Τη δεύτερη θέση πανελλαδικά στην επισκεψιμότητα κρατά σταθερά το ανάκτορο, που είναι πρώτο σε επίπεδο Κρήτης-Αναλυτικά η επισκεψιμότητα στους αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την χώρα
Αδιαμφισβήτητη και σε επίπεδο Κρήτης και σε επίπεδο χώρας είναι η λάμψη του μεγαλύτερου μινωικού ανακτόρου της Κρήτης, εκείνου της Κνωσού, που διατηρεί ακλόνητη την πρωτοκαθεδρία μεταξύ των αρχαιολογικών χώρων του νησιού μας και τη δεύτερη θέση μεταξύ των μνημείων της Ελλάδας σε επισκεψιμότητα.
Η Κνωσός δεν έχει χάσει τη δεύτερη θέση πανελλαδικά τουλάχιστον από το 2009, οπότε και εξετάζονται σε αυτό το ρεπορτάζ τα στατιστικά, με σταθερά αυξητική τάση, πλην ελάχιστων αυξομειώσεων που δεν αλλάζουν τη συνολική εικόνα.
Μοναδική εξαίρεση αποτελεί το 2015, όταν την Κνωσό επισκέφτηκαν 632.288 άνθρωποι, με το Ολυμπιείο της Αττικής να τη ρίχνει με οριακή διαφορά στην τρίτη θέση (653.236 εισιτήρια).
Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων που επεξεργάστηκε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), το 2009 επισκέφτηκαν τον αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού 588.996 άνθρωποι, 697.121 το 2013, 611.455 το 2016 και 634.710 το 2017, ενώ το 2018 ο αριθμός αυτός εκτοξεύτηκε στους 855.663. Κατ’ αντιστοιχία τα τρία τελευταία χρόνια ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης των Αθηνών, που παραμένει διαχρονικά πρώτος σε επισκεψιμότητα στην Ελλάδα, υποδέχτηκε 1.807.580 ανθρώπους το 2016, 2.766.218 το 2017 και 3.150.604 ανθρώπους το 2018.
Τρίτος σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικός χώρος ήταν για το 2018 η Αρχαία Αγορά των Αθηνών με 642.640, όπως επίσης το 2017 με 549.492 επισκέπτες και το 2016 με 587.376. Αξίζει να σημειωθεί ότι τις προηγούμενες χρονιές (πλην του 2015), ως το 2009, την τρίτη θέση κατείχε η Ακρόπολη της Λίνδου στη Ρόδο.
Σε επίπεδο Κρήτης, η επισκεψιμότητα στους αρχαιολογικούς χώρους παραμένει σταθερή από το 2009, οπότε και εξετάζονται τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. με πολύ μικρές διαφορές όσον αφορά στη θέση που κατέχουν στη λίστα. Φυσικά πρώτος και με μεγάλη διαφορά είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Κνωσού, ενώ στη δεύτερη θέση βρίσκεται η πάντα δημοφιλής Σπιναλόγκα. Από το 2009 (226.301 επισκέπτες) η Σπιναλόγκα παραμένει μόνιμα δεύτερη σε εισιτήρια σε ολόκληρη την Κρήτη και μάλιστα με ανοδικές τάσεις ειδικά τα δύο τελευταία χρόνια. Από τους 353.304 επισκέπτες του 2016, στη Σπιναλόγκα βρέθηκαν το 2017 393.696 άνθρωποι ,ενώ το 2018 αυτοί έφτασαν τους 413.878.
Τρίτος σε επισκεψιμότητα αρχαιολογικός χώρος στην Κρήτη παραμένει σταθερά το Δικταίον Άντρο, με εξαίρεση το 2018, όταν τη θέση αυτή κατέλαβε ο Κούλες του Ηρακλείου (179.413). Το διάσημο σπήλαιο, όπου κατά την παράδοση γεννήθηκε ο Δίας, είδαν από κοντά πέρυσι 168.048 άνθρωποι, 167.397 το 2017, 148.662 το 2016, και 155.702 το 2015. Ενδεικτικά το 2009 ο αριθμός των επισκεπτών ήταν 104.255. Στην τέταρτη θέση ως και το 2016 βρισκόταν το ανάκτορο της Φαιστού, οπότε παρά την αύξηση των επισκεπτών (από 77.071 το 2016 στους 95.182 το 2017) υποχώρησε στην πέμπτη θέση λόγω της ανάκαμψης του Κούλε, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης που είχαν καθηλώσει την επισκεψιμότητά του. Το φρούριο στο ενετικό λιμάνι του Ηρακλείου επισκέφτηκαν το 2018 και 2017, αντίστοιχα, 179.413 και 162.148 άνθρωποι, δίνοντάς του την τρίτη και την τέταρτη θέση σε επίπεδο Κρήτης και τη δεύτερη στον νομό Ηρακλείου.
Για την ιστορία, η Φαιστός υποδέχτηκε 134.538 επισκέπτες το 2018. Σε επίπεδο νομού Ηρακλείου, στις πρώτες θέσεις βρίσκονται, εκτός της Κνωσού, της Φαιστού και του Κούλε, ο αρχαιολογικός χώρος των Μαλίων (τέταρτος το 2018 με 92.795 επισκέπτες), ο αρχαιολογικός χώρος των Ματάλων (73.932 επισκέπτες το 2018) και ο αρχαιολογικός χώρος της Γόρτυνας με 60.709 επισκέπτες. Στην έβδομη θέση πάντα για την ίδια χρονιά ήταν η Αγία Τριάδα, με 10.728 ανθρώπους να γνωρίζουν τις μοναδικότητές της, και στην όγδοη, σε επίπεδο νομού Ηρακλείου, η Τύλισος. Για τις προηγούμενες χρονιές, η εικόνα δεν παρουσιάζει μεγάλες διαφοροποιήσεις παρά μόνο μικρές αυξομειώσεις στους αριθμούς των εισιτηρίων που αλλάζουν τις θέσεις από την 4η ως την 8η στον νομό.
Για το Λασίθι, πρώτη και με διαφορά αναδεικνύεται η Σπιναλόγκα και ακολουθούν για το 2018 το Δικταίο (168.048), τα Γουρνιά (13.412), η Λατώ (12.837), η Ζάκρος (10.883), το φρούριο Καζάρμα της Σητείας (7.429) και ο Πετράς (837).
Για το Ρέθυμνο, οι Αρμένοι είναι ο αρχαιολογικός χώρος με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα για το 2018 με 16.387 εισιτήρια και ακολουθούν η αρχαία Ελεύθερνα με 1.508 και το Μοναστηράκι με 1.423 επισκέπτες.
Τέλος, για τα Χανιά στη λίστα του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και της ΕΛ.ΣΤΑΤ. περιλαμβάνεται μόνο η Άπτερα (65.583 επισκέπτες). Σε ετήσιο επίπεδο για το 2018 εξετάζοντας ενδεικτικά τον νομό Ηρακλείου έχει ενδιαφέρον η διαπίστωση ότι μπορεί μεν οι καλοκαιρινοί μήνες να είχαν το... φόρτε τους, με αποκορύφωμα τον Αύγουστο, ωστόσο ακόμα και τους χειμερινούς μήνες υπήρξε αξιοσημείωτος αριθμός επισκεπτών στους αρχαιολογικούς χώρους και κυρίως την Κνωσό. Πάντα ενδεικτικά αναφέρονται 22.761 επισκέπτες τον Νοέμβριο στο ανάκτορο και 18.201 τον Δεκέμβριο.
16.967.353 ευρώ από μουσεία και μνημεία
Οι χιλιάδες επισκέπτες έφεραν και αρκετά χρήματα στα ταμεία του υπουργείου. Συνολικά από τους αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης το κράτος εισέπραξε 14 εκατομμύρια 688 χιλιάδες 242 ευρώ. Από αυτά, τα 10.950.706 ευρώ προήλθαν από τα μνημεία του νομού Ηρακλείου, τα 3.624.808 από εκείνα του νομού Λασιθίου, τα 79.471 από τα Χανιά, δηλαδή την Άπτερα, και τα 33.257 ευρώ από τα μνημεία του νομού Ρεθύμνου.
Τα 10.950.706 ευρώ από τον νομό Ηρακλείου είναι το δεύτερο υψηλότερο ποσό από έσοδα αρχαιολογικών χώρων στην Ελλάδα, μετά από τα 51.787.949 ευρώ από τα μνημεία της Αττικής, όπου βεβαίως η Ακρόπολη κρατά τα σκήπτρα με 42.731.690 ευρώ. Ενδεικτικά τα εισιτήρια που κόπηκαν στην Κνωσό το 2018 αντιστοιχούν σε 9.238.469 ευρώ, της Σπιναλόγκας σε 2.593.144 ευρώ, του Δικταίου σε 932.208 ευρώ και της Φαιστού σε 718.828 ευρώ. Αν συνυπολογιστούν σε αυτά τα χρήματα τα 2.279.111 ευρώ που προσέφεραν τα μουσεία της Κρήτης, τότε το νησί μας για το 2018 ενίσχυσε από τον πολιτισμό της τα κρατικά ταμεία με 16.967.353 ευρώ!
