Δύο χιλιάδες θέσεις φιλοξενίας αιτούντων άσυλο σε ξενοδοχεία στην ενδοχώρα απέφερε η προκήρυξη του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ), ενώ έχει δημοσιοποιήσει έναν ακόμη διαγωνισμό με ημερομηνία λήξης 11 Νοεμβρίου. Η κατάσταση στα νησιά, ωστόσο, βρίσκεται εκτός ελέγχου παρά τις προσπάθειες αποσυμφόρησης με την πραγματοποίηση μεταφορών στην ενδοχώρα, εφόσον οι καθημερινές αφίξεις από την Τουρκία συνεχίζονται. Μόνο το τελευταίο 24ωρο έφτασαν στα ελληνικά νησιά 496 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ πάνω από 35.000 αιτούντες άσυλο παραμένουν σε Λέσβο, Σάμο, Χίο, Λέρο και Κω. Ακόμα και σε ΚΥΤ (κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης) στα νησιά που δεν «προτιμούσαν» οι μετανάστες μέχρι πριν από λίγες ημέρες, όπως της Λέρου, έχει δημιουργηθεί το αδιαχώρητο.
Κάθε προσπάθεια να δημιουργηθούν νέες θέσεις φιλοξενίας στην ενδοχώρα, η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί για τη μεταφορά έως και 20.000 ατόμων από τα νησιά τους επόμενους δύο μήνες, στην πράξη ακυρώνεται εφόσον φτάνουν από την Τουρκία ίσος αριθμός ανθρώπων με αυτούς που μεταφέρονται.
Από τις 21 έως τις 27 Οκτωβρίου, σε συνέχιση της προσπάθειας αποσυμφόρησης μεταφέρθηκαν από τα νησιά στην ενδοχώρα 1.581 άτομα. Στο ίδιο χρονικό διάστημα έφτασαν από την Τουρκία 1.673 άτομα οι περισσότεροι από τους οποίους στη Λέσβο. Το 37% αυτών που ήρθαν είναι από το Αφγανιστάν, το 19% από τη Συρία και το 8% από το Ιράκ, ενώ το 35% του πληθυσμού που έφτασε είναι παιδιά, τα 6 στα 10 μάλιστα μικρά σε ηλικία κάτω των 12 ετών. Το μέγεθος του προβλήματος αποτυπώνεται από τη σύγκριση των στοιχείων των αφίξεων φέτος σε σχέση με το ίδιο χρονικό διάστημα πέρυσι που είχαν έρθει 637 άτομα. Οι εργαζόμενοι στα ΚΥΤ στα νησιά περιγράφουν μια κατάσταση που έχει ξεφύγει από τον έλεγχό τους. Το ΚΥΤ στη Λέρο είχε σχεδιαστεί ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει 850 άτομα και μέχρι την προηγούμενη άνοιξη δεν ήταν σχεδόν ποτέ γεμάτο. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες και οι αφίξεις στη Λέρο έχουν αυξηθεί, ενώ στο νησί μεταφέρονται και όσοι φτάνουν στη Σύμη, δεδομένου ότι εκεί δεν υπάρχει εγκατάσταση υποδοχής και ταυτοποίησης. Στη Λέρο βρίσκονται αυτή τη στιγμή πάνω από 2.500 αιτούντες άσυλο, πολλοί εκ των οποίων παραμένουν στο λιμάνι και κοιμούνται οπουδήποτε. Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται υποστηρίζοντας ότι δεν μπορούν να διαχειριστούν όλο αυτόν τον πληθυσμό.
Προβλήματα διαχείρισης υπάρχουν σε όλα τα νησιά, καθώς καθημερινά φτάνουν εκατοντάδες άνθρωποι. «Δεν έχουμε καν τα αναγκαία» τονίζουν εργαζόμενοι στη Μόρια, όπου βρίσκονται σχεδόν 15.000 άνθρωποι σε μια δομή που χωρά λιγότερους από 3.000. «Δεν φτάνουν ούτε οι κουβέρτες πλέον».
