ΓΙΓΑΝΤΩΜΕΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
Μπροστά σε μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις για το μέλλον του βρίσκεται το εμπόριο και κυρίως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της οικονομίας αλλά και τον μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας.
Μετά την δεκαετία της οικονομικής κρίσης, η περίοδος της πανδημίας του covid -19 ήρθε να πλήξει καίρια το επιχειρείν - εν γένει - και να προκαλέσει μια βαθειά πληγή στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας, πολλές από τις οποίες δεν άντεξαν και άλλες βρίσκονται στο «χείλος του γκρεμού».
Όροι, όπως ψηφιακός μετασχηματισμός, μπαίνουν επιτακτικά στο πλάνο παράλληλα με σειρά από μέτρα που πρέπει να ληφθούν, προκειμένου το ελληνικό εμπόριο και δει οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες να συνεχίσουν να βρίσκονται στο επίκεντρο της οικονομίας και να μην καταρρεύσουν μέσα στο πεδίο του διεθνούς ανταγωνισμού αλλά και της νέας κρίσης που προκαλεί το κύμα ανατιμήσεων και αυξήσεων λόγω του ενεργειακού ζητήματος.
Για τα κρίσιμα ζητήματα του εμπορικού κόσμου, συζητήσαμε με το μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας κ. Μανώλη Ψαρουδάκη, ο οποίος θέτει και σειρά αιτημάτων προς το κεντρικό κράτος, επισημαίνοντας, ότι «το νέο έτος, το Ελληνικό Εμπόριο έχει να αντιμετωπίσει πολλά μέτωπα και έχει μπροστά του μεγάλες προκλήσεις.»
Ο ΨΗΦΙΑΚΟΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ
Ερωτηθείς ο κ. Ψαρουδάκης για το ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το εμπόριο με το νέο έτος, η απάντηση του αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Συγκεκριμένα, τόνισε τα εξής: «Είναι βέβαιο ότι η πανδημική κρίση αποτέλεσε έναν επιταχυντή εξελίξεων σε πολλαπλά επίπεδα. Στο επίπεδο της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας οι εξελίξεις θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι καταιγιστικές. Ο COVID-19 πολλαπλασίασε την αναγκαιότητα του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο «ηλεκτρονικός τζίρος» αυξήθηκε περίπου κατά 77% μεταξύ 2019-2020. Το στοιχείο αυτό μας αναγκάζει να κάνουμε λόγο για την πρόκληση μιας «αναγκαίας ψηφιοποίησης», η οποία δύναται να αποτελέσει μια ικανή παράμετρο μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας των ΜμΕ. Στο επίπεδο αυτό, οι επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό θα πρέπει να είναι στοχευμένες, και για τον λόγο αυτό οι πόροι τόσο του Ταμείου Ανάκαμψης όσο και της νέας προγραμματικής περιόδου θα πρέπει να συμβάλλουν στον «πραγματικό μετασχηματισμό» των ΜμΕ. Ειδικότερα, το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο μπορεί να χρηματοδοτήσει τον παραγωγικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας, προβλέπει 375 εκ. ευρώ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των ΜμΕ. Όμως, μέσα από παράλληλες δράσεις, όπως η ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης, τα πολλαπλασιαστικά οφέλη μπορεί να είναι περισσότερα. Επίσης, μια σημαντική πρόκληση είναι αυτή της προσαρμογής των επιχειρήσεων στις δράσεις για την κλιματική αλλαγή. Ας μην ξεχνάμε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δεσμευτεί να γίνει κλιματικά ουδέτερη ως το 2050. Στη βάση της δέσμευσης αυτής οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις θα συνδεθούν με «πράσινους δείκτες» και για αυτό οι ΜμΕ θα πρέπει να προωθήσουν την «πράσινη προσαρμογή» τους όσον αφορά στο κτιριακό τους απόθεμα αλλά και τις οργανωτικές τους δομές.»
Ο ίδιος, επισήμανε, ότι «Η παγκόσμια οικονομία φαίνεται κατά το τελευταίο διάστημα να εισέρχεται σε μια κρίση απότομης αύξησης των τιμών των αγαθών, με αιχμές τα τρόφιμα, την ενέργεια και τις μεταφορές. Ταυτόχρονα, οι μικρές εμπορικές επιχειρήσεις της περιφέρειας αναμένεται να δεχθούν πρόσθετη και έντονη πίεση λόγω της σημαντικής αύξησης του μεταφορικού κόστους αλλά και των γνωστών αναταράξεων στην εφοδιαστική αλυσίδα από τις παραγωγούς χώρες της Ασίας. Μπορώ να πω εδώ ότι οι επιχειρήσεις μας προσπαθούν να απορροφήσουν τόσο αυτήν, όσο και την αντίστοιχη αύξηση του λειτουργικού τους κόστους που οφείλεται στην άνοδο της επιβάρυνσης από τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ. Καταλαβαίνουμε όμως όλοι ότι, παρά του ότι (προς το παρόν τουλάχιστον) εν πολλοίς οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν κατορθώσει να κρατήσουν τις τιμές χαμηλά, αυτό δεν είναι κάτι που είναι εφικτό να διαρκέσει επί μακρόν.»
ΣΟΒΑΡΑ ΠΛΗΓΜΑΤΑ
«Το εμπόριο, λόγω της φύσης του, αποτέλεσε έναν από τους κλάδους που επλήγησαν σημαντικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας» δήλωσε στην εφημερίδα μας ο έμπειρος επιχειρηματίας και συνδικαλιστής, μιλώντας, για τεράστιες οικονομικές απώλειες που έπληξαν το εμπόριο. Συγκεκριμένα ο κ. Ψαρουδάκης, δήλωσε: «Είναι χαρακτηριστικό ότι εντός του 2020 ο κλάδος του εμπορίου απώλεσε το 8.2% του κύκλου εργασιών του, δηλαδή μια απώλεια της τάξης άνω των 10 δις ευρώ. Αναμφίβολα, το στοιχείο αυτό τεκμηριώνει το εύρος των επιπτώσεων της πανδημίας και των συνακόλουθων μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Μάλιστα, η κατανομή αυτού του συρρικνωμένου τζίρου επιδεινώνεται ολοένα και περισσότερο αφού καταγράφεται μια μεταφορά του τζίρου από τις μικρότερες στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Η τάση αυτή δεν είναι καινοφανής, προϋπήρχε της πανδημίας, αλλά επιταχύνθηκε σημαντικά τα τελευταία δυο χρόνια. Είναι ένα σημείο που θεωρώ πως διανοίγει τις ανισότητες εντός του οικοσυστήματος της εμπορικής επιχειρηματικότητας και υπονομεύει τη λογική μιας βιώσιμης ανάπτυξης, την οποία έχει ανάγκη η ελληνική οικονομία. Για τον λόγο αυτό θεωρούμε απαραίτητη την ενίσχυση του εμπορίου με ένα στοχευμένο πρόγραμμα. Η ΕΣΕΕ έχει προτείνει την παροχή κεφαλαίου κίνησης για την αγορά εμπορευμάτων ύψους 7% επί του κύκλου εργασιών του ΚΑΔ της επιχείρησης. Θεωρώ πως οι ΜμΕ του εμπορίου θα πρέπει να στηριχθούν όπως αυτό σωστά έγινε για τις επιχειρήσεις της εστίασης και του τουρισμού.»
ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ
Αποτελεσματικές απαντήσεις από την πολιτεία διεκδικούν τα συνδικαλιστικά όργανα των εμπόρων και των επιχειρηματιών. Αναφερόμενος στα αιτήματα του κλάδου, ο κ. Ψαρουδάκης, είπε τα εξής: «Όσον αφορά στο «δέον γίγνεσθαι» και για να συνοψίσω επιγραμματικά τα όσα θεωρώ ότι θα πρέπει να διεκδικήσει το εμπόριο από την Ελληνική Πολιτεία, αυτό το οποίο πρώτιστα απαιτείται, είναι μια ευρύτερη και ολιστική πολιτική διαχείρισης των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν κατά την πανδημική κρίση ώστε να σπάσει ο φαύλος κύκλος της καθήλωσης του Εμπορίου, του μεγαλύτερου εργοδότη στην Χώρας, θυμίζω.
Θα πρέπει επίσης, κατ’ ελάχιστον, να αναζητηθούν αποτελεσματικές απαντήσεις σε:
- Στην πρόκληση της επενδυτικής υστέρησης και της έλλειψης επαρκούς χρηματοδότησης, που ήλθε ως αποτέλεσμα της περιόδου της κρίσης. Όμως η σχετική χρηματοδότηση απαιτεί και μια συνολικότερη εθνική πολιτική - υπέρ αυτών που έχουν περισσότερο άμεση ανάγκη ρευστότητας.
- Στην πρόκληση του ψηφιακού και τεχνολογικού μετασχηματισμού οικονομίας και επιχειρήσεων, μέσω διάθεσης πόρων αλλά και παροχής κινήτρων, φορολογικών και άλλων.
- Στην πρόκληση της γενικότερης Ανασυγκρότησης της Ελληνικής επιχειρηματικότητας, στα πλαίσια στου Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και η νέα προγραμματική περίοδος του ΕΣΠΑ 2021-2027 μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις απαιτούμενες προσαρμογές, αλλά και να συνδράμουν στη δημιουργία των απαραίτητων αυτών χρηματοοικονομικών εργαλείων που θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν για την επίλυση του αντίστοιχου προβλήματος της έλλειψης επαρκούς ρευστότητας.
- Στην πρόκληση τιθάσευσης του ιδιωτικού χρέους, για την οποία απαιτείται μια ευρύτερη πολιτική διαχείρισης, ώστε να σπάσει ο «φαύλος κύκλος» του ιδιωτικού χρέους, το οποίο ενδέχεται να οδηγήσει σε «ξαφνικό θάνατο» μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων.
Είναι δεδομένο το ότι για το νέο έτος, το Ελληνικό Εμπόριο έχει να αντιμετωπίσει πολλά μέτωπα και έχει μπροστά του μεγάλες προκλήσεις. Εμείς, ως νέο εκλεγμένο Διοικητικό συμβούλιο της ΕΣΕΕ, ευελπιστούμε σε, και εργαζόμαστε για μία ουσιαστική συνεργασία με τους λοιπούς κοινωνικούς εταίρους και την Ελληνική Κυβέρνηση, ώστε να τα αντιμετωπίσουμε από κοινού. Για το παρόν, αλλά και για το μέλλον του Μικρού και Μεσαίου Εμπορίου της Χώρας μας.»
