υποστήριξη των συστημάτων ελευθέρας εκτροφής, και της εμμονής να κάνουν εσταβλισμένα ζώα, που η Ελλάδα δεν έχει τις κατάλληλες φυλές, οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να εισάγουν ζώα αναπαραγωγής και όχι μόνο.
Αυτή τη στιγμή υπάρχει έλλειψη σε αρνί. Άρα, καθώς έρχονται αρνιά από το εξωτερικό, είμαστε λίγο-πολύ εκτεθειμένοι. Από την μονάδα αυτή που βρέθηκε θετική στη Ρουμανία, φαίνεται ότι τα ζώα αυτά, είχαν πωληθεί σε διάφορες μονάδες στη Θεσσαλία. Το πρόβλημα αυτό μέχρι να το διαγνώσουμε, να δούμε τι γίνεται, έχει μάλλον ξεφύγει. Ευτυχώς έχει σημάνει ένας πολύ έντονος συναγερμός και έχει ενεργοποιηθεί όλη η διαδικασία στις κτηνιατρικές υπηρεσίες για να εντοπιστούν τα θετικά ζώα και να σφαγούν, ώστε να γίνει εκρίζωση. Στη Θεσσαλία, γίνεται «μάχη». Έχουν επιταχτεί κτηνίατροι από ιδρύματα από υπηρεσίες και γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια, χτενίζουν τα κοπάδια για να εντοπιστούν τα άρρωστα ζώα.»
Στην Κρήτη υπάρχει κίνδυνος;
«Αν συμβεί κάτι τέτοιο θα είναι η απόλυτη καταστροφή λόγω των πυκνοτήτων των ζώων που έχουμε εδώ στην Κρήτη. Αυτό που σημαίνει ότι όλοι μαζί πρέπει να ενεργοποιηθούμε και να μην επιτρέψουμε να έρθουν ζώα στην Κρήτη.»
Τι πρέπει να κάνουμε ως Κρήτη για να αποφύγουμε τη νόσο;
«Κλείνουμε την Κρήτη, δεν αγοράζουμε ζώα από την υπόλοιπη Ελλάδα. Εκτός του ότι απαγορεύεται εξαιτίας του επιπέδου της εξυγίανσης που είμαστε με το μελιταίο πυρετό -που στην υπόλοιπη Ελλάδα εμβολιάζουν- πρέπει να προσέξουμε διότι πιθανόν να έρθουν ζώα για σφαγή που δεν μπορεί κάποιος να τα σταματήσει.»
Υπάρχουν υπηρεσίες, υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί;
«Είναι δεδομένο ότι μετά την οικονομική κρίση του 2010 και τα μέτρα της Τρόικα οι υπηρεσίες είναι αποδεκατισμένες. Ιδιαίτερα στις κτηνιατρικές υπηρεσίες με μεγάλη δυσκολία και πολύ φιλότιμο καλύπτονται οι βασικές ανάγκες από τους εργαζόμενους. Σκεφτείτε ότι το Ρέθυμνο έχει 6-7 σφαγεία και μόνο τρεις κτηνίατρους. Δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά. Άρα χρειάζονται βοήθεια οι άνθρωποι για να μπορέσει να εφαρμοστεί η νομοθεσία και οι οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες είναι σαφέστατες και καθορισμένες.
Εδώ θέλω να το τονίσω ότι η αρρώστια αυτή, μπορεί να μεταδοθεί και με μολυσμένες ζωοτροφές. Και εδώ έχουμε το ερώτημα: Τι κάνουμε με τα τριφύλλια, τα άχυρα και τα σανά που έρχονται από την υπόλοιπη Ελλάδα; Θα πρέπει για ένα μεγάλο διάστημα μέχρι να ξεκαθαριστεί η ιστορία, στις ζώνες αποκλεισμού των 10 km που έχουν ορίσει ως επικίνδυνες, οι άνθρωποι που ασχολούνται με την εμπορία αυτών των ζωοτροφών να μην πλησιάσουν στην περιοχή.
Ωστόσο, δεν μεταδίδεται εύκολα με τις ζωοτροφές, αλλά φανταστείτε ένα κοπάδι να βγαίνει έξω και βόσκει. Φανταστείτε μία περιοχή που υπάρχει το πρόβλημα και θανατώνονται τα ζώα και γίνονται οι υγειονομικές ταφές. Δεν ξέρουμε από πού μπορεί να γίνει η στραβή.»
Αν καταναλωθεί κρέας ή γάλα από ζώα που είναι σε αυτές τις ζώνες αποκλεισμού, είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο;
«Όχι, κανένα πρόβλημα. Δεν κολλάει ο ιός στον άνθρωπο, δεν του κάνει απολύτως τίποτα, δεν έχει καμία σχέση με την υγεία. Τα προϊόντα αυτά όταν ένα ζώο έχει προσβληθεί από τέτοια αρρώστια φαίνεται από μακριά ότι το κρέας δεν είναι καλό. Το γάλα, αποτελεί εστία διασποράς αν δεν προσέξουμε. Έχουμε τεράστιο θέμα στη Θεσσαλία αυτή τη στιγμή, γιατί είναι τα βυτία που συγκεντρώνουν το γάλα και πάνε από μονάδα σε μονάδα, καταλαβαίνετε τι μέτρα βιοασφάλειας πρέπει να πάρουν οι άνθρωποι εκεί για να μπορέσουν να μη γίνει διασπορά, γιατί θεωρώ ότι κανένας σοβαρός κτηνοτρόφος δε θέλει να ρισκάρει την επιχείρησή του. Είναι μία δύσκολη κατάσταση. Εμείς έχουμε μία μεγάλη εξάρτηση σε ζωοτροφές. Πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί, να κάνουμε υπομονή, να ξεκαθαρίσει το θέμα και να μην έρχονται ζωοτροφές από τις περιοχές και ιδιαίτερα από τις ζώνες αποκλεισμού.»
Εμείς εδώ στην Κρήτη οι παραγωγοί, οι έμποροι, οι υπηρεσίες τι πρέπει να κάνουν;
«Αν θέλουμε να αγοράσουμε ζωοτροφές, ρωτάμε από που είναι. Ασφαλώς οι άνθρωποι που τα εμπορεύονται και τα διαχειρίζονται να μην πάνε στις επίμαχες περιοχές, μέχρι να ξεκαθαρίσει το πρόβλημα. Να μην τολμήσει κανείς να αγοράσει ζώα ζωντανά, αν δεν έχουν όλα τα πιστοποιητικά και αν δεν είναι ξεκάθαρο ότι δεν είναι από τις ύποπτες περιοχές. Επειδή παρατηρείται μία έλλειψη σε αρνί, λόγω αυξημένης ζήτησης, όποιοι ασχολούνται με την εισαγωγή ζώων, αυτά να μένουν στο σφαγείο και να μη φεύγει τίποτα. Ασφαλώς θεωρώ ότι οι συνάδελφοι στα σφαγεία θα λάβουν τα απαραίτητα μέτρα. Χρειάζεται και σε μας μις εγρήγορση για να μη γίνει κάτι το οποίο είναι αναπάντεχο. Να βοηθήσουμε τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσες που παλεύουν στις υπηρεσίες που είναι ελάχιστοι. Η Θεσσαλία ταλαιπωρείται και θα δούμε πού θα πάει. Τώρα που θα δούμε πόσα ζώα είναι και πόσα θα σφαγούν θα δούμε και τις επιπτώσεις που θα έχει στο πρόβειο γάλα, όλα αυτά έρχονται το ένα πίσω από το άλλο.»
