- Μιλάει για πρώτη φορά και στέλνει μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες και για το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ ΜΑΝΟΥΣΟ ΚΛΑΔΟ
«Δεν πρέπει οι επόμενες γενιές να κληρονομήσουν την έχθρα των παλιών. Πρέπει να κληροδοτούμε την αγάπη στα παιδιά μας.» Αυτό είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει ο τηλεοπτικός Παπά Μιχάλης, ο κατά κόσμο επιτυχημένος ηθοποιός Μιχάλης Αεράκης, μιλώντας αποκλειστικά στην εφημερίδα μας.
Ο τηλεοπτικός «Σασμός» του Alpha αποτελεί αδιαμφισβήτητα το κυρίαρχο πρόγραμμα μυθοπλασίας στις επιλογές των τηλεθεατών κατά την φετινή τηλεοπτική σεζόν. Ανάμεσα στους ήρωες του σήριαλ ξεχωρίζει η παρεμβατική λειτουργία του παπά του χωριού, ο οποίος επωμίζεται το βάρος να κρατά ισορροπίες και να επιδιώκει την επίτευξη του «Σασμού» που θα επιλύσει χρόνιες διαφορές και θα κατευνάσει μίση και πάθη μεταξύ των οικογενειών.
Για όλο αυτό που βλέπουμε στις οθόνες μας και που κάποιοι στο νησί μας το έχουν βιώσει στην πραγματικότητα, μιλάμε με τον Μιχάλη Αεράκη, ο οποίος αναφέρεται διεξοδικά στο πως όλοι οι ηθοποιοί της σειράς αντιμετωπίζουν την πρόκληση ενός τόσο δύσκολου θέματος.
Παράλληλα, όμως, μιλάμε και για το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης, του οποίου υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής επί 17 συναπτά έτη και έφυγε κατά την γνώμη μας με «παράδοξες» πρακτικές το 2017. Ίσως ο Μιχάλης Αεράκης να μιλάει για πρώτη φορά για το ζήτημα αυτό και είναι ιδιαίτερα «καυστικός» στέλνοντας τα μηνύματα του εκεί που πρέπει.
Περισσότερα, όμως, από τον Μιχάλη Αεράκη στην συνέντευξη που ακολουθεί.
Πώς αντιμετωπίζετε τον ρόλο του π. Μιχάλη; Πως προσπαθεί να εξισορροπήσει την κατάσταση μέσα στην κοινωνία της Άνω Ποριάς;
Ο ρόλος του παπά είναι ένας κομβικός μέσα στην σειρά. Διότι είναι ο άνθρωπος – παπάς, που δεν παύει να είναι σπλάχνο μέσα από την τοπική κοινωνία, να γνωρίζει μέσα από το ιερό μυστήριο της εξομολόγησης - και όχι μόνο - τα πάντα γύρω από πολλά μυστικά, έχθρες και πάθη του χωριού και ο μοναδικός του σκοπός, είναι, πως θα λειάνει αυτές τις αντιθέσεις και πως θα καταφέρει στο τέλος – εξ ου και η λέξη σασμός – να παίξει τον πρωταρχικό ή μάλλον ένα από τους πρωταρχικούς ρόλους για να γίνει η διαμεσολάβηση αυτών των δύο οικογενειών και να επέλθει ο σασμός. Ο παπάς είναι ένας ισορροπιστής της τοπικής κοινωνίας, δεν παίρνει θέση, δεν είναι ποτέ με το Α’ ή το Β’ μέρος, δεν είναι δικαστής. Είναι ο άνθρωπος που εκπροσωπεί τον λόγο του Θεού, δηλαδή, την αγάπη, την συμφιλίωση, την ομόνοια. Και με αυτό το «οπλοστάσιο» που έχει ο παπά Μιχάλης, προσπαθεί να φέρει σιγά – σιγά στο πολύπαθο χωριό την ομόνοια και την αγάπη, διότι δεν φταίνε σε τίποτα οι επερχόμενες γενιές εάν κάποιος κάνει το κακό, είτε εν βρασμό ψυχής είτε για τον οποιοδήποτε άλλο λόγο. Δεν πρέπει οι επόμενες γενιές να κληρονομήσουν την έχθρα των παλιών. Πρέπει να κληροδοτούμε την αγάπη στα παιδιά μας. Και αυτόν τον ρόλο επωμίζεται στις πλάτες του ο παπά Μιχάλης.
Μελετώντας αυτόν τον ρόλο, διαπιστώσατε, αν όντως οι κληρικοί αντιμετωπίζουν στην πράξη τέτοια ζητήματα στην Κρήτη;
Είμαι απολύτως βέβαιος για τον ρόλο που παίζουν οι ιερείς. Και μιλώ για τους παπάδες που ξέρω εγώ, κυρίως, της ενδοχώρας της Κρήτης και όχι μόνο. Οι παπάδες είναι πραγματικά λαϊκοί άνθρωποι, είναι μέσα στην κοινωνία και όπως χαρακτηριστικά λέει ο παπά Ανδρέας Κεφαλογιάννης ο συγχωριανός μου από τα Ανώγεια, του οποίου την άποψη απόλυτα ενστερνίζομαι, ένας πραγματικός παπάς αρχίζει την δουλειά του μετά το «δι ευχών» με το οποίο τελειώνει η Θεία Λειτουργίας της Κυριακής. Από εκεί και μετά αρχίζει ο ρόλος του πραγματικού παπά. Να είναι μέσα στην κάθε οικογένεια, στο κάθε πρόβλημα και λύνει αθόρυβα το κάθε ζήτημα που πάει να προκύψει ή έχει ήδη προκύψει.
Είστε από τη Κρήτη. Θεωρείτε, ότι το σήριαλ, ανταποκρίνεται στο πως έχει μια βεντέτα και πως διαμορφώνονται οι συνθήκες για ένα σασμό;
Ένα βιβλίο και πολύ περισσότερο όταν ένα βιβλίο μεταφέρεται στις τηλεοπτικές οθόνες, γίνεται για να δώσει ένα μήνυμα. Σκεφτείτε, ότι το βιβλίο είναι περίπου 400 σελίδες και θα εξελιχθεί σε 172 ωριαία επεισόδια. Ως εκ τούτου γεννιούνται νέοι ήρωες και νέες καταστάσεις σε σχέση με το βιβλίο του Σπύρου Πετρουλάκη, για να δώσουμε το μήνυμα που θέλει ο συγγραφέας, ο οποίος να υπενθυμίσω πως και αυτός είναι Κρητικός, κατά το ένα ήμισυ Ρεθεμνιώτης και κατά το άλλο ήμισυ Χανιώτης. Μέχρι τώρα πολλοί έχουν ασχοληθεί με το ζήτημα της βεντέτας. Εμάς, μας ενδιαφέρει να δώσουμε το μήνυμα για το τί πρέπει να γίνει μετά από μια βεντέτα. Πως μπορεί να σιάξει κάτι, πριν γίνει μεγαλύτερο κακό. Ως εκ τούτου, όταν λέμε μυθοπλασία, αυτό ακριβώς εννοούμε. Μέσα από πραγματικά ή μη γεγονότα ενός τόπου, πώς μπορούμε να δώσουμε ένα μήνυμα για όσα προανέφερα. Κάνουμε μυθοπλασία. Για το λόγο αυτό δεν φωτογραφίζουμε μέρη, ούτε οικογένειες, ούτε πραγματικά περιστατικά. Στιγματίζουμε μόνο τα κακώς κείμενα και πως μπορούν στην πορεία να διορθωθούν. Για αυτό το λόγο το χωριό μας το λένε Άνω Ποριά, καθώς δεν υπάρχει τέτοιο χωριό στην Κρήτη, γι’ αυτό και για τους ήρωες που χρησιμοποιούνται επίθετα Κρητικά, διευκρινίζεται σε κάθε επεισόδιο πως δεν έχουν σχέση με πραγματικά πρόσωπα και γεγονότα. Ξεκαθαρίζουμε από την αρχή όλα αυτά για να μην υπάρχουν παρερμηνείες, παρεξηγήσεις ή ενδεχομένως ταυτίσεις τέτοιων γεγονότων με την σειρά που κάνουμε. Δεν υπάρχει τέτοια σχέση.
Απαντάτε έτσι και στις διαμαρτυρίες που υπήρξαν πως η σειρά «φωτογραφίζει» συγκεκριμένη βεντέτα;
Ακριβώς. Διότι, καλώς ή κακώς, ο κόσμος πολλές φορές ταυτίζεται όταν βλέπει μια σειρά. Και μάλιστα, όταν είναι αγαπημένη σειρά ταυτίζεται με τους ήρωες και τα γεγονότα και με πάρα πολλά άλλα πράγματα. Για παράδειγμα θα σας πω, ότι όπου και αν πάω το τελευταίο χρονικό διάστημα, με φωνάζουν παπά – Μιχάλη! Και όλοι οι τηλεοπτικοί ήρωες έτσι ακούν να τους φωνάζουν στο δρόμο που τους συναντούν οι τηλεθεατές. Θα σας πω ακόμα ένα παράδειγμα, το οποίο μου έκανε μεγάλη εντύπωση και το έζησα πριν λίγο καιρό που πήγα στα Χανιά. Πήγα με την γυναίκα μου να ψωνίσουμε από το Σούπερ Μάρκετ και διαπίστωσα το εξής εκπληκτικό: είχαν μοιράσει ρόλους της σειράς μεταξύ τους οι υπάλληλοι του καταστήματος! Για παράδειγμα ο κρεοπώλης ήταν ο Αστέρης, ο διπλανός του ήταν ο Μαθιός, η πωλήτρια στα τυροκομικά ήταν η Καλλιόπη! Είχαν μεταξύ τους μοιράσει τους ρόλους! Φανταστείτε, λοιπόν, πως ταυτίζεται ο κόσμος με αυτά που βλέπει. Εμείς χαιρόμαστε και ευχαριστούμε τον κόσμο που από Δευτέρα έως Πέμπτη μας φιλοξενεί στα σπίτια του. Είμαστε χαρούμενοι, όμως προσπαθούμε να μην ξεφύγουμε από τα ήθη, έθιμα, παραδόσεις, πολιτισμό της Κρήτης, διότι αυτά μας ενδιαφέρουν πάρα πολύ.
Πως αντιμετωπίζουν το σενάριο οι μη Κρήτες ηθοποιοί που για πρώτη φορά έρχονται σε επαφή με μια τόσο δύσκολη παράμετρο της κρητικής νοοτροπίας;
Στην αρχή ήταν πάρα πολύ δύσκολο. Ήταν σαν να μου πουν εμένα να παίξω ένα ρόλο πόντιου. Όμως, όπου υπάρχει θέληση και περίσσιο ταλέντο, και στην σειρά αυτή έχουν την τύχη οι ηθοποιοί να ξεχειλίζουν ταλέντο και να υπερασπίζονται τον ρόλο που υποδύονται, θέλησαν και πήραν τις απαντήσεις για τα ήθη και τα έθιμα της Κρήτης και ότι άλλο συνεπάγεται με τις ανάγκες της σειράς. Σε αυτό συνέβαλα και εγώ για να μεταφέρω μυρωδιές και αξίες της Κρήτης αλλά και η Μαρία Τζομπανάκη. Βοηθήσαμε προς αυτή την κατεύθυνση αλλά ουσιαστικά και ο κάθε ηθοποιός έκανε την προσωπική του έρευνα για να μπορεί να κάνει καλύτερα την δουλειά του. Το αποτέλεσμα μας δικαιώνει όλους.
Περιμένατε τέτοια επιτυχία και που αποδίδετε την απήχηση που έχει αυτό το σήριαλ;
Προσωπικά την περίμενα αυτή την επιτυχία, διότι η θεματολογία είναι πάρα πολύ ισχυρή. Μπορεί να ακούγεται πως είναι μια δοκιμασμένη συνταγή και ο ενδιάμεσος κρίκος να είναι η αγάπη, η οποία όπου υπάρχει είναι μια γέφυρα δυνατή για να ενώνει αντιθέσεις, όμως, πίστευα πως οι Κρητικοί και όχι μόνο, θα αγκαλιάσουν αυτή την σειρά, διότι ανταποκρίνεται στην λέξη αλήθεια και θα προσθέσω και τη λέξη εντιμότητα. Η αλήθεια και η εντιμότητα είναι κοινό συστατικό στοιχείο που διακατέχει όλους τους συντελεστές και μας έκαναν να πιστέψουμε πως αυτή η σειρά θα πάει πολύ καλά. Και δεν πέσαμε έξω. Πρώτοι σε αυτό πίστεψαν οι άνθρωποι του καναλιού Alpha. Και μην ξεχνάμε πως το κανάλι αυτό είναι υπό νέα ιδιοκτησία, ανήκει στην οικογένεια Βαρδινογιάννη, οι οποίοι ήθελαν και αυτοί την σειρά για να τιμήσουν και με τον δικό τους τρόπο την γενέτειρα τους. Υπάρχει, επίσης, υπευθυνότητα από την παραγωγή, τους σεναριογράφους και τους σκηνοθέτες. Όμως όλο αυτό το αποτέλεσμα, αν δεν υπήρχαν καλοί ηθοποιοί δεν θα μπορούσε να αποδοθεί σε αυτή την έκταση αυτή η αλήθεια και η εντιμότητα. Βγάζω, λοιπόν, προσωπικά το καπέλο μου σε όλους τους συναδέλφους μου, που αγαπούν, υπερασπίζονται και έχουν ταυτιστεί με τους ρόλους που υπηρετούν αλλά και με τις διάφορες καταστάσεις που διαδραματίζονται στην διάρκεια της σειράς.
Ο ρόλος του Παπά Μιχάλη, είναι ο ρόλος της καριέρας σας;
Η τηλεόραση έχει την μεγάλη δύναμη της εύκολης αναγνωρισιμότητας. Υπ΄ αυτή την έννοια ναι. Σε μαθαίνει όλος ο κόσμος, σε προσεγγίζει, σου μιλάει, σε αισθάνεται ως δικό τους άνθρωπο το κοινό, και είσαι δικός τους άνθρωπος διότι κάθε βράδυ σε φιλοξενούν στα σπίτια τους. Είναι κάτι που μου δίνει μεγάλη χαρά και ειδικά που η σειρά είναι πολύ ψηλά, είναι στην πρώτη θέση της τηλεθέασης και σε μεγάλη απόσταση από όλες τις άλλες σειρές. Όλο αυτό μου δίνει χαρά διότι βλέπω πως πιάνει τόπο ο αγώνας που δίνουμε, η κούραση, η αγωνία που έχουμε όλοι οι καλλιτέχνες, που θέλουμε να αγκαλιάζεται η δουλειά που κάνουμε από όσο περισσότερο κόσμο γίνεται. Διότι αποδέκτης των προσπαθειών ενός καλλιτέχνη είναι ο κόσμος. Όσο περισσότερος κόσμος σε βλέπει και έρχεται σε επαφή μαζί σου, σε κάνει να νιώθεις αυτοπεποίθηση και να λες με ταπεινότητα και σεμνότητα πάντα, «ναι, κάνω καλά την δουλειά μου».
Ο Μιχάλης Αεράκης και το μέλλον; Ποια είναι τα σχέδια σας;
Δεν προγραμματίζω ποτέ. Αφήνω τα πράγματα να κυλάνε μόνα τους. Έχω δεχθεί πολλές προτάσεις κατά το παρελθόν που δεν τις αποδέχθηκα. Αν αυτά που μου προτείνονται, δεν κολλάνε με αυτά που εγώ αναζητώ ως καλλιτέχνης, δεν τα αποδέχομαι, δεν τα κάνω. Είμαι επιλεκτικός στις δουλειές που έχω κάνει μέχρι σήμερα, γι’ αυτό η επόμενη τηλεοπτική δουλειά μετά το «Νησί» είναι ο «Σασμός». Έχουν μεσολαβήσει αρκετά χρόνια, στα οποία ήρθαν προτάσεις αλλά είπα όχι. Ήρθε αυτή η ευλογημένη στιγμή και είπα το ναι. Και δεν έπεσα έξω. Εάν δεχθώ μια τέτοια πρόταση προσεχώς, που θα ικανοποιεί τις καλλιτεχνικές μου πεποιθήσεις θα είμαι πολύ χαρούμενος. Αν όχι, και πάλι περήφανος είμαι για αυτά που έχω κάνει μέχρι σήμερα.
Θα ήθελα να κλείσουμε με το ΔΗΠΕΘΕΚ. Από το 2017 δεν είστε ο καλλιτεχνικός του διευθυντής μετά από θητείες 17 ετών. Τι άφησε στην ψυχή σας αυτή η ιστορία;
Το ΔΗΠΕΘΕΚ είναι το μεγαλύτερο κεφάλαιο της καλλιτεχνικής μου πορείας. Εκεί μέσα πέρασα 17 χρόνια, άλλοτε εύκολα και άλλοτε δύσκολα. Ήταν πολυεπίπεδα τα σημεία που έζησα εκεί. Μετά από 17 χρόνια και όταν διαπίστωσα πως ο νέος διαγωνισμός που είχε βγει ήταν φωτογραφικός, τότε είπα πως δεν έχω κανένα λόγο να συμμετέχω σε διαγωνισμούς που είναι "στημένοι" από πριν.
Θέλω να πω επίσης προς τους φίλους πολιτικούς της Κρήτης, σε όποιο πολιτικό μετερίζι και να βρίσκονται, να αφήσουν το θέμα της τέχνης στα χέρια των ανθρώπων που αγαπούν και ξέρουν να δουλέψουν πάνω στο όποιο καλλιτεχνικό αντικείμενο. Και να τους εμπιστεύονται. Ο χρόνος δείχνει αν κάποιος είναι επιτυχημένος ή όχι και να μην θεωρούν εν προκειμένω το θέατρο, ως πολιτικό τους λάφυρο, που μέσω από αυτό, νομίζουν πως έχουν ένα επιπλέον λόγο. Δεν έχουν. Ο κόσμος είναι αυτός που κρίνει. Ο κόσμος είναι αυτός που ανεβάζει ή κατεβάζει κυβερνήσεις, δημάρχους και όλους αυτούς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Ο κόσμος ξέρει αν αυτά τα 17 χρόνια της παρουσίας μου υπήρχε Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Κρήτης. Ο κόσμος ξέρει και σήμερα αν αυτό το φωτεινό σημείο του πολιτισμού του νησιού μας είχε ανταπόκριση σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο. Όπως επίσης ξέρει αν έχει σήμερα αυτή την ίδια λάμψη. Εγώ δεν θα πω τίποτα άλλο. Έμεινα εκεί 17 ολόκληρα χρόνια. Ως ηθοποιός στερήθηκα πάρα πολλά διότι όλα αυτά τα χρόνια δεν έπαιξα και δεν σκηνοθέτησα αν και δεν μου το απαγόρευε αυτό καμία από τις συμβάσεις που υπέγραψα. Εγώ ήθελα να παίξω τον ρόλο του καλλιτεχνικού διευθυντή, που είναι πολύ σημαντικός και για αυτό το λόγο έκανα πίσω, στερούμενος πολλά πράγματα από την δουλειά μου. Έφυγα περήφανος. Είμαι περήφανος γιατί προσέφερα και εύχομαι να βρει ξανά τον βηματισμό του το ΔΗΠΕΘΕΚ και να βρεθούν άνθρωποι – που υπάρχουν - να το αγκαλιάσουν με αγάπη. Οι πολιτικοί να αφήσουν έξω από το ΔΗΠΕΘΕΚ το σκουφάκι τους.
