Τις τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο και την κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και το ζήτημα της τουρκικής επέμβασης στη Βόρεια Συρία, έθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στολτενμπεργκ, ο οποίος πάντως περιορίστηκε στα συνήθη “χάδια” της συμμαχίας προς την Αγκυρα, με αποτέλεσμα ο πρωθυπουργός να του επισημάνει ότι η τακτική των ίσων αποστάσεων του ΝΑΤΟ αδικεί την Ελλάδα, η οποία είναι θύμα τουρκικών παραβιάσεων.
Ο κ.Μητσοτάκης καταδίκασε εκ νέου την τουρκική επέμβαση στη Βόρεια Συρία και κάλεσε τη διεθνή κοινότητα και το ΝΑΤΟ να προχωρήσουν σε κάθε επιβολή για κατάπαυση πυρός, προειδοποιώντας ότι με την αποσταθεροποίηση της περιοχής ενδέχεται να ανασυνταχθούν οι τρομοκράτες του ISIS και να υπάρξουν νέα ρεύματα προσφύγων.
Ζήτησε δε την ενίσχυση της αποστολής του ΝΑΤΟ για τη διαχείριση των προσφυγικών- μεταναστευτικών ρευμάτων και στο Νότιο Αιγαίο.
Ο κ.Στόλτενμπεργκ από την πλευρά του κάλεσε την Τουρκία να δείξει... αυτοσυγκράτηση στη Βόρεια Συρία, δείχνοντας ότι η Συμμαχία υπολογίζει στην Αγκυρα στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, ενώ ερωτηθείς εάν το ΝΑΤΟ θα πάρει επιτέλους θέση απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο παρέπεμψε στην ανάγκη μόνιμης λύσης του Κυπριακού ώστε να λυθούν όπως είπε και θέματα υφαλοκρηπίδας και δήλωσε ότι “περιμένουμε όλα τα κράτη να σεβαστούν εξίσου το διεθνές δίκαιο” ωστόσο είπε δεν είναι ρόλος του ΝΑΤΟ να παίρνει θέση απέναντι σε διεθνή ζητήματα.
Ο γγ του ΝΑΤΟ επίσης εξήρε τη συνεργασία Ελλήνων και Τουρκων στο πλαισιο της Συμμαχίας για τη διαχείριση των προσφυγικών- μεταναστευτικών ροών και επανέλαβε την έκκληση προς τις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ γαι περισσότερα πλοία που θα διατεθουν για τη φύλαξη των θαλασσίων συνόρων στο Αιγαίο σε συνεργασία με τη Frontex.
Ο κ.Μητσοτάκης και ο κ.Στόλτενμπεργκ ανανέωσαν το ραντεβού τους για τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Λονδίνο το Δεκέμβριο, στην επέτειο των 70 ετών από την ίδρυση της Συμμαχίας.
Πιο αναλυτικά ο κ.Μητσοτάκης επανέλαβε ότι η Ελλάδα καταδικάζει την παραβίαση συνόρων και συνθηκών από την Τουρκία στη Βόρεια Συρία και χαρακτήρισε χρέος της διεθνούς κοινότητας και του ΝΑΤΟ κάθε επιβολή για κατάπαυση πυρός, προκειμένου όπως τόνισε να μην κλιμακωθεί η αστάθεια και να αποφευχθούν απώλειες και νέα ρεύματα προσφύγων και να μη χαθούν οι επίπονες προσπάθειες ειρηνικής επίλυσης της συριακής κρίσης.
Τόνισε δε ότι γεγονότα που οδηγούν στη βίαιη αλλοίωση δημογραφικών δεδομένων παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και ανακαλούν ιστορικές μνήμες ανάξιες του σύγχρονου πολιτισμού. Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε το στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και έθεσε επίσης το θέμα των προκλήσεων της Τουρκίας, την οποία κατήγγειλε μεταξύ άλλων για υπονόμευση της προσπάθειας του ΟΗΕ για επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό, ενώ τόνισε ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας πέραν του ότι είναι εκτός διεθνούς δικαίου και διεθνών συνθηκών είναι άγονη και εν δυνάμει επικίνδυνη.
Υπενθύμισε δε ότι η Ελλάδα είναι ένα από τα λίγα μέλη του ΝΑΤΟ που εισφέρουν σε αυτό πάνω από το 2% του ΑΕΠ για τις ετήσιες αμυντικές δαπάνες, άρα όπως τόνισε η χώρα μας είναι ένας σύμμαχος συνεπής και σταθερός αλλά και κράτος κυρίαρχο με αναμφισβήτητα εθνικά δικαιώματα. Το πρώτο θέμα που έθιξε στις δηλώσεις του ο κ.Στόλτενμπεργκ ήταν η παραβίαση των όρων της συνθήκης πυρηνικού αφοπλισμού INF από τη Ρωσία, που είχε ως αποτέλεσμα την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συνθήκη στις αρχές Αυγούστου. Η απόκριση του ΝΑΤΟ στη Ρωσία θα είναι ένα από τα θέματα που θα απασχολήσουν τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου. “Δε θα μιμηθούμε το παράδειγμα της Ρωσίας, δεν έχουμε καμία πρόθεση να αναπτύξουμε πυραύλους εδάφους στην Ευρώπη, ωστόσο πρέπει να έχουμε αμυντικές ικανότητες” είπε ο γγ του ΝΑΤΟ, ο οποίος αναφέρθηκε επίσης στο προσφυγικό- μεταναστευτικό και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Ερωτηθείς εάν ανησυχεί με την εισβολή της Τουρκίας στη Β.Συρία και εάν φτάνει μόνο η λεκτική καταδίκη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ ή απαιτείται και πρακτική καταδίκη με μέτρα, απάντησε ότι: “Περιμένω από την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση και οι δράσεις της στη Β.Συρία να είναι μετρημένες, αναλογικές και να αποφευχθεί ο ανθρώπινος πόνος. Πρέπει να συνεργαζόμαστε ο ένας στο πλευρό του άλλου απέναντι στον κοινό εχθρό τον ISIS, σε αυτή την προσπάθεια συμμετέχει η Τουρκία και η Ελλάδα και ηγούνται οι ΗΠΑ. Μέχρι πρότινος οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι στη Συρία βομβαρδιζόταν από τον ISIS που κατείχε επικράτεια ίση με το ένα τρίτο του Ηνωμένου Βασιλείου, τώρα έχουμε μειώσει τα εδάφη που κατέχει.
Το ΝΑΤΟ έχει κάνει πολλά και θα συνεχίσει να καταπολεμά τη διεθνή τρομοκρατία. Είναι σημαντικό όμως να καταπολεμήσουμε στη ρίζα της και τη μεταναστευτική και προσφυγική κρίση. Όταν εξετάζουμε μία πολιτική λύση στη Συρία, κάθε φορά που βοηθούμε την κυβέρνηση του Ιράκ να καταπολεμήσει τον ISIS, όταν βοηθάμε το Αφγανιστάν βοηθάμε στην καταπολέμηση του προβληματος.”
Στο ίδιο ερώτημα ο κ.Μητσοτάκης υπενθύμισε ότι η ΕΕ καταδίκασε τη νέα αυτή μονομερή στρατιωτική ενέργεια και ότι η Ελλάδα συντάχθηκε απόλυτα με τη θέση αυτή. Δήλωσε ότι είναι ξεκάθαρο πως η λύση στη Συρία πρέπει να είναι πολιτική λύση και οποιαδήποτε μονομερής στρατιωτική ενέργεια δε βοηθά σε αυτή την κατεύθυνση. Σημείωσε τον κίνδυνο να τροφοδοτηθούν μεγαλύτερες προσφυγικές ροές, αλλά και ότι καθώς στόχος είναι η απόλυτη εξαφάνιση όλων των εστιών του ISIS εντός των συριακών εδαφών, δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αυτή η επέμβαση δε θα επιτρέψει σε δυνάμεις που αυτή τη στιγμή ηττημένες να ανασυνταχθούν. Ο πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι στη Σύνοδο της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα θα τεθεί και το προσφυγικό και άρα εκ των πραγμάτων και οι εξελίξεις στη Συρία.
Σε ακόλουθο ερώτημα για τις προκλήσεις της Τουρκίας σε Αιγαίο και Κύπρο ο κ.Στόλτενμπεργκ είπε ότι τα τα όσα συμβαίνουν τονίζουν ακριβώς τη σημασία που έχει η υποστήριξη των προσπαθειών του ΟΗΕ για πολιτική λύση στις διαφωνίες που αφορούν την Κύπρο ώστε να λυθούν ακόμη και θέματα υφαλοκρηπίδας και πρόσθεσε: “Περιμένουμε όλα τα κράτη να σεβαστούν εξίσου το διεθνές δίκαιο, ωστόσο δεν είναι ρόλος του ΝΑΤΟ, ούτε η θέση του έγκειται στο να παίρνει θέση απέναντι σε διεθνή ζητήματα”.
Στο σημείο αυτό παρενέβη ο κ.Μητσοτάκης τονίζοντας πως όταν δύο χώρες που συμμετέχουν στη Συμμαχία έχουν ζητήματα θα πρέπει να βρεθεί μία θέση, που να λάβει υπόψη τους προβληματισμούς των χωρών. “Η Ελλάδα θέτει μονίμως τα ζητήματα αυτά και εντός του ΝΑΤΟ γιατί από ένα σημείο και πέρα η τακτική των ίσων αποστάσεων μπορεί να είναι αναμενόμενη όμως αδικεί την Ελλαδα, γιατί η Ελλάδα είναι θύμα παραβιάσεων του διεθνόυς δικαίου και το ίδιο ισχύει και για την Κύπρο” πρόσθεσε.
