Στο «τραπέζι» βρίσκεται το ενδεχόμενο κατάργησης του σταυρού προτίμησης και επαναφοράς της λίστας στις ευρωεκλογές, στο πλαίσιο μιας «βεντάλιας» κυβερνητικών πρωτοβουλιών για τον «εξορθολογισμό» του πολιτικού συστήματος με κινήσεις όπως η αποσύνδεση της ανάδειξης Προέδρου της Δημοκρατίας από την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, η κατοχύρωση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού και η κατάργηση της απλής αναλογικής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε δώσει στίγμα προθέσεων πριν από τις εθνικές εκλογές της 7ης Ιουλίου. Ειδικότερα, είχε χαρακτηρίσει «άκρως προβληματικό» το γεγονός ότι στις ευρωεκλογές ισχύει ο σταυρός προτίμησης και μάλιστα σε μια ενιαία «εθνική» περιφέρεια. Το αποτέλεσμα είναι ότι περιθώριο εκλογής έχουν μόνο στελέχη με πανελλαδική αναγνωρισιμότητα, είτε λόγω μακράς παρουσίας στην εγχώρια πολιτική σκηνή είτε μέσω της δυνατότητας ευρείας τηλεοπτικής προβολής. Αντιθέτως, «καταδικασμένα» σε αποτυχία είναι ιδιαιτέρως αξιόλογα στελέχη, πολλά εκ των οποίων με ιδιαίτερα προσόντα, αλλά και βαθιά γνώση των τεκταινομένων στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Μάλιστα, το φαινόμενο της εκλογής μόνο ευρέως αναγνωρίσιμων υποψηφίων δεν αφορά αποκλειστικά τη Ν.Δ., αλλά «διατρέχει» και τις ευρωομάδες τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του ΚΙΝΑΛ.
Πάντως, εάν αναληφθεί, η σχετική πρωτοβουλία δεν θα εκδηλωθεί άμεσα, αφού προτεραιότητα είναι η θεσμοθέτηση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού και μια σειρά άλλων «περιφερειακών» αλλαγών στην εκλογική διαδικασία. Το πιθανότερο είναι να συνδεθεί με την αλλαγή του εκλογικού νόμου και την κατάργηση της απλής αναλογικής, που τοποθετείται στις αρχές του επόμενου χρόνου. Εξάλλου ο πρωθυπουργός έχει καταστήσει σαφές ότι δεν επιθυμεί ειδικά η ψήφος των αποδήμων να συνδεθεί με άλλες κινήσεις που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν αντιπαραθέσεις, καθώς στόχος του είναι να ψηφιστεί –εάν είναι δυνατόν– και από τους τριακόσιους της Βουλής.
Θα πρέπει να επισημανθεί πως η κατάργηση του σταυρού προτίμησης και η επαναφορά της λίστας δεν απαιτεί αυξημένη πλειοψηφία στη Βουλή και εάν ψηφιστεί από τη Ν.Δ., θα ισχύσει από τις αμέσως επόμενες εκλογές. Επίσης, επί της ουσίας, όταν θεσπίστηκε ο «σταυρός» –το 2014–, δεν αποτελούσε επιλογή τού τότε πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά αλλά αποτέλεσμα επίμονης εισήγησης του τέως προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου. Ο τελευταίος ήταν αντιμέτωπος με το ενδεχόμενο μιας «χαμηλής πτήσης» σε εκείνες της ευρωεκλογές και είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο αποχώρησης από τη συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. σε περίπτωση αρνητικού αποτελέσματος. Ο σταυρός προτίμησης στις ευρωκάλπες διευκόλυνε τη στρατηγική του τόσο επειδή θα απέφευγε εσωτερικές αντιπαραθέσεις για τη σειρά κατάταξης των υποψηφίων στη λίστα όσο και επειδή διασφάλιζε τη μέγιστη δυνατή τους κινητοποίηση στη μάχη του σταυρού ανά την επικράτεια.
Ο κ. Μητσοτάκης έχει περιθώρια κινήσεων, καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν έχουν καταφέρει να βρουν τον βηματισμό τους, όπως κατέδειξαν και οι εξελίξεις της περασμένης εβδομάδας: στο μέτωπο της Προανακριτικής της Βουλής για τον Δημήτρη Παπαγγελόπουλο, ο ΣΥΡΙΖΑ υποχρεώθηκε να προβεί σε αναδίπλωση αναφορικά με την παρουσία των Δημήτρη Τζανακόπουλου και Παύλου Πολάκη στις εργασίες της επιτροπής. Επίσης, η κατάθεση του Κωνσταντίνου Φρουζή αποδόμησε την επιχειρηματολογία της Κουμουνδούρου περί προνομιακών σχέσεων της Novartis με πολιτικά πρόσωπα από τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ. Παράλληλα, οι εξελίξεις στα πανεπιστήμια αποτέλεσαν αφορμή για να επιστρέψουν πολλά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στη ρητορική του «3%», υποχρεώνοντας τον τέως πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα να καταστήσει σαφές ότι «όπου υπάρχουν εστίες μπαχαλάκηδων θα πρέπει να αντιμετωπιστούν».
Εν τω μεταξύ, ο κ. Τσίπρας έχει μπροστά του το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ που εκ των πραγμάτων θα αποτελέσει δοκιμασία λόγω των διαφορετικών προσεγγίσεων για τον προσανατολισμό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και επειδή θα συνοδευτεί από συζήτηση για τα κυβερνητικά πεπραγμένα του ΣΥΡΙΖΑ την περίοδο από το 2015 έως το 2019.
Επίσης, ανέφελο δεν είναι το τοπίο ούτε στο εσωτερικό του ΚΙΝΑΛ. Η κ. Φώφη Γενηματά αναμένεται ότι στο επερχόμενο συνέδριο θα επιβάλει τη θέση της κατά της δυαρχίας. Δηλαδή, ο εκάστοτε πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ θα είναι και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ομως το χάσμα με τους Νίκο Ανδρουλάκη και Παύλο Γερουλάνο δεν αναμένεται να γεφυρωθεί.
