Σταθερά στις τελευταίες θέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις μεταμοσχεύσεις παραμένει η χώρα μας, ενώ οι λίγες «αναλαμπές» στη δωρεά οργάνων που έχουν καταγραφεί την τελευταία 15ετία οφείλονται σε τυχαία περιστατικά που ευαισθητοποίησαν παροδικά τον πληθυσμό και όχι σε συστηματική προσπάθεια της πολιτείας.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα εκδήλωσης που διοργάνωσε χθες ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, με αφορμή τη σημερινή Πανελλήνια Ημέρα για τη Δωρεά Οργάνων, και στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι εμπλεκόμενων φορέων και συλλόγων ασθενών. Κοινή διαπίστωση όλων είναι ότι χρειάζεται η πολιτεία να ασχοληθεί σοβαρά με την οργάνωση του συστήματος με γενναία χρηματοδότηση, ενίσχυση σε προσωπικό των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και τοποθέτηση στα νοσοκομεία γιατρών - συντονιστών μεταμοσχεύσεων που θα ασχολούνται μόνο με αυτό το αντικείμενο. Οπως άλλωστε κάνει και η Ισπανία, που εδώ και πολλά χρόνια έχει χαρακτηριστεί το «θαύμα» στις μεταμοσχεύσεις με περισσότερους από 40 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού ετησίως. «Δεν χρειάζεται άλλη μία επιτροπή του υπουργείου για να μελετήσει το πρόβλημα. Το εγχειρίδιο για το ισπανικό μοντέλο στις μεταμοσχεύσεις είναι στο Διαδίκτυο. Αρκεί κάποιος να το “κατεβάσει” και να το εφαρμόσει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μεταμοσχεύσεων Ιωάννης Φούζας. Οπως επεσήμανε εκ μέρους του ΙΣΑ ο πρόεδρος του συλλόγου Γιώργος Πατούλης, καθώς και ο παιδίατρος-εντατικολόγος, πρώην πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) Αναστάσιος Χατζής, στην Ελλάδα κατά μέσον όρο καταγράφονται ετησίως 6-6,5 δότες οργάνων ανά εκατομμύριο πληθυσμού· επίδοση που μας κατατάσσει συνήθως στις τελευταίες θέσεις της Ε.Ε, όπου ο μέσος όρος των δοτών ανά εκατομμύριο πληθυσμού είναι 18.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΕΟΜ, πέρυσι ήταν μια κακή χρονιά για τις μεταμοσχεύσεις στην Ελλάδα, καθώς καταγράφηκαν μόλις 4,1 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού (45 δότες συνολικά) και πραγματοποιήθηκαν 103 μεταμοσχεύσεις οργάνων από πτωματικούς δότες. Φέτος, από τις αρχές του έτους έως και χθες είχαν καταγραφεί 53 δότες (4,8 ανά εκατ. πληθυσμού) και είχαν διενεργηθεί 140 μεταμοσχεύσεις οργάνων από πτωματικούς δότες. Τις καλύτερες «επιδόσεις» στις μεταμοσχεύσεις είχε η Ελλάδα το 2008 με 8,9 δότες ανά εκατ. πληθυσμού, χρονιά που, στον συγκεκριμένο τομέα, σημαδεύτηκε από την περιπέτεια υγείας και τον θάνατο του Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου αλλά και τη συγκινητική δωρεά οργάνων του Αυστραλού τουρίστα που δολοφονήθηκε στη Μύκονο.
Οι εκπρόσωποι των φορέων κατέδειξαν ως μία από τις βασικές αιτίες του προβλήματος την ανεπάρκεια κλινών και προσωπικού στις ΜΕΘ. Οπως ανέφεραν, στην Ελλάδα μόλις το 2% των νοσοκομειακών κλινών είναι σε ΜΕΘ όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη κυμαίνεται από 8% έως 12%. Επιπλέον, για κάθε κλίνη Εντατικής αντιστοιχούν μόλις 2,5 νοσηλευτές, όταν στην Ε.Ε. αντιστοιχούν έξι. «Με αυτό το ελάχιστο προσωπικό, οι ΜΕΘ δεν μπορούν να συνεισφέρουν ούτε στην αναζήτηση ούτε στη “διατήρηση” των δυνητικά δοτών», ανέφερε η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, καθηγήτρια Αναστασία Κοτανίδου.
