Ένα από τα πιο προβεβλημένα μέτρα της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι τα δωρεάν απογευματινά χειρουργεία στο ΕΣΥ, το κόστος των οποίων θα καλυφθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Μπορεί ο «επικοινωνιακός θόρυβος» για τη ρύθμιση αυτή να είναι μεγάλος, αλλά η καθημερινότητα της δημόσιας χειρουργικής περίθαλψης είναι πολύ σκληρή για να ανεχόμαστε τόση διαστρέβλωση της πραγματικότητας . Ας δούμε λίγο την εξέλιξη της υπόθεσης . Το Μάιο του 2022 ψηφίζεται ο νόμος 4931 που προβλέπει τη δυνατότητα ιδιωτικών απογευματινών χειρουργείων στα δημόσια νοσοκομεία . Το Υπουργείο Υγείας θεωρεί ότι αυτή είναι η απάντηση στο πρόβλημα των μεγάλων χρόνων αναμονής για τακτικές χειρουργικές επεμβάσεις . Είναι γνωστό ότι στις λίστες αναμονής όλων των νοσοκομείων έχουν συσσωρευθεί πάνω από 100.000 χειρουργικά περιστατικά . Η «λύση» που δίνει λοιπόν η κυβέρνηση είναι απλή και απολύτως νεοφιλελεύθερη : όποιος έχει λεφτά χειρουργείται άμεσα , οι υπόλοιποι θα περιμένουν , ενδεχομένως με κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών στην υγεία τους . Προφανώς έτσι δεν αντιμετωπίζεται η βασική αιτία του προβλήματος , που είναι η δραστική μείωση των διαθέσιμων χειρουργικών αιθουσών του ΕΣΥ ( -40%) λόγω των μεγάλων ελλείψεων αναισθησιολόγων και νοσηλευτών . Αντί λοιπόν να δρομολογηθεί η επαναλειτουργία των κλειστών χειρουργικών αιθουσών , με στοχευμένες προσλήψεις στα αναισθησιολογικά τμήματα όλης της χώρας και με ειδικά μισθολογικά κίνητρα για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό , αντί δηλαδή να γίνει μια μακροπρόθεσμη επένδυση στο ΕΣΥ, η κυβέρνηση αποφάσισε να αποδυναμώσει το δημόσιο χαρακτήρα του , διευρύνοντας το ιδιωτικό έργο μέσα στα νοσοκομεία . Και μάλιστα στο «σκληρό πυρήνα» του συστήματος, που είναι τα χειρουργεία . Στην κριτική της «συμμορίας της μιζέριας» , όπως αποκαλεί ο Υπουργός Υγείας τους αριστερούς συνδικαλιστές , ο κ. Α. Γεωργιάδης απαντά ότι τα επί πληρωμή χειρουργεία εντός του ΕΣΥ θα είναι φθηνότερα σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα . Αυτό βέβαια δεν είναι κίνητρο τόσο για τους ασθενείς αλλά κυρίως για τις ασφαλιστικές εταιρείες , που θέλουν να φέρουν την «πελατεία» τους στα δημόσια νοσοκομεία και όχι στα ιδιωτικά θεραπευτήρια που συνήθως υπερτιμολογούν και κερδοσκοπούν ασύστολα . Αν μάλιστα βελτιωθούν και λίγο οι υποδομές του ΕΣΥ με ευρωπαϊκό χρήμα , ακόμα καλύτερα. Επειδή όμως τα 2/3 της κοινωνίας δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα και να καλύψουν τις καθημερινές τους ανάγκες , δεν υπήρξε ανταπόκριση σ’ αυτό το «εκπτωτικό πακέτο» της κυβέρνησης . Δύο χρόνια μετά την ψήφιση του νόμου , τα απογευματινά χειρουργεία που πραγματοποιήθηκαν ήταν ελάχιστα και τα περισσότερα από αυτά εκτός λίστας αναμονής . Στο σημείο αυτό εμφανίζεται το «τυρί» , που είναι οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης . Από το σύνολο των 1,5 δισ ευρώ που η χώρα μας έχει δεσμεύσει για την Υγεία , τα 54 εκ. ευρώ θα διατεθούν για να πραγματοποιηθούν 37.000 δωρεάν χειρουργεία μέχρι τέλος του 2025 , σε ασθενείς που περιμένουν πολύ καιρό να χειρουργηθούν. Η «προσφορά» είναι δελεαστική . Μόνο που η «φάκα» είναι στη γωνία . Μετά από 1 χρόνο που θα έχει λήξει η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης , τα ιδιωτικά απογευματινά χειρουργεία θα έχουν καθιερωθεί και θα τα πληρώνει πλέον από την τσέπη του ο ασθενής . Αυτό δεν είναι δημόσια πολιτική υγείας αλλά επιθετικό marketing για τη προώθηση «προϊόντος» στην αγορά !
Έχει μεγάλο ενδιαφέρον μια πρόσφατη επιστημονική μελέτη που δημοσιοποίησε το Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία , την Πολιτική Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας ( ΚΕΠΥ) , σύμφωνα με την οποία οι χαμένες χειρουργικές επεμβάσεις από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ την περίοδο 2020-2023 ήταν σωρρευτικά 544.914 , αν συγκριθούν με τη μεσοσταθμική χειρουργική δραστηριότητα της περιόδου 2014-2019. Άρα τα πολυδιαφημισμένα δωρεάν απογευματινά χειρουργεία αποτελούν το 6,8% του συνόλου των μη πραγματοποιηθέντων χειρουργείων τα τελευταία 4 χρόνια , κυρίως λόγω της πολιτικής επιλογής της κυβέρνησης Μητσοτάκη να «κατεβάσει ρολά» το ΕΣΥ για τα τακτικά χειρουργικά περιστατικά , ευνοώντας προφανώς τις ιδιωτικές κλινικές . Έχουν επίσης ενδιαφέρον τα στοιχεία της ίδιας μελέτης , για τη διαχρονική εξέλιξη των χειρουργικών επεμβάσεων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ τη δεκαετία 2014-2023. Μέσα στην κρίση και στα Μνημόνια , χωρίς Ταμείο Ανάκαμψης και δημοσιονομική «ευρυχωρία» όπως σήμερα , καταγράφεται σταθερά αυξητική τάση των χειρουργείων από το 2016 μέχρι το 2019 . Και αυτό δεν ήταν τυχαίο . Ήταν αποτέλεσμα της εγγυημένης και δωρεάν κάλυψης των ανασφάλιστων από το ΕΣΥ με το ν.4368/2016 , αλλά και της αύξησης του χειρουργικού χρόνου στα δημόσια νοσοκομεία, λόγω των προσλήψεων μόνιμου και επικουρικού προσωπικού που δρομολογήθηκαν από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ .
Για όλους τους παραπάνω λόγους , η Νέα Αριστερά και τα περισσότερα κόμματα της προοδευτικής αντιπολίτευσης , δεν ψήφισαν τη ρύθμιση για τα απογευματινά χειρουργεία. Γιατί αποτελεί μια one-off παρέμβαση , χωρίς διάρκεια και προοπτική , που υπηρετεί το μακροπρόθεσμο σχέδιο της ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ . Το συμπέρασμα είναι ότι αν κάτι έχει αναβαθμίσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη και ειδικά ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, δεν είναι η δημόσια περίθαλψη αλλά η κοροϊδία των υγειονομικών και της κοινωνίας .
Ξανθός Ανδρέας , γιατρός του νοσοκομείου Ρεθύμνου , μέλος του συντονιστικού του Δικτύου υγειονομικών της Νέας Αριστεράς .
