Η 25η Νοεμβρίου έχει θεσπιστεί ως η Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών από τον ΟΗΕ.Η βία με οποιοδήποτε μορφή της αποτελεί παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων , ελευθεριών και ισότητας . Αναζητώντας την έννοια της «κακοποίησης» η γενική απάντηση τη θέλει ως «ακατάλληλη μεταχείριση ενός ενήλικου ατόμου ή παιδιού για την επίτευξη άδικων ή ακατάλληλων σκοπών με ενδεδειγμένες μορφές της τη σωματική, τη λεκτική, τον τραυματισμό, την επίθεση, την παραβίαση, το βιασμό, τις άδικες πρακτικές ,τα εγκλήματα ή άλλα είδη επιθέσεων. Ας παρατηρήσουμε όμως τη σύγχρονη πραγματικότητα που βιώνουμε .Οι πολεμικές συρράξεις των ημερών μας καταγράφουν βία κατά των γυναικών που γίνεται πολεμικό όπλο ,απειλή και φόβος θέτοντας τη γυναικεία αξιοπρέπεια στα τάρταρα βάσει καταγγελιών από οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ένοπλοι βιασμοί ,σεξουαλικά βασανιστήρια και εξαναγκαστική γύμνωση σώματος και ψυχής στα πλαίσια πολεμικών εισβολών.
Παράλληλα σε καιρό πανδημίας αναδείχτηκε το πρόσωπο της έμφυλης οικογενειακής βίας. Σε παγκόσμιο επίπεδο η ιδιωτική εστία αποδείχτηκε προνομιακός χώρος άσκησης βίας στις γυναίκες από συντρόφους, συζύγους και συγκατοίκους λόγω ζηλοτυπίας, ξεπερασμένων παλαιών άνισων αντιλήψεων υπεροχής .Σαν πρόβλημα καταγράφεται, συζητείται και γίνεται αντικείμενο μελετών. Η κοινωνική αντιμετώπιση της ακουμπά τις γυναικοκτονίες, μελετώντας τις όψεις της σε γυναίκες και διεθνείς οργανισμούς .Στις μέρες μας οργανώνονται καμπάνιες με στόχο την ενδυνάμωση των θυμάτων υπενθυμίζοντας την αναγκαιότητα αυστηροποίησης των μέτρων που αφορούν τους δράστες .Από την αγριότητα των καιρών μας δεν εκλείπουν οι βίαιες συμπεριφορές σε παιδιά μέσα από το οικογενειακό ή σχολικό περίγυρο.
Ο όρος γυναικοκτονία συμπεριλαμβάνει δολοφονίες από συντρόφους, συζύγους, εγκλήματα τιμής, βίας λόγω ταυτότητας φύλου ή/και σεξουαλικού προσανατολισμού. Συνεχίζουν να διαπράττονται, όχι στις μακρινές γωνιές του πλανήτη, αλλά δίπλα μας με θύματα γυναίκες της πολιτείας μας .Παράλληλα ενάντια στον ανθρώπινο εξευτελισμό, στόματα ανοίγουν για να διηγηθούν «την ντροπή εκείνων των στιγμών» εκθέτοντας χώρους υπεράνω υποψίας όπως εκπαίδευση ,αθλητισμός, πολιτισμός, θέατρο, κοινωνικές δομές, εκκλησία. Η συγκλονιστική κατάθεση ψυχής της Σοφίας Μπεκατώρου θα έκανε τη σκέψη πολλών …γυναικών αλλά τελικά και ανδρών να θυμηθεί …Να θυμηθεί την αγωνία ,την ντροπή και τη γύμνια που μπορεί να αισθανθεί ανθρώπινη ψυχή και να νοιώσει το ανθρώπινο σώμα . Η αλυσίδα έσπασε .Δεν φτάνει να μιλήσουν όσοι υπέστησαν σεξουαλική ή σωματική κακοποίηση και χρόνια τώρα ζουν με τους δικούς τους εφιάλτες. Ας μιλήσουν και εκείνοι που ξέρουν και σιωπούν .Το ντόμινο αποκαλύψεων δεν αφορά μόνο αθλητές, μόνο γονείς, μόνο ηθοποιούς ,μόνο εργοδότες και υπαλλήλους ,μόνο υπεύθυνους δομών φιλοξενίας ανθρώπων . Αφορά όλους της ευνομούμενης κοινωνίας μας .
Στο στίβο της ζωής η κάθε Σοφία ,Ελένη ,Μαρία ,συμπληρώνει την ιστορία κάθε Βαγγέλη που χλευάζεται ,κάθε παιδιού που διαμένει σε κοινωνικές δομές και «υπηρετεί» ορέξεις γιατί απλά θέλει να ζήσει, να μορφωθεί .Όσο η κοινωνία μας κωφεύει μη κάνοντας ελέγχους ,μη στηριζόμενη σε κανόνες και όρια ,τόσο η κάθε μορφή «κακοποίησης» θα ξενί-ζει αλλά θα ζει. Όσο οι μελανιές από χτυπήματα βιαιότητας στο γυναικείο πρόσωπο θα καλύπτονται με χρώματα για να μην προδίδουν ,όσο η αδιαφορία μας σε φωνές έκκλησης βοήθειας από τη διπλανή πόρτα δεν μας αγγίζουν, όσο ο διάλογος λείπει από τα μέλη της οικογένειας τόσο τα δελτία θα προβάλλουν τα κακώς κείμενα αυτής της κοινωνίας, βορρά στο βωμό της τηλεθέασης απλά .Παράλληλα βίαιες συμπεριφορές με θύματα άντρες έχουν καταγράφει πολλάκις στις μέρες μας ξαφνιάζοντας εξίσου.
Ήρθε η ώρα της υπεύθυνης στάσης της πολιτείας, της εκπαιδευτικής κοινότητας, του Αθλητισμού, της Εκκλησίας ,των κοινωνικών δομών να περάσουν από την ακρόαση και το ξάφνιασμα, στην πράξη απόδοσης ευθυνών των τότε « ισχυρών» και «δυνατών» αλλά σήμερα α-δυνάτων και μικρών .Η αναθεώρηση της ποινικής νομοθεσίας που προβλέπεται για πράξεις βιαιοτήτων καθώς και τα χρόνια παραγραφής των είναι επιβεβλημένη .Η αποιδρυματοποίηση αλλά και η προώθηση νομοθετικής ρύθμισης για να ανοίξει ο δρόμος για την αναδοχή παιδιών από οικογένειες που αναζητούν την ανατροφή τους επιτέλους ας προχωρήσει γοργά ,οργανωμένα και πάντα με έλεγχο . Ο κρατικός ελεγκτικός μηχανισμός ας ενεργοποιηθεί με αυτοψίες και έλεγχο των υφιστάμενων κοινωνικών δομών που ήδη φιλοξενούν παιδικές ψυχές χωρίς κλουβιά απομόνωσης ,τιμωρίας στο όνομα της συνέπειας. Για τα θύματα κακοποίησης χρειάζεται στους επιμέρους Δήμους να λειτουργήσουν με κρατική εποπτεία κοινωνικές δομές ξενώνων φιλοξενίας θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας μέχρι να αποκατασταθεί η σταθερότητα .Κέντρα Συμβουλευτικής Γυναικών θυμάτων βίας με εξειδικευμένο προσωπικό λειτουργών ψυχικής υγείας πρέπει να λειτουργούν παντού, δεχόμενα την ανακούφιση σωματικού αλλά και ψυχικού δισταγμού ,προβληματισμού αλλά και πόνου. Ας αποτελέσουν κέντρα πρόληψης αρχικά παρά αντιμετώπισης βίαιων περιστατικών .
Σε κάθε εργασιακό χώρο ,χώρο εκπαιδευτικό προτείνεται σύνταξη σχεδίου αντιμετώπισης περιστατικών βίαιης συμπεριφοράς σε συνεργασία με αρμόδιους επιστημονικούς συνεργάτες νομικούς ή ψυχολόγους για την αντιμετώπιση κάθε μορφής παραβατικότητας . Μαθήματα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης πρέπει να καταλαμβάνουν αξιόλογη θέση στα εκπαιδευτικά προγράμματα από την πρώτη κιόλας βαθμίδα της εκπαίδευσης με την ανάλογη παρουσία. Πολλά γυναικεία σωματεία όπως η Χεν Ελλάδος αλλά και Σοροπτιμιστικοί Όμιλοι ανά την Ελλάδα πρεσβεύουν την ενδυνάμωση της προσωπικότητας νέων κοριτσιών ,γυναικών μεριμνώντας και επιμένοντας στην ευαισθητοποίηση ανάπτυξης της προσωπικότητας τους μέσα στην οικογένεια ,στην εργασία, σε θέσεις ευθύνης στην κοινωνία μας.
Μέσω προγράμματων η Χεν Ελλάδος συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση όλων των γυναικών σε φαινόμενα βίαιης συμπεριφοράς . ΑΝ παρατηρήσεις βία …ΝΑ αντιδράσεις άμεσα .Παράλληλα εν καιρώ κορονοιού προωθήθηκε νομοθετικό πλαίσιο όπως η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων .Η πρόταση έιχε τη στήριξη της Σοροπτιμιστικής Ένωσης Ελλάδος για την παρενόχληση στον κόσμο της εργασίας γυναικών αναγνωρίζοντας ότι αποτελεί παραβίαση η κατάχρηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων γεγονός που αποτελεί απειλή για τις ίσες ευκαιρίες. Το «me too» ας μην μείνει μόνο δύο λέξεις των καιρών μας.Ας είναι το μαχαίρι που φτάνει στο κόκκαλο της αναλγησίας των προηγουμένων καιρών δίνοντας τέλος στην ανοχή τέτοιων φαινομένων. Φυσικά η τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας που αφορά τις υποθέσεις βίας θα συμβάλει τα μέγιστα .
Αναμφισβήτητα έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Σήμερα στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα της χώρας μας βρίσκεται μια γυναίκα. Υπάρχει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025 και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Προστασία των Παιδιών από τη Σεξουαλική Κακοποίηση και Εκμετάλλευση. Όμως είναι επιβεβλημένο να διεκδικήσουμε:α)την αυξημένη συμμετοχή γυναικών στην αγορά εργασίας, που εκτός από ηθική υποχρέωση όλων των φορέων είναι και μια στόχευση με ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα,β)οι υπηρεσίες πρόληψης και καταστολής, απονομής δικαιοσύνης και φροντίδας των θυμάτων να συντονιστούν καλύτερα, γρηγορότερα και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα,γ)η χώρα μας να ενσωματώσει ακόμα περισσότερο τους στόχους της Καμπάνιας «ΕΝΑ στα ΠΕΝΤΕ» μια πανευρωπαϊκή εκστρατεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία αφορά στην πρόληψη, στην αντιμετώπιση και στον τερματισμό της σεξουαλικής κακοποίησης δίνοντας πόρους και εργαλεία στην τοπική αυτοδιοίκηση για να συμβάλει ακόμα περισσότερο με τοπικά σχέδια δράσης που θα ενσωματώνονται στον εθνικό μας σχεδιασμό που ήδη έχει θεσμοθετηθεί.
Η Ειρήνη Κουτσαλεδάκη.
Επικεφαλής του Συνδυασμού στο Δήμο Ρεθύμνης «ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ».
Πρόεδρος Χεν Ρεθύμνης και μέλος του Σοροπτιμιστικού Ομίλου «Ερωφίλη».
